Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2022r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca – SSA Barbara Konińska

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2022r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. P. (1)

przeciwko Spółce (...) Spółce Akcyjnej w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 15 grudnia 2020r., sygn. akt I C 299/18

1.  oddala apelację;

2.  odstępuje od obciążania powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

SSA Barbara Konińska

Sygn. akt V ACa 94/21

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 14 marca 2017r. powód K. P. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanej Spółki (...) Spółki Akcyjnej w B. 167.960 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienienie od dnia wniesienia pozwu oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że wyrokiem z 28 września 2006r. sygn. I C 377/03 Sąd Okręgowy w Gliwicach zobowiązał poprzednika prawnego pozwanej do naprawy szkód górniczych w budynku mieszkalnym należącym do powoda poprzez m. in. wzmocnienie podłoża gruntowego pod istniejącymi fundamentami metodą iniekcji - po uprzednim wykonaniu badań geotechnicznych w celu ustalenia zakresu występowania słabonośnych gruntów (punkt 1 wyroku tiret pierwszy). Dodał, że w dniu 23 września 2010 r. poprzednik prawny pozwanej przesłał mu opinię biegłego P. W., w której ten ustalił, że wykonanie takich prac nie jest technicznie możliwe. W ocenie powoda w tej sytuacji z uwagi na niemożność naprawienia szkody w drodze restytucji naturalnej, aktualne pozostaje roszczenie pieniężne z tego tytułu, wskazał że poziom nachylenia jego budynku zwiększył się od daty prawomocności poprzedniego wyroku a koszt prac związanych z wykonaniem wzmocnienia gruntu został wyceniony na 147.960 zł. Dodał też, że będący jego własnością budynek nie może zostać przywrócony do stanu poprzedniego, więc nieruchomość straciła na wartości – według oszacowania powoda szkoda z tego tytułu wynosi 20.000 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o odrzucenie pozwu, zważywszy na prawomocne rozstrzygnięcie żądania wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 września 2006r., sygn. akt I C 377/03 oraz o zasądzenie kosztów procesu. Z ostrożności procesowej wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Podała, że niesporne jest, że nie został wykonany powyższy wyrok w punkcie 1 tiret pierwszy, tj. co do wzmocnienia gruntu metodą iniekcji. Wskazała, iż sąd uzależnił wykonanie wzmocnienia podłoża metodą iniekcji od technicznej możliwości podyktowanej charakterem wystepujących gruntów. Dodała, że na zlecenie poprzednika prawnej pozwanej została sporządzona opinia przez B. K. (1), w której stwierdził on, że podłoże nie nadaje się do wzmocnienia metodą iniekcji ze względu na jego znaczną niejednorodność
a wykonanie wzmocnienie podłoża, przy braku dostępu od strony budynku bliźniaczego spowoduje dalsze nierównomierne osiadania i uszkodzenia konstrukcji budynku. Podniosła też, że wnioski te zostały potwierdzone w opinii sporządzonej przez biegłego P. W.. Dodała, że opinie te zostały przekazane powodowi, który zgodził się, że wykonanie iniekcji jest niemożliwe, zaś strony zawarły ugodę w dniu 4 lutego 2013r, w której ustalono zakres
i rodzaj szkód. Zarzuciła, że ugoda całkowicie zaspokoiła roszczenia powoda z tytułu szkód górniczych a powód zrzekł się dalszych roszczeń. Ponadto pozwana wskazała, że powód dowiedział się o uszkodzeniach (także w zakresie pochylenia budynku) najpóźniej w dniu
3 lipca 2003r., czyli w dacie wniesienia pozwu w sprawie I C 377/03 oraz że roszczenia powoda – co do wychylenia budynku z pionu i utraty przez to jego wartości - są przedawnione.

Na rozprawie 27 lipca 2017r. pełnomocnik powoda sprecyzował powództwo
i oświadczył, że dochodzone żądanie obejmuje szkodę, która nie została naprawiona przez pozwanego, a szczegółowo została opisana w punkcie 1 tiret pierwszy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie I C 377/03 (k.177).

Postanowieniem z 11 sierpnia 2017 r. (k.184) Sąd Okręgowy w Gliwicach orzekł
o odrzuceniu pozwu; postanowieniem z 8 listopada 2017 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach uchylił powyższe postanwienie (k.209-211) stwierdzając, że nie zachodzi w niniejszej sprawie tożsamość żądania z żądaniem rozpoznanym w sprawie I C 377/03.

Wyrokiem z dnia 15 grudnia 2020r. sygn. I C 299/18 Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił powództwo, odstąpił od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu
i nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa.

Sąd Okregowy ustalił następujące fakty:

W budynku będącym obecnie własnością powoda K. P. (1), położonym
w Z. przy ul. (...), wskutek eksploatacji górniczej doszło do powstania szeregu uszkodzeń. Pozwem sporządzonym 3 lipca 2003 r. powód i K. P. (2) wnieśli o przywrócenie stanu poprzedniego lub wypłatę odszkodowania. Wyrokiem z 28 września 2006r., sygn. akt I C 377/03, zapadłym w sprawie z powództwa K. P. (2)
i K. P. (1) przeciwko (...) S.A. w K., zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 marca 2007 r., Sąd Okręgowy w Gliwicach zobowiązał pozwaną do naprawy szkód górniczych w budynku mieszkalnym położonym
w Z. przy ul. (...) poprzez: wzmocnienie podłoża gruntowego pod istniejącymi fundamentami metodą iniekcji po uprzednim wykonaniu badań geotechnicznych w celu ustalenia zakresu występowania słabonośnych gruntów; wykonanie drenażu opaskowego dla całości budynku na poziomie posadowienia fundamentów z odprowadzeniem do odbiornika; likwidację pęłnienie ścian przez wypełnienie pod ciśnieniem zaprawami ekspansywnymi, uzupełnienie uszkodzonych tynków ze wzmocnieniem siatką tynkarską; wymianę podłóg o ponadnormatywnych pochyleniach; wykonanie ścianek kartonowo-gipsowych na ścianach o ponadnormatywnych pochyleniach; rektyfikację okien i drzwi wychylonych z pionu; malowanie całości ścian; rozbiórkę pokrycia dachowego, obróbek blacharskich, deskowań, łacenia, wykonania nowych elementów i pokrycia blachą.

Orzeczeniu 14 lutego 2008 r. nadano klauzulę wykonalności.

Na zlecenie poprzednika prawnego pozwanej sporządzono opinie techniczne autorstwa B. K. (2) i P. W., z których wynika, że nie można wykonać napraw w postaci iniekcji gruntu z uwagi na niejednolity grunt pod budynkiem należącym do powoda. Pismem z 23 września 2010 r. poprzednik prawny pozwanej poinformował K. P. (2) i K. P. (1) o treści tych opinii.

Pismem z 17 maja 2012r. K. P. (1) stwierdził, że zgadza się, co do wniosków końcowych zawartych w przesłanych mu opiniach oraz zawnioskował o przeprowadzenie wizji loklnej w celu uaktualnienia wystepujących szkód i zaproponował, że prace remontowe przeprowadzi we własnym zakresie.

W dniu 25 czerwca 2012 r. miały miejsce oględziny nieruchomości powoda, w toku których stwierdzono pęknięcia ścian na murach zewnętrznych i wewnętrznych oraz spękania tynków elewacji, a nadto ustalono sposób likwidacji uszkodzeń. Na podstawie protokołu oględzin strony zawarły ugodę z 4 lutego 2013 r. Wartość robót naprawczy wyceniono na kwotę 47.314 zł, wskazano że roboty wykona powód za zwrotem kosztów ze strony pozwanej. W ugodzie powód zrzekł się wszelkich dalszych roszczeń w stosunku do pozwanej w związku ze szkodą, którą we własnym zakresie naprawi. Prace zakończono i odebrano
8 grudnia 2016 r.

Pismem z 5 stycznia 2016r. pozwana poinformowała powoda i K. P. (2), że kwestia niemożności wzmocnienia gruntu metodą iniekcji została im już wyjaśniona i nie widzi możliwości innego sposobu zabezpieczenia fundamentów przed pochylaniem się bryły budynku.

W dniu 1 marca 2017r. firma (...) sp. z o.o. we W. przedstawiła powodowi ofertę wzmocnienia posadowienia budynku za kwotę 137.000 zł.

W rejonie nieruchomości powoda, teren jest górniczo uspokojony i nie podlega już destrucyjnym odddziaływaniom prowadzonych robót góniczych. Eksploatacja górnicza nie miała wpływu na uszkodzenia budynku powoda po lutym 2007r. Od 2000r. pochylenie budynku powoda praktycznie nie ulegało zmianom, zasadnicza część obecnego pochylenia budynku powstała przed 1962 r. Od 2007 r. budynek nie ulega żadnym pochyleniom.

W rejonie nieruchomości powoda występowały zjawiska sufozji mechanicznej. Ewentualne wymywanie gruntu mogło wpływać częściowo na pochylenie budynku powoda, jednakże jedynie częściowo.

Stabilizację gruntu można poprawić metodą iniekcji. Wykonanie iniekcji gruntu pod budynkiem powoda nie jest możliwe, biorąc pod uwage rodzaj występującego gruntu (jego różnorodność) oraz fakt, że budynek powoda jest połączony ścianami z budynkiem sąsiada.

Budynek powoda ma uszkodzenia w postaci deformacji bryły, które polega na odchyleniach od pionu i poziomu oraz jej skręceniu. Odchylenie od pionu budynku mieszkalnego zawiera się w przedziale od 0 do 15-28 mm/m. Budynek wymaga dokończenia prac objętych ugodą - wykonania wymiany podłóg o ponadnormatywnych pochyleniach poprzez zerwanie starych podłóg, nadbicie legarów i położenie płyty OSB z wykładziną PCV, wykonanie ścianek kartonowo-gipsowych na ścianach o ponadnormatywnych pochyleniach, pomalowanie naprawianych pomieszczeń. Wykonanie tych prac przywróci obiektowi walory użytkowe bez ograniczenia sposobu korzystania z niego, zapewni też jego bezpieczne użytkowanie. Wykluczona jest możliwość rektyfikacji budynku, jest ona niemożliwa, a wręcz niewykonalna, wymagałaby szeregu prac dodatkowych, zaś jej koszt przewyższałby znacznie aktualną wartość budynku. Należy odstąpić od wzmocnienia gruntu pod budynkiem metodą wstrzykiwania komponentów piaskowo-cementowych bądź żywicznych, albowiem budynek nie pochyla się od 2007 r.

Pochylenie budynku powoda nie zwiększa się w okresie po lutym 2007r.; obserwacja budynku po wykonanych pracach remontowych (prace przy posadzkach w 2005r, przy elewacji w 2016r) wskazuje na brak nowych pochyleń.

Gdyby budynek dalej pochylał się, należałoby wykonać prace pod budynkiem metodą iniekcji strumieniowej - jet grouting, których koszt należy szacować na 164.406,54 zł.

Wartość odtworzeniowa budynku powoda, uwzględniając stopień naturalnego zużycia, wyniosi 177.245,18 zł.

Z powodu wychylenia, spadek wartości budynku wynosi 18,31 %, czyli 32.453,59 zł.

Nie można zasadnie postawić powodowi zarzutu przyczynienia się do szkody z uwagi na usytuaowanie budynku powoda na niewłaściwym gruncie; budynek był budowany zgodnie z przepisami i sztuką budowlaną obowiązującymi w dacie budowy, nadto nie doszłoby do jego pochylenia, gdyby nie wpływy eksploatacji górniczej.

Sąd Okręgowy w zakresie opinii biegłego z zakresu górnictwa i geologii L. G. sąd wziął pod uwagę jedynie ustalenia i wnioski biegłego odnoszące się dziedziny wiedzy,
w której jest on specjalistą. Opinia biegłego z zakresu górnictwa i geologii nie może zdaniem Sądu Okręgowego stanowić podstaw do czynienia ustaleń z zakresu budownictwa;
w przedmiocie rodzaju uszkodzeń budynku powoda, sposobu oraz kosztu ich naprawy,
a także wartości nieruchomości powoda oraz wysokości szkody - te wiadomości wykraczają poza zasięg wiadomości specjalnych biegłego z zakresu górnictwa i geologii a leżały
w kompetencjach biegłego z zakresu budownictwa. Sąd Okręgowy oddalił wniosek powoda
o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego geologa (k.668), albowiem opinia biegłego z tego zakresu L. G. nie została skutecznie podważona, co mogłoby uzasadniać dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego. Nadto sąd uznał, iż zgromadzony materiał dowodowy, biorąc pod uwage przytoczoną przez powoda podstawę faktyczną żądania, jest wystarczający do oceny roszczenia; dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłego spowodowałoby jedynie zbedną zwłokę w postępowaniu.

Sąd Okręgowy pominął dowód z przesłuchania powoda albowiem zgromadzono obszerny materiał dowodowy, wszystkie okoliczności istotne dla wydania rozstrzygnięcia zostały wyjaśnione, przeprowadzenie tego dowodu spowodowałoby zbędną zwłokę
w postępowaniu. Nadto, powód przedstawił zdaniem Sądu Okręgowego informacje dotyczące okoliczności faktycznych w ramach przesłuchania informacyjnego.

Sąd Okręgowy uznał, iż powód o najmniej od 17 maja 2012r wiedział o niemożności wykonania wzmocnienia gruntu a fakt, że wykonanie iniekcji gruntu pod budynkiem powoda nie jest możliwe, biorąc pod uwagę rodzaj występującego gruntu (jego różnorodność) oraz fakt, że budynek powoda jest połączony ścianami z budynkiem sąsiada, został również wskazany przez biegłych L. G. i R. K., sporządzających opinie
w sprawie. Sąd Okręgowy wskazał, że w rejonie nieruchomości powoda, teren jest obecnie górniczo uspokojony i nie podlega już destrucyjnym odddziaływaniom prowadzonych robót góniczych, eksploatacja górnicza nie miała wpływu na uszkodzenia budynku powoda, które mogły wystąpić po dniu 14 marca 2007r., tj. dacie uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 28 września 2006r sygn I C 377/03. Podniósł, że od 2007r. budynek nie ulega żadnym pochyleniom, co wynika zarówno z opinii biegłego z zakresu górnictwa i geologii, jak i biegłego z zakresu budownictwa, dopuszczonych w sprawie.

Sąd Okręgowy stwierdził, że powód precyzując żądanie domagał się jako naprawienia szkody, świadczenia pieniężnego obejmującego równowartość kosztów, które pozwany powinien ponieść na wzmocnienie gruntu pod budynkiem, w wykonaniu wyroku a Sąd związany jest określoną przez powoda podstawą faktyczną żądania. W ocenie Sądu Okręgowego, roszczenie pieniężne wywodzone z faktu niemożności wykonania punktu 1-go tiret pierwszy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie I C 377/03, nie było zasadne albowiem nie prowadzi na naprawienia szkody. Wskazał, że wzmocnienie gruntu pod budynkiem miało zapewnić stabilizację budynku i przeciwdziałać ewentualnemu dalszemu pochylaniu się budynku; nie naprawiało szkody w tym sensie, że nie prowadziło np. do wyprostowania budynku. Dodał, że przez wzmocnienie gruntu szkoda miała być naprawiana w naturze; naprawą szkody są przy tym również prace profilaktyczne zapobiegające powiększaniu się szkody. Podniósł, że aktualnie, jak wskazali biegli z zakresu górnictwa
i geologii oraz z zakresu budownictwa, budynek powoda nie pochyla sie od 2007r. a wypłata świadczenia pienieżnego odpowiadającego kosztom wzmocnienia gruntu, w żaden sposób nie naprawia szkody i nie powoduje wyrównania uszczerbku majątkowego wyrządzonego czynem niedozwolonym a biorąc pod uwagę, iż budynek się już nie pochyla, nie jest zasadne również i z tej przyczyny.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska pozwanej, iż zrzeczeniem się dalszych roszczeń była objęta również kwestia prac, o których mowa w punkcie 1 tiret pierwszy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie I C 377/03. Podniósł, że zrzeczenie się roszczeń winno nastąpić w sposób wyraźny, nie budzący wątpliwości; a brak takiego zrzeczenia odnośnie prac, o których mowa w punkcie 1 tiret pierwszy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie I C 377/03.

Za zasadny Sąd Okręgowy uznał zarzut przedawnienia dotyczący roszczenia związanego z utratą wartości budynku wskutek jego wychylenia. Wskazał, że o wychyleniu budynku spowodowanego działalnością górniczą powód wiedział już w toku sprawy, która toczyła się przed tutejszym sądem w sprawie I C 377/03, co wynika z akt tej sprawy. Dodał, że budynek powoda od 2007r. nie pochyla się, na co wskazali biegli sporządzający opinie
w niniejszej sprawie. Zważywszy na trzyletni termin określony w art. 442 ¹ § 1 k.c., roszczenie powoda z tytułu utraty wartości budynku wskutek jego pochylenia, jak wskazał Sąd Okręgowy uległo przedawnieniu najpóźniej z końcem 2010r. W dacie wniesienia pozwu powództwo w tym zakresie było już więc w ocenie Sądu I instancji przedawnionne i już z tej przyczyny podlegało oddaleniu.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł po myśli art. 102 k.p.c. W ocenie tego Sądu biorąc pod uwagę charakter dochodzonych roszczeń i okoliczności sprawy obciążanie powoda kosztami byłoby nader krzywdzące.

W apelacji od tego rozstrzygnięcia powód zarzucił obrazę art. 442 ¹ § 1 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że doszło do przedawnienia roszczenia
o naprawienie szkody z tytułu utraty wartości nieruchomości w okresie trzech lat od daty wystąpienia szkody górniczej, a nie jak powino zostać to prawidłowo ustalone od daty odmowy wykonania przez pozwaną wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach sygn.
I C 377/03, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach V ACa 132/07, kiedy to powstała szkoda polegająca na utracie wartości nieruchomości w braku możliwości przeprowadzenia rektyfikacji gruntu. Zarzucił także błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych jako podstawa wydania rozstrzygnięcia polegający na przyjęciu, że powód dochodzi utraty wartości nieruchomości spowodowanej bezpośrednio szkodą górniczą, podczas gdy powód domagał się zapłaty stosownego odszkodowania z tytułu szkody wynikającej z niewykonania wskazanych wyżej wyroków. Nadto zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia poprzez oddalenie dowodu z opinii biegłego geologa.

W oparciu o zgłoszone zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia
i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania, względnie
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sadowi
I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości
i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie mogła odnieść oczekiwanego przez niego skutku. Mimo bowiem braku możliwości podzielenia wywodów prawnych dokonanych przez Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok odpowiada prawu. Zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych mający polegać na przyjęciu, że powód dochodzi utraty wartości nieruchomości spowodowanej bezpośrednio szkodą górniczą, podczas gdy powód domagał się zapłaty stosownego odszkodowania z tytułu szkody wynikającej z niewykonania wskazanych wyżej wyroków nie dotyczy błędu w ustaleniu faktów, lecz braku rozpoznania przez Sąd Okręgowy istoty zgłoszonego przez powoda żądania. Ponieważ wszystkie niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy fakty zostały ustalone brak było potrzeby uchylenia z tej przyczyny zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania wobec fakultatywnego w tym zakresie brzmienia art. 386 § 4 k.p.c. Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia Sądu Okręgowego za wyjątkiem ustaleń dotyczących hipotetycznej możliwości wykonania iniekcji pod budynkiem powoda jako sprzecznych z opinią biegłego z zakresu geologii, szkód górniczych i górnictwa L. G. z której wynika, że z uwagi na występowanie pod budynkiem powoda gruntów nie tylko niespoistych ale też spoistych nie wchłaniających iniektu, zastosowanie wzmocnienia podłoża pod budynkiem metodą iniekcji będzie nieskuteczne, może spowodować kolejne poważne zarysowania budynku i jego dalsze pochylenie a z uwagi na połączenie z innym budynkiem
i możliwość wypłukiwania iniektu jest niewykonalne.

Powód zgłosił dwa żądania wynikajace z braku wykonania przez pozwaną prawomocnego wyroku obejmujące zapłatę kwoty 147.960 zł jako kosztów niewykonanych prac związanych z mającym nastąpić wzmocnieniem gruntu oraz kwoty 20.000 zł jako utraty wartości nieruchomości wobec braku wykonania tychże prac. Tak rozumiane żądania nie stanowią żądania naprawy szkody wywołanej ruchem zakładu górniczego i nie są tym samym żądaniami obejmującymi naprawę szkody górniczej wynikającej z czynu niedozowlonego określonego art. 435 k.c., lecz są żądaniami naprawy szkody wynikającej z niewykonania zobowiązania określonej art. 471 k.c. Określona tym przepisem odpowiedzialność tradycyjnie określana kontraktową nie ogranicza się do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. W art. 471 k.c. chodzi o odpowiedzialność powstającą wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania wszelkich zobowiązań, wynikających
z każdego źródła (przykładowo: z ustawy, orzeczenia sądowego, decyzji administracyjnej, bezpodstawnego wzbogacenia, prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia, zapisu, zachowku, jednostronnej czynności prawnej czy nawet powstałego w następstwie czynu niedozwolonego itd.) (G. Stojek [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 471). Przewidziana zatem tym przepisem odpowiedzialność jest odpowiedzialnością z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wskutek okoliczności obciążających dłużnika, dotyczy każdego bez względu na okoliczność, na czym owo naruszenie polega. Każda też rozbieżność pomiędzy prawidłowym spełnieniem świadczenia a rzeczywistym zachowaniem się dłużnika rodzi odpowiedzialność wynikającą z tego przepisu.

Powód dochodził naprawienia szkody wynikłej z niewykonania przez pozwaną wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 września 2006 r., sygn. akt I C 377/03 zmienionego w częsci wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 marca 2007r.
V ACa 132/07 w zakresie obejmującym wzmocnienie podłoża gruntowego pod istniejącymi fundamentami metodą iniekcji po uprzednim wykonaniu badań geotechnicznych w celu ustalenia zakresu występowania słabonośnych gruntów. Po uprawomocnieniu się powyższego wyroku okazało się, czego powód nie kwestionuje, przeciwnie na tym opiera także swe żądanie i apelację, że wykonanie wzmocnienia podłoża gruntowego pod jego budynkiem nie jest możliwe biorąc pod uwagę rodzaj występującego gruntu (jego różnorodność) oraz fakt, że budynek powoda jest połączony ścianami z budynkiem sąsiada, co wynika z ekspertyz wykonanych na zlecenie pozwanej oraz z opini biegłych L. G. i R. K., sporządzających opinie w sprawie.

Tym samym świadczenie na rzecz powoda, do jakiego pozwana została zobowiązana prawomocnym wyrokiem, okazało się niemożliwe z przyczyn niezależnych od pozwanej. Jak wskazują to zasady dośwaidczenia życiowego grunt pod budynkiem powoda nie uległ istotnej zmianie i miał podobną strukturę jeszcze przed wydaniem wyroku przez Sąd Okręgowy
w Gliwicach z 28 września 2006 r., sygn. akt I C 377/03. Niespornym jest też, że budynek powoda również wówczas był połączony ścianami z budynkiem sąsiada. Obie zaś okoliczności czynią w świetle aktulanej wiedzy I opinii biegłych niemożliwą stabilizację gruntu pod budynkiem powoda. W efekcie świadczenie określone niewykonanym w części wyrokiem było niemożliwe do spełnienia od początku, jeszcze przed wydaniem tego orzeczenia. Skutkiem tego zobowiązanie pozwanej do wykonania tak określonego świadczenia nie istnieje zgodnie z brzmieniem art. 475 § 1 k.c. i art. 471 k.c. gdyż świadczenie to jest niemożliwe do spełnienia z przyczyn, za które pozwana jako dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

W tych okolicznościach stwierdzić trzeba, że pozwana nie ponosi odpowiedzialności za niewykonanie zobowiązania wynikającego z wyroku Sąd Okręgowy w Gliwicach z 28 września 2006 r., sygn. akt I C 377/03, gdyż to nie jej działanie ani zaniechanie ale warunki geologiczne i połączenie budynku powoda ścianą z innym budynkiem uniemożliwia wykonanie stabilizcaji gruntu a tym samym doprowadziło do powstania szkody wynikłej
z niewykonania zobowiązania (art. 471 k.c.). Zachodziła zatem pierwotna niemożliwość świadczenia. Powód zaś uzyskując wiedzę o tej okoliczności miał możliwość złożenia skargi o wznowienie postępowania w sprawie sygn. akt I C 377/03 Sądu Okręgowego w Gliwicach, z czego jednakże nie skorzystał. Z tych samych przyczyn pozwana nie ponosi odpowiedzialności za utratę wartości nieruchomości jak nastąpiła na skutek braku wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 września 2006 r., sygn. akt I C 377/03
w zakresie stabilizacji gruntu.

W tej sytuacji prawidłowo Sąd Okręgowy oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu
z kolejnej opinii biegłego geologa jako zbędny dla rozstrzygnięcia nie dopuszczając się naruszenia nieokreślonych bliżej w apelacji przepisów postępowania. Zarzut ten przy tym nie mógł zostać uwzględniony wobec braku zgłoszenia przez powoda zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. co do oddalenia wniosku o opinię biegłego.

Wobec powyższego apelacja powoda w jako niezasadna podlegała oddaleniu, o czym Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 15 zzs ¹ ust.1 pkt.4 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1842 ze zm.).
O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł na zasadzie art. 102 k.p.c.
odstępując od obciążania nimi powoda. Sąd Apelacyjny zważył bowiem, iż szkoda górnicza w majątku powoda nie została w całości naprawiona mimo treści wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 września 2006r., sygn. akt I C 377/03 co mogło prowadzić do subiektywnego przekonania powoda o słuszności swego żądania. Brak wyrównania w całości uszczerbku w majątku powoda w tym zakresie stanowi zdaniem Sądu Apelacyjnego szczególne okoliczności przemawiające za zastosowaniem powyższego przepisu.

SSA Barbara Konińska