Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Maria Pierzycka - Pająk
Sędziowie	SSA Ewelina Kocurek - Grabowska SSO del. Anna Petri (spr.)
Protokolant	Elżbieta Szewczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2016r. w Katowicach

sprawy z odwołania T. T. (T. T.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji ubezpieczonego T. T.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Częstochowie z dnia 7 września 2016r. sygn. akt IV U 1344/14

oddala apelację.

/-/SSA E.Kocurek-Grabowska /-/SSA M.Pierzycka-Pająk /-/SSO del. A.Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1908/16

UZASADNIENIE

Ubezpieczony T. T. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 24 kwietnia 2014r., odmawiającej prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy. Domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa
do wnioskowanego świadczenia. Podniósł, że stan jego zdrowia, mimo wieloletniego leczenia, nie ulega poprawie. Z uwagi na dolegliwości ze strony kręgosłupa, padaczkę
oraz łuszczycę, nie jest w stanie wykonywać jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że ubezpieczony nie został uznany za niezdolnego do pracy przez lekarza orzecznika ZUS, ani też przez komisję lekarską ZUS.

Wyrokiem z dnia 7 września 2016r. Sąd Okręgowy w Częstochowie oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony urodził się (...)
Ma wykształcenie zawodowe - jest górnikiem. Pracował, jako robotnik budowlany
i kamieniarz. W okresie od 13 listopada 1998r. do 31 stycznia 2004r. był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

W dniach 7 maja 2010r. i 4 stycznia 2011r. ubezpieczony złożył wnioski o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, które załatwione zostały odmownie, odpowiednio decyzjami z 28 października 2010r. i z 11 marca 2011r. Ubezpieczony
nie zgodził się z ostatnią z tych decyzji i zaskarżył ją do Sądu Okręgowego - Sądu Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie, który prawomocnym wyrokiem z 22 sierpnia 2011r. oddalił jego odwołanie.

W dniu 19 lutego 2014r. ubezpieczony ponownie wniósł o przyznanie mu prawa
do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 24 marca 2014r. nie został uznany za niezdolnego do pracy. W wyniku rozpoznania sprzeciwu, komisja lekarska ZUS dnia 18 kwietnia 2014r. wydała orzeczenie tej samej treści.

Ubezpieczony legitymuje się orzeczeniem Powiatowego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności z 5 lutego 2013r., zaliczającym go do lekkiego stopnia niepełnosprawności z powodu przyczyny oznaczonej symbolem 05-R (upośledzenie narządu ruchu) i 10-N (choroby neurologiczne) od 21 maja 2005r. na stałe, z adnotacją o obniżonej zdolności do pracy.

Ubezpieczony wykazał następujące okresy składkowe:

- od 25 sierpnia 1976r. do 30 czerwca 1978r.,

- od 15 sierpnia 1978r. do 31 sierpnia 1980r.,

- od 1 października 1980r.do 30 listopada 1985r.,

- od 1 marca 1986r. do 23 października 1989r.,

- od 2 maja 1990r. do 31 stycznia 1991r.,

- od 11 lutego 1991r. do 31 października 1991r.,

- od 1 stycznia 1992r. do 31 marca 1992r.,

- od 16 kwietnia 1992r. do 14 stycznia 1993r.,

- od 11 marca 1993r. do 30 maja 1993r.,

- od 1 czerwca 1993r. do 22 grudnia 1993r.,

- od 1 stycznia 1994r. do 19 stycznia 1994r.,

- od 6 kwietnia 1994r. do 5 kwietnia 1995r.,

- od 1 maja 1995r. do 8 listopada 1995r.,

- od 14 listopada 1995r. do 12 listopada 1996r.,

- od 16 listopada 1996r. do 24 lutego 1997r.,

- od 1 kwietnia 1997r. do 12 listopada 1998r.,

- od 5 maja 1999r. do 31 października 1999r.,

- od 25 kwietnia 2000r. do 31 października 2000r.,

- od 2 maja 2001r. do 30 września 2001r.,

- od 25 lutego 2004r. do 24 lutego 2005r.,

- od 1 maja 2009r. do 31 lipca 2010r.,

- od 23 lutego 2011r. do 3 maja 2011r.,

- od 4 maja 2011r. do 30 listopada 2011r.,

- od 2 grudnia 2011r. do 21 września 2012r.

oraz okresy nieskładkowe:

- od 1 maja 1995r. do 8 listopada 1995r.,

- od 2 kwietnia 1997r. do 30 czerwca 1997r.,

- od 18 listopada 1997r. do 16 maja 1998r.,

- od 17 maja 1998r. do 12 listopada 1998r.,

- od 3 listopada 2009r. do 3 maja 2010r.,

- od 22 lipca 2010r. do 19 stycznia 2011r.,

- od 12 sierpnia 2011r. do 30 listopada 2011r.

Jak wynika z opinii biegłej sądowej - specjalisty z zakresu neurochirurgii
i neurotraumatologii - dr n.med. A. D., ubezpieczony porusza się i siedzi swobodnie, jego chód jest wydolny, wszystkie krzywizny kręgosłupa są zachowane, napięcie mięśni przykręgosłupowych jest prawidłowe, a ruchomość kręgosłupa zachowana. Napięcie mięśni kończyn górnych jest symetryczne, siła mięśniowa prawidłowa, a ruchomość bierna
i czynna kończyn - pełna. Biegła nie stwierdziła zaników mięśniowych, ani jakichkolwiek cech uszkodzenia układu nerwowego. W jej ocenie, ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji.

Biegła sądowa - lekarz specjalista z zakresu chorób wewnętrznych - lek. med. J. B. rozpoznała u ubezpieczonego nadciśnienie tętnicze, padaczkę, zespół uzależnienia od alkoholu w wywiadzie, uszkodzenie toksyczne wątroby, anemię megablastyczną w wywiadzie, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i łuszczycę. Według niej, ubezpieczony nie jest ani całkowicie, ani częściowo niezdolny do pracy.

Jak wynika z opinii biegłych sądowych z zakresu psychiatrii - lek. med. M. M. i psychologii - mgr J. J., ubezpieczony nie jest osobą chorą psychicznie oraz nie jest upośledzony umysłowo, więc nie jest ani częściowo, ani całkowicie niezdolny do pracy.

Biegła sądowa - specjalista z zakresu hepatologii - dr n.med. M. C. rozpoznała u ubezpieczonego marskość poalkoholową wątroby, zespół uzależnienia alkoholowego, padaczkę poalkoholową, nadciśnienie tętnicze, przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka oraz łuszczycę, co nie czyni go niezdolnym do pracy, za wyjątkiem ciężkiej pracy fizycznej.

Biegła sądowa - specjalista z zakresu hepatologii lek. med. A. P. (2) stwierdziła u ubezpieczonego uszkodzenie wątroby na tle toksycznym o zwiększonej echogeniczności, jak w stłuszczeniu, ale bez zmian ogniskowych, powiększoną śledzionę
oraz żylaki przełyku I stopnia, co potwierdza rozpoczynającą się marskość wątroby.
W jej ocenie, ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy na okres 2 lat, licząc
od marca 2014r.

Biegły sądowy - lekarz specjalista z zakresu hepatologii dr n.med. A. B. (1) rozpoznał u ubezpieczonego toksyczną marskość wątroby w okresie względnej wydolności oraz żylaki przełyku do obserwacji, uznając go za częściowo niezdolnego do pracy od lutego 2015r. do 1 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie. Powołując się na treść art. 57 ust. 1, art. 58 ust. 1 i 4 ustawy z 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2016r., poz. 887 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, Sąd ten wskazał, że renta
z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana w sytuacji spełniania
przez zainteresowanego kumulatywnie trzech warunków: ubezpieczony musi legitymować się orzeczeniem o niezdolności do pracy - całkowitej lub częściowej. Nadto, niezdolność ta musi powstać w okresach ubezpieczenia, nie później jednak, niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania. W niniejszej sprawie ubezpieczony spełnił tylko jedną z tych przesłanek:
jest częściowo niezdolny do pracy według dwóch biegłych z zakresu hepatologii - według jednego od marca 2014r., a według drugiego - od lutego 2015r.

Z ustaleniami tymi nie zgodził się organ rentowy podnosząc, iż powiększenie wątroby oraz jej wzmożone echo w USG są faktem, ale nie są równoznaczne z niezdolnością do pracy. Co się tyczy upośledzenia funkcji biochemicznej wątroby, to jedyny cytowany przez biegłą wynik dotyczy GGTP sprzed ponad roku, a obecny stan czynnościowy wątroby nie jest znany. Jest to o tyle istotne, że w przypadku alkoholowego uszkodzenia wątroby, abstynencją można uzyskać istotną poprawę parametrów biochemicznych, a z przedłożonej skąpej dokumentacji lekarskiej nie wynika pogorszenie stanu zdrowia w stosunku do stanu istniejącego w okresie wykonywania pracy. Dopiero w lutym 2015r. ujawniono chorobę wątroby z żylakami przełyku, co niewątpliwie stanowi istotne ograniczenie zdolności
do wykonywania prac fizycznych. Dostępna jednak komisji lekarskiej w kwietniu 2014r. dokumentacja medyczna nie wskazywała na istnienie takiego stanu klinicznego, albowiem sam fakt toksycznego uszkodzenia wątroby od wielu lat nie wystarcza do uznania niezdolności do pracy, a wystąpienie żylaków przełyku nie jest skutkiem koniecznym istnienia uszkodzenia wątroby. Co prawda, biegły sądowy dr n.med. A. B. (1) uznał ubezpieczonego za niezdolnego do pracy od lutego 2015r., ale stanowi to podstawę
do przekazania sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu. Z tego względu, Zakład wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej specjalności.

Zdaniem Sądu I instancji, zarzuty organu rentowego nie mają charakteru merytorycznego, a ograniczają się do polemiki z logicznymi wnioskami biegłych. Dlatego też Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu hepatologii, jako bezzasadny i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania sądowego.

Jak bowiem szczegółowo wyjaśniła biegła sądowa - lekarz specjalista z zakresu hepatologii lek. med. A. P. (2), wątroba ubezpieczonego już w listopadzie 2014r. była powiększona o znacznej echogeniczności, co już wówczas wymagało jej intensywnego leczenia, aby nie przeszła w stan marskości. Z uwagi na to, ubezpieczony powinien całkowicie zaprzestać picia alkoholu, pobierać leki regenerujące wątrobę i nie pracować ciężko. Badanie w lutym 2015r. wykazało natomiast żylaki przełyku I stopnia, potwierdzające istnienie marskości wątroby. Z uwagi jednak na czas trwania choroby, co najmniej
od kilkunastu lat, zasadnym jest przyjęcie według biegłej daty powstania tej niezdolności
na marzec 2014r. W oparciu o powyższe dane, biegły dr n.med. A. B. (1) uznał odwołującego za częściowo niezdolnego do pracy od lutego 2015r., tj. od momentu wystąpienia zmian w wątrobie o typu marskości toksycznej z objawami nadciśnienia wrotnego (żylaki przełyku, obecność wolnego płynu w jamie brzusznej).

W ocenie Sądu Okręgowego, powyższe ustalenia pozostają bez wpływu na możliwość przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Przy przyjęciu bowiem nawet wcześniejszego momentu powstania niezdolności do pracy, tj. marca 2014r., jeżeli nie ma możliwości ustalenia konkretnej daty, lecz ustalono okres, w którym niezdolność do pracy powstała, zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy emerytalnej, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę końcową tego okresu, tj. w niniejszej sprawie 31 marca 2014r. W tej sytuacji, niezdolność ubezpieczonego nie powstała w ciągu 18 miesięcy
od ustania ubezpieczenia, co miało miejsce 21 września 2012r. Najpóźniej niezdolność
ta powinna powstać do 21 marca 2014r. Ponadto, odwołujący nie spełni również warunku wykazania pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy (przyjmując zarówno datę jej powstania na marzec 2014r., jak i na luty 2015r.) lub przed zgłoszeniem wniosku o rentę. W powyższych okresach, tj. od 31 marca 2004r. do 30 marca 2014r. oraz od 28 lutego 2005r. do 27 lutego 2015r. ubezpieczony wykazał następujące okresy składkowe: od 1 maja 2009r. do 31 lipca 2010r.,
od 23 lutego 2011r. do 3 maja 2011r., od 4 maja 2011r. do 30 listopada 2011r. i od 2 grudnia 2011r. do 21 września 2012r. w łącznym wymiarze 1 roku, 9 miesięcy i 27 dni oraz okresy nieskładkowe od 3 listopada 2009r. do 3 maja 2010r., od 22 lipca 2010r. do 19 stycznia 2011r. i od 12 sierpnia 2011r. do 30 listopada 2011r. w łącznym wymiarze 1 roku, 5 miesięcy i 20 dni, a po ograniczeniu do 1/3 udowodnionych okresów składkowych - w wymiarze
7 miesięcy i 9 dni.

Z kolei w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę, tj. w okresie
od 19 lutego 2004r. do 18 lutego 2014r., ubezpieczony wykazał te same, co wymienione wyżej okresy składkowe oraz okres od 25 lutego 2004r. do 24 lutego 2005r., co daje łącznie
2 lata, 9 miesięcy i 26 dni oraz wskazane wyżej okresy nieskładkowe w łącznym wymiarze
1 roku, 5 miesięcy i 20 dni, a po ograniczeniu do 1/3 udowodnionych okresów składkowych - w wymiarze 11 miesięcy i 9 dni.

Z tego też względu, Sąd uznał za niecelowe przekazywanie sprawy do rozpoznania organowi rentowemu w związku z pojawieniem się nowych okoliczności, albowiem nawet przy przyjęciu daty powstania tej niezdolności na luty 2015r., ubezpieczony i tak nie spełniłby warunków do przyznania renty w związku z niewykazaniem wymaganego pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu zarówno przed powstaniem tej niezdolności, jak i przed zgłoszeniem wniosku o rentę. Z tej przyczyny, na podstawie
art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalono jego odwołanie.

Apelację od tego wyroku wniósł ubezpieczony.

Domagał się jego zmiany, poprzez uwzględnienie stanu zdrowia, który nie pozwala mu na podjęcie pracy. Zdaniem apelującego, cała dokumentacja dotycząca leczenia świadczy o tym, że jest osobą chorą, co wyklucza zatrudnienie i wypracowanie odpowiedniego stażu pracy. Wniósł o ponowne ustalenie daty powstania niezdolności do pracy w oparciu
o dokumentację medyczną.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy uznaje za własne ustalenia poczynione przez Sąd I instancji i w pełni podziela dokonaną na ich podstawie ocenę prawną zasadności odwołania ubezpieczonego.

Przedmiot sporu w niniejszej sprawie stanowiły uprawnienia ubezpieczonego do renty z tytułu niezdolności do pracy. Analiza tego zagadnienia wymagała ustalenia kiedy ubezpieczony spełniał wymogi stażowe i czy wówczas był niezdolny do pracy.

Jak wynika bowiem z trafnie powołanego przez Sąd Okręgowy art. 57 ust. 1 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r., poz.887 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, renta
z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3. niezdolność do pracy powstała w okresach ubezpieczenia, bądź w okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach
o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych albo nie później, niż w ciągu
18 miesięcy od ustania tych okresów.

Z mocy art. 57 ust. 2 ustawy emerytalnej, przepisu art. 57 ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Na zasadzie art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej
5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. W myśl art. 58 ust. 2 zdanie 1 tej ustawy okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Z mocy art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Jak prawidłowo ustalił Sąd Okręgowy, ostatni okres ubezpieczenia ubezpieczonego ustał z dniem 21 września 2012r., wraz z ustaniem zatrudnienia. Jak wynika
ze sporządzonego w toku postępowania apelacyjnego wyliczenia organu rentowego, łączny wymiar osiągniętych przez niego okresów składkowych i nieskładkowych wynosi 26 lat
i 25 dni, a ostatni raz spełniał wymogi wynikające z art. 57 ust. 1 pkt 3 i art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej w dniu 13 listopada 1998r. (k. 244). Wówczas legitymował się wymaganym
pięcioletnim okresem składkowym i nieskładkowym w ostatnim dziesięcioleciu. Od tego czasu do 31 stycznia 2004r. był uprawniony do renty. Następnie od 25 lutego 2004r.
do 24 lutego 2005r. pozostawał w zatrudnieniu, a od 25 lutego 2005r. do 30 kwietnia 2009r. nie podlegał ubezpieczeniom z żadnego tytułu, będąc w tym czasie zdolnym do pracy.
Ta ponad 4-letnia przerwa w zatrudnieniu zaważyła o tym, że obecnie nie spełnia wymogów stażowych, niezbędnych do przyznania mu prawa do renty.

W tej sytuacji, wyjaśnienia wymagało czy po zakończeniu pobierania renty, począwszy od 1 lutego 2004r. do nadal, ubezpieczony był nieprzerwanie częściowo niezdolny do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, to znaczy, czy od tego czasu w znacznym stopniu utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji górnika, robotnika budowlanego, kamieniarza. Jak wynika z opisanej przez Sąd
I instancji opinii biegłej sądowej z zakresu hepatologii - lek. med. A. P. (2), jego częściowa niezdolność do pracy powstała w marcu 2014r., ponieważ już w listopadzie 2014r. wątroba ubezpieczonego była powiększona o znacznej echogeniczności i wymagała intensywnego leczenia - wówczas ubezpieczony winien był całkowicie zaprzestać picia alkoholu, pobierać leki regenerujące wątrobę i nie pracować ciężko. Skoro przy tym badanie w lutym 2015r. wykazało żylaki przełyku I stopnia, potwierdzające istnienie marskości wątroby, to w ocenie biegłej, z uwagi na czas trwania choroby co najmniej od kilkunastu lat, niezdolność ta powstała w marcu 2014r. Z kolei według biegłego hepatologa dr n.med. A. B. (1), owa niezdolność powstała od lutego 2015r., tj. od momentu wystąpienia zmian w wątrobie o typu marskości toksycznej z objawami nadciśnienia wrotnego.

Powyższe ustalenia Sądu I instancji oznaczają, iż od momentu zakończenia pobierania renty 31 stycznia 2004r., przynajmniej do marca 2014r. ubezpieczony nie był niezdolny
do pracy. Uwadze tego Sądu uszło przy tym, iż brak tej niezdolności został potwierdzony
na dzień wydania przez Sąd Okręgowy w Częstochowie prawomocnego wyroku z 22 sierpnia 2011r., oddalającego odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 11 marca 2011r. odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jak wynika przy tym z motywów wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2012r. (I UK 339/11) w oparciu o treść art. 365 § 1 k.p.c., sąd jest związany nie tylko wyrokiem wydanym w innej sprawie, ale także ustaleniami faktycznymi, stanowiącymi podstawę prawomocnego rozstrzygnięcia. W ramach tych wiążących Sąd rozpoznający obecnie sprawę ustaleń, żadne dolegliwości ubezpieczonego
nie czyniły go w jakimkolwiek zakresie niezdolnym do pracy przynajmniej do dnia wydania tego wyroku 22 sierpnia 2011r.

Powyższy wniosek, wraz z konkluzjami wynikającymi z opinii biegłych, nie był kwestionowany przez samego ubezpieczonego, który potwierdził ustaloną przez biegłego
dr n. med. A. B. (2) datę powstania jego niezdolności na luty 2015r. (k. 227).

Tym samym, jak ostatecznie słusznie przyjął Sąd I instancji, ubezpieczony nie spełnił wymogów stażowych przewidzianych w art. 57 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 58 ust. 1 pkt 5 oraz art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej. Co prawda osiągnął przewidziany w art. 57 ust. 2 wymiar 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, ale jak wynika ze wszystkich opinii biegłych,
nie jest całkowicie niezdolny do pracy. Oznacza to, iż celem nabycia prawa do renty, ubezpieczony winien spełniać wymóg z art. 57 ust. 1 pkt 3 i art. 58 ust. 1 pkt 5 w związku
z art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej. Tymczasem, jak wynika ze sporządzonych w toku postępowania apelacyjnego wyliczeń organu rentowego (k. 244), w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę, tj. od 18 lutego 2004r. do 18 lutego 2014r. ubezpieczony udowodnił łącznie jedynie 3 lata, 11 miesięcy i 27 dni okresów składkowych
i nieskładkowych, w tym 2 lata, 11 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok,
3 miesiące i 20 dni okresów nieskładkowych, ograniczonych do 1/3 okresów składkowych
i wynoszących 11 miesięcy i 29 dni. Natomiast w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy, przyjętym przez Sąd Okręgowy najwcześniej na 31 marca 2014r.,
tj. od 30 marca 2004r. do 31 marca 2014r., wykazał jedynie 3 lata, 9 miesięcy i 2 dni okresów składkowych i nieskładkowych, zamiast wymaganych 5 lat takich okresów (Sąd I instancji przez przeoczenie nie uwzględnił w tym miejscu okresu od 31 marca 2004r. do 24 lutego 2005r.). Natomiast, począwszy od dnia 13 listopada 1998r., kiedy ostatni raz spełniał
ten wymóg, nie był nieprzerwanie niezdolny do pracy. Zdolność do pracy odzyskał
31 stycznia 2004r. i posiadał ją przynajmniej do 31 marca 2014r., czemu ubezpieczony
nie przeczył. Wskazują na to też opinie wszystkich biegłych, a co do okresu do 22 sierpnia 2011r. - także prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie, wydany w sprawie
o sygn. akt IV U 598/11.

Tym samym, wbrew wymogom przewidzianym w art. 232 k.p.c., ubezpieczony
nie przedłożył żadnych dowodów potwierdzających jego nieprzerwaną niezdolność do pracy już od dnia 13 listopada 1998r. Jak wynika tymczasem z wyroku Sądu Najwyższego z dnia
8 stycznia 2008r. (I UK 193/07; OSNP z 2009r., z. 1-2, poz. 52), w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązuje zasada kontradyktoryjności i związany z nią ciężar udowodnienia przez ubezpieczonego podnoszonych przez niego twierdzeń, któremu ten
nie sprostał. Ze względu na brak nieprzerwanej niezdolności do pracy od dnia, w jakim ostatni raz spełniał wymogi stażowe, wykluczone jest nabycie przez niego prawa
do wnioskowanego świadczenia.

Na koniec zauważyć należy, iż w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy konieczne jest ustalenie w pierwszej kolejności zrealizowania przez ubezpieczonego wymogów stażowych wynikających z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej oraz art. 58 ust. 1, 2 i 4 tej ustawy. Dopiero potem możliwe jest czynienie ustaleń w zakresie spełnienia przesłanki istnienia niezdolności do pracy na dzień, w jakim ostatni raz te wymogi były spełnione, a następnie kontynuowanie jej do dnia wydania zaskarżonej decyzji.

Z uwagi na fakt, iż ubezpieczony nie spełnia wskazanych powyżej przesłanek stażowych i równocześnie nie dysponuje wymaganym przez art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej trzydziestoletnim okresem składkowym zwalniającym od ich spełnienia w przypadku całkowitej niezdolności do pracy, niecelowe było dopuszczanie dowodu z opinii biegłych
na okoliczność jego aktualnej zdolności do pracy. Istotne bowiem było wyłącznie to,
czy od momentu, kiedy ostatni raz spełniał wymóg posiadania 5 lat w ostatnich 10 latach podlegania ubezpieczeniu - 13 listopada 1998r., pozostawał nieprzerwanie niezdolny
do pracy. Wiążąca negatywna odpowiedź na to pytanie wynikała już z powołanego wyżej prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z 22 sierpnia 2011r. Poczynienie odmiennych ustaleń przy potwierdzonym przez ubezpieczonego braku nowych dowodów
z przebiegu leczenia i braku innych okresów ubezpieczenia, było w tej sytuacji wykluczone.

Skoro zatem ubezpieczony nie spełnia wymogu osiągnięcia pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem ostatniej niezdolności do pracy lub przed zgłoszeniem wniosku o rentę, przeto Sąd I instancji trafnie uznał, iż nie przysługuje mu prawo do wnioskowanego świadczenia.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł,
jak w sentencji.

/-/SSA E.Kocurek-Grabowska /-/SSA M.Pierzycka-Pająk /-/SSO del. A.Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR