Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Jolanta Ansion (spr.)
Sędziowie	SSA Ewa Piotrowska SSA Maria Małek - Bujak
Protokolant	Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2012 r. w Katowicach

sprawy z odwołania L. M. (L. M. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Gliwicach

z dnia 17 maja 2011 r. sygn. akt VIII U 227/11

oddala apelację.

/-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA J. Ansion /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1896/11

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 grudnia 2010r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C., powołując się na ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) odmówił ubezpieczonemu L. M. prawa do emerytury z powodu osiągnięcia wieku jedynie 60 lat i udokumentowania jedynie 6 lat pracy pod ziemią uprawniających do obniżenia powszechnie obowiązującego wieku emerytalnego
o 3 lata, tj. do 62 lat.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy
w warunkach szczególnych. Podniósł, iż taki charakter jego pracy wynika
z wystawionego przez pracodawców świadectw pracy, jak również z zeznań świadków, o przesłuchanie których wniósł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Dodatkowo wskazał, że odwołujący nie spełnia również warunków do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, gdyż zamiast wymaganych 15 lat takiej pracy udowodnił jedynie 6 lat i 3 miesiące, tj. pracę pod ziemią na kopalni. Nadto nie przedłożył stosownych świadectw potwierdzających wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, również w innych okresach swego zatrudnienia. Równocześnie organ rentowy poinformował, iż nie uznał ubezpieczonemu za pracę w warunkach szczególnych okresu pracy od 4 stycznia 1973r. do 16 października 1973r. w (...) Przedsiębiorstwie (...)
w R. oraz od 29 sierpnia 1989r. do 30 czerwca 1992r.
w Przedsiębiorstwie (...), albowiem z przedłożonych przez niego dowodów wynika, że wykonywał pracę zarówno kierowcy samochodu jak również prace związane z remontem pieców hutniczych.

Wyrokiem z dnia 17 maja 2011r. Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia 20 lutego 2011r.

W dniu 24 listopada 2010r. ubezpieczony L. M., urodzony (...) złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tym, że nie sprecyzował, z jakiego tytułu jego wiek emerytalny winien ulec obniżeniu. Z kolei
w odwołaniu od zaskarżonej decyzji podniósł, że domaga się emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił, że ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a stosunek pracy rozwiązał z dniem 31 grudnia 2010r. Do 31 grudnia 1998r. udokumentował ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy.

Na postawie złożonych przez ubezpieczonego świadectw pracy organ rentowy uwzględnił mu do 31 grudnia 1998r. 6 lat i 3 miesiące pracy górniczej, którą można uwzględnić przy ustalaniu stażu pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od dnia 4 stycznia 1973r. do dnia 16 października 1973r. oraz od dnia 29 sierpnia 1989r. do 30 czerwca 1992r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.

W toku procesu ubezpieczony wskazał, że do okresów pracy w warunkach szczególnych, poza wymienionymi wyżej, można również zaliczyć jego zatrudnienie w okresie od dnia 7 kwietnia 1978r. do dnia 30 kwietnia 1984r. w Przedsiębiorstwie (...) w K. i G. oraz od 1 stycznia 1995r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie (...).

W okresie od 4 stycznia 1973r. do 16 października 1973r. ubezpieczony L. M. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., które w późniejszym okresie przekształciło się w Przedsiębiorstwo (...) w R.. Również po przekształceniu odwołujący pracował w tym przedsiębiorstwie w okresie od 29 sierpnia 1989r. do
30 czerwca 1992r. Przedsiębiorstwo to przez cały okres działalności, również po przekształceniu, zajmowało się prowadzeniem remontów w hutach położonych na terenie (...) ale również w K., W.. W ramach tego przedsiębiorstwa wydzielony był Zakład Transportowy, w którym zatrudnieni byli głównie kierowcy. W zakładzie tym były zarówno samochody ciężarowe powyżej
3,5 tony takie jak: (...), (...), (...), ale były też samochody lżejsze takie jak (...), (...). Zakład Transportowy obejmował około 200 kierowców, przy czym zdecydowana większość kierowców prowadziła samochody ciężarowe, gdyż tych mniejszych samochodów było znacznie mniej. Baza transportowa nr (...), w której pracował odwołujący, mieściła się w R.. W bazie tej pracowali kierowcy jak również mechanicy. Samochodami ciężarowymi przewożono różne materiały potrzebne do naprawy pieców hutniczych, takie jak: konstrukcje stalowe, ziemię, cegły, materiały budowlane.

Ubezpieczony w ciągu obu okresów zatrudnienia w tym zakładzie pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 ton. Jeździł głównie (...). Pracował co najmniej 8h dziennie, ale z uwagi na fakt, iż praca w produkcyjnej części (...) była wykonywana na 3 zmiany, również kierowcy byli zmuszeni pracować
w godzinach nadliczbowych, w związku z czym także ubezpieczony z reguły pracował w godzinach nadliczbowych nawet po 14h na dobę, bo takie były potrzeby zakładu.

W praktyce jego codzienna praca wyglądała w ten sposób, że do pracy przychodził o godz. 6:00 i udawał się do dyspozytora po książkę pojazdu, gdzie była karta drogowa, dowód rejestracyjny, potwierdzenie ubezpieczenia. Zabierał przydzielony samochód o konkretnym numerze i wyjeżdżał do pracy. W trakcie pracy nie przyjeżdżał do bazy. Niekiedy należało zostawić samochód na konkretnej budowie, jeśli była ona daleko od zakładu, a niekiedy trzeba było wrócić na bazę. Czynności wstępne przed wyruszeniem w trasę trwały około 15 minut. Z kolei
w przypadku awarii samochodu odwołującemu powierzono inny samochód ciężarowy, a uszkodzony był kierowany do naprawy przez mechaników w bazie transportowej.

Następnie w okresie od 7 kwietnia 1978r. do 30 kwietnia 1984r. odwołujący pracował w Przedsiębiorstwie (...) z bazami transportowymi w K. i G. i również wykonywał zatrudnienie wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego
o całkowitej masie dopuszczalnej powyżej 3,5 tony. W okresie tym zakład zajmował się pracami transportowymi, przewoził materiały i ludzi. Zakład dysponował kilkuset samochodami ciężarowymi o masie powyżej 3,5 tony. Były to (...), (...), (...), (...). Ubezpieczony prowadził samochody ciężarowe typy (...) i woził głównie piasek, żwir, ziemię. Pracował w tym czasie po 12-14h dziennie dlatego, że woził materiały z wagonów na bocznicach. W praktyce należało pracować tak długo, aż wagony były opróżnione, a towar rozwieziony. W razie awarii przydzielonego samochodu ciężarowego, przejściowo na 2-3 dni powierzano mu inny samochód ciężarowy. W zakładzie funkcjonował warsztat mechaniczny, w którym mechanicy naprawiali uszkodzone samochody, jedynie w razie drobnych awarii
w trasie trzeba było poradzić sobie samemu, zatem kierowcy nie wykonywali prac mechanicznych. W latach 70-tych wprowadzono pracę zmianową i kierowcy jeździli na 2 zmiany po 12h. Ubezpieczony początkowo pracował w bazie w K.,
a następnie został przeniesiony do bazy w G.. Poza przeniesieniem charakter
i wymiar jego pracy w tym okresie nie uległ zmianie.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, zeznań świadków J. D., A. P., A. S. i S. W. (k.24-26) oraz wyjaśnień i zeznań odwołującego (k.8 i 26-27), a także
w oparciu o jego akta osobowe (koperty k.14 i 15). Zgromadzona w sprawie dokumentacja została sporządzona w sposób rzetelny i nie budzący wątpliwości,
a zeznania świadków i ubezpieczonego są spójne, wzajemnie się potwierdzają
i uzupełniają dając łącznie pełny obraz przebiegu i charakteru zatrudnienia odwołującego w spornych okresach. Nadto zeznania świadków i ubezpieczonego korelują z zapisami w jego dokumentacji osobowej. Dlatego w tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony spełnił warunek z art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia
17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353) w powiązaniu z § 3, 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) jako pracownik zatrudniony w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje mu prawo do emerytury.Spełnił bowiem warunek wieku emerytalnego 60 lat oraz warunek posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy,
w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego
w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła rozmiaru okresu pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w warunkach szczególnych przed
31 grudnia 1998r.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału Sąd przyjął, że poza okresem takiej pracy uznanym przez ZUS w rozmiarze 6 lat i 3 miesiące, ubezpieczony L. M., będąc zatrudnionym w okresach spornych w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., w Przedsiębiorstwie (...) w K. oraz w Przedsiębiorstwie (...), wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracę
w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, co pozwala na uznanie, że legitymuje się co najmniej 15 latami takiej pracy. Tym samym, mając na uwadze względy ekonomiki procesowej, Sąd uznał za zbędne badanie charakteru pracy ubezpieczonego w okresie od 1 stycznia 1995r. do
31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie (...), gdyż dotychczas ustalony okres pracy odwołującego w szczególnych warunkach pozwala na przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury.

Zgodnie z wykazem A, dział VIII poz. 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów jest pracą
w szczególnych warunkach, uprawniającą do niższego wieku emerytalnego.

Sąd uznał, że w okresach spornych odwołujący pracował w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym czasie nie wykonywał innych czynności niż związane z pracą kierowcy samochodu ciężarowego. Nadto ubezpieczony świadczył pracę w wymiarze ponad 8 godzin na dobę, zatem gdyby nawet w niewielkim wymiarze wykonywał dodatkowo jakieś inne czynności, to i tak nie wchodziły one w zakres 8 godzin wykonywania wyłącznie pracy kierowcy. Doliczenie pracy w spornych okresach do okresu pracy w szczególnych warunkach uwzględnionej przez ZUS powoduje, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym
15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Dodatkowo Sąd wyjaśnił, że na dzień zgłoszenia wniosku oraz wydania zaskarżonej decyzji ubezpieczony nie spełniał wymogu rozwiązania stosunku pracy
i posiadania wieku 60 lat. Przesłanki te zostały spełnione dopiero w toku postępowania odpowiednio z dniem 31 grudnia 2010r. i z dniem 20 lutego 2011r.

W postępowaniu w sprawach z odwołania od decyzji ZUS, regułą obowiązującą jest zasada legalizmu oznaczająca, że Sąd bada legalność zaskarżonej decyzji na datę jej wydania. Reguła ta dopuszcza jednak wyjątki.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1998r., (II UKN 555/97, OSNP 1999/5/181) „sąd ocenia legalność decyzji rentowej według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania. Sąd jednakże może przyznać ubezpieczonemu świadczenie, jeżeli warunki je uzasadniające zostały spełnione po wydaniu zaskarżonej decyzji (art. 316 § 1 KPC)”.

Uzasadniając swoje stanowisko Sąd Najwyższy podkreślił, że zasadnicze znaczenie ma rozstrzygnięcie kwestii, czy art. 316 § 1 k.p.c, zgodnie z którym
" sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w szczególności czy uwzględnieniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy", może być zastosowany
w sytuacji, gdy w momencie wydania decyzji przez organ rentowy ubezpieczony nie spełniał wprawdzie warunków do przyznania wnioskowanego świadczenia, ale warunki te ziściły się w czasie trwania postępowania odwoławczego, przy czym podkreślił, iż co do zasady należy przyjąć, że sądowa kontrola legalności decyzji powinna dotyczyć stanu rzeczy istniejącego w chwili wydania tejże decyzji, bowiem
o nim organ rentowy orzeka decyzją, której zgodność z prawem pod względem formalnym oraz merytorycznym bada i ocenia sąd. Jeżeli jednak sąd ustali, że jedyna przyczyna odmowy przyznania emerytury lub renty ustała po wydaniu zaskarżonej decyzji, jest władny wydać wyrok przyznający świadczenie z datą spełnienia się wszystkich przesłanek koniecznych do nabycia prawa do tego świadczenia. Ustalenia stanowiące faktyczną podstawę rozstrzygnięcia zawartego w takim wyroku muszą jednak dotyczyć okoliczności pewnych, ponieważ tylko w takich przypadkach dopuszczalne jest swego rodzaju skrócenie procedury przez eliminację ponownego postępowania przed organem rentowym z nowego wniosku o świadczenie niewątpliwie należne.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z taką właśnie okolicznością. Ubezpieczony rozwiązał stosunek pracy jeszcze przed wniesieniem odwołania od zaskarżonej decyzji. Z kolei wiek 60 lat osiągnął z dniem (...)., czyli
w toku postępowania sądowego. Doszło jednak do ziszczenia się przesłanki wymaganej przez art. 184 ust. 2 ustawy o FUS, „ a sądy ubezpieczeń społecznych rozstrzygając o prawidłowości decyzji organu rentowego są nie tylko uprawnione, ale mają obowiązek zweryfikowania wszystkich przesłanek warunkujących prawo do świadczenia" (wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2009r. w sprawie II UK 138/09 - LEX nr 577844).

Z tego względu Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2011r.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy.

Zarzucał naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, a przede wszystkim art.184 i art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS w zw. z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach (…) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i przyznanie prawa do emerytury, pomimo, że w dniu wydania zaskarżonej decyzji jak i w dniu wyrokowania w sprawie odwołujący pozostawał w stosunku pracy.

Ponadto - naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 227 w zw. z art. 233 §1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych co do wykazania 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 7.04.1978r. do 30.04.1984r. z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, w tym dokonanie ustaleń co do rodzaju wykonywanej pracy na podstawie zeznań świadków S. W. i A. S., pomimo, że
w spornym okresie świadkowie wykonywali inną pracę.

Wnosił o dopuszczenie w postępowaniu apelacyjnym dowodu z dokumentów - wydruków ZUS ZUA i ZUS ZWUA celem wykazania, że w dniu wyrokowania
w sprawie, tj. 17 maja 2011r., odwołujący pozostawał w stosunku pracy.

Dlatego wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania.

Na podstawie przeprowadzonych dowodów z zeznań świadków
i zgromadzonych dokumentów Sąd ustalił, że w w/w okresach ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach, rozwiązał stosunek pracy i osiągnął wymagany wiek, w związku z czym, na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, od 20 lutego 2011 r. jest uprawniony do emerytury.

Z wyrokiem Sądu I instancji nie można się zgodzić. Wbrew ustaleniom Sądu, przeprowadzone dowody nie dają podstaw do uznania, że w okresie zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie (...) od
7 kwietnia 1978r. do 30 kwietnia 1984r. odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę, o której mowa w wykazie A dziale VIII poz. 2. Swoje ustalenia Sąd oparł na zeznaniach świadków - S. W. i A. S., które uznał za wiarygodne pomimo, że nie wykonywali oni takiej samej pracy jak ubezpieczony. I tak S. W., który pracował z odwołującym od września 1972r. do maja 1990r., zatrudniony był jako mechanik samochodowy silników samochodowych, a świadek A. S. od listopada 1976r. był pracownikiem magazynowym (dowód: świadectwo pracy świadka z dnia 14.01.1991r.). W tych okolicznościach, Sąd przekroczył granice swobodnej oceny dowodów, czym naruszył art. 233 § 1 k.p.c, ponieważ ze zgromadzonych dowodów wyciągnął nieuzasadnione wnioski. Skoro świadkowie wykonywali inną pracę, to ich kontakty z ubezpieczonym musiały mieć charakter ograniczony, a skoro tak, to nie jest możliwe aby posiadali szczegółową wiedzę na temat charakteru i wymiaru czasu pracy ubezpieczonego, a w szczególności czy praca istotnie wykonywana była stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Niezależnie od wątpliwości, które dotyczą ustaleń faktycznych będących podstawą wydanego wyroku, podkreślić należy, że zarówno w dniu orzekania przez organ rentowy, jak i w dniu wydania wyroku w sprawie, odwołujący pozostawał
w stosunku pracy. Ubezpieczony zeznał, że rozwiązał stosunek pracy w dniu
31 grudnia 2010r., jednak przemilczał okoliczność, że od dnia 18 lutego 2011r. nawiązał nowy stosunek pracy ze Spółką (...) Sp. z o.o. (NIP (...)) i z tego tytułu był zgłoszony do ubezpieczenia do dnia 18 maja 2011r.

Dowód: wydruk ZUS ZUA z dnia 21.02.2011r. ZUS ZWUA z dnia 6.06.2011 r.

Organ rentowy wnosi o dopuszczenie w/w dowodów na etapie postępowania apelacyjnego, zgodnie z art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c, ponieważ niewątpliwie dowody te dotyczą faktów istotnych dla prawidłowego rozpoznania sprawy, a potrzeba ich powołania powstała dopiero po wydaniu wyroku Sądu I instancji, jako że wcześniej okoliczność ta nie była objęta sporem. Jednak wobec przemilczenia przez odwołującego istotnej okoliczności, związanej z nawiązaniem kolejnego stosunku pracy ze spółką (...) Sp. z o.o., obecnie zachodzi konieczność zweryfikowania ustaleń Sądu I instancji również w tym zakresie.

W ocenie organu rentowego, w okolicznościach niniejszej sprawy, zmiana zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, pomimo, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki z wystąpieniem których prawo do emerytury powstaje, stanowi naruszenie prawa materialnego - art. 184 i art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, co „uzasadnia” zaskarżenie wydanego w niniejszej sprawie wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył:

Istotą sporu w sprawie niniejszej było ustalenie uprawnień wnioskodawcy do wcześniejszej emerytury w oparciu o przepis art. 184 z dn. 17 grudnia 1998r. ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 32 tej ustawy.

A spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia czy odwołujący
w okresie od 4 stycznia 1973r. do 16 października 1973r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., od 7 kwietnia 1978r. do
30 kwietnia 1984r. w Przedsiębiorstwie (...) oraz od 29 sierpnia 1989r. do 30 czerwca 1992r. w Przedsiębiorstwie (...) w R., faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach, ujęte pod pozycją 2 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia RM
z dnia 7 lutego 1983r. (kierowca samochodów ciężarowych o masie całkowitej powyżej 3,5 tony).

Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, dokonał trafnych ustaleń faktycznych oraz wywiódł logiczne i znajdujące oparcie w przepisach prawa materialnego wnioski. Także w ocenie Sądu Apelacyjnego zebrany w sprawie materiał dowodowy daje mocne podstawy do ustalenia, że pan L. M. wypełnił przesłanki prawa do wcześniejszej emerytury określone w art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pierwszy z cyt. przepisów wymaga od mężczyzn, którzy osiągną wiek 60 lat wykazania co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. I taką pracę (wymienioną w art. 32 ust. 1 omawianej ustawy w zw.
z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach (…) Dz. U.
nr 8 poz. 43 z 1983r. ze zm. - ubezpieczony wykonywał w okresach od 4 stycznia 1973r. do 16 października 1973r., od 7 kwietnia 1978r. do 30 kwietnia 1984r. oraz od 29 sierpnia 1989r. do 30 czerwca 1992r.

Dokonując tych ustaleń Sąd Okręgowy nie przekroczył granicy swobodnej oceny dowodów wyznaczonej dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Dodać należy, że istotnie akta osobowe ubezpieczonego nie zawierają szczegółowych angaży, a z ich treści nie wynika jednoznacznie, w szczególności na jakim samochodzie ubezpieczony wykonywał pracę w spornym okresie. Można jednak dodać, że akta osobowe ubezpieczonego z Przedsiębiorstwa (...) w K. zawierają angaż (umowa o pracę z dn. 7 września 1976r.) określający dla ubezpieczonego stanowisko kierowcy, gdy w sposób bezsporny wynika z akt osobowych, iż na podaniu o pracę, w którym ubezpieczony potwierdza, że ma uprawnienia kierowcy II kategorii - pracodawca pisze aby zatwierdzić ubezpieczonego „na samochód ciężarowy (...). Praktyka taka w tamtym okresie potwierdza fakt nie przywiązywania należytej wagi do przypisania pracownikowi w umowie o pracę szczegółowego stanowiska, co Sądowi z urzędu jest wiadomym.

Podzielić przy tym należy oparte na wiarygodnych dowodach w postaci zeznań świadków ustalenia Sądu Okręgowego co do rodzaju i miejsca pracy wykonywanej przez ubezpieczonego, których treść akt osobowych ubezpieczonego podważyć nie
może. Decydująca bowiem dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu powinna być rzeczywista treść stosunku pracy łączącego ubezpieczonego z (...) i (...), a nie (wyłącznie) treść dokumentów dotyczących tego stosunku.

Skarżący organ rentowy nietrafnie zarzuca, że nie można dokonać wiarygodnych ustaleń na podstawie zeznań świadków w sytuacji gdy ubezpieczony
z różnych przyczyn, od niego niezależnych, nie może przedstawić dokumentacji i udowodnić w ten sposób wykonywania pracy w szczególnych warunkach jako kierowcy samochodu o ciężarze pow. 3,5 tony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Skoro warunek czasu pracy w warunkach szczególnych ubezpieczony wypełnił, jako że udowodnił zatrudnienie ponad 15 lat pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego pow. 3,5 tony, to ocena Sądu I instancji dotycząca spełnienia pozostałych warunków - tj. wieku i rozwiązania umowy o pracę jest (aczkolwiek stanowi wyjątek od zasady legalizmu) w okolicznościach sprawy niniejszej prawidłowa, gdyż uwzględnia treść art. 316 k.p.c. Na podstawie art. 184 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS prawo do emerytury nabywa bowiem ubezpieczony, który na dzień 1 stycznia 1999r. legitymował się wymaganym okresem ogólnym
i szczególnym, natomiast wiek emerytalny osiągnął po tej dacie i rozwiązał stosunek pracy (w przypadku ubezpieczonych będących pracownikami). Ubezpieczony w dacie składania wniosku o emeryturę w dniu 24 listopada 2010r. pozostawał w stosunku pracy z (...)w P.. Stosunek pracy rozwiązano z dniem
31 grudnia 2010r., czyli po wydaniu zaskarżonej decyzji ale przed wniesieniem odwołania do Sądu Okręgowego. Zatem należy przyjąć za Sądem Okręgowym, że na dzień 31 grudnia 2010r. ubezpieczony spełnił kolejny warunek niezbędny do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury, a rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło w okolicznościach, o których mowa w art. 184 ustawy o FUS.

Ponowne nawiązanie stosunku pracy w lutym 2011 roku z firmą (...) nie zmienia powyższej oceny.

Wiek 60 lat ubezpieczony osiągnął MW dniu (...)czyli w toku postępowania sądowego.

Słusznie Sąd Okręgowy weryfikując wszystkie przesłanki warunkujące prawo do świadczenia emerytalnego (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2009r. sygn. II UK 138/09 przywołany przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku) stosownie do treści art. 316 § 1 k.p.c. oraz art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przyznał ubezpieczonemu prawo do świadczenia od daty osiągnięcia wieku 60 lat.

W tych warunkach apelacja organu rentowego okazała się nieuzasadniona.

Mając powyższe na względzie, z mocy art. 385 k.p.c. należało orzec, jak
w sentencji.

/-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA J. Ansion /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR