Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wyrokiem z dnia 23 stycznia 2023r. przedłużył A. P. prawo do renty rodzinnej do dnia 10 stycznia 2023r.,
tj. zakończenia ostatniego roku studiów w szkole wyższej.

Sąd zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 30 września 2022r. o odmowie przyznania prawa do renty rodzinnej na dalszy okres po dniu 30 września 2022r. w związku ze stwierdzeniem, że ubezpieczona (...)) była uprawniona do renty rodzinnej po ojcu do końca września 2022r., zgodnie z zaświadczeniem Akademii (...) w B. ( (...)) o programowym zakończeniu studiów w tej dacie.

Sąd uwzględnił odwołanie po ustaleniu, że rzeczywiste zakończenie ostatniego roku studiów w szkole wyższej w przypadku ubezpieczonej nastąpiło z dniem obrony pracy dyplomowej, wyznaczonym decyzją dziekana wydziału w oparciu o stosowne przepisy regulaminu studiów (...).

W tej sytuacji Sąd uznał za uprawnione wydłużenie prawa do renty rodzinnej na podstawie przepisu art. 68 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z FUS, gdyż kwestia określenia przebiegu studiów, w tym ich zakończenia mieściła się w kompetencji władz uczelni i była uregulowana w przepisach regulaminu studiów
z dnia 23 marca 2021r.

Sąd wskazał, że ubezpieczona była objęta indywidualnym tokiem studiów na ostatnim roku w związku z sytuacją zdrowotną i osobistą, co spowodowało przesunięcie terminu złożenia pracy dyplomowej i obrony tej pracy.

W apelacji od wyroku organ rentowy wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku
i oddalenie odwołania, zarzucając wyrokowi naruszenie przepisu art. 68 ust. 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS wskutek błędnego ustalenia, że „odwołująca osiągnęła 25 lat będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej i przyznanie prawa do renty rodzinnej od dnia 1 października 2022r. do 10 stycznia 2023r.”

Apelujący podniósł, że przepis art. 68 ust. 2 ustawy nie posługuje się pojęciem zakończenia studiów, czy programowego zakończenia nauki w szkole wyższej.
W związku z tym cyt.: „fakt, że wnioskodawczyni uzyskała zgodę dziekana
na przedłużenie terminu do obrony pracy magisterskiej, pozostaje bez znaczenia, bowiem decyzja dziekana, choć umożliwiła wnioskodawczyni obronę pracy magisterskiej poza terminem ukończenia roku studiów, nie przedłużyła owego ostatniego roku studiów, który upłynął już po dacie ukończenia przez wnioskodawczynię 25 roku życia”.

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił apelacji.

Zgodnie z przepisem art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach dziecko, które osiągnęło 25 lat życia będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej ma prawo do przedłużenia renty rodzinnej do zakończenia tego roku studiów.

W okolicznościach sprawy o tyle nie była sporna kwestia czy w chwili ukończenia 25 roku życia ubezpieczona była na ostatnim roku studiów
w szkole wyższej, lecz to, jak należy rozumieć użyte w art. 68 ust. 2 ustawy
pojęcie „zakończenia ostatniego roku studiów w szkole wyższej” w przypadku ubezpieczonej.

Sąd Apelacyjny przychylił się do stanowiska przyjętego przez sąd pierwszej instancji, który skupił uwagę na kwestii rzeczywistego zakończenia cyklu nauki
w ramach ostatniego roku studiów w szkole wyższej przez ubezpieczoną, nie przydając nadmiernego znaczenia określeniu czasowego trwania roku akademickiego w art. 66 ustawy z dnia 20 lipca 2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Podzielając taki pogląd na sprawę, należało mieć na uwadze i to, że zasadniczym celem renty rodzinnej dla uczących się dzieci jest dostarczenie im środków utrzymania w okresie pobierania nauki, w którym nie mogą wykonywać pracy stanowiącej stałe źródło dochodu.

Ponadto w świetle orzecznictwa zasadniczo określenie ostatniego roku studiów następuje na podstawie regulaminów studiów obowiązujących w danej szkole wyższej jako regulacji wewnętrznych uściślających znaczenie zwrotu „ostatni rok studiów
w szkole wyższej”.

Regulacje te obejmują w swej treści również kwestie rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych semestrów i lat studiów – które nie muszą zbiegać się z datami obowiązującymi ogół studentów (por. wyroki SN z dnia: 28 października 2003r., II UK 138/03; 19 kwietnia 2006r., II UK 134/05; 8 sierpnia 2007r., II UK 15/07; 13 maja 2014r., I UK 414/13; 26 marca 2015r., II UK 138/14; 22 czerwca 2022r., III USKP 135/21).

Odnosząc powyższe do okoliczności sprawy należy wskazać, że zgodnie
z regulaminem studiów w (...), ubezpieczona miała obowiązek złożenia egzaminu dyplomowego i był to warunek ukończenia studiów i uzyskania dyplomu.

Określenie terminu złożenia egzaminu końcowego mieściło się w kompetencji dziekana wydziału, a termin ten wyznaczano w ramach uregulowania z § 35 ust. 4 regulaminu z uwzględnieniem indywidualnej szczególnej sytuacji osobistej w ramach rozsądnej regulacji obowiązującej w uczelni.

Powyższe pozwala na zaaprobowanie zaskarżonego rozstrzygnięcia, które
w ocenie Sądu nie wykracza w rozpoznanej sprawie poza ustawowe sformułowanie „zakończenie ostatniego roku studiów w szkole wyższej” z art. 68 ust. 2 ustawy rozumianego w sposób bardziej funkcjonalny niż formalnie.

/-/SSA Gabriela Pietrzyk-Cyrbus /-/SSA Marek Żurecki /-/SSA Beata Torbus

Sędzia Przewodniczący Sędzia