III AUa 814/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2017-09-21

Sygn. akt III AUa 814/17

III AUz 172/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Jolanta Pietrzak (spr.)

Sędziowie

SSO del. Anna Petri

SSA Tadeusz Szweda

Protokolant

Elżbieta Szewczyk

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2017r. w Katowicach

sprawy z odwołania (...) S.A. w G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

przy udziale zainteresowanych M. W., Syndyka Masy Upadłości (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek apelacji odwołującej (...) S.A. w G. oraz zażalenia Syndyka Masy Upadłości (...) (...) +H.+ B. + (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej z dnia 2 lutego 2017r. sygn. akt VI U 753/16

1.  oddala apelację,

2.  odrzuca zażalenie.

/-/SSO del. A. Petri /-/SSA J. Pietrzak /-/SSA T. Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 814/17

III AUz 172/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 lutego 2017r. Sąd Okręgowy- Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej oddalił odwołanie płatnika składek (...) Spółki Akcyjnej w G. od decyzji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 27 czerwca 2016r. na mocy której stwierdzono,
że ubezpieczona M. W. jako pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu od 1.12.2012r.
do 30.03.2013r. oraz od 5.12.2014r. do nadal z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy
o pracę u płatnika składek (pkt 1) oraz zasądził od płatnika składek na rzecz zainteresowanego Syndyka Masy Upadłości (...) (...) +H. + B. + (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą
w O. kwotę 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).

Jako bezsporne w sprawie Sąd Okręgowy przyjął, że w dniu 1.08.2011r.
we W. zawarta została pomiędzy (...). - (...) S.C. A. G., T. K., a Centrum (...) Sp. z o.o. z/s we W. umowa o świadczenie usług.

Na mocy tej umowy Spółka Cywilna przekazała swoich pracowników zgodnie z art. 23 1 kp. firmie outsourcingowej Centrum (...) Sp. z o.o.

Byli to: A. G. (2), K. D., M. K. (1), I. T., P. K., M. Z., A. N., J. D., K. K., I. S., A. K., A. D., E. W., M. S., A. F., M. D., P. G., P. T. i R. B..

A. G. (2) został zatrudniony przez Centrum (...) Sp. z o.o. we W. w dniu 1.09.2011r. na podstawie umowy na czas nieokreślony na stanowisku dyrektora generalnego w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 1.000,00 zł brutto.

Do rozwiązania umowy o pracę doszło na mocy porozumienia stron z dniem 31.08.2013r.

(...) S.A. powstała w wyniku przekształcenia w dniu 20.10.2011r. Spółki Cywilnej (...). G., T. K., K. S., T. S., K. B., T. G.,
M. K. – wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym został dokonany w dniu 7.11.2011r.

W dniu 1.12.2011r. pomiędzy Spółką Cywilną (...) z/s w D. a R.
Sp. z o.o. we W. zawarta została umowa o świadczenie usług na czas określony,
tj. do 31.07.2014r.

Na mocy umowy porozumienia z dnia 31.10.2012r. pomiędzy (...) S.A. z/s
w W., (...) Sp. z o.o. z/s we W., (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. dotychczasowy pracodawca (...) Sp. z o.o. przekazała (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. wszystkich pracowników Spółki (...) z dniem 1.11.2012r.

Przez cały okres obowiązywania umów o świadczenie usług rozliczenia pomiędzy odwołującą się spółką, a firmami Centrum (...), R. i (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. dokonywano
w następujący sposób: na koniec miesiąca następowało zatwierdzenie list obecności przez Spółkę (...) S.A., na tej podstawie naliczana była lista płac, która stanowiła podstawę do wystawienia faktury VAT.

W okresie od 22.11.2011r. do 30.09.2012r. ubezpieczona M. W. była zatrudniona w Domu Wczasowym (...) Z.Z. W. w W..

W okresie od 1.06.2012r. do 30.09.2012r. M. W. zawarła 4 kolejne miesięczne umowy o dzieło z (...). - (...) S.A. (w tym czasie ubezpieczona korzystała
z urlopu rodzicielskiego w macierzystym zakładzie pracy). Przedmiotem umów było wykonywanie telefonicznej akcji marketingowej produktów rehabilitacyjnych i przedmiotów ortopedycznych wraz z przyjmowaniem zamówień i wystawianiem faktur powyżej wartości sprzedaży 100.000,00 zł netto miesięcznie za wynagrodzeniem 1.986,00 zł brutto miesięcznie. Pracę M. W. wykonywała w biurze w ówczesnej siedzibie Spółki
w P..

W dniu 27 września 2012r. M. W. zawarła z (...) Sp. z o.o. we W. umowę o pracę na czas określony od dnia 1.10.2012r. do 30.09.2013r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pracownika biurowego za wynagrodzeniem
2.060 zł brutto miesięcznie.

Z dniem 1.11.2012r. ubezpieczona została w trybie art. 23 1 k.p. przejęta przez (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o.

Z dniem 1.01.2013r. wynagrodzenie ubezpieczonej zostało obniżone do kwoty 1.800,00 zł brutto miesięcznie.

Obowiązki M. W. w ramach umowy o dzieło i umowy o pracę były takie same.

Jej przełożonym był prezes zarządu (...) S.A. i jednocześnie dyrektor generalny w/w Spółek .

Stosunek pracy został rozwiązany na skutek wypowiedzenia przez pracodawcę
z dniem 30 marca 2013r.

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wskazał na treść art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy
z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych
, a także art. 22 § 1 kp i art. 231 § 1 i § 2 kp i stwierdził, że spór dotyczył objęcia M. W. ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym w okresie
od 1 października 2012r. do 30 marca 2013r. w (...) S.A. w G..

Zdaniem Sądu Okręgowego zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Trafnie bowiem organ rentowy przyjął, że w sprawie nie miało miejsca przejście zakładu pracy. Przejście zakładu pracy może bowiem nastąpić wyłącznie na zasadzie
art. 23 1 k.p.

Należy stwierdzić, że skoro o istnieniu jednostki gospodarczej, która mogła stanowić przedmiot przejścia decydowały składniki majątkowe (sprzedaż detaliczna wyrobów medycznych, włączając ortopedyczne, prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach), to samo „przejęcie” pracowników nie mogło spowodować skutku przejścia zakładu pracy lub części zakładu pracy w rozumieniu art. 23 1 § 1 k.p. (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2012r., I PK 235/11).

W tym kontekście również umowa o pracę zawarta pomiędzy M. W.
a (...) Sp. z o.o. we W. oraz późniejsze przejęcie ubezpieczonej przez (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. jest w świetle art. 58 k.c. nieważna.

Wszystkie czynności kierownicze, nadzorcze były sprawowane przez A. G. (2), który był prezesem zarządu (...) S.A i jednocześnie został przejęty jako pracownik w/w Spółek będąc zatrudnionym jako dyrektor generalny.

W ślad za wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2016r. sygn. akt
I UK 28/15 należy stwierdzić, że jego przejęcie w świetle art. 23 1 k.p. było nieważne.

Odwołująca się Spółka twierdzi, że nie miało miejsca przejście części zakładu
w trybie art. 23 1 k.p., bowiem na podstawie umowy z dnia 1.08.2011r. nastąpiło samo „przejęcie pracowników”. Nie jest to jednak możliwe. Przejęcie pracowników w taki sposób, że przejmujący staje się ich pracodawcą może bowiem nastąpić tylko w wyniku spełnienia się przesłanek z art. 23 1 § 1 k.p. Umowa cywilno-prawna o przejęcie pracowników jest tylko zdarzeniem prawnym, które może wywołać skutek w postaci przejścia zakładu, jedynie wtedy, gdy dojdzie do faktycznego przejścia składników jednostki gospodarczej decydujących o jej tożsamości, a takie przejście nie nastąpiło. W rezultacie, skoro
w okolicznościach sprawy nie nastąpiło przejście zakładu pracy, to pracownicy nie zostali przejęci przez kolejne Spółki, w tym również prezes zarządu A. G. (2). Pracodawcą ubezpieczonej M. W. pozostała odwołująca się Spółka (...) S.A.
w G..

Praca przez nią wykonywana (zresztą identyczna jak ta na podstawie umów o dzieło) była na rzecz (...) G., narzędziami i w miejscu wyznaczonym przez (...) G. i pod kierownictwem prezesa (...) G..

Również teza o wykonywaniu pracy tymczasowej przez M. W. została zdaniem Sądu I instancji sformułowana na potrzeby niniejszego postępowania.

W konsekwencji Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. i art. 98 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniosła odwołująca.

Zaskarżając wyrok Sądu Okręgowego w całości, apelująca zarzuciła mu:

I.nieważność postępowania wobec naruszenia przepisu art. 174 § 1 pkt 2) k.p.c. w zw.
z art. 477 11 § 2 k.p.c.;

II.Naruszenie przepisów postępowania tj. art. 328 § 2 k.p.c. polegające na wadliwym uzasadnieniu wyroku poprzez nieprawidłowe i niepełne ustalenie stanu faktycznego
i enigmatyczne wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku, nie pozwalające na weryfikację motywów i stanowiska sądu;

III. Naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym uznaniu przez Sąd, że w spornym okresie, tj. od 1.10.2012r. do 30.03.2013r. pomiędzy M. W. a spółkami (...) Sp. z o.o. oraz (...) (...) + H. + (...) Sp. z o.o. nie istniał stosunek pracy, podczas gdy były spełnione wszystkie przesłanki ku takiemu uznaniu oraz uznaniu, że taki stosunek istniał pomiędzy M. W. a (...). - (...) S.A.;

IV. Naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy,
a w szczególności art. 235 § 1 k.p.c. w zw. z art. 244 k.p.c. poprzez dopuszczenie dowodu
z akt składkowych organu rentowego bez wskazania dokumentów, z których przeprowadzany jest dowód oraz bez określenia numerów kart akt składkowych, z których dopuszczany jest dowód, a w konsekwencji dopuszczenie dowodu nieznanego procedurze cywilnej,
co w konsekwencji uniemożliwiło odwołującemu zajęcie stanowiska co do każdego
z dokumentów;

V.Naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię i błędne zastosowanie art. 58, 60, 65 § 2 k.c., poprzez uznanie, że umowa o pracę zawarta pomiędzy M. W. a (...) Sp. z o.o. we W. oraz późniejsze przejęcie ubezpieczonej przez (...) (...) + H. + (...) Sp. z o.o. jest nieważne;

VI. Naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 22 § 1 k.p. w zw. z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. - o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2016r. poz. 645 z późn. zm.). przez nieuwzględnienie przez Sąd, iż na mocy tego przepisu pracodawca, tj. Spółka (...) Sp. z o.o. oraz (...) (...) + H. + (...) Sp. z o.o. mogły oddelegować pracownika do pracy u innego pracodawcy, co nie rodziło skutku prawnego w postaci nawiązania stosunku pracy pomiędzy M. W. a (...) G., u którego świadczyła pracę jako wykonawca, z ramienia agencji zatrudnienia;

VII. Naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. - o systemie ubezpieczeń społecznych, w zw. z art. 22 k.p. poprzez przyjęcie,
że pracodawcą (osobą zobowiązaną do płacenia składek na ubezpieczenie społeczne dla ubezpieczonej M. W.) w okresie 1.10.2012r. do 30.03.2013r. była spółka (...) S.A.;

VIII. Naruszenie art. 2 w zw. z art. 7 i art. 22 Konstytucji RP w zakresie, w którym Sąd zaakceptował, że organ rentowy zastosował art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w celu wydania decyzji polegającej na całkowicie dowolnym wskazaniu nowego płatnika składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonych pomimo uznawania przez okres kilku miesięcy innych płatników, tj. (...) Sp. z o.o. oraz (...) (...) + H. + (...) Sp. z o.o. (...) i akceptowania dokonywanych przez nich wpłat na konto ubezpieczonych oraz składanych deklaracji.

Wskazując na powyższe zarzuty, odwołująca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku i stwierdzenie, że M. W. nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu, chorobowemu
za okres od dnia 1 października 2012r. do dnia 30 marca 2013r. jako pracownik u płatnika składek (...) S.A. oraz zasądzenie na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za dwie instancje.

Natomiast zażalenie na postanowienie zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
w przedmiocie kosztów procesu wniósł syndyk masy upadłości (...) (...)+ H.+B.+ (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w O. domagając się jego zmiany poprzez zasądzenie od odwołującej na rzecz syndyka zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, czyli kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł zamiast zasądzonej kwoty 360 zł, tj. o 450 zł więcej niż
w zaskarżonym postanowieniu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja odwołującej jako oczywiście bezzasadna podlega oddaleniu.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji zgromadził w sprawie wystarczający materiał dowodowy, a jego ocena nie narusza granic zastrzeżonych dla swobodnej oceny materiału dowodowego (art. 233 § 1 k.p.c.).

Wbrew zarzutom podnoszonym w apelacji, Sąd I instancji wydał trafne rozstrzygnięcie, znajdujące uzasadnienie w całokształcie sprawy oraz treści obowiązujących przepisów, a Sąd Apelacyjny aprobując w pełni te ustalenia przyjmuje je za własne bez potrzeby szczegółowego ich przytaczania.

W pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutu nieważności postępowania z uwagi
na niemożność udziału w postępowaniu (...) Sp. z o.o. z uwagi na brak organów uprawnionych do reprezentowania tej spółki zwrócić należy uwagę pełnomocnika apelującej, iż podmiot ten w ocenie Sądu Apelacyjnego nie jest w ogóle zainteresowanym w niniejszej sprawie w rozumieniu art. 477 11 § 2 kpc.

Zgodnie z tym przepisem zainteresowanym jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy. Zainteresowanym jest zatem ten, czyje prawa lub obowiązki
w sferze ubezpieczeń społecznych zależą bezpośrednio od rozstrzygnięcia sprawy
(por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2006r., sygn. III UZP 4/05, OSNP 2007 nr 3-4, poz. 51 i z dnia 12 grudnia 2011r., sygn. I UZP 6/11, OSNP 2012 nr 9-10, poz. 122 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 28 października 2004r., sygn. II UK 66/04,
OSNP 2005 nr 10, poz. 149; z dnia 10 stycznia 2006r., sygn. I UK 121/05, OSNP 2006
nr 23-24, poz. 364; z dnia 4 października 2007r., sygn. I UK 137/07, OSNP 2008 nr 23-24, poz. 356; z dnia 5 czerwca 2007r., sygn. I UK 8/07, OSNP 2008 nr 15-16, poz. 228).

O tym, czy konkretna osoba posiada status zainteresowanego ze względu na przedmiot postępowania w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, przesądza nie jej subiektywne przekonanie, ale obiektywna okoliczność, że w danym wypadku prawa lub obowiązki tej osoby „zależą” od rozstrzygnięcia sprawy. Rozstrzygnięcie sprawy powoduje bowiem zmianę w sferze prawnej zainteresowanego. Może ona polegać na zyskaniu prawa, bądź jego utracie, albo na pojawieniu się powinności, ewentualnie jej wygaśnięciu (v. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2008r., sygn. I UK 79/08, OSNP 2010 nr 7-8, poz. 99).
A zatem wskazany w omawianym przepisie związek zależności musi mieć charakter bezpośredni, co oznacza, że z samej mocy wydanej decyzji muszą płynąć dla zainteresowanego prawa lub obowiązki wynikające z prawa ubezpieczeń społecznych, które mogą być podtrzymane w wyroku sądu ubezpieczeń społecznych przez oddalenie odwołania (art. 477 14 § 1 kpc) bądź też uchylone przez zmianę decyzji (art. 477 14 § 2 kpc).

W konsekwencji tylko wtedy, gdy wynik postępowania prowadzi do stworzenia indywidualnej normy prawnej oddziałującej nie tylko na adresata decyzji, lecz także na inny podmiot, można uznać, że prawa lub obowiązki tego podmiotu zależą od rozstrzygnięcia sprawy.

W takiej właśnie sytuacji występuje bezpośrednia zależność, o której mowa
w art. 477 11 § 2 kpc. Tak jest w szczególności w przypadku decyzji ustalającej pracowniczy tytuł ubezpieczenia społecznego skierowanej do płatnika składek, która wprost kształtuje sytuację prawną pracownika (ubezpieczonego).

Wymagany przez art. 477 11 § 2 kpc związek bezpośredniej zależności między wydaną decyzją a prawami i obowiązkami danego podmiotu dotyczy wyłącznie osnowy decyzji, nie zaś
z motywów przedstawiających ocenę prawną ustalonych okoliczności faktycznych.

Zauważyć należy, że z decyzji ustalającej podleganie danej osoby ubezpieczeniom społecznym jako pracownik wynikają prawa i obowiązki w zakresie: zgłaszania
do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń społecznych oraz ustalania wymiaru składek i ich poboru (art. 83 ust. 1 pkt 1-3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych)
i dotyczą one odpowiednio ubezpieczonego i wskazanego w decyzji płatnika składek.

Z perspektywy obowiązków przypisanych płatnikom składek przez tę ustawę, decyzja taka rozstrzyga wyłącznie to, czy dany podmiot jest płatnikiem składek (pracodawcą) a nie to, czy jest nim (lub nie) inny podmiot. Jest tak nawet wtedy, gdy w motywach rozstrzygnięcia (uzasadnieniu decyzji) ocenia się status prawny innego podmiotu.

Zatem warunkiem uzyskania statusu zainteresowanego (strony postępowania)
na podstawie postanowienia sądu jest bezpośrednie oddziaływanie rozstrzygnięcia w danym postępowaniu na prawa i obowiązki podmiotu wezwanego do udziału w sprawie.
Dla uzyskania prawa do bycia stroną nie wystarczy zatem sam akt procesowy sądu, ale konieczne jest spełnienie przesłanek kreujących status zainteresowanego. Dlatego formalna decyzja sądu tylko wtedy wywołuje przewidziane w niej skutki (nabycie statusu zainteresowanego jako strony określonej w art. 477 11 § 1 kpc), gdy ma oparcie
w bezpośredniej relacji między przyszłym rozstrzygnięciem, a sferą prawną wezwanego podmiotu. Stąd też wadliwe postanowienie nie może wywołać skutku procesowego i uczynić podmiot nieuprawniony stroną postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2017r., sygn. I UK 279/16, niepublik.).

W konsekwencji uznać więc należało, że (...) Sp. z o.o. we W. nie ma przymiotu zainteresowanego, a tym samym nie jest stroną postępowania.

Zatem zarzut nieważności postępowania z uwagi na brak możności działania tejże spółki nie ma żadnego znaczenia dla rozpoznawanej sprawy.

Nadto wbrew twierdzeniom apelującej, Sąd Okręgowy nie dopuścił się żadnych uchybień w zakresie gromadzenia materiału dowodowego oraz dokonał jego właściwej oceny. W istotnym dla rozstrzygnięcia zakresie Sąd Okręgowy dokonał logicznej i zgodnej
z zasadami doświadczenia życiowego oceny zgromadzonego materiału dowodowego, czyli zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. W omawianym aspekcie odnoszącym się do postępowania dowodowego i oceny dowodów podkreślenia wymaga, że ze względu na zasadę bezpośredniości postępowania to Sąd I instancji jest przede wszystkim instancją powołaną
do oceny wiarygodności przeprowadzonych dowodów.

Z tego względu zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za słuszny tylko wówczas, gdyby apelujący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów czyli regułom logicznego myślenia
i właściwego kojarzenia faktów oraz zasadom doświadczenia życiowego.

Co więcej wskazać należy, iż nawet jeżeli z określonego materiału dowodowego można wywnioskować inną wersję wydarzeń, lecz sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne
i zgodne z doświadczeniem życiowym czyli ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.), to ocena ta musi się ostać. Tylko bowiem w wypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych, praktycznych związków przyczynowo - skutkowych,
to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyroki Sądu Najwyższego z dni: 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, 16 maja 2000r., CKN 1097/00, 23 stycznia 2001r., IV CKN 970/00, 27 września 2002r., IV CKN 1316/00, 6 lipca 2005r.,
III CK 3/05).

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji wyjaśnił motywy, którymi się kierował oceniając przeprowadzone w sprawie dowody. W świetle tychże dowodów w pełni uprawniony był wniosek leżący u podstaw oddalenia odwołania, że M. W.
w spornym okresie była pracownikiem odwołującej i to odwołująca jest płatnikiem składek
za ten okres.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy w oparciu
o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy są logiczne oraz zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, a apelacja płatnika składek w tym zakresie stanowi jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. W tym miejscu dodać nadto należy,
że chybiony jest także zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., który wskazuje jakie elementy konstrukcyjne winno zawierać uzasadnienie wyroku, aby mogło stanowić skuteczny zarzut apelacji winno przybrać postać kardynalnych braków uniemożliwiających kontrolę instancyjną. Tego rodzaju wadliwości uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie zawiera. Przeciwnie zaprezentowane przez Sąd Okręgowy pisemne motywy wyroku zawierają wszystkie konieczne elementy wymagane w art. 328 § 2 k.p.c., tym samym ocena instancyjna sfery motywacyjnej zaskarżonego wyroku nie nastręcza trudności. Zdaniem Sądu Apelacyjnego to właśnie uzasadnienie zarzutu naruszenia art. 328
§ 2 k.p.c.
należy uznać za lakoniczne i pozbawione jakichkolwiek podstaw.

Natomiast odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 235 § 1 k.p.c. w zw. z art. 244 k.p.c. poprzez dopuszczenie dowodu z akt składkowych organu rentowego bez wskazania dokumentów, z których przeprowadzany jest dowód, zwrócić należy uwagę pełnomocnikowi odwołującej, że nie przysługuje mu prawo do powoływania się na etapie postępowania apelacyjnego na ten zarzut. Zgodnie bowiem z art. 162 k.p.c. strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu
na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni,
iż nie zgłosiła zastrzeżeń bez swojej winy.

Na gruncie niniejszej sprawy pełnomocnik odwołującej pomimo obecności
na rozprawie przed Sądem Okręgowym w dniu 6 grudnia 2016r. i wydania przez ten Sąd postanowienia o dopuszczeniu dowodu z akt składkowych nie wniosła wymaganego prawem zastrzeżenia do protokołu rozprawy (k. 37-39 a.s.).

Mało tego, wniosła tak jak w odwołaniu „o przeprowadzenie dowodu z dokumentów objętych aktami sprawy prowadzonej przez organ w niniejszej sprawie”. Pełnomocnik zarzucając zatem Sądowi I instancji nieprawidłowe dopuszczenie dowodu z akt rentowych bez wskazania konkretnych dokumentów mających być przedmiotem dowodu, nie tylko,
że nie zwrócił uwagi na to Sądowi Okręgowemu podczas rozprawy, ale nawet sam wnioskując o dopuszczenie dowodu z dokumentów akt organu rentowego nie sprecyzował
o jakie dokumenty mu chodziło.

Całkowicie chybionym pozostają również zarzuty w kwestii naruszenia art. 2 w zw.
z art. 7 i art. 22 Konstytucji RP w zakresie, w którym Sąd I instancji zaakceptował, że organ rentowy zastosował art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Na gruncie orzecznictwa nie budzi bowiem żadnych wątpliwości to, że organ rentowy na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest uprawniony, a zarazem zobowiązany do wydawania decyzji w zakresie indywidualnych spraw dotyczących między innymi zgłaszania do ubezpieczeń społecznych czy też przebiegu ubezpieczeń. Od decyzji organu rentowego wydanych w tym przedmiocie przysługuje stronie odwołanie do sądu celem skontrolowania jej prawidłowości, co niewątpliwie powoduje,
iż przytoczone wyżej normy Konstytucji nie zostały naruszone.

Przypomnieć należy, że spór w rozstrzyganej sprawie dotyczył oceny, czy zainteresowana M. W. w okresie od 1 października 2012r. do 30 marca 2013r., podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym określonym w art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016r., poz. 963 ze zm.) jako pracownik płatnika składek – (...) S.A. w G..

Z treści art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 13 pkt 1 tej ustawy wynika, że osoby fizyczne będące na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej pracownikami podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu
od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. Płatnikami składek w stosunku
do nich jest pracodawca (art. 4 pkt 2 lit. a). Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika (z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a) uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Przepis ten odsyła więc do przepisów kp, a w szczególności
do art. 22 § 1, w myśl którego przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez niego, a pracodawca do zatrudnienia pracownika
za wynagrodzeniem.

Ze wskazanych przepisów wynika, że obowiązek pracodawcy polegający
na dokonaniu zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego dotyczy zatrudnionych pracowników. Powstaje on jedynie wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany.

W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że podstawę
do objęcia ubezpieczeniami społecznymi stanowi nie samo formalne zawarcie umowy
o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, czy wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy wynikających z art. 22 § 1 kp, czego apelująca zdaje się nie rozumieć. Istotne jest więc, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych, a okoliczności wynikające z formalnie zawartej umowy o pracę nie są wiążące w postępowaniu o ustalenie podlegania obowiązkowi pracowniczego ubezpieczenia społecznego (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia
19 lutego 2008r., sygn. II UK 122/07, LEX nr 448905; z dnia 24 lutego 2010r., sygn.
II UK 204/09, LEX nr 590241; z dnia 19 października 2007r., sygn. akt II UK 56/07,
LEX nr 376433; z dnia 13 lutego 2012r., sygn. akt I UK 271/11, LEX nr 169837 oraz z dnia 18 maja 2006r., sygn. akt II UK 164/05, LEX nr 192462).

W ocenie Sądu Apelacyjnego zebrany w sprawie materiał dowodowy - wbrew temu co twierdzi pełnomocnik apelującej - dawał podstawy do przyjęcia, że płatnikiem składek
na ubezpieczenia społeczne za M. W. w okresie od 1 października 2012r.
do 30 marca 2013r., powinna być (...) S.A. w G..

M. W. pomimo, iż w tym czasie miała formalnie zawarte umowy
o prace z (...) Sp. z o.o. i (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o., to faktycznie wszystkie elementy stosunku pracy były realizowane w stosunku do (...) S.A.

Praca była bowiem wykonywana na rzecz tej Spółki, w czasie i miejscu wyznaczonym przez nią, a nadto pod jej kierownictwem.

Wskazać w tym miejscu należy, że prezesem zarządu Spółki (...) G. jest A. G. (2), któremu faktycznie M. W. podlegała w trakcie całego okresu zatrudnienia.

Podkreślić należy, że A. G. (2) dokonywał naboru pracowników do pracy
w (...) S.A.

Wprawdzie z jego wyjaśnień wynika, iż czynił to jako pracownik zatrudniony
na stanowisku dyrektora w (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o., do której (ostatecznie po kolejnych zmianach podmiotu przejmującego) zostali przekazani w trybie art. 23 1 kp pracownicy
(...) S.C. A. G., T. K. (przekształconej w dniu 20 października 2011r.
w (...) S.A.).

Przejęcie w tym trybie samych pracowników (...) G. w drodze kolejnych porozumień zawieranych przez nią z (...) Sp. z o.o. i (...) (...)+H.+B.+V. - bez przejścia zakładu pracy - było niemożliwe. Tym samym pracodawcą tych pracowników nadal pozostawała Spółka
(...) G..

Oznacza to, że A. G. (2) dokonując naboru pracowników formalnie
w imieniu (...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. do pracy
w (...) S.A., faktycznie czynił to jako prezes tej Spółki.

Również mechanizm rozliczania między Spółkami wskazuje, iż faktycznie wynagrodzenie za pracę było realizowane przez Spółkę (...). To ona bowiem zatwierdzała listę obecności, na podstawie której sporządzano listę płac stanowiącą podstawę do wystawienia faktury za świadczone przez(...) (...)+H.+B.+ (...) Sp. z o.o. usługi.

W świetle przedstawionych okoliczności zasadnie zatem Sąd Okręgowy przyjął,
że płatnikiem składek za M. W. w okresie od 1 października 2012r.
do 30 marca 2013r., powinna być (...) S.A., w której doszło do faktycznej realizacji wszystkich istotnych elementów stosunku pracy między tymi stronami.

Mając powyższe względy na uwadze skoro apelacja odwołującej okazała się bezzasadna, Sąd II instancji na mocy art. 385 kpc oddalił apelację.

Natomiast zażalenie syndyka masy upadłości (...) (...)+ H.+B.+ (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą
w O. podlegało odrzuceniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego żalący nie jest bowiem stroną w rozumieniu art. 477 11
§ 2 k.p.c.
, z tych samych przyczyn co przytoczone wyżej odnośnie (...) Sp. z o.o.
we W..

W konsekwencji uznać więc należało, że jego zażalenie jest niedopuszczalne i podlega odrzuceniu (art. 373 kpc w związku z art. 370 kpc w związku z art. 397 § 2 zdanie pierwsze k.p.c.).

/-/SSO del. A. Petri /-/SSA J. Pietrzak/-/SSA T. Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

ek

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Hanna Megger
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Jolanta Pietrzak,  Anna Petri ,  Tadeusz Szweda
Data wytworzenia informacji: