Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2021r. oddalił odwołanie D. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 10 września 2019r. odmawiającej ubezpieczonemu (ur. w (...)r.) prawa do renty socjalnej na wniosek z maja 2019r.

Sąd nie uwzględnił odwołania skarżącego, albowiem nie znalazł podstaw
dla podważenia ustalenia organu rentowego o braku całkowitej niezdolności do pracy ubezpieczonego na tle rozpoznanych schorzeń: upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim, wady postawy, wady wzroku, padaczki i astmy oskrzelowej.

W postępowaniu dowodowym, na które złożyły się opinie biegłych sądowych lekarzy specjalistów: psychiatry i psychologa (psychiatra A. N. (1), psycholog E. R.), neurologa (A. N. (2)), gastrologa (J. K.) i medycyny pracy (R. S.) Sąd ustalił, że u skarżącego potwierdzono padaczkę bez objawów (napadów) i zmian w obrazie EEG, znaczny niedobór wagi (postawę asteniczną) z wykluczeniem choroby genetycznej (zespołu Marfana) jako podłoża niedowagi. Sąd w szczególności podzielił stanowisko biegłego z zakresu medycyny pracy, że ubezpieczony zachował zdolność do wykonywania prostych czynności fizycznych (sprzątacza, portiera, pracownika gospodarczego), bez potrzeby specjalnego przyuczenia do tego rodzaju prac.

W związku z tym Sąd stwierdził, że ocena stopnia niezdolności do pracy zawarta w orzeczeniu lekarza orzecznika z dnia 2 lipca 2019r. i komisji lekarskiej
z dnia 23 sierpnia 2019r. była prawidłowa, wskutek czego skarżący nie spełnił warunku z art. 4 ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej.

W apelacji od wyroku ubezpieczony (za pośrednictwem radcy prawnego
z urzędu) wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i decyzji poprzez przyznanie prawa do renty socjalnej.

Apelujący podniósł, że w świetle wyników postępowania dowodowego przeprowadzonego przed sądem pierwszej instancji, a w szczególności opinii
biegłego sądowego z zakresu neurologii oraz psychiatry i psychologa, którzy
w opiniach zawarli konkluzje o całkowitej niezdolności do pracy ubezpieczonego,
nie można jednoznacznie wykluczyć, że ubezpieczony dotknięty przede wszystkim
schorzeniem neurologicznym i psychicznym zachował zdolność do podjęcia pracy zarobkowej w zakresie wskazanym przez biegłego z zakresu medycyny pracy -
której to wypowiedzi sąd nadał wiodące znaczenie naruszając przepisy postępowania - art. 233 k.p.c. i prawa materialnego - art. 12 ustawy o emeryturach i rentach
w zw. z art. 4 ustawy o rencie socjalnej.

Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację orzekając reformatoryjnie w sposób określony w pkt 1 wyroku (art. 386 § 1 k.p.c.).

Sąd podzielił zarzuty apelacji, mając na uwadze następujące ustalenia
i okoliczności: ubezpieczony D. C. (ur. w (...)r.) jako uczeń III klasy szkoły specjalnej branżowej (budowlanej) wniósł w 2019r. o przyznanie prawa do renty socjalnej ze względu na występujące u niego opóźnienia rozwojowe o podłożu genetycznym, skutkujące zaburzeniami neurologicznymi (wadą postawy, osłabieniem fizycznym) oraz upośledzeniem umysłowym. W ocenie psychiatry - konsultanta ZUS - defekt intelektualny ubezpieczonego i zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej są wynikiem bardziej złożonego obrazu klinicznego.

Tego rodzaju ocena została potwierdzona w opiniach biegłego sądowego neurologa, sporządzonych przed sądem pierwszej instancji (opinia zasadnicza A. N. (2) z dnia 5 lutego 2020r. na k. 40 i nast. a.s., opinia dodatkowa
z dnia 25 maja 2021r. na k. 192 i nast. a.s.).

Biegła nie negując u skarżącego zachowanej sprawności ruchowej, zwróciła uwagę przede wszystkim na asteniczność budowy ciała (wzrost ok. 2 m przy wadze ok. 60 kg) z wyraźnymi cechami sylwetki marfanoidalnej (nadmierna długość nóg, mały obwód głowy) o podłożu genetycznym (stwierdzenie mutacji o patogennym charakterze skutkującej tego rodzaju fenotypem).

W ocenie biegłej, tego rodzaju schorzenie skutkujące znacznym osłabieniem siły fizycznej (niedowaga) wyklucza możliwość zarobkowej pracy fizycznej, przy uwzględnieniu dalszych ograniczeń związanych z rozpoznaną padaczką
i upośledzeniem umysłowym (k. 192 a.s.).

Tego rodzaju stanowisko podzielili biegli: psycholog i psychiatra
w wypowiedzi zawartej w opinii z dnia 28 lutego 2020r. (k. 56 a.s.), w której biegli oceniając wskazane przez neurologa ograniczenia (padaczkę, astenię, zespół reaktywnego bezdechu, astmę oskrzelową) w powiązaniu z upośledzeniem umysłowym, przedstawili sugestię o całkowitej niezdolności do pracy w okresie
od daty wniosku do końca maja 2022r.

Sąd Apelacyjny podzielił zaprezentowane powyżej stanowisko orzecznicze
z zakresu neurologii i psychiatrii, jako specjalności zasadniczych w przypadku udokumentowanych schorzeń ubezpieczonego.

W ocenie Sądu, ewidentny niedobór wagi, związane z tym istotne osłabienie siły fizycznej oraz ograniczenia intelektualne - eliminują obecnie możliwość podjęcia przez ubezpieczonego jakiejkolwiek pracy zarobkowej w pełnym wymiarze, powodując całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy
o emeryturach i rentach w zw. z art. 4 ustawy o rencie socjalnej.

/-/SSA Marek Żurecki