Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2005 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSA Urszula Modrzyk (spr.)
Sędziowie	SSA Irena Goik SSA Witold Nowakowski
Protokolant	Ewa Bury

Przy udziale –

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2005r. w Katowicach

sprawy z odwołania A. S. (A. S. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie

z dnia 25 sierpnia 2003r. sygn. akt IV U 1332/03

zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie

/-/ SSA I.Goik /-/ SSA U.Modrzyk /-/ SSA W.Nowakowski

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 762/05

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.04.2003 roku znak (...) ZUS/O C. odmówił A. S. (S.) prawa do emerytury powołując się na treść art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zmianami). Na uzasadnienie swojej decyzji organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony ma udowodniony okres pracy w szczególnych warunkach 4 lata, 6 m-cy, 17 dni zamiast wymaganych 15 lat, oraz, że okres zatrudnienia od 26.05.1976 do 01.08.1984 roku w Zakładach (...) SA nie może być zaliczony do pracy w szczególnych warunkach, ponieważ stanowisko pracy wykazane w świadectwie pracy nie mieści się w zarządzeniu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego. Nadto organ wskazał, iż nie zaliczył również okresu od 18.11.19993 do 30.11.1995 roku w Przedsiębiorstwie PHU (...), oraz od 14.10.1996 do 29.04.1997 i od 15.10.1997 do 15.04.1998 roku, od 05.10.1998 do 15.04.1999 roku w (...) Sp z o.o. ponieważ przedsiębiorstwa te nie powstały w drodze przekształcenia z przedsiębiorstwa państwowego.

Odwołanie od tej decyzji złożył ubezpieczony domagając się przyznania prawa i podnosząc, że ma przepracowane w sumie ponad 32 lata w tym 15 w szczególnych warunkach. Odwołujący wskazywał, że w Zakładach (...) S.A. pracował na stanowisku wymienionym w wykazie A i jego koledzy, którzy wykonywali taką samą pracę mają te okresy zaliczone do pracy w szczególnych warunkach. Przedsiębiorstwo PHU (...) powstało na bazie Zakładów (...) podległych Ministrowi Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego. Podobnie (...) powstał na bazie (...) C., który podlegał Ministrowi Handlu Wewnętrznego i Usług, zatem nie można mówić, że nie powstały one w drodze przekształcenia z przedsiębiorstw państwowych.

Organ rentowy w odpowiedziach na odwołania wnosił o oddalenie odwołania podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie w sprawie o sygn. IV U 1332/03 wyrokiem z dnia 25.08.2003 roku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 29.03.2003 roku.

Sąd w oparciu o akta emerytalne, akta osobowe ustalił, iż w okresie od 26.05.1976 do 01.08.1984 roku wnioskodawca był zatrudniony w Zakładach (...) S.A. na stanowisku mistrza, starszego mistrza, kierownika zmiany na Wydziale (...)stale i w pełnym wymiarze czasu pracy czyli wykonywał prace wymienione w wykazie A dział XIV poz.24, co wynika wprost również ze świadectwa pracy z tym, że w świadectwie błędnie podano poz.27. W okresie od 18.11.19993 do 30.11.1995 roku ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie PHU (...) na stanowisku palacza CO i na tę okoliczność wydano mu świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Taką samą pracę odwołujący wykonywał też w okresach od 14.10.1996 do 29.04.1997 i od 15.10.1997 do 15.04.1998 roku, od 05.10.1998 do 15.04.1999 roku w (...) Sp z o.o. Zatem do uznanego już przez organ rentowy okresu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 4 lat, 6 m-cy, 17 dni należy doliczyć w/w okresy. Łącznie, więc wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w szczególnych warunkach wynoszącym ponad 15 lat. Sąd wskazał, że prace wykonywane w szczególnych warunkach są takimi pracami bez względu na status własnościowy pracodawcy i powołał się tutaj na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13.02.2002 roku III ZP 30/01 OSNAPiUS 2002/10/243.

Skoro tak, to istnieją podstawy do przyznania prawa do emerytury w oparciu o treść art.32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zmianami), bowiem w dniu 29.03.2003 roku tj. w dniu zgłoszenia wniosku ubezpieczony miał ukończone 60 lat życia, posiadał ogólny staż pracy ponad 30 lat i 15 lat okresu pracy w szczególnych warunkach.

Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy zarzucając niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art.32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162 poz.1118 ze zm.), oraz § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.), oraz naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art.233 §1 kpc poprzez wyciągnięcie błędnych wniosków i uznanie, iż praca palacza CO jest pracą w szczególnych warunkach i domagając się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia odwołania, bądź uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Skarżący podnosił, iż zgodnie z § 2 ust.2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. I wprawdzie pracodawca za okres od 26.05.1976 do 01.08.1984 roku wystawił świadectwo pracy jednakże wymienione w nim stanowisko i pozycja nie mieści się w zarządzeniu Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 roku (Dz.Urz Nr 1-3). Natomiast pod wskazaną przez Sąd I instancji pozycją wymienione jest stanowisko kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie A. Sąd nie wyjaśnił w sposób nie budzący wątpliwości, że praca majstra jest tożsama ze stanowiskiem wymienionym w wykazie A, dział XIV poz.24 i, że praca była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Co do pozostałych okresów, to zdaniem skarżącego Sąd błędnie powołał się na uchwałę SN, ponieważ dotyczy ona prac wymienionych w § 4-8 a rozporządzenia, a Sąd nie podał pod jaką pozycją mieści się praca palacza CO - w rozporządzeniu figurują jedynie prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego, ale ponieważ Sąd nie wyjaśnił jaki charakter miała praca ubezpieczonego i w jakich warunkach była wykonywana nie można powiedzieć, że była to właśnie praca tego rodzaju. Zdaniem skarżącego praca zwykłego palacza CO nie odpowiada kryteriom zawartym w rozporządzeniu i uchwała nie może mieć zastosowania.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego zasługuje na uwzględnienie, albowiem zawiera argumenty prawne, pozwalające podważyć ustalenia dokonane przez Sąd I instancji.

Wątpliwości wykonywania pracy w szczególnych warunkach dotyczą 3 zakładów pracy: 1) Zakładów (...) S.A. kiedy to wnioskodawca był zatrudniony w okresie od 26.05.1976 do 01.08.1984 roku na stanowisku mistrza, starszego mistrza, kierownika zmiany na Wydziale (...) 2) Przedsiębiorstwa PHU (...) kiedy to ubezpieczony był zatrudniony od 18.11.19993 do 30.11.1995 roku w na stanowisku palacza CO 3) (...) Spółka z o.o. w C. gdzie ubezpieczony był zatrudniony w okresach od 14.10.1996 do 29.04.1997 i od 15.10.1997 do 15.04.1998 roku, od 05.10.1998 do 15.04.1999 roku również na stanowisku palacza CO w kotłowni.

Sąd Okręgowy uznał, iż pracę wykonywaną w pierwszym z zakładów należy podporządkować pod stanowisko wymienione w wykazie A dział XIV poz.24 załącznika do zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 roku (Dz.U. Nr 1-3), ponieważ wynika to wprost ze świadectwa pracy w szczególnych warunkach wystawionego przez zakład pracy, a ponadto skoro praca była wykonywana na stanowisku mistrza, starszego mistrza, kierownika zmiany na Wydziale (...) to nie budzi wątpliwości fakt, że była to praca w szczególnych warunkach.

Z argumentacją taką nie do końca można się zgodzić. Pod pozycją wymienioną przez Sąd ustawodawca wymienił kontrolę międzyoperacyjną, kontrolę jakości produkcji, oraz dozór inżynieryjno-techniczny w oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie pod warunkiem wykonywania ich stale i w pełnym wymiarze przy stanowisku wymienionym w wykazie. Jak trafnie podniósł apelujący Sąd tych okoliczności nie wyjaśnił do końca bezkrytycznie przyjmując, iż podstawą zaliczenia tego okresu jako pracy w szczególnych warunkach jest świadectwo pracy.

Co do pracy wykonywanej w drugim (2 lata, 12 dni) i trzecim (1 rok, 7 m-cy, 1 dzień )zakładzie pracy to ubezpieczony przedłożył do organu rentowego świadectwa pracy w szczególnych warunkach, gdzie jako stanowisko pracy w szczególnych warunkach wskazano wykaz A dział XIV poz.1 załącznika do zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 roku (Dz.Urz Nr 1-3).

Sąd ponownie przyjął, że świadectwa potwierdzają pracę w szczególnych warunkach i, że praca ta jest wymieniona w wyżej wymienionym wykazie, dziale, pozycji. Tymczasem pod pozycją tą zostały wymienione prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego przy czym w 5 punktach wymieniono konkretne stanowiska, na których praca jest zaliczana do pracy w szczególnych warunkach i są nimi: maszynista kotłów-palacz, maszynista turbiny, maszynista urządzeń nawęglania, palacz kotłów siłowni, rusztowy. Tak, więc nie zostało wymienione w zarządzeniu we wskazanej pozycji stanowisko palacza CO w kotłowni, zatem z całą pewnością okresu wykonywania pracy w takim charakterze nie można zaliczyć jako okresu pracy w szczególnych warunkach.

Ma tutaj rację apelujący, że powołana przez Sąd Okręgowy uchwała SN nie dotyczy odwołującego, skoro stanowisko palacza CO nie zostało wymienione w cyt. powyżej rozporządzeniu - warunkiem bowiem zastosowania tej uchwały jest wykonywanie pracy na stanowisku wymienionym w rozporządzeniu w sytuacji gdy praca była wykonywana u prywatnego pracodawcy.

W tej sytuacji nawet gdyby hipotetycznie założyć, że po przeprowadzeniu postępowania dowodowego okres pracy w pierwszym z zakładów w wymiarze 8 lat, 2 m-ce, 5 dni należałoby zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach to po doliczeniu uwzględnionego już przez ZUS okresu 4 lat, 6 m-cy, 17 dni, łączny okres pracy w szczególnych warunkach wynosiłby 12 lat, 8 m-cy, 22 dni i ubezpieczony nadal nie spełniałby przesłanki wymaganego 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Ponieważ powyższe dwa okresy z całą pewnością nie podlegają zaliczeniu do pracy w szczególnych warunkach i tym samym jak zostało już powiedziane powyżej ubezpieczony nie spełnia wymogu 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach niecelowym było uchylenie sprawy do ponownego rozpoznania celem wyjaśnienia wątpliwości, co do okresu pracy w Zakładach (...) S.A.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny w Katowicach uznając zasadność apelacji po myśli art.386 §1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie.

/-/ SSA I.Goik /-/ SSA U.Modrzyk /-/ SSA W.Nowakowski

Sędzia Przewodniczący Sędzia

ek