Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

POSTANOWIENIE

Dnia 11 czerwca 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący :	SSA Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)
Sędziowie :	SSA Marek Procek
	SSA Dorota Wydmańska-Cichy

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi A. W.

przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego wC.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Częstochowie

pod sygn. akt IV U 901/21

postanawia:

oddalić skargę.

/-/SSA Marek Procek /-/SSA Patrycja Bogacińska-Piątek /-/SSA Dorota Wydmańska-Cichy

Sygn. akt III S 3/24

UZASADNIENIE

Pismem z 28 lutego 2024r. A. W. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Częstochowie w sprawie IV U 901/21 .

Skarżący wniósł o:

1.  stwierdzenie, że w sprawie zawisłej przed Sądem Okręgowym w Częstochowie doszło do nadmiernej 30 miesięcznej bezczynności,

2.  wydanie sądowi I konkretnych dyspozycji zapobiegających dalszej stagnacji
i rozpoznanie na nim wniosku o wyłączenie sędziów tegoż sądu i przekazanie akt do każdego innego sądu okręgowego z pominięciem apelacji (...),

3.  zasądzenie na jego rzecz kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za trwonienie czasu,

4.  zwolnienie z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.

W odpowiedzi na skargę, Prezes Sądu Okręgowego w C. zgłosił swój udział w sprawie oraz wniósł o oddalenie skargi w całości.

Zestawione w 81 punktach czynności w sprawie jednoznacznie wskazywało – zdaniem Prezesa Sądu Okręgowego – że to działania odwołującego mają wpływ na czas trwania postępowania i powodują jego przedłużenie. Odwołujący składa szereg wniosków formalnych, w tym wniosków niedopuszczalnych i skarży wszystkie czynności. Do tego część korespondencji odbiera po uprzednich awizach, co także ma wpływ na czas trwania postępowania i zachowanie terminów do dokonania czynności. W praktyce wnioski i działania odwołującego uniemożliwiają nadanie sprawie merytorycznego biegu. Po złożeniu wniosku o wyłączenie wszystkich sędziów wydziału akta w praktyce pozostają poza siedzibą wydziału gdyż do rozpoznania kolejnych wniosków o wyłączenie losowani są sędziowie z innych wydziałów, które mają siedzibę w innym budynku co skutkuje koniecznością transportowania akt.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

Przepis art. 2 ust. 2 powołanej ustawy wskazuje, że dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie (…). Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Z kolei przepis art. 1 ust. 3 ustawy stanowi, że przepisy ustawy stosuje się zgodnie ze standardami wynikającymi z Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. poz. 284, ze zm.).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy skarżący może wystąpić z nową skargą w tej samej sprawie po upływie 12 miesięcy, a w postępowaniu przygotowawczym, w którym stosowane jest tymczasowe aresztowanie, oraz w sprawie egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego - po upływie 6 miesięcy, od daty wydania przez sąd orzeczenia, o którym mowa w art. 12.

W przedmiotowej sprawie skarżący wniósł już uprzednio skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Została ona oddalona postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 grudnia 2022r., III S 5/22. Zatem stwierdzone zostało, że do tej daty nie wystąpiła przewlekłość postępowania. Z analizy akt sprawy po tej dacie wynika, że:

- 20 stycznia 2023r. Sąd Apelacyjny w Katowicach rozpoznał zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 12 września 2022r.;

- 22 marca 2023r. akta zostały zwrócone do Sądu Okręgowego w Częstochowie;

- 27 marca 2023r. przewodniczący wydał zarządzenie o zwrocie wniosku o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Okręgowego;

- 13 kwietnia 2023r. skarżący wniósł do Sądu Okręgowego o wyłączenie każdego z 7 sędziów Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych tego sądu, pismo jego zostało potraktowane jako uzupełnienie wniosku z 14 grudnia 2022r.;

- 14 kwietnia 2023r. przewodniczący wydał zarządzenie o przedłożeniu akt sędziom celem złożenia oświadczenia w trybie art. 52 § 2 k.p.c. ;

- oświadczenia zostały złożone od 14 kwietnia 2023r. do 5 maja 2023r.;

- 8 maja 2023r. przewodniczący wydał zarządzenie o przedstawieniu akt Prezesowi celem wyznaczenia innego wydziału do rozpoznania wniosków o wyłączenie sędziów;

- 10 maja 2023r. zostało wydane stosowne zarządzenie Prezesa;

- 31 maja 2023r. ubezpieczony wniósł o wyłączenie wylosowanego sędziego;

- 23 sierpnia 2023r. Sąd Okręgowy w Częstochowie wydał postanowienie w przedmiocie wniosku o wyłączenie sędziego;

- 14 września 2023r. wpłynęło zażalenie skarżącego;

- 24 października 2023r. zostało wydane postanowienie o oddaleniu zażalenia;

- 8 listopada 2023r. wpływ wniosku ubezpieczonego o uzasadnienie postanowienia z dnia 24 września 2023r. i jego doręczenie;

- 20 listopada 2023r. – skarga ubezpieczonego na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym,

- 22 listopada 2023r. cofnięcie wyżej wymienionej skargi;

- 27 listopada 2023r. postanowienie o umorzeniu postępowania ze skargi;

- 13 grudnia 2023r. zażalenie ubezpieczonego na postanowienie z dnia 24 października 2023r.

- 27 grudnia 2023r. zarządzenie o pozostawieniu w aktach sprawy bez dalszych czynności zażalenia z dnia 13 grudnia 2023r. jako niedopuszczalnego po wylosowaniu kolejnego sędziego ;

- 15 lutego 2024r. postanowienie o oddaleniu wniosku o wyłączenie sędziów.

Z powyższego wynika, że czynności w sprawie są podejmowane bez zbędnej zwłoki. Podkreślenia wymaga, że pojęcie przewlekłości postępowania nie jest zależne wprost od czasu trwania czynności procesowych. Zawsze trzeba odnieść się do konkretnych realiów sprawy, przyjętego trybu postępowania i wypełnienia ustawowych zadań przewidzianych dla danego postępowania. Muszą być także respektowane uprawnienia poszczególnych uczestników postępowania zaś ocena, czy sprawę rozpoznano "w rozsądnym terminie", zależy od okoliczności konkretnej sprawy. Ocena ta winna uwzględniać następujące elementy: złożoność sprawy, znaczenie sprawy dla interesów skarżącego, zachowanie skarżącego i zachowanie się organu procesowego. W niniejszej sprawie skarżący podnosi, że sąd podejmuje czynności mało istotne i złudnie markuje swoją aktywność. Akta sprawy IV U 901/21 nie potwierdzają zarzutów skarżącego albowiem sąd sprawnie podejmuje czynności związane z rozpoznaniem licznych wniosków ubezpieczonego o wyłączenie kolejnych sędziów, rozpoznaje zażalenia ubezpieczonego na postanowienia w tym przedmiocie oraz sporządza uzasadnienia powołanych postanowień. Dodatkowo należy podnieść, że w porządku prawnym obowiązują zasady losowego przydziału spraw oraz niezmienność składu. Obie te zasady stanowią istotną gwarancję prawa do sądu właściwego w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Łączne stosowanie tych dwóch zasad wedle założeń ustawodawcy ma zapewnić również bezstronność sądu, równość stron i zewnętrzną transparentność w przydziale spraw. Zauważyć należy, że skarżący złożył również zażalenie niedopuszczalne pomimo pouczenia w tym zakresie. Zgodnie z art. 4 ¹ k.p.c. z uprawnienia przewidzianego w przepisach postępowania stronom i uczestnikom postępowania nie wolno czynić użytku niezgodnego z celem, dla którego je ustanowiono (nadużycie prawa procesowego). Przebieg postępowania wskazuje zaś, że działania skarżącego naruszają regułę wprowadzoną tym przepisem. Rację ma Prezes Sądu Okręgowego w C., że działania ubezpieczonego spowalniają szybkość rozpoznania sprawy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 12 ust. 1 powołanej
wyżej ustawy orzekł jak w sentencji.

/-/SSA Marek Procek /-/SSA Patrycja Bogacińska-Piątek /-/SSA Dorota Wydmańska-Cichy

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć:

- (...)

- (...)

11 czerwca 2023r.

SSA Patrycja Bogacińska-Piątek