Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Jolanta Pietrzak
Sędziowie	SSA Marek Żurecki SSO del. Anna Petri (spr.)
Protokolant	Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2016 r. w Katowicach

sprawy z odwołania M. W. (M. W. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku

z dnia 21 czerwca 2016 r. sygn. akt IX U 719/16

oddala apelację.

/-/SSA M.Żurecki /-/SSA J.Pietrzak /-/SSO del. A.Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1575/16

UZASADNIENIE

Ubezpieczony M. W. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 25 września 2014r., odmawiającej mu prawa
do wcześniejszej emerytury. Domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do tego świadczenia, przy uwzględnieniu pracy w szczególnych warunkach w okresie od dnia
5 października 1976r. do 31 sierpnia 1998r. w (...) S.A. w B. na stanowisku montera - mechanika.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, zarzucając niewykazanie
przez ubezpieczonego przepracowania na dzień 1 stycznia 1999r. 15 lat w warunkach szczególnych, a jedynie 11 miesięcy i 1 dnia takiej pracy.

Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2015r. Sąd Okręgowy w Gliwicach - Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku oddalił odwołanie.

Po rozpoznaniu apelacji ubezpieczonego, wyrokiem z dnia 22 stycznia 2016r.,
Sąd Apelacyjny w Katowicach uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi
I instancji do ponownego rozpoznania. Sąd ten zalecił przeanalizowanie przy tym charakteru pracy ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M.,
w Krajowej Państwowej (...) Oddział w C.
i w Przedsiębiorstwie (...)
w T., kiedy to zgodnie z twierdzeniami ubezpieczonego, miał on wykonywać stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązki w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych. Okresy tego zatrudnienia nie podlegały analizie Sądu Okręgowego, choć zostały wyszczególnione w zaskarżonej decyzji, jako okresy nieuznane przez organ rentowy jedynie z uwagi na braki w dokumentacji przedłożonej
przez ubezpieczonego. Dlatego też, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd I instancji miał ustalić czy w tych okresach przypadających pomiędzy 1 lipca 1970r., a 31 sierpnia 1998r., ubezpieczony wykonywał prace w warunkach szczególnych wymienione w powołanym wyżej rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Dalej Sąd Apelacyjny wskazał, iż w przypadku zaliczenia ubezpieczonemu dodatkowych okresów pracy w warunkach szczególnych, przypadających pomiędzy 1 lipca 1970r., a 30 września 1976r., konieczne będzie szczegółowe przeanalizowanie sposobu wykonywania przez niego obowiązków w (...) S.A. w B. od 5 października 1976r. do 31 grudnia 1987r., które dotąd Sąd oparł wyłącznie na przesłuchaniu ubezpieczonego, jako, że i tak okres ten uznał za niewystarczający do przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z dnia 21 czerwca 2016r.,
Sąd Okręgowy w Gliwicach - Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku zmienił zaskarżony wyrok i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury, począwszy od dnia 1 września 2014r.

Sąd I instancji ustalił, iż ubezpieczony urodził się (...) Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. W dniu 4 września 2014r. złożył wniosek
o emeryturę. Na dzień 1 stycznia 1999r. osiągnął 32 lata, 1 miesiąc i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uwzględnił mu w tym 11 miesięcy i 1 dzień pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W okresie od 1 lipca 1970r. do 4 sierpnia 1972r. ubezpieczony pracował w Krajowej Państwowej (...) Oddział w C. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jako monter samochodowy, w znajdujących się w warsztacie kanałach remontowych, których było 7-8. W warsztatach naprawiano autobusy. Ubezpieczony pracował przez całe dniówki robocze w tzw. kanale przelotowym, w którym wykonywane były prace konserwujące, polegające na smarowaniu, wymianie oleju i drążków kierowniczych. Oprócz niego, w kanale tym wykonywał obowiązki jeszcze jeden mechanik,
a osobna grupa mechaników pracowała poza kanałem. Podejmując pracę, ubezpieczony otrzymał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

W okresie od 11 września 1972r. do 30 sierpnia 1975r. ubezpieczony pracował
w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. stale i w pełnym wymiarze, jako mechanik remontowy w kanałach remontowych. Jego praca w kanale polegała
na smarowaniu, wymianach oleju, naprawie drążków kierowniczych, regulacji sprzęgła
i hamulców oraz wymianie przewodów. Starsi pracownicy wykonywali prace przy naprawie silników. W warsztacie znajdowały się cztery kanały. Przedsiębiorstwo posiadało ciężki sprzęt i wywrotki. Wraz z ubezpieczonym, pracowali tam świadkowie J. S.
i S. T., którzy potwierdzili rodzaj i wymiar pracy ubezpieczonego
w spornym okresie. Drugi ze świadków ma przy tym uznany za pracę w warunkach szczególnych okres takiej samej pracy, jak ta, jaką w Przedsiębiorstwie tym świadczył z nim ubezpieczony.

Od 1 września 1975r. do 30 września 1976r. ubezpieczony pracował
w Przedsiębiorstwie (...) w T. w brygadzie mechaników stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jako mechanik w kanale. W warsztacie było 5 kanałów remontowych. Ubezpieczony wymieniał tam oleje
i przeprowadzał konserwacje. Nie wykonywał żadnych prac poza kanałem.

W okresie od 5 października 1976r. do 31 sierpnia 1998r. ubezpieczony
był zatrudniony w (...) S.A. w B., kolejno
na stanowiskach: montera mechanika do 31 lipca 1978r., mechanika samochodowego
do 31 października 1985r., mechanika samochodowego - mistrza do 31 grudnia 1987r., montera mechanika pogotowia technicznego do 28 lutego 1998r. i brygadzisty mechanika samochodowego do 31 sierpnia 1998r.

W okresie od 5 października 1976r. do 31 grudnia 1987r. ubezpieczony faktycznie wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych.
W warsztacie znajdowały się dwa długie kanały remontowe. Część mechaników, w tym ubezpieczony, wykonywała prace tylko w kanale remontowym, zajmując się wymianą resorów, wałów, cylinderków hamulcowych, czy drążków kierowniczych. Pozostała część świadczyła pracę poza kanałem remontowym, naprawiając silniki i skrzynie biegów.

Od 1 stycznia 1988r. do 28 lutego 1998r., pracując na stanowisku montera - mechanika pogotowia technicznego, ubezpieczony naprawiał samochody i sprzęt ciężki,
tj. spychy i dźwigi. Nie czynił tego jednak w kanale remontowym, lecz w terenie i nie były to naprawy polegające na naprawie pomp wtryskowych, wtryskiwaczy i gaźników do silników spalinowych.

Od 1 marca 1998r. do 31 sierpnia 1998r. ubezpieczony pracował jako brygadzista mechanik samochodowy i przez około 80% czasu remontował samochody w kanałach remontowych. Pozostały czas przeznaczał na wykonywanie obowiązków brygadzisty - kierowanie czterema podległymi pracownikami. Wraz z nim w (...) pracowali świadkowie S. J., B. K. i L. P., którzy wskazali, jakie prace wykonywał ubezpieczony w spornym okresie i na czym one polegały.

Sąd I instancji zważył, iż odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. Powołując się na przepis art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 748 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, Sąd ten wskazał, iż ubezpieczony spełnia wszystkie wskazane w nim przesłanki. Ukończył 60 lat, a na dzień 1 stycznia 1999r. udokumentował ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Wykazał też 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, o jakim mowa w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. nr 8, poz. 43 ze zm.).

Sąd I instancji zauważył, iż spór w niniejszej sprawie polegał na ustaleniu,
czy na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy uwzględnił mu przy tym 11 miesięcy i 1 dzień pracy w tych warunkach
w (...) od 1 lipca 1969r. do 1 czerwca 1970r.

Tymczasem organ orzekający do pracy w warunkach szczególnych zaliczył też okres zatrudnienia w Krajowej Państwowej (...) Oddział w C.
od 1 lipca 1970r. do 4 sierpnia 1972r. w wymiarze 2 lat, 1 miesiąca i 4 dni. Za ustaleniem,
iż w okresie tym ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych przemawiało przesłuchanie ubezpieczonego na tle jego akt osobowych. Wynikało z nich, że już przy przyjęciu
go do pracy wystąpiono o dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Brak było przy tym dowodów na okoliczność przeciwną.

Za przyjęciem zatrudnienia w warunkach szczególnych, wykonywanego stale
i w pełnym wymiarze w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych
w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od 11 września 1972r.
do 30 sierpnia 1975r. w wymiarze 2 lat, 11 miesięcy i 20 dni przemawiały zeznania świadków J. S. i S. T. oraz ubezpieczonego, które pozostają ze sobą
w zgodzie i korelują z dokumentacją akt osobowych, potwierdzając pracę ubezpieczonego
na stanowisku mechanika - montera samochodowego, przy braku dowodów na okoliczność przeciwną.

Sąd Okręgowy uznał również, iż istnieją podstawy do zaliczenia ubezpieczonemu
do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych w Przedsiębiorstwie (...) w T. od 1 września 1975r. do 30 września 1976r. w wymiarze 1 roku, 1 miesiąca, za czym przemawia przesłuchanie ubezpieczonego korespondujące z jego aktami osobowymi, potwierdzającymi pracę
na stanowisku mechanika, przy braku dowodów na okoliczność przeciwną.

Wreszcie, przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwoliło organowi orzekającemu na przyjęcie świadczenia przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych w okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w B.
od 5 października 1976r. do 31 grudnia 1987r. i od 1 marca 1998r. do 31 sierpnia 1998r.
Taki charakter pracy ubezpieczonego wynikał z korespondujących ze sobą zeznań świadków S. J., B. K. i L. P. oraz przesłuchania ubezpieczonego, zgodnych z aktami osobowymi.

Sąd I instancji nie znalazł przy tym podstaw do zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) od 1 stycznia 1988r. do dnia
28 lutego 1998r., gdyż z jego przesłuchania i dokumentacji osobowej jednoznacznie wynika, iż w tym czasie wykonywał on prace naprawcze na budowach, poza kanałami remontowymi, które nie stanowią pracy w warunkach szczególnych. Bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji fakt, iż prace te realizowane były na powietrzu, w zmiennych warunkach atmosferycznych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd I instancji uznał, iż ubezpieczony przez co najmniej 15 lat wykonywał stale i w pełnym wymiarze prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.), tj. prace wykonywane
w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych. Stąd,
z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przy zastosowaniu art. 129 ustawy emerytalnej przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 1 września 2014r.

Apelację od tego wyroku wniósł organ rentowy.

Apelujący zaskarżył wyrok w całości, domagając się jego zmiany i oddalenia odwołania, albo uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Apelujący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

- naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 2 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, poprzez błędne przyjęcie, że ubezpieczony spełnia warunki do przyznania emerytury w obniżonym wieku, a w szczególności, iż posiada wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach,

- naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 233 k.p.c., mające istotny wpływ
na wynik postępowania, poprzez brak wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz dowolną ocenę akt osobowych ubezpieczonego i pism zakładów pracy, złożonych w toku postępowania, a nadanie mocy dowodowej wyłącznie zeznaniom świadków.

Apelujący podkreślił, że rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego oparte jest głównie
na zeznaniach świadków, którzy nie zawsze pracowali z ubezpieczonym w kanale samochodowym. U jego pracodawców ze spornych okresów, oprócz mechaników samochodowych pracujących stale w kanałach remontowych, byli też zatrudnieni mechanicy samochodowi wykonujący prace poza kanałem przy naprawach silników i skrzyni biegów. Stanowiska pracy obydwu dwóch grup mechaników usytuowane były w jednym wydzielonym rejonie przedsiębiorstw. Dlatego zeznania świadków - kierowców, którzy pozostawiali samochody do naprawy lub przeglądu, mogą być nieprecyzyjne.

Apelujący zaakcentował, iż kierownik kadr (...) Przedsiębiorstwa (...) w M. jednoznacznie stwierdził, że nie można uznać, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę w kanale remontowym przy naprawie pojazdów mechanicznych. Podobnie wypowiedział się prezes zarządu Przedsiębiorstwa (...) w T. wskazując, że ubezpieczony pracował na stanowisku mechanika samochodowego, lecz nie była to praca w warunkach szczególnych. Z kolei, z pisma Przedsiębiorstwa (...) S.A. w B. wynika, że ubezpieczony najpierw był zatrudniony na stanowisku montera - mechanika, a w okresie od 1 sierpnia 1978r. do 31 października 1998r. na stanowisku mechanika samochodowego. Dokumenty archiwalne i akta osobowe nie wskazują, aby w tych okresach pracował
w warunkach szczególnych. Pracy takiej nie świadczył w tym także od 1 listopada 1985r.
do 31 grudnia 1987r., pełniąc funkcję mistrza. W tamtych czasach mistrz nie wykonywał bowiem pracy fizycznej, a jedynie ją nadzorował.

W ocenie apelującego, gdyby ubezpieczony należał do grupy mechaników, która pracowała w kanałach remontowych, to niewątpliwie znalazłoby to odzwierciedlenie w jego dokumentacji osobowej ze spornych okresów. Już wówczas tego rodzaju praca zaliczana była do pracy w warunkach szczególnych, z czym wiązały się uprawnienia płacowe i emerytalne. Brak w tej sytuacji podstaw do nadania większej mocy dowodowej zeznaniom świadków,
niż dokumentom wydawanym przez wyspecjalizowane służby zakładowe.

Powołując się na utrwalone orzecznictwo sądowe, apelujący wskazał, iż prawo
do emerytury w obniżonym wieku stanowi odstępstwo od zasady powszechnego wieku emerytalnego, co wyklucza możliwość poprzestania jedynie na uprawdopodobnieniu świadczenia pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze. Zaliczenie spornych okresów składkowych do stażu ubezpieczeniowego na podstawie przesłuchania zainteresowanej strony jest dopuszczalne tylko w przypadkach niebudzących żadnych wątpliwości co do spójnego i precyzyjnego - rodzajowo oraz czasowo potwierdzenia się udowadnianych okoliczności (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 22 stycznia 2013r.; III AUa 673/12). Z kolei Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 16 października 2013r. (III AUa 211/13) wyraził pogląd, zgodnie z którym, przy ustalaniu stażu emerytalnego, zatrudnienie pracownika musi być udowodnione i służą temu dokumenty. Same zeznania
nieznajdujące potwierdzenia w dokumentacji pracowniczej, nie stanowią miarodajnego dowodu zatrudnienia pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zdaniem apelującego, ubezpieczony nie wykazał w sposób niezbity, że w całym spornym okresie pracował w warunkach szczególnych i że okres ten może być zaliczony
do stażu pracy, od którego uzależnione jest prawo do emerytury.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy uznaje za własne realizujące jego zalecenia ustalenia poczynione przez Sąd I instancji i w pełni podziela dokonaną na ich podstawie ocenę prawną zasadności odwołania ubezpieczonego.

Żaden z zarzutów apelującego, stawianych zaskarżonemu wyrokowi, nie okazał się trafny. Wbrew tym zarzutom, Sąd Okręgowy przeprowadził staranne postępowanie dowodowe, w oparciu o które poczynił trafne ustalenia faktyczne oraz wywiódł wnioski
w pełni uprawnione wynikiem tego postępowania, nie wykraczając poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów, wynikające z przepisu art. 233 k.p.c. Dokonana subsumcja ustaleń faktycznych do mających zastosowanie przepisów prawa materialnego
nie budzi zastrzeżeń Sądu Apelacyjnego. W tej sytuacji, zbędne jest ich ponowne szczegółowe przywoływanie w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego (tak wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1998r.; I PKN 339/98; OSNAPiUS z 1999r., z. 24, poz. 776).

Analizę trafności rozstrzygnięcia Sądu I instancji należy rozpocząć od przypomnienia, iż prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wynika z prawidłowo powołanego przez ten Sąd brzmienia art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r., poz. 887), zwanej dalej ustawą emerytalną, w myśl którego ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz

2. okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia
do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z brzmieniem art. 32 ust. 1 tej ustawy, ubezpieczonym urodzonym
przed 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionym
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym, niż określony w art. 27 ust. 1. W myśl art. 32 ust. 2 ustawy, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych
przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości
lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Z mocy art. 32 ust. 4 ustawy, wiek emerytalny, o którym mowa
w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Stosownie do § 3 tego rozporządzenia, do uzyskania prawa do emerytury wymagany jest dla mężczyzn okres zatrudnienia w wymiarze 25 lat. Przepis § 4 ust. 2 rozporządzenia przewiduje, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnie wiek emerytalny, wynoszący dla mężczyzn 60 lat
i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Z mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia, praca w warunkach szczególnych winna być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Jak słusznie zauważył organ orzekający, na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony wykazał 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w dniu (...) osiągnął
60 rok życia i nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Sporne pomiędzy stronami pozostawało jedynie wykazanie przez niego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999r. Organ rentowy uznał jedynie 11 miesięcy i 1 dzień takiej pracy w (...)
od 1 lipca 1969r. do 1 czerwca 1970r., a Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż w tych warunkach ubezpieczony pracował także w okresach:

- od 1 lipca 1970r. do 4 sierpnia 1972r. (przez 2 lata, 1 miesiąc i 4 dni) w Krajowej Państwowej (...) Oddział w C., gdzie otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych;

- od 11 września 1972r. do 30 sierpnia 1975r. (przez w 2 lata, 11 miesięcy i 20 dni)
w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M., co potwierdzili świadkowie J. S. i S. T., a ten ostatni ma uznaną za pracę
w warunkach szczególnych pracę o takim samym charakterze jak ta, jaką realizował
z nim ubezpieczony;

- od 1 września 1975r. do 30 września 1976r. (przez 1 rok i 1 miesiąc)
w Przedsiębiorstwie (...)
w T.;

- od 5 października 1976r. do 31 sierpnia 1998r. w (...) S.A. w B., z wyłączeniem okresu od 1 stycznia 1988r. do 28 lutego 1998r., kiedy świadczył obowiązki montera - mechanika pogotowia technicznego
(tj. przez 11 lat, 2 miesiące i 25 dni), na co wskazali świadkowie S. J., B. K. i L. P.,

osiągając tym samym ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych i wykonując w tych okresach faktycznie pracę w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych, wymienioną w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze w dziale XIV, pod poz. 16.

W ocenie apelującego, nietrafność powyższej konkluzji Sądu Okręgowego wynika
z naruszenia przez ten Sąd art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowód i błędne przyjęcie, że odwołujący legitymuje się 15-letnim okresem pracy
w warunkach szczególnych i spełnia przesłanki do uzyskania świadczenia emerytalnego. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.
W świetle ugruntowanych poglądów orzecznictwa, ocena dowodów należy do istoty sędziowskiego wymiaru sprawiedliwości realizowanego przez sąd I instancji. Ingerencja sądu II instancji możliwa jest tylko wówczas, gdy skarżący wykaże, iż sąd I instancji rażąco uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz brak jest wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (tak wyroki Sądu Najwyższego
z 29 lipca 1998r.; II UKN 151/98; OSNAPiUS nr 1999, nr 15, poz. 492 i z 5 stycznia 1999r.; II UKN 76/99; OSNAPiUS z 2000r., nr 19, poz. 732). Strona stawiająca ten zarzut musi zbudować podejmowaną polemikę na argumentach jurydycznych i nie jest wystarczającym, aby przeciwstawiła tej ocenie wyłącznie własną ocenę, jej zdaniem poprawną
(tak uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 10 sierpnia 2016r.; III ACa 176/16; Lex nr 2114034).

Odnosząc te uwagi do treści apelacji, zauważyć należy, iż apelujący nie wskazał
na czym konkretnie naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. miałoby polegać. Założył jedynie, że skoro pracodawcy ubezpieczonego: (...) Przedsiębiorstwie (...) w M.
i (...) S.A. w B. nie potwierdzili pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych, przeto nie realizował on obowiązków w tych warunkach. Tymczasem z ich pism wynika wyłącznie, iż akta osobowe i dokumentacja archiwalna nie pozwalają im na poświadczenie, iż ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze świadczył pracę w warunkach szczególnych. Analiza dokumentacji osobowej ubezpieczonego prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż zeznania świadków i przesłuchanie ubezpieczonego na okoliczność charakteru jego pracy u tych pracodawców, pozostają w zgodzie z jej treścią. Z jego niezbyt obszernych akt osobowych wynika bowiem, iż był on zatrudniony w okresach trafnie uznanych przez Sąd I instancji za pracę w warunkach szczególnych na stanowisku mechanika samochodowego, montera mechanika, mechanika samochodowego mistrza
lub mechanika samochodowego brygadzisty. Praca na wszystkich tych stanowiskach polegała na naprawie pojazdów mechanicznych. Wbrew założeniom apelującego, fakt jej wykonywania w kanałach remontowych nigdy nie wynika z dokumentacji osobowej pracowników, lecz znajduje potwierdzenie w osobowych źródłach dowodowych. Tak też
jest w niniejszej sprawie. Nie sposób zatem dopatrzeć się zarzucanej przez apelującego sprzeczności pomiędzy zeznaniami świadków, a treścią akt osobowych ubezpieczonego. Zeznania te jedynie precyzują zapisy zamieszczone w tej dokumentacji. W przypadku analizy zatrudnienia ubezpieczonego u obydwu wymienionych wyżej pracodawców, zeznania
te pochodzą m.in. od zatrudnionych na stanowisku mechaników samochodowych świadków S. T. i L. P., a nie jak twierdzi apelujący - wyłącznie od kierowców niemających pełnego rozeznania co do charakteru pracy ubezpieczonego.

W świetle dokumentacji osobowej ubezpieczonego, jego przesłuchania i zeznań świadków, prawidłowość konstatacji Sądu I instancji co do wykonywania przez ubezpieczonego w spornych okresach stale i w pełnym wymiarze pracy w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych, wymienionej w załączniku nr 1
do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r., nie budzi wątpliwości Sądu odwoławczego. Zauważyć przy tym należy, iż do osiągnięcia przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. 15 lat pracy w warunkach szczególnych konieczne było uwzględnienie, poza uznanym przez organ rentowy okresem 11 miesięcy i 1 dnia, jeszcze przynajmniej 14 lat i 29 dni. Na brakujący wymiar czasu składa się okres zatrudnienia na stanowisku mechanika samochodowego od 11 września 1972r. do 30 sierpnia 1975r. - przez w 2 lata, 11 miesięcy
i 20 dni w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. oraz od 5 października 1976r. przynajmniej do 31 grudnia 1987r. - przez 11 lat, 2 miesiące i 25 dni w (...) S.A. w B.. W tej sytuacji, taka sama praca świadczona przez ubezpieczonego w Krajowej Państwowej (...) Oddział w C. i w Przedsiębiorstwie (...) w T. pozostaje już bez znaczenia. To samo odnosi się do jego zatrudnienia w (...) od 1 marca 1998r. do 31 sierpnia 1998r. na stanowisku brygadzisty mechanika samochodowego, kiedy to, zgodnie z zeznaniami świadków S. J., B. K. i L. P., przez około 80% czasu ubezpieczony remontował samochody w kanałach remontowych, a pozostały czas przeznaczał na kierowanie
4 podległymi pracownikami - innymi mechanikami samochodowymi. Uwadze apelującego uszło przy tym, iż zarówno tę pracę, jak i pracę mechanika samochodowego - mistrza, należy zaliczyć do wymienionej w dziale XIV wykazu A stanowiącego załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia, odnoszącego się do prac różnych, pod poz. 24 kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których, jako podstawowe, wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Uznając więc, iż ubezpieczony spełnił wymóg osiągnięcia na dzień 1 stycznia 1999r. 15 lat pracy w warunkach szczególnych, Sąd I instancji słusznie zmienił zaskarżoną decyzję
i przyznał mu prawo do emerytury z tego tytułu.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 385 k.p.c. apelację organu rentowego, jako bezzasadną, należało oddalić.

/-/SSA M.Żurecki /-/SSA J.Pietrzak /-/SSO del. A.Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR