BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

II AKa 268/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2013-02-11

Tytuł:
Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2013-02-11
Data orzeczenia:
11 lutego 2013
Data publikacji:
18 grudnia 2013
Data uprawomocnienia:
11 lutego 2013
Sygnatura:
II AKa 268/12
Sąd:
Sąd Apelacyjny w Katowicach
Wydział:
II Wydział Karny
Przewodniczący:
Mirosław Ziaja
Sędziowie:
Witold Mazur
Protokolant:
Magdalena Baryła
Hasła tematyczne:
Oszustwo ,  Fałszerstwo (przepisy ogólne)
Podstawa prawna:
286§1 kk
Teza:
1. Rola prawa karnego materialnego, a w szczególności prawa karnego gospodarczego, powinna być subsydiarna w sensie ultima ratio. W konsekwencji i organy ścigania powinny tylko w wyjątkowych wypadkach, a więc powściągliwie, ingerować w transakcje prywatnego podmiotu gospodarczego, który swobodnie, zgodnie z swoim interesem uzgadnia warunki umowy, a więc i cenę i nie dopatruje w tym żadnej szkody. Przecież żaden przepis prawa nie nakłada na dany prywatny podmiot gospodarczy ustalania takiej, a nie innej, a różnej od rynkowej, ceny za kupowany produkt. To czy konkretna cena jest godziwa, strony swobodnie ustalają w myśl zasady ekwiwalentności świadczeń określonej w art. 487 § 2 k.c. 2. Poświadczenie nieprawdy w dokumencie może odnosić się tylko do sytuacji, w których wystawiający dokument podmiot potwierdza okoliczności odnoszące się do zdarzeń lub faktów dotyczących osób trzecich, nigdy zaś dotyczących bezpośrednio podmiotu wystawiającego dokument. Podmiotem przestępstwa tzw. fałszu intelektualnego nie może być osoba, która określoną okoliczność poświadcza jako ją bezpośrednio dotyczącą lub dotyczącą podmiotu w imieniu którego przedstawia nieprawdziwe okoliczności, które maja znaczenie prawne. Bilans spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być uznany za dokument, który może być przedmiotem czynności wykonawczej określonej w art. 271 § 1 k.k., albowiem nie jest on dokumentem w żadnej części charakteryzującym się walorem zaufania publicznego. Bilans nie jest przecież dokumentem wystawianym przez niezależny od samej spółki podmiot, na który przepisy prawa nakładałyby obowiązek poświadczenia co do prawdziwości danych podanych w bilansie spółki, do których to danych, z uwagi na niezależność tego podmiotu od samej spółki, można byłoby mieć analogiczne zaufanie jak do poświadczeń wydawanych przez organy państwowe. 3. Możliwość przesłuchania świadka, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem, a więc osoby której przysługuje prawo odmowy zeznań określone w art. 182 § 3 k.p.k., to typowa sytuacja w której osoba ta może w oparciu o przepis art. 87 § 2 k.p.k. ustanowić pełnomocnika, albowiem wymagają tego jej interesy w toczącym się postępowaniu. 4. Dla przyjęcia oszustwa nie ma potrzeby wykazywania, że w chwili zawierania umowy oskarżony nie miał zamiaru zapłacić za uzyskane świadczenie. Wystarczające jest ustalenie, że pokrzywdzony nie zawarłby umowy gdyby wiedział o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia go w błąd przez oskarżonego. 5. Wprowadzenie w błąd i wyzyskanie błędu przy przestępstwie oszustwa z art. 286 § 1 k.k. to alternatywa rozłączna, a więc nigdy nie może wystąpić razem w realiach tego samego stanu faktycznego co do tej samej okoliczności. 6. Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczające jest wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia tylko u jednej z osób uprawnionych do łącznej reprezentacji i w konsekwencji do łącznego dokonania rozporządzenia. Natomiast gdy dwie osoby uprawnione do łącznej reprezentacji w związku z ich przestępnym współdziałaniem w przestępstwie miały świadomość okoliczności mających znaczenie dla niekorzystnego rozporządzenia mieniem to istne jest wtedy wywołanie błędnego wyobrażenia o tych okolicznościach u osób, które z ramienia organu osoby prawnej przed dokonaniem niekorzystnego rozporządzenia mieniem akceptowały takie działania. Chodzi to o pozostałych członków zarządu, który jest organem osoby prawnej. Stan błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu mieniem lub o sposobie rozporządzenia może być wywołany zachowaniem innej osoby fizycznej, zarówno takiej, która pozostaje poza strukturą osoby prawnej, której mienie jest przedmiotem rozporządzenia osoby prawnej, jak i osoby funkcjonującej w strukturze organizacyjnej osoby prawnej, której mienie stanowi przedmiot rozporządzenia. Możliwe jest także, że wprowadzenia w błąd dokonuje samodzielnie lub współdziałając z innymi osobami, podmiot upoważniony do współdziałania w łącznej czynności rozporządzenia mieniem. 7. Osoba wprowadzona w błąd nie może być jednocześnie sprawcą umyślnego przestępstwa nadużycia zaufania polegającego na niedopełnieniu obowiązków. Jedno wyklucza drugie. Nie można wprowadzić w błąd osoby, co do okoliczności, co do której ma ona zgodne z rzeczywistością odzwierciedlenie w stanie jej świadomości.
Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Kopiec
Podmiot udostępniający informację:  Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Mirosław Ziaja,  Witold Mazur
Data wytworzenia informacji: