Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Tadeusz Szweda (spr.)
Sędziowie	SSA Jolanta Pietrzak SSA Marek Procek
Protokolant	Beata Kłosek

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2018 r. w Katowicach

sprawy z odwołania Z. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Bielsku-Białej z dnia 6 czerwca 2018 r. sygn. akt VI U 483/18

zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA T.Szweda /-/SSA M.Procek
Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1653/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 marca 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. odmówił ubezpieczonemu Z. G. prawa
do emerytury, gdyż nie wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień
1 stycznia 1999r.

Odwołanie od decyzji wniósł ubezpieczony Z. G., domagając się zmiany decyzji i przyznania mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu wniósł
o zaliczenie mu do okresu pracy w szczególnych warunkach zatrudnienie
od 2 września 1976r. do 31 grudnia 1998r. w (...) S.A.
w Ż., na stanowisku ślusarza.

Odpowiadając na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn wskazanych w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2018r. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu Z. G. prawo
do emerytury, począwszy od 16 marca 2018r.

Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący Z. G., ur. (...), z wykształcenia ślusarz, w dniu 16 lutego 2018r. złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę.

Poza sporem jest, że na dzień 1 stycznia 1999r. odwołujący się wykazał łącznie 25 lat, 3 miesiące i 27 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz z dniem
(...) uzyskał wiek 60 lat i nadal pozostaje w zatrudnieniu.

Odwołujący się przedstawił organowi rentowemu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez Prezesa Zarządu (...) S.A. w K. z dnia 31 stycznia 2002r., z którego wynika,
że w okresie od 2 września 1976r. do 31 lipca 2001r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę ślusarza (ostrzarza-szlifierza) na stanowisku ostrzarz-szlifierz. Organ rentowy nie uwzględnił powyższego okresu jako pracy w szczególnych warunkach podnosząc, że pracodawca nie określił charakteru pracy ubezpieczonego zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący w okresie od 2 września 1976r.
do 31 lipca 2001r. był zatrudniony w (...) S.A. w K. Tartak w Ż. w pełnym wymiarze czasu pracy i wykonywał pracę ślusarza
w systemie II-zmianowym. Podlegał kierownikowi warsztatu, który to warsztat znajdował się na terenie Tartaku w Ż.. Pracodawca określił stanowisko zajmowane przez ubezpieczonego jako szlifierz-ostrzarz, jednakże ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako ślusarz, wykonując takie prace,
jak: kucie i cięcie pił trakowych na wymiar, okuwanie (ulistwianie), zgniatanie zębów w piłach, lutowanie i spawanie pił i inne czynności związane z przygotowaniem pił
do ostrzenia. Natomiast ostrzarze-szlifierze wykonywali czynności końcowe,
tj. ostrzyli piły. Odwołujący się wykonywał czynności wcześniejsze, poprzedzające przekazanie pił do ostrzenia. W warsztacie panował hałas i zapylenie. Wraz z nim
w tym okresie pracowali m.in. A. A. , który był szlifierzem-ostrzarzem oraz D. F. - pracownik fizyczny tartaku.

W ocenie Sądu Okręgowego, odwołanie zasługuje na uwzględnienie, gdyż odwołujący spełnił sporny warunek 15-lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999r., przy zaliczeniu mu do pracy w szczególnych warunkach okresu
od 2 września 1976r. do 31 grudnia 1998r. na stanowisku ślusarza w (...) S.A. w K. Tartak w Ż., a to na mocy art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2017r.,
poz. 1383 i zm.) w zw. z zarządzeniem nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa
i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988r. (Dz. Urz. z 4 listopada 1988r. nr 2 poz. 2-5 zał. nr 1 wykaz A dział VI poz. 16 - ślusarz).

Sąd Okręgowy ustalił na podstawie zeznań świadków, a to A. A. i D. F., że odwołujący w spornym okresie wykonywał prace poprzedzające czynności szlifierza-ostrzarza, tj. był ślusarzem, zgodnie
z wykształceniem zawodowym, które uzyskał kończąc ZSZ w tym zawodzie.

Zeznania świadków współpracowników odwołującego są rzeczowe i konkretnie wskazują na czynności, które ubezpieczony wykonywał w okresie zatrudnienia
w Tartaku w Ż.. Pracodawca w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach określił, że ubezpieczony wykonywał prace ślusarza (ostrzarza-szlifierza). Powyższy zapis w zasadniczej części koresponduje z zeznaniami w/w świadków
oraz odwołującego, który kategorycznie twierdził, że przez cały okres zatrudnienia
w tartaku wykonywał pracę ślusarza, opisując konkretnie czynności ślusarskie, które wykonywał.

Świadek A. A., który był w tartaku szlifierzem-ostrzarzem zeznał, że ubezpieczony wykonywał prace ślusarskie takie, jak: kucie pił, rozbieranie
i naprężanie pił, zgniatanie, okuwanie i inne czynności ślusarskie. Natomiast ostrzarze, jak zeznał, zajmowali się ostrzeniem pił trakowych i pił taśmowych, a tymi czynnościami nie zajmował się ubezpieczony. Podobnie zeznał D. F., który twierdził, że odwołujący pracował na stanowisku ślusarskim, zajmując się zgniataniem zębów w piłach tarczowych, przycinaniem pił, rozwodzeniem zębów
w piłach. Zeznania świadków wzajemnie się uzupełniają, są potwierdzeniem zeznań odwołującego, który wskazał, że zajmował się stale i w pełnym wymiarze czasu pracy cięciem pił trakowych na wymiar, naprężaniem, okuwaniem pił i innymi czynnościami ślusarskimi. Sąd Okręgowy oparł się na zeznaniach świadków oraz ubezpieczonego, przy uwzględnieniu dokumentacji zgromadzonej w aktach ubezpieczeniowych Zakładu, gdyż pracodawca odwołującego, mimo wezwania, nie przedstawił dokumentacji osobowej ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy przyjął, że zgromadzony materiał dowodowy jest wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy i uznania, że odwołujący jako ślusarz
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w Tartaku w Ż., kwalifikowaną jako praca w szczególnych warunkach.

Z tych względów, Sąd Okręgowy na mocy powołanych przepisów,
przy zastosowaniu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy, zaskarżając go
w całości i zarzucając mu naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię
lub niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności art. 184 w zw. z art. 32 ustawy
z dnia 1 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2017r., poz. 1383
ze zm.) oraz naruszenie prawa procesowego poprzez błędną ocenę zebranego materiału dowodowego i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

W pisemnych motywach uzasadnienia organ rentowy wskazał, że praca jaką wykonywał ubezpieczony w spornym okresie, nie była to praca w szczególnych warunkach, gdyż nie jest wymieniona w wykazie A lub B rozporządzenia Rady Ministrów.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organ rentowego zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie rozstrzygnięcia wymagało, czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym
na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017r., poz. 1383 j.t.) zwanej ustawą emerytalną, a w szczególności, czy legitymuje się 15-letnim okresem pracy
w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu tej ustawy.

Podkreślić należy, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co powoduje, iż określona w ustawie
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych instytucja emerytury
w obniżonym wieku emerytalnym musi podlegać ścisłej wykładni (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2007r., I UK 287/06, Lex nr 936837). Ubezpieczony ubiegający się o emeryturę z niższego wieku emerytalnego, winien udowodnić (wykazać) w sporze sądowym, że spełnia wszystkie przesłanki do otrzymania emerytury w myśl art. 232 k.p.c. Nie ulega także wątpliwości, że praca
w szczególnych warunkach, to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia
7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 marca 2018r., sygn. akt III AUa 2350/17,
Lex nr 2472459).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy wadliwie uznał, że ubezpieczony spełnił sporny warunek przez zaliczenie mu okresu pracy od 2 września 1976r.
do 31 grudnia 1998r. na stanowisku ślusarza w (...) S.A. w K. Tartak w Ż., gdyż praca na tym stanowisku nie jest w ogóle wymieniona w załączniku A i B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. 1983.8.43).

Rację ma zatem organ rentowy podnosząc w apelacji, że ubezpieczy
nie wykazał tym samym przesłanek, o których mowa w art. 32 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS, gdyż na dzień 1 stycznia 1999r. nie legitymuje się 15-letnim okresem stażu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Powyższej oceny prawnej nie zmienia treść zeznań świadków A. A. i D. F. oraz zeznań ubezpieczonego złożonych
na rozprawie dnia 6 czerwca 2018r., na których swe rozstrzygnięcie oparł Sąd
I instancji.

Z tych przyczyn, Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA T.Szweda /-/SSA M.Procek
Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR