Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 sierpnia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. stwierdził, że P. R. jako pracownik u płatnika składek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 marca 2021 roku.

P. R. domagał się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że jako pracownik u płatnika składek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 marca 2021 roku.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Płatnik składek poparł odwołanie P. R..

O terminie rozprawy, która odbyła się dnia 20 maja 2022 roku nie został zawiadomiony płatnik składek (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w C.. Dnia 20 maja 2022 roku przewodniczący zamknął rozprawę, a następnie ogłosił wyrok. W rubrum wyroku nie wymieniono płatnika składek.

Wyrokiem z dnia 20 maja 2022 roku Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie P. R..

Na uzasadnienie Sąd Okręgowy podał, że odwołujący się oraz płatnik składek zawarli ważną umowę o pracę, na podstawie której odwołujący się zobowiązał się do świadczenia pracy od dnia 1 marca 2021 roku na stanowisku kierownika pralni w pełnym wymiarze czasu pracy
z miesięcznym wynagrodzeniem na poziomie 2 800 zł. Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący
się faktycznie świadczył pracę od dnia 1 marca do dnia 6 kwietnia 2021 roku, a następnie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Po zakończeniu procesu leczenia, w październiku 2021 roku ubezpieczony powrócił do pracy.

Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

Organ rentowy wniósł apelację, domagając się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia odwołania oraz zasądzenia od odwołującego się na swoją rzecz zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Organ rentowy zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz sprzeczność ustaleń Sądu I instancji z treścią dowodów zgromadzonych w sprawie,

- art. 235 ² § 1 i § 2 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. poprzez nierozpoznanie wniosków dowodowych zgłoszonych przez organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie pomimo, że miały ona istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

- art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 1, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,

- art. 83 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p. poprzez brak zastosowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja nie podlegała merytorycznemu rozpoznaniu z uwagi na stwierdzoną z urzędu nieważność postępowania, albowiem w myśl art. 378 § 1 k.p.c. sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

Nieważność postępowania zachodzi m.in. wówczas, gdy strona pozbawiona została możności obrony swych praw ( art. 379 pkt 5 k.p.c.). Przytoczona podstawa nieważności postępowania jest spełniona, jeżeli z powodu wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, których nie można było usunąć przed wydaniem orzeczenia w danej instancji, strona nie mogła - wbrew swej woli - brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części,
a skutki tych wadliwości nie zostały usunięte przed wydaniem orzeczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2012 roku, w sprawie II PK 259/11). W orzecznictwie wskazuje się, że nieważność postępowania z tej przyczyny zachodzi m.in. wtedy, gdy wady zawiadomienia o terminie rozprawy, jedynej albo bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia, uzasadniały odroczenie rozprawy, a sąd rozpoznał sprawę i wydał orzeczenie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2015 roku, w sprawie IV CSK 101/15 i przywołane tamże orzecznictwo oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2019 roku,
w sprawie II PK 279/17; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2017 roku, w sprawie II CZ 152/16). Nie ma przy tym znaczenia w takim wypadku, czy działanie strony mogłoby mieć wpływ na rozstrzygniecie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2018 roku, w sprawie I PK 70/17 i przywołane tamże orzecznictwo). Brak zawiadomienia stron o terminie rozprawy obliguje sąd do jej odroczenia ( art. 214 § 1 k.p.c. oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2016 roku, w sprawie I UK 363/15).

Należało uchylić zaskarżony wyrok z uwagi na nieważność dokonanych na rozprawie dnia 20 maja 2022 roku czynności. Rozprawa ta powinna być obligatoryjnie odroczona, a Sąd Okręgowy w ogóle nie powinien przystępować wówczas do prowadzenia postępowania i ostatecznego merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze, Sąd Apelacyjny na
podstawie art. 386 § 2 k.p.c. i art. 379 pkt 5 k.p.c. orzekł, jak w sentencji tj. uchylił zaskarżony wyrok w całości, znosząc rozprawę przeprowadzoną dnia 20 maja 2022 roku i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie
o kosztach instancji odwoławczej (art. 108 § 2 k.p.c.).

sędzia Grzegorz Tyrka