Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2022r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Barbara Konińska
Protokolant:	Anna Fic-Bojdoł

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2022r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa D. C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 10 grudnia 2020r., sygn. akt XIII GC 228/19

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 4.050 (cztery tysiące pięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Barbara Konińska

Sygn. akt V AGa 107/21

UZASADNIENIE

Powód D. C. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 121.023,00 zł z należnymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu
z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W uzasadnieniu swojego żądania podał, iż w wyniku kolizji drogowej w dniu 19 maja 2018r. uszkodzony został jego samochód – karawan, który był wykorzystywany przez niego do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie usług pogrzebowych
a sprawca kolizji był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów samochodowych u pozwanej. Dodał, że szkoda została zgłoszona pozwanej i samochód został oddany do naprawy, która trwała do 9 października 2018r. w związku z czym koszty wynajmu karawanu od innego przedsiębiorcy pogrzebowego wyniosły po 700,00 zł za 1 dobę w okresie od 20 maja 2019r. do 9 października 2018r., łącznie 123.123,00 zł.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. Podniosła, iż wypłaciła powodowi odszkodowanie w wysokości 2.100,00 zł, uznając za pozostający w związku ze szkodą najem w okresie 7 dni po stawce 300,00 zł netto za dobę. W ocenie pozwanej powód nie wykazał związku przyczynowego między najmem samochodu przez 143 dni i zdarzeniem z 19 maja 2018r., a faktury w jej ocenie nie są wystarczającym na to dowodem. Nadto podkreśliła, że powód dochodzi niezasadnie odszkodowania w wartości brutto, gdyż odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku
z ruchem tego pojazdu nie obejmuje podatku VAT, w sytuacji gdy poszkodowany jest czynnym płatnikiem tego podatku i ma prawo do jego odliczenia.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2020 r., sygn. XIII GC 228/19 Sąd Okręgowy
w Katowicach zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 16.920,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 maja 2019r. do dnia zapłaty; w pozostałej części powództwo oddalił i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 4.500,00 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił następujące istotne fakty:

W wyniku kolizji drogowej, do której doszło w dniu 19 maja 2018r., uszkodzeniu uległ pojazd należący do powoda, tj. karawan marki M. (...). Samochodem tym powód wykonywał działalność gospodarczą – usługi pogrzebowe. Oprócz tego pojazdu, który uległ uszkodzeniom powód posiadał jeszcze dwa inne samochody głównie wykorzystywane do przewozu zwłok, w tym na trasach międzynarodowych. Sprawca kolizji był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego u pozwanego ubezpieczyciela. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi. Z tytułu naprawy pojazdu pozwana przyznała powodowi odszkodowanie.

Po kolizji przez okres dwóch tygodni powód starał się o wynajem karawanu zastępczego od K. J., który także prowadził zakład pogrzebowy i świadczył usługi pogrzebowe. Na terenie Ł., w której to miejscowości działalność prowadzi powód, są dwa zakłady pogrzebowe, powoda i K. J.. Powód poszukiwał samochodu do wynajęcia, ale żadna firma nie miała możliwości najmu takiego pojazdu. Pozwana nie udostępniła powodowi samochodu zastępczego przystosowanego do charakteru działalności powoda.

Powód zawarł z K. J. umowę najmu samochodu zastępczego typu karawan marki M.. Był to samochód starszy rocznikowo, niż uszkodzony samochód powoda. Powód ustalił wraz z K. J. czynsz najmu pojazdu na kwotę 700,00 zł netto za dobę plus podatek VAT. Z tytułu umowy najmu K. J. wystawił dla powoda trzy faktury na łączną kwotę 123.123,00 zł, jednakże z zeznań powoda i świadka wynika, że K. J. otrzymał od powoda kwotę 70.000,00 zł za najem pojazdu
i w ten sposób w ocenie powoda i świadka dokonali całkowitego rozliczenia między nimi należności.

Powód zgłosił pozwanej szkodę i zwrócił się o wypłatę odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów wynajmu samochodu zastępczego. Pozwana wypłaciła powodowi kwotę 2.100,00 zł, jako refundację kosztów wynajmu samochodu. Stawkę najmu pozwana ustaliła na 300,00 zł za dobę, a okres technologicznego czasu naprawy na 7 dni.

Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z opinii biegłego do spraw techniki motoryzacyjnej i wskazał, że jak wynika z tej opinii niezbędny i uzasadniony czas naprawy uszkodzeń pojazdu powoda wynosił 88 dni, przy czym na skutek kolizji z 19 maja 2018r. nie doszło do uszkodzenia elementów chłodzących oraz elementów zabudowy, jednak naprawa musiała odbywać się w dwóch rożnych warsztatach i nie mogła w całości być przeprowadzona przez warsztat M. (...). W dniu 11 czerwca 2018r. zostało złożone zamówienie na części, a do naprawy przystąpiono dopiero po dwóch miesiącach. Nie było możliwe dokonanie demontażu i montażu zabudowy pojazdu przez inny podmiot, niż (...), gdyż była to zabudowa specjalistyczna, wykonywana indywidualnie do każdego pojazdu przez konkretną firmę. Bez akceptacji naprawy przez pozwanej nie można było zacząć jej wykonywania, akceptacja ta zajęła 19 dni. Jak wskazał biegły wynajem pojazdu od K. J. miał miejsce od dnia 3 czerwca 2018r. i trwał przez trzy miesiące. Nie występuje możliwość wynajęcia pojazdu typu karawan do celów pogrzebowych na okres dłuższego czasu na rynku lokalnym, prowadzone są natomiast usługi wypożyczenia autokarawanu. Rynkowo i ekonomicznie uzasadnione stawki skorzystania
z usługi użyczenia karawanu do celów pogrzebowych to od 230,00 zł netto do 420,00 zł netto z miast w pobliżu Ł., a średnia wartość usługi wynosi 317,00 zł netto za jedną ceremonię pogrzebową. Ilość ceremonii pogrzebowych wykonywanych prawdopodobnie przy pomocy uszkodzonego pojazdu to około 20 miesięcznie. Pojazd był w trakcie uzasadnionego przestoju przez 3 miesiące, daje to liczbę 60 ceremonii pogrzebowych w okresie objętym najmem.

Sąd Okręgowy uznał ilość - 20 pogrzebów przy użyciu najmowanego pojazdu
w miesiącu za zasadną. Wskazał, że świadek K. J. zeznał, iż w miesiącu jest około 30-35 pogrzebów, natomiast powód zeznał, iż w okresie wynajmu miał około 40 pogrzebów miesięcznie. Podniósł dalej Sąd Okręgowy, że powód przedłożył dokumenty finansowe dotyczące prowadzenia przez niego działalności gospodarczej w 2017r. i 2018r., jednakże w tym zakresie nie złożył żadnych wniosków dowodowych, czy też zestawienia odnośnie ilości zorganizowanych pogrzebów. Sąd Okręgowy uznał za zasadne i podzielił uwzględnienie przez biegłego sądowego ilości 20 pogrzebów miesięcznie przy ilości zgonów w powiecie (...) w 2018r. na poziomie 1009 osób i stwierdził, że tym samym łączna należność za wynajem pojazdu wynosi 19.020,00zł netto (317,00 zł x 60 = 19.020,00 zł).

Sąd Okręgowy ustalił czas trwania najmu na podstawie zeznań świadka K. J.. Wskazał też, że zeznania powoda i świadka K. J. są niezgodne
z treścią wystawionych faktur albowiem obie te osoby zeznały, iż z tytułu najmu rozliczyły się kwotą około 70.000,00 zł, natomiast faktury zostały wystawione łącznie na kwotę 123.123,00 zł. Sąd Okręgowy nie dał wiary zeznaniom powoda jakoby w okresie objętym najmem pojazdu i przy użyciu tego pojazdu powód miał miesięcznie obsługiwać 40 pogrzebów. W ocenie tego Sądu przy uwzględnieniu, iż powód posiadał jeszcze inne pojazdy, ilości zgonów w powiecie (...) w skali roku (1009), istnieniu dwóch firm pogrzebowych w powiecie oraz przy uwzględnieniu ustaleń biegłego M. K. należało przyjąć ilość tych pogrzebów w stosunku miesięcznym na poziomie 20. Jak wskazał dalej Sąd I instancji, analiza dokumentów finansowych złożonych do akt sprawy przez powoda nie obrazuje ilości odbytych pogrzebów w stosunku miesięcznym.

Sąd Okręgowy uzasadniając swoje rozstrzygnięcie przywołał art. 822 k.c., art. 805 k.c., art. 363 k.c., art. 659 § 1 k.c. Wskazał, że czas wynajmu pojazdu zastępczego powinien być okresem ekonomicznie i racjonalnie uzasadnionym. W całości podzielił ustalenia poczynione przez biegłego, uznając, że ten czas trwał zgodnie z jego wyliczeniami 3 miesiące i że w tym czasie poszkodowany był pozbawiony możliwości korzystania ze swojego samochodu a żądanie przekraczające 3 miesięczny okres jest nieuzasadnionym czasem wynajmu pojazdu zastępczego. W ocenie Sądu Okręgowego rażąco zawyżona została również stawka najmu pojazdu ustalona w wymiarze dobowym na 700,00 zł. W tym zakresie Sąd
I instancji również podzielił wnioski biegłego i wobec braku możliwości wynajęcia pojazdu do celów pogrzebowych na dłuższy okres przyjął średnią wartość obowiązującej stawki dla wypożyczenia pojazdu na daną ceremonię pogrzebową w kwocie 317,00 zł. Wskazał, że jednocześnie w ocenie Sądu także zawyżona przez powoda w jego zeznaniach została ilość pogrzebów w skali miesiąca. Sąd Okręgowy uznał, iż przy uwzględnieniu ilości zgonów
w powiecie (...), istnieniu dwóch firm pogrzebowych oraz posiadaniu przez powoda także innych pojazdów liczba odbytych ceremonii pogrzebowych nie powinna przekroczyć 20 w skali miesiąca. Za bezzasadne uznał Sąd Okręgowy dochodzenie przez powoda odszkodowania w wartości brutto skoro powód jest przedsiębiorcą, a najem pojazdu miał związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podniósł, że tym samym strona powodowa posiadała uprawnienie zgodnie z art. 86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r.
o podatku od towarów i usług do odliczenia podatku VAT i w konsekwencji zgłoszenia żądania w pozwie o wartości netto, a nie brutto.

Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 16.920,00 zł, która stanowi różnicę pomiędzy kwotą 19.020,00 zł /20 pogrzebów x 3 miesiące x 317,00 zł =19.020 zł/, a wypłaconą dotychczasową kwotą 2.100,00 zł. Zgodnie z żądaniem strony powodowej Sąd Okręgowy przyznał odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty od dnia wniesienia powództwa tj. od dnia 21 maja 2019r. do dnia zapłaty. Podniósł, że żądane wynagrodzenie za wynajem pojazdu nie zostało wypłacone w terminie 30 dni od zgłoszenia pozwanemu żądania, ani w terminie 14 dni od daty wystawienia faktury, a tym samym najpóźniej od dnia 14 grudnia 2018r. pozwana pozostawała w zwłoce odnośnie wypłaty zasądzonej należności. Sąd Okręgowy nie uwzględnił powództwa w zakresie pozostałej kwoty dochodzonej pozwem, uznając, iż czas korzystania z pojazdu zastępczego w wymiarze 142 dni, stawki dobowej na poziomie 700,00 zł netto i wartości żądania w wersji brutto nie znajdują uzasadnienia. W ocenie Sądu I instancji przeprowadzone w sprawie postepowanie dowodowe nie pozwoliło uznać roszczenia powoda za zasadnego w kwocie przewyższającej zasądzoną kwotę. O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie stosunkowego rozdziału kosztów z art. 100 k.p.c.

Powyższy wyrok zaskarżył powód w zakresie punktu 2 wyroku oddalającego powództwo co do kwoty 81.080 zł oraz w zakresie punktu 3 i w apelacji zarzucił naruszenie art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c.; art. 233 § 1 k.p.c. szczegółowo te zarzuty formułując w treści apelacji /k. 443-448 akt/. W oparciu o nie wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2 poprzez zasadzenie od pozwanej na rzecz powoda dodatkowej kwoty 81.080 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 maja 2019r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania za obie instancje. Ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części (punkt 2 i 3)
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z uwzględnieniem kosztów postępowania apelacyjnego jako kosztów postępowania w sprawie.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasadzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie mogła odnieść oczekiwanego przez powoda skutku. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy nie naruszył przepisów postępowania cywilnego i zasadniczo prawidłowo ustalił fakty w sprawie. Ustalenia te Sąd Apelacyjny uznał zatem za własne bez potrzeby ich powtarzania, ze zmianami wynikającymi z poniższych wywodów.

Sąd Apelacyjny na podstawie dowodów przeprowadzonych przed Sądem I instancji ustalił nadto, iż zawartą przez umowę najmu powód i K. J. opatrzyli datą 20 maja 2018r. /umowa najmu k. 18-19 akt/. W § 3 ust. 2 tej umowy jej strony ustaliły, że czynsz najmu płacony będzie gotówką na podstawie wystawionej przez Wynajmującego faktury Vat w terminie w niej określonym /umowa najmu k. 18-19 akt/. K. J. wystawił powodowi trzy faktury VAT w związku z najmem pojazdu:

1.  nr (...) z dnia 6 czerwca 2018r. z terminem zapłaty 6 czerwca 2018r. – płatna gotówką w kwocie netto 18.900 zł, brutto 23.247,00 zł za najem od 20 maja 2018r. do 15 czerwca 2018r. /faktura jak wyżej k. 20 akt/;

2.  nr (...) – z dnia 18 lipca 2018r. płatna do dnia 25 lipca 2018r. przelewem, na kwotę netto 21.000 zł, brutto 25.830 zł, za najem od dnia 16 czerwca 2018r. do 15 lipca 2018r. /faktura jak wyżej k. 21 akt/;

3.  nr (...) – z dnia 10 października 2018r. płatna do dnia 17 października 2018r. przelewem, na kwotę netto 60.200 zł, brutto 74.046 zł, za najem od dnia 16 lipca 2018r. do 9 października 2018r. /faktura jak wyżej k. 22 akt/.

Powód w apelacji zakwestionował przyjęcie przez Sąd Okręgowy, iż wykonuje około 20 pogrzebów miesięcznie, podczas gdy z jego zeznań i dokumentacji przedłożonej do akt sprawy ma jego zdaniem wynikać, że wykonuje około 40 ceremonii miesięcznie. Zarzucił też że biegły wydając opinię nie wykazał na jakiej podstawie obliczył udział w rynku powoda
i nie wziął pod uwagę, że powód obsługuje ceremonie pogrzebowe także poza powiatem (...). Tymczasem jak ustalił to Sąd Apelacyjny na podstawie pisma pełnomocnika powoda zawartego w aktach szkody z 26 lipca 2018r. skierowanego w postępowaniu likwidacyjnym do pozwanej w pierwszym miesiącu powód miał zgodnie z treścią tego pisma wykonać 30 zleceń, lecz „nie jest w stanie wystawić faktur bo niektóre ze zleceń nie zostało dokończonych i nie są jeszcze potwierdzone wystawieniem faktury” /pismo jak wyżej
w elektronicznych aktach szkody – k. 104 akt/. Najem pojazdu pogrzebowego miał miejsce
w 2018r. a powód jak wynika z powyższego pisma za wykonanie ceremonii wystawiał faktury. Zatem jak wskazują zasady doświadczenia życiowego ceremonie, do których pojazd pogrzebowy był wykorzystywany w okresie umowy najmu odbyły się i zlecenia w tym zakresie zostały zakończone w 2018r. Stąd też nic nie stało na przeszkodzie by powód udowodnił za pomocą faktur lub innych poza swymi zeznaniami dowodów dokładną ilość wykonanych zleceń składając pozew w sprawie w 2019r. O ile zaś można uznać, że nie miał obowiązku takich dowodów składać w pozwie, mógł wnieść o ich przeprowadzenie po wydaniu opinii przez biegłego, czego jednak nie uczynił. Słusznie zatem Sąd Okręgowy przyjął na podstawie tejże opinii, iż średnia ilość ceremonii pogrzebowych wykonywanych przez powoda kształtuje się na poziomie, 20 miesięcznie skoro powód mając taką możliwość nie przedstawił dowodów poza swymi gołosłownymi zeznaniami, które by przeczyły tej tezie. Wbrew zaś zarzutom skarżącego z żadnego dokumentu dołączonego do akt sprawy nie wynika ilość ceremonii na poziomie 40 miesięcznie.

Niezasadne są zresztą pozostałe zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. odnoszące się do czynienia przez Sąd Okręgowy ustaleń na podstawie opinii biegłego M. K.. Powód mimo zakreślonego terminu nie złożył zarzutów do opinii uzupełniającej biegłego /pismo z dnia 10 września 2020r. – k. 374-376 akt/. Co więcej, przed zamknięciem rozprawy przed Sądem I Instancji oświadczył, że nie składa żadnych wniosków dowodowych i nie wnosi o uzupełnienie postępowania dowodowego. W tej sytuacji zarzuty do tej opinii podnoszone w apelacji należy uznać za spóźnione w rozumieniu art. 205 ¹² § 2 k.p.c. Przy tym skoro powód nie zgłosił zarzutów do opinii uzupełniającej biegłego, którą biegły podtrzymał w całości opinię główną i nie wniósł o uzupełnienie materiału dowodowego nie można uznać za zasadny zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c.

Jak wynika z analizy treści pozwu „w związku z koniecznością uregulowania płatności za pojazd zastępczy w sposób gotówkowy” powód „poniósł znaczne szkody majątkowe”. Jak wskazano dalej „szkody te wyniosły 123.123,00 zł”. W treści pozwu podano też, że „nie istniała możliwość uregulowania płatności w sposób bezgotówkowy bowiem samochód nie został wynajęty w wyspecjalizowanej firmie zajmującej się tego typu działalnością” /pozew k.7-8 akt/. Tymczasem wbrew twierdzeniom powoda zawartym w pozwie, K. J. wystawił dwie z faktur z odroczonym terminem płatności i wskazaniem jako sposób zapłaty formy przelewu, co przeczy tezie o braku możliwości uregulowania płatności w sposób bezgotówkowy. Przy tym powód w toku całego postępowania nie stwierdził nawet jaką dokładnie kwotą opłacił powyższe faktury i nie przedstawił żadnego dowodu przelewu ani pokwitowania, czy dowodu wpłaty na poczet faktur nr (...) i nr (...).
Z twierdzenia dotyczącego „konieczności uregulowania płatności za pojazd zastępczy
w sposób gotówkowy” i poniesieniu szkody w określonej wysokości nie wynika samo przez się, by powód uiścił na rzecz K. J. wymienione w tych fakturach kwoty. Pozwana zatem nie mogła ustosunkować się do faktu, że powód uregulował na rzecz K. J. sumę 123.123,00 zł na jaką miała opiewać szkoda doznana przez powoda na skutek konieczności najmu pojazdu następczego, skoro ów fakt nie został powołany. Zgodnie zaś z treścią art. 230 k.p.c. jedynie gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, Sąd mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Skoro nie padło ze strony powodowej stwierdzenie faktu uregulowania na rzecz K. J. sumy 123.123,00 zł pozwana nie miała obowiązku twierdzeniu, które nie padło zaprzeczać, aczkolwiek negowała poniesienie przez powoda szkody w takim rozmiarze. Powód zaś zgodnie z ciężarem dowodu określonym art. 6 k.c. winien wykazać, że rzeczywiście poniósł szkodę w dochodzonej kwocie.

Tymczasem jak wynikał z zeznań świadka K. J., strony rozliczyły się kwotą nie jak wskazał to Sąd Okręgowy kwotą 70.000 zł, lecz kwotą „około 70.000 zł” oraz że „najem trwał 2 miesiące” /protokół rozprawy z dnia 28 stycznia 2020r. – 00:33:13-00:31:08/. Po pierwsze z powyższego nie wynika jaka dokładnie kwota miała zostać uiszczona, po drugie okoliczność tę potwierdził także w podobnie nieprecyzyjny sposób powód w swych zeznaniach /protokół rozprawy z dnia 28 stycznia 2020r. – 00:14:27-01:00:00/. Do czasu zamknięcia rozprawy przed Sądem Okręgowym zeznania te nie zostały
w żaden sposób zmienione, czy sprostowane. Jak zaś wskazują zasady wiedzy
i doświadczenia życiowego wydatek, czy dochód związany z najmem pojazdu w wysokości ponad 120.000 zł z racji kwoty powinien być przynajmniej w przybliżeniu tejże kwoty, czy chociażby jako ponad 100.000 zł zapamiętany. O ile zatem z zeznań stron umowy najmu wynika, że strony tej umowy miały rozliczyć się kwotą około 70.000 zł, to wobec braku jej dokładnego skonkretyzowania nie można ustalić, w jakiej dokładnie kwocie faktury wystawione w wykonaniu umowy najmu, zwłaszcza faktury z odroczoną płatnością zostały opłacone.

W niniejszej zaś sprawie brak jest podstaw do stosowania art. 322 k.p.c.
W żadnym razie nie można uznać, by ścisłe udowodnienie wysokości żądania przez powoda było w niniejszej sprawie niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe i wobec tego by Sąd Apelacyjny mógł zasądzić na rzecz powoda dodatkową, ponad już zasądzoną przez Sąd I Instancji, odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Skarżący w toku niniejszego postępowania i co więcej już
w toku postępowania likwidacyjnego, był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika zatem powinien był wiedzieć, że wysokość rzeczywiście poniesionej szkody należy dowieść ściśle co do wysokości a w przypadku zapłaty dowodem takim jest np. potwierdzenie przelewu, czy dowód wpłaty. Trudno zresztą przyjąć zgodnie z zasadami logiki
i doświadczenia życiowego, by powód prowadzący działalność gospodarczą miał dokonywać zapłaty na rzecz swego kontrahenta sum znacznie przewyższających koszty obsługi pogrzebu w tym kwoty brutto 23.247,00 zł, 25.830 zł, a tym bardziej 74.046 zł bez jakiegokolwiek dowodu na piśmie uiszczenia tychże kwot, co mogłoby go narazić na proces o ponowną ich zapłatę. O ile zaś można uznać, że zapłaty można dowodzić także za pomocą zeznań świadków, czy przesłuchania stron, co w niniejszej sprawie wobec zasadniczych rozbieżności pomiędzy twierdzeniami powoda i przedstawianymi przez niego dowodami uznać należy za niewystraczające w rozumieniu art. 6 k.c., o tyle również za pomocą tego dowodu można było wykazać ściśle poniesioną szkodę. Nic nie stało bowiem na przeszkodzie by powód i świadek zapoznali się z treścią faktur i zeznali, że powód zapłacił całą należność wynikającą z ich brzmienia.

Zważyć przy tym należy, że w pierwszej kolejności powód powinien dowieść, w jakiej wysokości przy rozbieżnych w tym zakresie dowodach, poniósł rzeczywiste koszty najmu
a dopiero następnie – w razie potrzeby za pomocą opinii biegłego – należało ustalać czy stawki za ten wynajem i łączny koszt naprawy był uzasadniony w świetle art. 361 § 1 i 2 k.c. to jest czy pozostawał on w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę. Naprawa szkody obejmuje bowiem straty, które poszkodowany poniósł a więc to co rzeczywiście zapłacił z tytułu najmu lub w sposób pewny jest zobowiązany jeszcze zapłacić, jeżeli należność nie została rozliczona w całości i przy tym są to koszty związane bezpośrednio ze zdarzeniem wywołującym szkodę. W niniejszej zaś sprawie powód nie wykazał ile rzeczywiście zapłacił za najem karawanu, czyli w jakiej wysokości rzeczywiście poniósł stratę a jak wynikało z zeznań zarówno powoda jak i świadka K. J. nie był już zobowiązany do zapłaty żadnych dalszych kwot na rzecz tego świadka. Zatem nie można przyjąć, by powód miał obowiązek uiszczać na rzecz K. J. jeszcze jakiekolwiek kwoty do łącznej sumy 123.123,00 zł skoro z zeznań obu panów wynikało, że doszło do rozliczenia umowy przy kwocie „około 70.000 zł.”

Nie można także przyjąć zasadności żądania zapłaty w zakresie pierwszych dwóch tygodni po kolizji, skoro jak wynikało z zeznań świadka K. J., którym nie zaprzeczył ani obecny przy jego przesłuchaniu powód, ani jego pełnomocnik, do faktycznego najmu pojazdu doszło dopiero po dwóch tygodniach od kolizji. Tymczasem zarówno umowa najmu opatrzona jest datą 20 maja 2018r., jak i pierwsza z faktur nr (...) z dnia
6 czerwca 2018r. z terminem zapłaty 6 czerwca 2018r. – płatna gotówką w kwocie netto 18.900 zł, brutto 23.247,00 zł była wystawiona za najem od 20 maja 2018r. do 15 czerwca 2018r. Przy tym świadek K. J. twierdził że najem miał mieć miejsce przez dwa miesiące, a ani powód ani jego pełnomocnik obecni na przesłuchaniu, nie wyjaśnili za pomocą pytań rozbieżności pomiędzy tymi zeznaniami i dokumentami złożonymi przez powoda.

W tej sytuacji, wobec braku przedstawienia przez powoda dowodu uiszczenia należności w kwocie przewyższającej należność zasądzoną przez Sąd I Instancji, należało oddalić apelację. Powód bowiem nie wykazał, by poniósł szkodę w wyższym rozmiarze, co mogłoby skutkować zmianą zaskarżonego wyroku w punkcie 2 i 3.

Stąd też apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu bez konieczności odnoszenia się do pozostałych jej zarzutów, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.
w zw. z art. 15 zzs ¹ ust.1 pkt.4 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1842 ze zm.). O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt. 6 i 10 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 265).

SSA Barbara Konińska