Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Maria Małek - Bujak (spr.)
Sędziowie	SSA Jolanta Ansion SSA Ewa Piotrowska
Protokolant	Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2014 r. w Katowicach

sprawy z odwołania Ż. P. (Ż. P. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o zwrot nienależnie pobranych świadczeń

na skutek apelacji ubezpieczonej Ż. P.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach z dnia 28 czerwca 2013 r. sygn. akt X U 780/13

1. zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego o tyle, że zwalnia ubezpieczoną Ż. P. od obowiązku zwrotu odsetek za okres od 27 października 2009 r. do 23 września 2010 r. w kwocie 1.175,14 zł (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt pięć złotych czternaście groszy),

2. w pozostałej części oddala apelację,

3. odstępuje od obciążenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w C. zwrotem kosztów procesu.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA E. Piotrowska

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 2634/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1.XII.2009r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. zobowiązał ubezpieczoną Ż. P. na podstawie art. 138 ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r., Nr 205,
poz. 1585 ze zm.) do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia - renty rodzinnej po zmarłej matce G. P. za okres od dnia 1.IV.2009r. do dnia 30.IX.2009r. i odsetek
za okres od dnia 28.IV.2009r. do 1.XII.2009r. z powodu braku realizacji obowiązków wynikających z regulaminu szkoły, bowiem ubezpieczona z dniem 2.III.2009r.
została decyzją Rady Pedagogicznej skreślona z listy słuchaczy(...) Szkoły Policealnej
w K..

Kolejną decyzją z dnia 23.IX.2010r. organ rentowy zobowiązał ubezpieczoną
na podstawie w/w przepisów do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia - renty rodzinnej za okres od dnia 1.X.2009r. do dnia 30.IX.2010r. i odsetek za okres od dnia 27.X.2009r.
do 23.IX.2010r. z powodu braku realizacji obowiązków wynikających z regulaminu szkoły, bowiem jak wynika z zaświadczenia z dnia 2.IX.2010r. wystawionego przez Wyższą Szkołę (...) w P., ubezpieczona w spornym okresie, mimo posiadania formalnego statusu studenta do dnia 15.II.2010r., nauki faktycznie nie kontynuowała, nie przystąpiła do sesji egzaminacyjnej i z dniem 15.II.2010r. została skreślona z listy studentów. Organ rentowy ponadto podkreślił, że w każdej decyzji rentowej znajduje się stosowne pouczenie
o konieczności zawiadomienia organu o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły (m.in. pkt X pouczenia do decyzji przyznającej prawo do renty rodzinnej z dnia 29.II.2008r., pkt VIII pouczenia do decyzji z dnia 10.XI.2009r.) oraz o każdej zmianie adresu zamieszkania
(m.in. pkt XIII pouczenia do decyzji z dnia 29.II.2008r. - k-19 .ar., pkt IX pouczenia
do decyzji z dnia 15.IX.2008r. - k-22 a.r., pkt VIII pouczenia do decyzji z dnia 10.XI.2009r. - k-41 a.r.).

W odwołaniach od powyższej decyzji pełnomocnik ubezpieczonej podnosił,
że przekroczenie terminu do wniesienia odwołania od tych decyzji nie było nadmierne
i nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej, bowiem ubezpieczona o decyzjach dowiedziała się w dniu 5.III.2012r., kiedy to stawiła się w siedzibie organu rentowego
aby dowiedzieć się czego dotyczą tytuły wykonawcze. Ubezpieczona mieszkała w lokalu mieszkalnym w K. przy ul. (...) z matką, a po jej śmierci sporadycznie wyjeżdżała na krótko do Holandii, gdzie pozostawała na utrzymaniu przyjaciela. Korespondencja, która była kierowana do ubezpieczonej na adres ul. (...) podczas jej nieobecności miała być przekazywana jej przez osoby czasowo mieszkające w lokalu. Jednakże bez wiedzy wnioskodawczyni osoby te opuściły mieszkanie i prawdopodobnie wówczas doszło do wydania decyzji i wysłania jej listem poleconym.

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich odrzucenie.

Postanowieniem z dnia 12.IX.2012r. Sąd Okręgowy w Katowicach odrzucił odwołania ubezpieczonej na mocy art. 477 ⁹ § 1 k.p.c.

Po wniesieniu przez pełnomocnika ubezpieczonej zażalenia na to postanowienie
Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 28.XII.2012r. w punkcie I: uchylił zaskarżone postanowienie w części dotyczącej odwołania od decyzji z dnia 23.IX.2010r.
i w tym zakresie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu - Sądowi Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oraz w punkcie II: oddalił zażalenie w pozostałej części.

W odwołaniu od decyzji z dnia 23.IX.2010r. pełnomocnik ubezpieczonej wniósł
o uchylenie tej decyzji w całości i podniósł, że wbrew stanowisku organu rentowego, ubezpieczona nie pobrała nienależnego świadczenia z ubezpieczenia społecznego.
Nie zaistniały bowiem w sprawie okoliczności, które pozwalałyby na uznanie pobranych
z tytułu renty świadczeń za nienależne w rozumieniu art. 84 ust. 2 w zw. z art. 84 ust. 1 ustawy o s.u.s. Z chwilą śmierci G. P. jedynym źródłem utrzymania ubezpieczonej była renta po zmarłej matce w wysokości 1.200,00 zł. Kwota ta była niewystarczająca dla zaspokojenia podstawowych potrzeb, dlatego po śmierci matki wnioskodawczyni sporadycznie wyjeżdżała na krótko do Holandii, gdzie pozostawała
na utrzymaniu przyjaciela. Ubezpieczona w tym czasie uczyła się. Na rozprawie w dniu 10.V.2013r. pełnomocnik ubezpieczonej oświadczył, że wnosi o zmianę zaskarżonej decyzji
z dnia 23.IX.2010r. w ten sposób, aby ustalić, iż ubezpieczona nie jest zobowiązana
do zwrotu pobranej renty rodzinnej wraz z odsetkami za okres od 1.X.2009r. do 30.IX.2010r. i wyjaśnił, że ubezpieczona w tym czasie była studentką Wyższej Szkoły (...)
w P. Wydział Zamiejscowy w C.. Przyznał, że ubezpieczona została skreślona z listy studentów dnia 15.II.2010r. i że nie przystąpiła do sesji zimowej.

Sąd Okręgowy w Katowicach X Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z dnia 28 czerwca 2013 roku w sprawie o sygn. akt X U 780/13 oddalił odwołanie
od decyzji z dnia 23 września 2010 roku

Na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona Ż. P., ur. (...), od dnia 18.I.2008r. uprawniona była do renty rodzinnej po zmarłej matce G. P..

Na podstawie informacji z Wyższej Szkoły (...) w P. Wydział Zamiejscowy w C. z dnia 2.IX.2010r. oraz z dnia 28.VI.2013r. Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczona Ż. P. w dniu 1.X.2009r. rozpoczęła studia na kierunku finanse
i rachunkowość. Decyzją Dziekana w dniu 15.II.2010r. została skreślona z listy studentów. Uczelnia nie prowadziła dziennika obecności na zajęciach z uwagi na to, że zgodnie
z Regulaminem Studiów w roku akademickim 2009/2010, zajęcia (wykłady i ćwiczenia)
na trybie niestacjonarnym były nieobowiązkowe. Ubezpieczona zaliczyła podczas I semestru tylko jeden egzamin z przedmiotu: Prawo. Z pozostałych przedmiotów tak z ćwiczeń,
jak i wykładów zakończonych egzaminem: tzn. z bhp, matematyki, makroekonomii, socjologii, technologii informacyjnej - ubezpieczona otrzymała oceny niedostateczne
(ocena: 2).

Sąd Okręgowy w rozważaniach prawnych powołał się na art. 68 ust. 1 oraz art. 138 ustawy z dnia 17.XII.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, których treść przytoczył.

W ocenie Sądu I instancji, w świetle ustaleń faktycznych dokonanych
w przedmiotowej sprawie nie sposób uznać sporny okres jako okres nauki w szkole. Z pism wyjaśniających ze szkoły wynika, iż aktywność ubezpieczonej w zakresie nauki w spornym okresie ograniczała się do zapisania do w/w szkół. Ubezpieczona, co prawda nie miała obowiązku uczestniczenia w zajęciach, jednakże w tym wypadku z oceną pozytywną, zdaniem Sądu I instancji, powinna zaliczyć, co najmniej połowę ćwiczeń i egzaminów. Natomiast ubezpieczona na 6 ćwiczeń - zaliczyła jedno, na 5 egzaminów - zaliczyła jeden. Nie otrzymała promocji na następny semestr - ze skutkiem skreślenia z listy studentów w dniu 15.II.2010r. Zaliczenie jednego przedmiotu nie dawało ubezpieczonej podstaw do zaliczenia przez szkołę danego semestru.

Sąd Okręgowy wskazał, iż ustawa nie wiąże wypłaty renty rodzinnej
z administracyjnym obowiązkiem nauki, ani z obowiązkiem uczęszczania na zajęcia -
pod warunkiem, że regulamin szkoły nie nakłada takiego obowiązku na ucznia. Jednak każdy student, słuchacz powinien wykazać przynajmniej minimum aktywności określonej
w regulaminie szkoły, bądź uczelni, która prowadzi do otrzymania zaliczeń z ćwiczeń i zdania chociaż części egzaminów semestralnych. Fakt niedopełnienia obowiązków stanowiących podstawę dopuszczenia do egzaminu semestralnego oraz brak pozytywnych ocen z ćwiczeń
i egzaminów chociażby z części przedmiotów - jest jednoznaczny z niespełnieniem warunku nauki, o którym mowa w art. 68 ustawy emerytalnej. W celu wypłaty renty rodzinnej nie jest wystarczające formalne zachowanie statusu studenta, albowiem ustawodawca na gruncie wspomnianej ustawy nie mówi o studencie, a o dziecku do ukończenia nauki.

W świetle naprowadzonych okoliczności, Sąd Okręgowy przyjął, iż ubezpieczona
w spornym okresie datującym się od dnia 1.X.2009r. - do dnia 15.II.2010r. nie kontynuowała nauki w szkole, a od dnia 16.II.2010r. do dnia 30.IX.2010r. - nie miała nawet formalnego statusu studenta, tym samym, nie został spełniony ustawowy warunek do pobierania renty rodzinnej. Podkreślenia wymaga fakt, że renta rodzinna pełni głównie funkcję alimentacyjną. Jej celem jest dostarczenie środków utrzymania tym dzieciom, które ze względu na wiek,
stan zdrowia lub kształcenie się, nie mają możliwości pozyskania tychże środków własną pracą. Z tych względów, renta rodzinna przysługuje dziecku uczącemu się w szkole,
a ubezpieczonej z wyżej podanych przyczyn nie można zakwalifikować, jako osoby uczącej się w szkole.

W ocenie Sądu Okręgowego, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala
na przyjęcie, iż ubezpieczona, przedkładając w organie rentowym zaświadczenia potwierdzające rozpoczęcie nauki na kolejnych kierunkach, świadomie wprowadziła w błąd organ rentowy, bowiem jej zamiarem nie było kontynuowanie nauki, a jedynie stwarzanie pozorów, co do istnienia podstaw do przyznania jej świadczenia rentowego. W kontekście powyższego, pobrana przez ubezpieczoną renta rodzinna w spornym okresie jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 138 ustawy emerytalnej i zasadne jest zobowiązanie ubezpieczonej do zwrotu renty rodzinnej.

W tej sytuacji, Sąd I instancji oddalił odwołanie wobec braku podstaw do jego uwzględnienia na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. - orzekając jak w wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniosła ubezpieczona.

Zaskarżając powyższy wyrok w całości, zarzuciła mu sprzeczność ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału, poprzez przyjęcie, że ubezpieczona, pomimo braku obowiązku uczestniczenia w zajęciach, powinna zaliczyć co najmniej połowę ćwiczeń i egzaminów,
co oznacza, że ubezpieczona nie dopełniła obowiązków stanowiących podstawę do wypłaty renty rodzinnej, naruszenie prawa procesowego przez naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez przyjęcie, że ubezpieczona, pomimo braku obowiązku uczestniczenia w zajęciach, powinna zaliczyć co najmniej połowę ćwiczeń i egzaminów,
co oznacza, że nie dopełniła obowiązków stanowiących podstawę do wypłaty renty rodzinnej, naruszenie art. 68 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poprzez przyjęcie, że ubezpieczona nie kontynuowała nauki, skoro ubezpieczona została skreślona z listy studentów w dniu 15.II.2010r., naruszenie art. 84 ust. 1 i art. 84 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez przyjęcie, że ubezpieczona jest zobowiązana do zwrotu nienależnych świadczeń z ubezpieczeń społecznych z odsetkami określonymi w zaskarżonej decyzji.

Powołując się na powyższe, wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zwolnienie ubezpieczonej z obowiązku zwrotu pobranego świadczenia z renty rodzinnej po zmarłej matce wraz z odsetkami oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania przed Sądem I i II instancji według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu.

W uzasadnieniu apelująca podniosła, iż nie można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu, że pomimo braku obowiązku uczestniczenia w zajęciach, powinna zaliczyć co najmniej połowę ćwiczeń i egzaminów, co oznacza że ubezpieczona nie dopełniła obowiązków stanowiących podstawę do wypłaty renty rodzinnej. Zdaniem ubezpieczonej, takie stanowisko Sądu stanowi wyraz rygoryzmu, który nie znajduje uzasadnienia w przepisach ustawy systemowej.

Dalej apelująca wywiodła, iż wykładnia art. 84 ust. 1, w odniesieniu do stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy, musi obejmować dwie kwestie: wyjaśnienie kiedy nienależne świadczenie z ubezpieczenia społecznego staje się wymagane i podlega zwrotowi, a także zakres odesłania do prawa cywilnego dotyczącego odsetek. Świadczenie, w myśl
art. 84 ustawy systemowej i art. 134 ustawy o emeryturach i rentach - nienależne świadczenia podlegają zwrotowi dopiero wtedy, gdy organ rentowy wyda stosowną decyzję administracyjną.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonej zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

W pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają najdalej idące zarzuty, dotyczące naruszenia art. 68 ustawy z dnia 17.XII.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440) oraz związany z nimi zarzut naruszenia
art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przyjęcie, że ubezpieczona nie dopełniła obowiązków stanowiących podstawę do wypłaty renty rodzinnej.

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy - dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej do ukończenia nauki
w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak, niż do osiągnięcia 25 lat życia. Zatem, zasadniczy problem sprowadzał się do rozstrzygnięcia kwestii, czy ubezpieczona kontynuowała naukę w szkole w spornym okresie, objętym zaskarżoną decyzją, tj. od dnia 1.X.2009r. do dnia 30.IX.2010r.

Należy przypomnieć, iż w orzecznictwie już wielokrotnie rozstrzygano problem systematyczności uczęszczania do szkoły w aspekcie prawa do renty rodzinnej na gruncie
art. 68 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy. W wyroku z dnia 6.XII.2011r. Sąd Apelacyjny w Katowicach (III AUa 569/11, LexPolonica nr 3916429) stwierdził, że samo formalne posiadanie statusu słuchacza szkoły, przy braku uczestniczenia przez ubezpieczonego w jakichkolwiek zajęciach lekcyjnych oraz nieprzystąpienie do żadnego z egzaminów w sesji egzaminacyjnej,
nie pozwala na przyjęcie, iż kontynuował on naukę, a w konsekwencji, że w tym okresie przysługiwało prawo do renty rodzinnej. Identyczne stanowisko zostało przedstawione
w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5.VII.2012 r., I UK 65/12 (niepublikowany). Przyjęto bowiem, że samo zapisanie się do szkoły pomaturalnej nie wystarcza do uzyskania prawa
do renty rodzinnej, gdy ubezpieczony w ogóle nie uczestniczy w zajęciach (lekcjach),
nie pisze prac kontrolnych, nie uzyskuje zaliczeń i nie przystępuje do egzaminów,
co ostatecznie powoduje skreślenie go z listy uczniów. Dyspozycją art. 68 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy nie jest objęty przypadek „nauki w szkole” sprowadzający się wyłącznie
do formalnego legitymowania się statusem ucznia, jeżeli ubezpieczony nie wykonuje faktycznie obowiązków objętych programem nauczania,

W niniejszym stanie faktycznym ubezpieczona od dnia 1.X.2009r. do dnia 15.II.2010r. była formalnie studentką studiów niestacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku finanse
i rachunkowość w Wyższej Szkole (...) w P. Wydział Zamiejscowy z siedzibą
w C.. Jak wynika z informacji Wyższej Szkoły (...) w P. Wydział Zamiejscowy w C. z dnia 28.VI.2013r., ubezpieczona decyzją Dziekana
w dniu 15.II.2010r. została skreślona z listy studentów. Ponadto, jak wynika z załącznika, ubezpieczona zaliczyła podczas I semestru tylko jeden egzamin z przedmiotu prawo. Natomiast, jak wynika z informacji Wyższej Szkoły (...) w P.
Wydział Zamiejscowy z siedzibą w C. z dnia 2.IX.2010r., w/w nie przystąpiła
do sesji egzaminacyjnej w I semestrze. Należy wskazać, iż rozbieżność w wydanych zaświadczeniach, co do kwestii zaliczonego egzaminu, nie ma wpływu dla rozstrzygnięcia istoty sporu niniejszego postępowania. Okoliczność, czy ubezpieczona zdała
jeden egzamin, czy też nie przystąpiła do tego egzaminu, pozostaje bez wpływu
dla oceny przesłanki kontynuowania nauki w szkole. Należy mieć na uwadze,
iż w każdym zaświadczeniu została zawarta informacja, iż ubezpieczona została skreślona
z listy studentów dnia 15.II.2010r. Zatem, w ocenie Sądu II instancji, ubezpieczona
nie zrealizowała przesłanki kontynuowania nauki w spornym okresie. Z tego powodu,
nie było możliwe przyjęcie, że samo zapisanie się do szkoły, czy też zaliczenie
jednego egzaminu z czterech, było wystarczające do uzyskania prawa do renty
rodzinnej. Z tego samego powodu należało uznać, że nie został naruszony art. 68 ust. 1
pkt 2 w/w ustawy.

Natomiast, przechodząc do oceny zarzutów ubezpieczonej w kwestii odsetek za okres od 27.X.2009r. do 23.IX.2010r., Sąd II instancji podzielił stanowisko apelującej. Zgodnie
z treścią art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13.X.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2013.1442 j.t.), osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego (z uwzględnieniem ust. 11 tego przepisu, który
nie ma zastosowania w tej sprawie). Jak słusznie wskazała apelująca, świadczenia
z ubezpieczeń społecznych są przyznawane w drodze decyzji administracyjnych
i na podstawie decyzji administracyjnych są wypłacane. Nie można zatem utrzymywać,
że świadczenia wypłacone na podstawie pozostającej w obrocie prawnym decyzji administracyjnej, jako nienależne, podlegały zwrotowi w dacie wypłaty, choćby przesłanki przyznania świadczenia w rzeczywistości nie istniały lub odpadły. Świadczenia, w myśl
art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i art. 138 ustawy o emeryturach i rentach, uważane za nienależne, podlegają zwrotowi dopiero wtedy, gdy organ rentowy wyda stosowną decyzję administracyjną. Pogląd ten umacnia treść art. 84 ust. 4 i ust. 7 ustawy systemowej, w których użyte zostały sformułowania „kwoty nienależnie pobranych świadczeń ustalone prawomocną decyzją” (ust. 4) oraz „uprawomocnienie się decyzji ustalającej te należności” (ust. 7). Świadomość uzyskania prawa do świadczeń na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo innego rodzaju wprowadzenia w błąd organu rentowego jest jedynie jedną z przesłanek wydania decyzji. Organ rentowy jest przy tym -
z mocy art. 138 ustawy emerytalnej (tak samo z mocy art. 84 ustawy systemowej) - ograniczony do okresu, za który może żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń. W tej decyzji organ określa kwotę świadczeń nienależnych. Od kwoty wymienionej w decyzji należą się odsetki „w wysokości i na zasadach prawa cywilnego” (wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 3.II.2010r., sygn. akt I UK 210/09). Zatem, odesłanie do prawa cywilnego w kwestii naliczania i ustalania odsetek oznacza, że organy ZUS powinny naliczać odsetki ustawowe (art. 359 § 2 k.c.) od dnia doręczenia decyzji obligującej do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (por. orzecznictwo SN odnoszące się do stosunków cywilnych: wyrok z dnia
8.VII.1977r., II CR 233/77, LEX nr 7962; uchwałę z dnia 6.III.1991r., III CZP 2/91, OSNCAPiUS 1991, nr 7, poz. 93; wyrok z dnia 30.III.1998r., III CKN 330/97, OSNCAPiUS 1998, nr 12, poz. 209).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w pkt 1 zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego o tyle, że zwolnił ubezpieczoną Ż. P. od obowiązku zwrotu odsetek za okres od 27.X.2009r.
do 23.IX.2010r. w kwocie 1.175,14 zł, a w pkt 2 na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację
w pozostałej części.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd Apelacyjny oparł o zasadę słuszności wynikającą z treści art. 102 k.p.c., zgodnie z którą w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów, albo nie obciążać jej kosztami w ogóle. Regulacja ta ze względów słusznościowych daje sądom swobodę przy rozstrzyganiu o zwrocie kosztów procesu. Uwzględniając fakt,
iż rozstrzygnięcie w zakresie odsetek od nienależnie pobranego świadczenia ma charakter subsydiarny w stosunku do należności głównej, Sąd Apelacyjny za uzasadnione uznał odstąpienie od obciążenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C. kosztami zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem Apelacyjnym.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA E. Piotrowska

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JR