Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Małgorzata Woźnowska-Gallos (spr.)
Sędziowie	SSA Krystyna Merker SSA Maria Małek - Bujak
Protokolant	Aneta Szafruga

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2013r. w Katowicach

sprawy z odwołania B. R. (B. R. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku

z dnia 24 maja 2012r. sygn. akt IX U 204/12

oddala apelację.

/-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA M. Woźnowska-Gallos /-/ SSA K. Merker

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1403/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 grudnia 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. odmówił ubezpieczonemu B. R. prawa do emerytury
w oparciu o przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie tekst jednolity Dz. U. z 2009 roku nr 153
poz. 1227 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku nr 8 poz. 43 ze zm.). Uzasadniając zajęte
w niniejszej sprawie stanowisko organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony nie udowodnił
15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do dnia 1 stycznia 1999 roku a do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresów: - od 21 września 1978 roku do 31 marca 1993 roku z tytułu zatrudnienia w Gospodarstwie Rolnym (...) Skarbu Państwa w C., od 12 lipca 1974 roku do 8 kwietnia 1975 roku z tytułu zatrudnienia w PSS Społem (...), oraz od 15 kwietnia 1994 roku do 31 października 1997 roku z tytułu zatrudnienia
w R.-W. P..

Odwołanie od przedstawionej decyzji wniósł ubezpieczony domagając się przyznania prawa do spornego świadczenia oraz argumentując, iż w jego ocenie przez cały czas pracował w warunkach szkodliwych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 24 maja 2012 roku sygn. akt IXU 204/12 Sąd Okręgowy
w Gliwicach Wydział IX Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy
w Rybniku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 9 października 2011 roku.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczony, urodzony w dniu (...), w dniu 5 września 2011 roku złożył wniosek o emeryturę. Z dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń wynika i ta okoliczność, że ubezpieczony B. R. nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy. Od
16 września 2000 roku pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy. Jak nadto ustalono, ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku ubojowca: od 28 grudnia 1971 roku do 29 lutego 1972 roku
w trakcie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w K., od
6 stycznia 1977 roku do 10 sierpnia 1978 roku w trakcie zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w ramach stosunku pracy, od 15 kwietnia 1994 roku do
31 października 1997 roku w trakcie zatrudnienia u H. W., z tym, że w tym okresie przez 24 dni pobierał wynagrodzenie za czas choroby, od 8 kwietnia 1975 roku do 15 stycznia 1977 roku w trakcie zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B.. Jak nadto ustalił Sąd I instancji B. R. w okresie od 12 lipca 1974 roku do 8 kwietnia 1975 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę wędzarza. W okresie od 21 września 1978 roku do 31 marca 1993 roku ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony na stanowisku masarza w Gospodarstwie Rolnym w L. w rzeźni w B.. W okresie tego zatrudnienia ubezpieczony nie miał urlopów bezpłatnych ani nieusprawiedliwionych nieobecności. Z ustaleń Sądu wynika nadto, że ubezpieczony w okresach od 24 maja 1974 roku do 30 czerwca 1974 roku w (...) w Ż. a od 12 lipca 1974 do 8 kwietnia 1975 roku w (...) M. w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę na stanowisku rozbieracza-wykrawacza.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego zebrane w sprawie dowody pozwalają stwierdzić, iż B. R. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przed 1 stycznia 1999 roku przez okres ponad 15-lat wykonywał pracę w warunkach szczególnych, tj. prace bezpośrednio przy uboju zwierząt wymienione w Dziale X poz. 8 oraz pracę wędzarza, tj. pracę w pomieszczeniach
z zastosowaniem podgrzewacza powietrza w temperaturze przekraczającej 35 ⁰ C wymienione w Dziale XIV poz.11 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz. 43 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Apelację od wskazanego rozstrzygnięcia wniósł organ rentowy.

Wnoszący środek odwoławczy zaskarżył opisany wyrok w całości zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 184 i art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie tekst jednolity Dz. U. z 2009 roku nr 153 poz. 1227 ze zm.) w zw. z § 2 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz.43) poprzez błędne przyjęcie, że ubezpieczony spełnia warunki do przyznania wcześniejszej emerytury
a w szczególności, iż praca na stanowisku wędzarza jest pracą w warunkach szczególnych.

W oparciu o przedstawiony zarzut organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
i oddalenie odwołania ewentualnie o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Uzasadniając zajęte w niniejszej sprawie stanowisko organ rentowy zaznaczył, iż nie zaliczył ubezpieczonemu do okresów pracy w szczególnych warunkach okres zatrudnienia
w Gospodarstwie Rolnym (...) od 21 września 1978 roku do
31 marca 1993 roku, kiedy to ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku wędzarza. Organ rentowy podniósł, iż równocześnie ubezpieczony w spornym okresie wykonywał prace na stanowisku ubojowca. Skarżący przyznał, iż w jego ocenie nie budzi wątpliwości fakt zaliczenia pracy na stanowisku ubojowca do pracy w szczególnych warunkach, jednakże trudno jest zgodzić się apelującemu z poglądem, że praca na stanowisku wędzarza jest pracą
o której mowa w Dziale XIV poz. 11 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia, ponieważ pod tą pozycją wyszczególniona jest praca w suszarniach z zastosowaniem podgrzewacza powietrza o temperaturze powyżej 35 ⁰ C, a nie przy wędzeniu wędlin.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu Odwoławczego apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Sąd pierwszej instancji przeprowadził prawidłowe i nie wymagające uzupełnienia postępowanie dowodowe, nie naruszył przepisów prawa materialnego ani postępowania,
w tym art. 233 § 1 k.p.c. zaś poczynione przez niego, co do zasady, ustalenia faktyczne Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za swoje.

Warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych na podstawie art. 184 ustawy
z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), tj. przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., jest spełnienie przesłanki stażu ubezpieczeniowego, o którym mowa w art. 27 ustawy, tj. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla mężczyzn, oraz stażu 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień wejścia w życie tej ustawy, tj. 1 stycznia 1999r. Pozostałe przesłanki nabycia prawa do emerytury określone w ww. przepisie mogą zostać spełnione po tej dacie. Zgodnie bowiem
z art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym,
za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wobec jasno wyrażonego zakresu zaskarżenia apelacji należy zwrócić uwagę, iż organ rentowy kwestionuje zaliczenie przez Sąd pierwszej instancji okresu pracy ubezpieczonego
w Gospodarstwie Rolnym (...) od 21 września 1978 roku do
31 marca 1993 roku, kiedy to zdaniem Sądu Okręgowego ubezpieczony zatrudniony był
w suszarni z zastosowaniem podgrzewania a temperatura w tej suszarni przekraczała 35 ⁰ C. Zdaniem organu rentowego trudno uznać, aby praca na stanowisku wędzarza była pracą
o której mowa w Dziale XIV poz. 11 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z dnia
18 lutego 1983 roku nr 8 poz. 43 ze zm.).

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż wymienione rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z dnia 18 lutego 1983 roku) w § 1 ust. 1 pkt 2 wskazuje, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B. Już dnia 25 lipca 1983 roku została wydana uchwała nr 64/83 Zarządu Głównego (...) Związku Spółdzielni Rolniczych (...) w sprawie prac wykonywanych
w szczególnych warunkach w zakładach pracy spółdzielczości rolniczej gdzie pod pozycją 8 prace wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt w pkt 13 wymieniono stanowisko wędzarz. Zgodnie z tym wykazem praca ubezpieczonego w spornym okresie na stanowisku wędzarza, a okoliczność ta została również zdaniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach potwierdzona zeznaniami świadków w osobach P. O. (k.29 akt sądowych)
i E. K. (k. 29-30 akt sądowych), może zostać zaliczona do pracy
w szczególnych warunkach.

Niezależnie od powyższego warto zaznaczyć, że przesłuchani świadkowie wskazywali, że pracowali w tradycyjnej wędzarni, gdzie w procesie obróbki termicznej mięsa używany był dym.

Sąd Okręgowy stwierdził, że pracę ubezpieczonego w spornym okresie można zakwalifikować jako zatrudnienie, o którym mowa w Dziale XIV poz. 11 Wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z dnia 18 lutego 1983 roku nr 8 poz. 43 ze zm.)
w suszarniach z zastosowaniem podgrzewania, jeżeli temperatura powietrza w tych suszarniach przekracza 35 ⁰ C. W ocenie Sądu Apelacyjnego można przychylić się do tego stanowiska.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak
w sentencji.

/-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA M. Woźnowska-Gallos /-/ SSA K. Merker

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JM