III AUa 2870/04 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2006-03-09
Sygn. akt III AUa 2870/04
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 marca 2006 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSA Urszula Modrzyk (spr.) |
Sędziowie |
SSA Witold Nowakowski SSA Irena Goik |
Protokolant |
Joanna Keller |
Przy udziale –
po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2006r. w Katowicach
sprawy z odwołania H. C. (H. C. )
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy
na skutek apelacji ubezpieczonego H. C.
od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach
z dnia 30 czerwca 2004r. sygn. akt X U 1829/02
oddala apelację.
/-/SSA W. Nowakowski /-/SSA U. Modrzyk /-/SSA I. Goik
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Sygn. akt III AUa 2870/04
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 31.07.2002 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił H. C. (C.) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy powołując się na orzeczenie Lekarza Orzecznika z dnia 22.07.2002 roku uznające zdolność do pracy.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony domagając się przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i podnosząc, że decyzja jest sprzeczna z prawem, a on sam cierpi na nieuleczalne choroby, z których najistotniejszą jest zapalenie trzustki, a pozostałymi choroba wątroby i nadciśnienie tętnicze.
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wnosił o oddalenie odwołania podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyrokiem z dnia 30.06.2004 roku oddalił odwołanie.
Sąd ustalił, że ubezpieczony urodzony (...) posiadający wykształcenie zawodowe mechanik maszyn przemysłowych wykonujący w trakcie kariery zawodowej pracę kierowcy, mechanika samochodowego, kowala i nożycowego z wnioskiem o rentę wystąpił 17.06.20002 roku. Sąd ustalił również, iż w dziesięcioleciu liczonym od dnia 11.01.1991 do 10.01.2001 roku ubezpieczony posiada wymagany 5-letni okres składkowy i nieskładkowy, a ostatnie ubezpieczenie ustało 11.07.1999 roku.
Motywując wyrok Sąd stwierdził, że ubezpieczony jest osobą zdolną do pracy i powołał się na opinię biegłych kardiologa, specjalisty chorób wewnętrznych-hepatologa, psychiatry. Biegły kardiolog stwierdził, iż nadciśnienie tętnicze występujące od 1995 roku nie spowodowało istotnych zmian narządowych o czym świadczy prawidłowy zapis EKG i badanie dna oka. Biegły specjalista chorób wewnętrznych-hepatolog rozpoznał u odwołującego stłuszczenie wątroby, zespół jelita drażliwego, otyłość, nie stwierdził natomiast przewlekłego zapalenia trzustki. Biegły psychiatra nie rozpoznał żadnych zaburzeń psychicznych.
W trakcie procesu odwołujący przedłożył zaświadczenie z Poradni Rejonowej z informacją o powiększeniu przepukliny i w związku z tym Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego chirurga, który po rozpoznaniu stłuszczenia wątroby, nadciśnienia tętniczego, otyłości, przewlekłego zapalenia trzustki stwierdził, iż istnieje częściowa niezdolność do pracy na 2 lata od momentu złożenia wniosku o rentę. Biegły wskazywał, że dokumentacja oraz badanie lekarskie nie dają podstaw do wykluczenia przewlekłego zapalenia trzustki.
Opinię tą zwłaszcza w części dotyczącej istnienia lub nieistnienia przewlekłego zapalenia trzustki Sąd zweryfikował jeszcze opinią łączną specjalisty chorób wewnętrznych medycyny pracy i chirurga ogólnego. Biegli ci opierając się na wynikach badań laboratoryjnych oraz USG, które nie wykazało zmian typowych dla zapalenia trzustki, dokumentacji medycznej i wywiadzie lekarskim, który nie wykazał w przeszłości ostrego zapalenia trzustki, które z kolei poprzedza zawsze przewlekłe zapalenia trzustki wskazali, że brak jest podstaw do rozpoznania przewlekłego zapalenia trzustki. Wyniki badań laboratoryjnych są w normie, w obrazie usg trzustka ma obrysy powiększone i nieznaczne wzmożone echo, ale nie wykazuje cech typowych dla przewlekłego zapalenia trzustki. Stłuszczenie wątroby z prawidłowymi wskaźnikami biochemicznymi i enzymatycznymi świadczy o zachowanej funkcji metabolicznej tego narządu. Zespól jelita drażliwego jest zaburzeniem czynnościowym i nie upośledza wchłaniania wynikającego z zaburzeń w trawieniu. U skarżącego nie występuje niedożywienie wręcz przeciwnie.
Biegli podkreślali również, że odczuwanych przez ubezpieczonego dolegliwości w postaci pobolewania i dyskomfortu w nadbrzuszu nie należy negować, jednak nie świadczą one o schorzeniach wątroby i trzustki, zdaniem biegłych są one spowodowane najprawdopodobniej stłuszczeniem tych organów, zespołem jelita drażliwego i rozstępem kresy białej.
Oceniając opinie biegłych Sąd nie podzielił opinii biegłego chirurga, który rozpoznał przewlekłe zapalenie trzustki i stwierdził, że ubezpieczony jest okresowo częściowo niezdolny do pracy na 2 lata.
Sąd uznał natomiast za przekonywujące opinie biegłych z których wynikało, iż po pierwsze przewlekłe zapalenie trzustki nie występuje, a po drugie, że pozostałe schorzenia nie są nasilone na tyle, aby uzasadniało to ustalenie częściowej niezdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych.
W tej sytuacji Sąd I instancji wobec niespełnienia przesłanki wymienionej w art.57 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. Nr 162 poz.1118 ze zm.) odwołanie oddalił.
Z wyrokiem nie zgodził się ubezpieczony i wywiódł apelację zarzucając, sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Skarżący podnosił, że biegli, a zwłaszcza biegli chirurg W. G. i K.wykazali złą wolę w stosunku do jego osoby, czego dowodem jest opinia uzupełniająca.
Poza tym w trakcie rozprawy nie pozwolono mu się wypowiedzieć i wyjaśnić istotne dla sprawy kwestie - sędzia cały czas mu przerywała twierdzeniami, że to nie należy do istoty sprawy czy uwagi są nie na temat. Zarzucał, że sędzia nie zaprotokołowała jego wypowiedzi przedstawiającej rozmowę z biegłą K. w której stwierdziła, ze była podejrzana o branie łapówek ale niczego jej nie udowodniono.
Zastępca Głównego Orzecznika kłamie w piśmie z dnia 18.11.2003 roku ZUS w którym wyraziła stanowisko wobec opinii biegłej F..
Skarżący domagał się aby - jak to określił Sąd Apelacyjny - stanął na wysokości zadania i uchylił haniebny wyrok.
Po rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem nie zawiera żadnych argumentów prawnych pozwalających na dokonanie odmiennej oceny stanu faktycznego, aniżeli uczynił to Sąd Okręgowy.
Przede wszystkim należy podkreślić, że zadaniem Sądu orzekającego było zweryfikowanie oceny stanu zdrowia odwołującego dokonanej przez Lekarza Orzecznika, a weryfikacja ta była możliwa wyłącznie za pomocą opinii specjalnie do tego powołanych niezależnych biegłych sądowych. Stanowi o tym art.278 § 1 kpc. I tak postąpił w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy dopuszczając dowód z opinii biegłych specjalistów schorzeń, na które ubezpieczony cierpi. Z kolei zadaniem biegłych była ocena stanu zdrowia na podstawie wywiadu chorobowego, przedstawionej dokumentacji medycznej i po przebadaniu wnioskodawcy. W niniejszej sprawie zarówno analiza wywiadu i okazanej dokumentacji jak i wyniki badania przedmiotowego w opiniach, które stały się podstawą do wyrokowania zostały przeprowadzone wnikliwie, a wnioski końcowe są logiczne, jednolite i spójne wewnętrznie. Biegli prześledzili wszystkie zapisy dotyczące występujących schorzeń, a następnie przekonywująco z odwołaniem do wiedzy fachowej-medycznej argumentowali swoje stanowisko. Zdaniem Sądu II instancji biegli w swoich opiniach w sposób jasny i nie budzący wątpliwości wyjaśnili, z jakich powodów nie można mówić o niezdolności do pracy, a Sąd I instancji przedstawił je bardzo szczegółowo w motywach rozstrzygnięcia i powielanie tych argumentów w tym miejscu mija się z celem..
Opinie te czynią zadość wymogom przepisów kodeksu postępowania cywilnego w tym zakresie zwłaszcza art.285 §1 kpc. Zawarte są w tych opiniach wszystkie elementy niezbędne do dokonania prawidłowej oceny stanu zdrowia odwołującego przez Sąd orzekający. Opinie są konkretne i rzetelnie oddają to, co biegli stwierdzili na podstawie przedstawionej dokumentacji medycznej i badań fizykalnych. Nadto opinie uwzględniają takie elementy jak: sprawność psychofizyczna organizmu, wiek, płeć, kwalifikacje zawodowe, wykonywany dotychczas zawód-biegli dali temu wyraz wyraźnie w swoich opiniach, co także Sąd I instancji należycie uwypuklił.
Opiniom tym ubezpieczony ani w postępowaniu pierwszoinstancyjnym ani w postępowaniu drugoinstancyjnym nie przeciwstawił żadnych argumentów medycznych, które pozwalałyby na dokonanie odmiennej oceny stanu zdrowia, aniżeli uczynili to biegli sądowi, jego zarzuty sprowadzają się jedynie do subiektywnych odczuć o złym stanie zdrowia i niemożliwości wykonywania pracy. W ocenie Sądu II instancji słusznie Sąd nie podzielił opinii biegłej chirurg F. zwłaszcza w części rozpoznania przewlekłego zapalenia wątroby i związanej z tym częściowej okresowej niezdolności do pracy, ponieważ pozostaje ona w sprzeczności z opinią po pierwsze biegłego specjalisty tegoż schorzenia hepatologa V. B., po drugie do bardzo szczegółowej i precyzyjnej opinii łącznej biegłego chirurga W. G. i specjalisty chorób wewnętrznych medycyny pracy B. K. w której biegli wyjaśnili, że rozpoznane przewlekłe zapalenie trzustki to zapalna choroba trzustki charakteryzująca się trwałym i postępującym uszkodzeniem narządu wyrażająca się atrofią i zwłóknieniem, często poszerzeniem przewodzików odprowadzających z obecnością zwapnień i złogów, a także narastającym upośledzeniem funkcji zewnątrz i wewnątrzwydzielnej trzustki przejawiającym się biegunką tłuszczową, upośledzeniem odżywienia i cukrzycą. Najbardziej wiarygodnym dowodem niedomogi trzustki są wyniki badań laboratoryjnych - u ubezpieczonego w normie, usg - nie wykazuje cech typowych dla przewlekłego zapalenia trzustki. Nie występuje niedożywienie - wręcz przeciwnie otyłość BMI-36, nie występują też inne zespoły niedoborowe.
Opinia biegłej chirurg F. w porównaniu z tymi opiniami jest lakoniczna i pozbawiona medycznego uzasadnienia. Poza tym trzeba zwrócić uwagę, że biegła stwierdziła niezdolność do pracy w zawodzie kierowcy zawodowego tymczasem ubezpieczony posiada kwalifikacje mechanika maszyn przemysłowych i to w kontekście obu tych kwalifikacji trzeba oceniać zdolność do pracy, co uszło uwadze biegłej. W tym miejscu należałoby przypomnieć, iż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. Nr162 poz.1118 ze zmianami), częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art.12 ust.3 ustawy).
Brak, więc było podstaw do powołania innych biegłych lub uzupełnienia istniejących opinii. Potrzeba, bowiem powołania innego biegłego lub uzupełnienia istniejących opinii winna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.08.1999 roku I PKN 20/99 OSNAPiUS 2000 Nr 22 p.807), albo z obowiązku Sądu uzyskania wiadomości specjalnych niezbędnych do prawidłowego orzekania (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.09.1999 roku IUKN 96/99 OSNAPiUS 2000 Nr 23 p.869). Poza tym nie może mieć miejsca sytuacja, w której strona będzie domagać się ponawiania dowodu z opinii kolejnych biegłych, aż do momentu, gdy udowodni korzystną dla siebie tezę, przeczą temu względy ekonomii procesowej (vide wyrok SN z dnia 01.12.1998 roku II PKN 477/98 OSNAPiUS 2000 Nr 2 poz.58).
Wprawdzie apelujący przedłożył przy piśmie z dnia 07.03.20006 roku orzeczenie o ustaleniu lekkiego stopnia niepełnosprawności od 13.08.2002 do 31.12.2005 roku, oraz zaświadczenie lekarskie z dnia 15.02.2005 roku z którego wynika, że odebrano mu prawo jazdy kat.C., przyznano kat.B i B+E, ale trzeba mieć na uwadze, iż pojęcia prawne niezdolności do pracy w rozumieniu art.12-13 w/w ustawy, oraz niepełnosprawności z art.4-5 ustawy z dnia 27.08.1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123 poz.776) są pojęciami bliskoznacznymi ale nie tożsamymi ( niepubl. wyrok SN z dnia 01.09.2003 roku II UKN 386/02). Nie wpływa również na niezdolność do pracy fakt odebrania prawa jazdy kat.C, ponieważ jak już podniesiono powyżej ubezpieczony posiada kwalifikacje zawodowe mechanik maszyn przemysłowych, a wykonywał pracę kierowcy ciężarówki i to w kontekście obu tych kwalifikacji trzeba oceniać zdolność do pracy. Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczająca do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli wiek poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowanie, że mimo upośledzenia organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym samym zawodzie albo po przekwalifikowaniu zawodowym (wyrok SN z 29.06.2005 roku IUK 299/04 OSNAPiUS Nr 5-6 z 2006 roku poz.93).
Konkludując Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę uzyskał wiadomości specjalne i właściwie skoncentrował materiał dowodowy, który ocenił nie według własnego uznania, ale na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Wszechstronnego, a więc polegającego na bezstronnej ocenie wyników postępowania i ich prawidłowej interpretacji, przy uwzględnieniu zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Dokonując oceny Sąd nie przekroczył granicy swobodnej oceny dowodów w rozumieniu art.233 §1 kpc.
Zarzuty apelującego jakoby w trakcie rozprawy przed Sądem I instancji nie pozwolono mu się wypowiedzieć i wyjaśnić istotne dla sprawy kwestie, oraz, że sędzia nie zaprotokołowała jego wypowiedzi przedstawiającej rozmowę z biegłą K. w której stwierdziła, że była podejrzana o branie łapówek ale niczego jej nie udowodniono są gołosłowne i nie poparte żadnymi dowodami. A nawet jeśli zakładając hipotetycznie sytuacje takowe miałyby miejsce, a wypowiedzi były istotne dla sprawy to odwołującemu służyło po pierwsze prawo złożenia wniosku o sprostowanie protokołu rozprawy - wniosku takowego jednak ubezpieczony nie składał pomimo, iż odbyły się 4 rozprawy, a po drugie mógł treść tych wypowiedzi przedstawić w apelacji.
Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny w Katowicach uznając bezzasadność apelacji po myśli art.385 kpc. oddalił ją.
/-/SSA W. Nowakowski /-/SSA U. Modrzyk /-/SSA I. Goik
Sędzia Przewodniczący Sędzia
ek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Urszula Modrzyk, Witold Nowakowski , Irena Goik
Data wytworzenia informacji: