Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 23 stycznia 2020r. oddalił odwołanie W. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 14 grudnia 2018r. stwierdzającej, że skarżący nie jest objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tytułu pozarolniczej działalności
w okresach: od 21 października 2008r. do 3 kwietnia 2011r., od 5 maja 2011r. do 6 czerwca 2012r., w konsekwencji czego nie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu w wymienionych okresach.

Sąd wskazał, że w świetle dotychczasowych, prawomocnych wyroków ustalono, że skarżący w okresie od 13 stycznia 2004r. do 20 października 2008r. nie był objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tytułu działalności gospodarczej, której ubezpieczony nie prowadził, korzystając jednocześnie w tym czasie z licznych krótkotrwałych zwolnień lekarskich (łącznie przez okres 3 lat i 6 miesięcy), opłacając składki na ubezpieczenie chorobowe, bez podejmowania działalności gospodarczej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 czerwca 2010r., III AUa 9/10, kończący sprawę z odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego z dnia
20 października 2008r.).

Ponadto, Sąd podał, że kwestia objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych ubezpieczonego w okresie od 4 kwietnia 2011r. do 4 maja 2011r. została rozstrzygnięta prawomocna decyzją organu rentowego nr 218 z dnia 4 maja 2011r., a zaskarżona
w rozpoznanej sprawie decyzja z 14 grudnia 2018r. była następstwem wskazań Sądu Apelacyjnego w Katowicach zawartych w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 września 2018r., III AUa 1854/17 uchylającym wyrok sądu pierwszej instancji i decyzję organu rentowego z 2016r.

Sąd nie znalazł podstaw dla uwzględnienia odwołania ubezpieczonego po przywołaniu przepisu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców oraz art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej - definiujących pojęcie działalności gospodarczej.

Sąd stwierdził, że ubezpieczony nie wykazał w sposób niebudzący wątpliwości, by w okresie objętym zaskarżoną decyzją faktycznie wykonywał działalność gospodarczą i tym samym posiadał tytuł do objęcia go ubezpieczeniem społecznym. Brak jest bowiem wiarygodnych dowodów mogących świadczyć o prowadzeniu przez odwołującego działalności gospodarczej w sposób zarobkowy, zorganizowany, ciągły
i profesjonalny. Wynajem własnego garażu i osiągany z tego tytułu przychód, drobne kwoty pochodzące z kapitalizacji odsetek na rachunku bankowym oraz przychody uzyskiwane incydentalnie na podstawie pojedynczych umów zlecenia, a wykazane jedynie na podstawie dowodów wewnętrznych, nie są wystarczającym przejawem prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu zarówno uprzednio
obowiązującej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jak i obecnej tj. Prawo przedsiębiorców. Powyższe okoliczności świadczą jedynie o okazjonalnym wykonywaniu czynności mających charakter przypadkowy. Nie można im przypisać stabilności, a w szczególności ukierunkowania na reguły racjonalnego gospodarowania. Są to symulacyjne działania, których celem jest stworzenie pozorów prowadzenia działalności. Kierując się zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego nie sposób stwierdzić by odwołujący podejmował czynności układające się w racjonalną i efektywną całość. Ponadto wskazać należy, iż koszty wynikające
z obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wskazywanej przez ubezpieczonego maksymalnej podstawy wymiaru znacznie przewyższały kwoty jakie odwołujący miał uzyskiwać z tytułu wykonywanych czynności. Biorąc pod uwagę liczne okresy niezdolności ubezpieczonego do pracy, znamiennym w sprawie pozostaje także fakt, iż w rzeczywistości cała działalność gospodarcza ubezpieczonego sprowadzała się do kilkudniowych przerw pomiędzy kolejnymi zwolnieniami lekarskimi. Oczywistym jest zatem, że ubezpieczony
ze względu na swój stan zdrowia nie był w stanie prowadzić w tym okresie działalności gospodarczej. Podkreślić w tym miejscu należy, iż zgodnie z utrwalonym
w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem uznaje się, że sam wpis do ewidencji działalności gospodarczej nie przesądza o istnieniu obowiązku ubezpieczenia i to nawet w przypadku, gdyby były opłacane składki na te ubezpieczenia. Podstawę do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego stanowi bowiem jedynie faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej, czego zdaniem Sądu odwołujący w niniejszej sprawie nie wykazał.

Przedstawiając tego rodzaju ocenę prawną Sąd wyeksponował okoliczność,
że w okresie od maja 2011r. do maja 2012r. W. N. nieprzerwanie przedkładał w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenia o niezdolności do pracy za następujące okresy:

⚫

od dnia 14.05.2011r. do dnia 20.05.2011r.,

⚫

od dnia 21.05.2011r. do dnia 25.05.2011r.,

⚫

od dnia 26.05.2011r. do dnia 31.05.2011r.,

⚫

od dnia 01.06.2011r. do dnia 05.09.2011r.,

⚫

od dnia 15.09.2011r. do dnia 26.09.2011r.,

⚫

od dnia 27.09.2011r. do dnia 10.10.2011r.,

⚫

od dnia 11.10.2011r. do dnia 20.10.2011r.,

⚫

od dnia 21.10.2011r. do dnia 03.11.2011r.,

⚫

od dnia 04.11.2011r. do dnia 18.11.2011r.

⚫

od dnia 19.11.2011r. do dnia 20.11.2011r.,

⚫

od dnia 26.11.2011r. do dnia 04.12.2011r.,

⚫

od dnia 06.12.2011r. do dnia 07.12.2011r.,

⚫

od dnia 09.12.2011r. do dnia 18.12.2011r.,

⚫

od dnia 20.12.2011r. do dnia 03.01.2012r.,

⚫

od dnia 04.01.2012r. do dnia 10.01.2012r.,

⚫

od dnia 11.01.2012r. do dnia 18.01.2012r.,

⚫

od dnia 03.02.2012r. do dnia 08.02.2012r.,

⚫

od dnia 10.02.2012r. do dnia 22.02.2012r.,

⚫

od dnia 24.02.2012r. do dnia 05.03.2012r.,

⚫

od dnia 10.03.2012r. do dnia 11.03.2012r.,

⚫

od dnia 16.03.2012r. do dnia 20.03.2012r.,

⚫

od dnia 23.03.2012r. do dnia 01.04.2012r.,

⚫

od dnia 02.04 2012r. do dnia 09.04.2012r.,

⚫

od dnia 10 04.2012r. do dnia 19.04.2012r.,

⚫

od dnia 20.04 2012r. do dnia 25.04.2012r.,

⚫

od dnia 27.04.2012r. do dnia 08.05.2012r.,

⚫

od dnia 10.05.2012r. do dnia 21.05.2012r.,

⚫

od dnia 22.05.2012r. do dnia 31.05.2012.r.,

⚫

od dnia 02.06.2012r. do dnia 03.06.2012r.

W ww. okresach został naliczony zasiłek chorobowy na łączną kwotą
49.002,44 zł brutto, systematycznie wypłacany W. N..

Ponadto, Sąd wymienił liczne okresy zwolnień lekarskich skarżącego z okresu od listopada 2008r. do marca 2014r.

Apelację od wyroku złożył ubezpieczony (za pośrednictwem radcy prawnego)
i osobiście.

Apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i decyzji poprzez ustalenie,
że w okresach objętych decyzją był on objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy
z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Apelujący podniósł zarzut nieprawidłowego ustalenia, że nie wykonywał
w spornym okresie działalności gospodarczej, nieuwzględnienia „jako kwestii
o charakterze prejudycjalnym” rozstrzygnięć sądowych potwierdzających,
że ubezpieczony prowadził działalność gospodarczą „w okresie objętym niniejszą sprawą” w tym wyroku wydanym przez osobę sędziego orzekającego w rozpoznanej sprawie, naruszenie przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej wskutek nieprawidłowego przyjęcia, że występujące w prowadzeniu działalności gospodarczej przerwy z powodu choroby są przerwami w prowadzeniu działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wnosił o jej oddalenie, zwracając uwagę na dotychczasowe, jednoznaczne stanowisko orzecznicze sądów
wyrokujących w sprawie podlegania przez ubezpieczonego obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu działalności gospodarczej za okresy sprzed 2008r., po 2012r. - wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 maja 2019r.,
III AUa 14/19.

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił apelacji.

Rozpoznana sprawa jest kolejnym sporem między stronami o objęcie ubezpieczonego obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tytułu pozarolniczej działalności zarejestrowanej przez skarżącego w ewidencji działalności gospodarczej
w grudniu 1990r. w D. w zakresie doradztwa w prowadzeniu działalności gospodarczej i zarządzania i ubocznie - wynajmu i zarządzania własnymi nieruchomościami.

Należy wskazać chociażby na wyroki tut. Sądu: z dnia 2 października 2014r.
(III AUa 1885/13) i z dnia 22 maja 2019r. (III AUa 14/19), które dotyczyły sporów
o okresy rzekomego prowadzenia działalności gospodarczej po 4 kwietnia 2011r.
i po 18 października 2013r.

Sądy orzekające w sprawach z kolejnych odwołań ubezpieczonego konsekwentnie przedstawiały stanowisko organu rentowego, że skarżący nie prowadził działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawowych, lecz ją pozorował
w celu uzyskiwania korzyści z systemu ubezpieczenia chorobowego.

Nawiązując do ustaleń zawartych w uzasadnieniu wskazanych wyroków należy przypomnieć, że od daty zarejestrowania działalności gospodarczej ubezpieczony przedstawił w organie rentowym do listopada 2013r. 381 zaświadczeń o niezdolności do pracy wystawianych przez lekarzy z całego kraju, obejmujących łącznie okres prawie 13 lat (do 2013r.). Działania podejmowane przez ubezpieczonego przez szereg lat zostały krytycznie ocenione jako swojego rodzaju patologia, w której ubezpieczony
z wypłacanych przez organ zasiłków chorobowych ze składek opłacanych za krótkie okresy uczynił źródło swojego utrzymania.

Przede wszystkim należy podkreślić, że oferowane przez skarżącego dowody na faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej w okresie objętym niniejszym sporem - szczegółowo opisane w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku (przychody
za wynajem garażu za 20 zł miesięcznie, faktury za zakup materiałów biurowych
ok. 160 zł miesięcznie, rachunek za usługę dla rodziców 1.500 zł, usługa na 4.500 zł za wideo rejestrację - potwierdzona jedynie własnym zapisem ubezpieczonego, rachunki na zakup paliwa) nie dają podstaw dla przyjęcia, że tego rodzaju incydentalne, okazjonalne przejawy aktywności ubezpieczonego miały charakter zarobkowy, zawodowy, ciągły i zorganizowany - mające cechy działalności gospodarczej
w rozumieniu ustawowym. Zarówno w świetle przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jak i ustawy Prawo przedsiębiorców, konieczne jest kumulatywne spełnienie powyższych cech i warunków dla uznania, że mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, jako ważnym tytułem do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Prezentowana w rozpoznanej sprawie argumentacja skarżącego oraz zaoferowane dowody nie odbiegały w istocie od stanowiska ubezpieczonego eksponowanego w toku poprzednich postępowań odwoławczych.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny w pełni podzielił ocenę prawną sądu pierwszej instancji odnośnie braku podstaw dla stwierdzenia, że w przypadku aktywności ubezpieczonego miało miejsce wykonywanie działalności gospodarczej wywołującej skutki w sferze ubezpieczeń społecznych.

/-/ SSA W. Bzibziak /-/ SSA M. Żurecki /-/ SSA A. Kolonko

Sędzia Przewodniczący Sędzia