Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

POSTANOWIENIE

Dnia 29 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach, Wydział V Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Olga Gornowicz – Owczarek (spr.)

Sędziowie: SA Jadwiga Galas

SA Aleksandra Janas

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2016 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...)w B.

z udziałem M. W.

o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 31 marca 2016 r., sygn. akt XIV GCo 40/16

postanawia:

1)  oddalić zażalenie.

2)  zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Jadwiga Galas

Sygn. akt V ACz 667/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek wierzyciela o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika
z ograniczeniem jej odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością ustawową wskazując, iż wierzyciel nie wykazał, aby zobowiązanie dłużnika zaciągnięte zostało za zgodą jego małżonki, która to zgoda, zważywszy na datę powstania zobowiązania, była konieczna do uwzględnienia wniosku.

W zażaleniu na powyższe postanowienie wierzyciel wnosił o jego zmianę poprzez uwzględnienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika. Skarżący wskazał, że jakkolwiek wystawiony przeciwko dłużnikowi tytułu egzekucyjny dotyczył należności, które stały się wymagalne w 2014 i 2015 r., to jednak wynikały one
z łączącego dłużnika z wierzycielem stosunku najmu, który nawiązany został na podstawie umowy z 2001 r. Stosownie więc do przepisów przejściowych do ustawy nowelizującej
z dniem 20 stycznia 2005 r. art. 787 k.p.c., przepis ten w jego poprzednim brzmieniu, uniezależniającym możliwość nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika od zgody małżonka na zaciągnięcie zobowiązania, winien znaleźć w sprawie zastosowanie.

W odpowiedzi na zażalenie małżonka dłużnika wnosiła o oddalenie zażalenia wskazując na prawidłowość stanowiska Sądu Okręgowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jak wynika z akt postępowania, dłużnik oraz jego małżonka są małżeństwem od
1982 r. oraz pozostają w ustroju majątkowym wspólności ustawowej. W 2001 r. dłużnik jako najemca zawarł z wierzycielem umowę najmu lokalu użytkowego. Nieregulowane należności czynszowe za okres od kwietnia 2014 r. do lutego 2015 r. wynikające ze wskazanej powyżej umowy stwierdzone zostały prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach
z dnia 7 sierpnia 2015 r. sygn. akt XIV GC 191/15, w oparciu o który to tytuł wierzyciel wszczął egzekucję z majątku dłużnika. Zgodnie z art. 787 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 20 stycznia 2005 r. tytułowi egzekucyjnemu, wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim, sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi, z ograniczeniem jednak jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową. W odróżnieniu od obecnej treści art. 787 k.p.c., przepis ten
w poprzednim jego brzmieniu nie uzależniał możliwości uwzględnienia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika od wyrażenia przez małżonka zgody na zaciągnięcie zobowiązania. Jednocześnie zgodnie z art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2004, nr 162, poz. 1691), którą znowelizowano art. 787 k.p.c., przepisy dotychczasowe stosować należy do oceny skutków czynności zobowiązujących lub rozporządzających małżonków i ich odpowiedzialności za zobowiązania sprzed wejścia
w życie ustawy. W ocenie Sądu Apelacyjnego taka sytuacja, jak wskazana w powyższym przepisie, nie ma jednak miejsca w realiach niniejszej sprawy. Źródłem roszczeń wierzyciela, potwierdzonych prawomocnym tytułem egzekucyjnym są bowiem nieuregulowane należności z tytułu czynszu najmu, a więc świadczenia o charakterze okresowym. W przypadku tego rodzaju świadczeń nie można przyjąć, aby zobowiązanie, a w szczególności jego wysokość zostały skonkretyzowane już na etapie nawiązania stosunku najmu. Zobowiązanie kształtowane jest sukcesywnie w miarę nadejścia terminu płatności kolejnych rat czynszu, powyższe prowadzi zaś do wniosku, że do oceny odpowiedzialności małżonka za zobowiązania dłużnika z tytułu umowy najmu w zakresie, w jakim odpowiedzialność ta obejmuje należności czynszowe powstałe po nowelizacji art. 787 k.p.c. oraz odpowiednich przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zastosowanie znajdują przepisy w obecnie obowiązującym brzmieniu. Tym samym pomimo, iż stosunek najmu nawiązany został jeszcze pod rządami poprzedniej regulacji, to jednak z uwagi na datę powstania zobowiązania
(2014 r. i 2015 r.), stosownie do obecnego brzemienia art. 787 k.p.c., zgoda małżonka dłużnika na zaciągnięcie przez dłużnika zobowiązania była konieczna do uzyskania klauzuli wykonalności również przeciwko małżonkowi. Wierzyciel nie wykazał faktu udzielenia takiej zgody odpowiednim dokumentem, a zatem złożony przez niego wniosek podlegał oddaleniu.

Z przedstawionych względów zaskarżone postanowienie opowiadało prawu,
a zażalenie, jako bezzasadne, podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.
w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. zasądzając od wnioskodawcy (jako strony przegrywającej) na rzecz uczestniczki kwotę 240 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym (§ 8 pkt 14 w zw. § 10
ust. 2 pk 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. 2015 r. poz. 1804).

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Jadwiga Galas