Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

POSTANOWIENIE

Dnia 31 stycznia 2023 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia: SA Wojciech Kopczyński

Sędziowie: SA Robert Kirejew

SA Małgorzata Niementowska (spr.)

Protokolant: Agnieszka Przewoźnik-Gaj

po rozpoznaniu w sprawie skargi A. P.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
w postępowaniu sądowym w sprawie Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku (obecnie: Sądu Okręgowego w Rybniku) o sygn. V Ka 96/10
na podstawie art. 5 ust. 1 a contrario oraz art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w zw. z art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 429 § 1 k.p.k.

p o s t a n a w i a

pozostawić skargę bez rozpoznania

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 22 listopada 2022 roku A. P. wniósł skargę na przewlekłość postępowania, które toczyło się przed Sądem Okręgowym w Gliwicach (Ośrodku Zamiejscowym w Rybniku) pod sygn. sygn. V Ka 96/10 w przedmiocie rozpoznania jego wniosku z dnia 19 października 2010 roku o wyznaczenie obrońcy z urzędu w celu sporządzenia i wniesienia kasacji od wyroku tegoż sądu z dnia 30 września 2010 roku.

Skarżący wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty 20.000zł.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skargę, jako niedopuszczalną, należało pozostawić bez rozpoznania.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, żądanie stwierdzenia przewlekłości w postępowaniu prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Gliwicach (Ośrodku Zamiejscowym w Rybniku) w sprawie sygn. akt V Ka 96/10, pozbawione jest podstawy prawnej.

Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j., dalej: ustawa o skardze), żądanie stwierdzenia przewlekłości w postępowaniu, którego skarga dotyczy, wnosi się w toku postępowania w danej sprawie. Granice temporalne do wniesienia skargi na przewlekłość postępowania sądowego są zatem ściśle powiązane z okresem trwania postępowania. Innymi słowy, merytorycznemu rozpoznaniu podlega wyłącznie skarga wniesiona przed zakończeniem sprawy prawomocnym wyrokiem, co determinowane jest charakterem wspomnianej instytucji, która obok funkcji kontrolnej stanowić ma również mechanizm dyscyplinujący organy szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości, zapewniając sprawne rozpoznanie sprawy. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy o skardze), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez sąd rozpoznający sprawę odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy o skardze). Funkcja ta traci rację bytu w odniesieniu do postępowań już zakończonych.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, zauważyć należy, że sprawa skazanego A. P. prowadzona w I instancji przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim została prawomocnie zakończona na skutek wydania wyroku odwoławczego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach (Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku) w dniu 30 września 2010 roku sygn. V K 96/10. W tej sytuacji stwierdzić trzeba, że złożona przez A. P. w dniu 30 listopada 2022 roku skarga na przewlekłość postępowania sądowego prowadzonego w sprawie Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. akt V Ka 96/10 została wniesiona z uchybieniem ustawowego terminu wskazanego w art. 5 ust. 1 ustawy o skardze, tj. po prawomocnym zakończeniu tego postępowania.

Podkreślenia wymaga także, że stosownie do treści art. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.), prawo do wniesienia skargi na przewlekłość przez strony lub innych uczestników postępowania odnosi się wyłącznie do wymienionych w tym przepisie rodzajów postępowań, pośród katalogu których, brak jest postępowania w przedmiocie wyznaczenia obrońcy z urzędu. Takie rozwiązanie legislacyjne w praktyce oznacza, że na podstawie przepisów ustawy o skardze dochodzi się prawa strony do osądzenia sprawy, którą w postępowaniu sądowym jest oskarżenie w sprawie karnej, pozew w postępowaniu cywilnym procesowym, wniosek w postępowaniu nieprocesowym itd., w którym ma zapaść orzeczenie o prawach osoby, wszczynającej postępowanie. Nie jest natomiast tego rodzaju „sprawą” postępowanie inicjowane poza głównym nurtem postępowania, odpowiadającego przytoczonemu pojęciu „sprawy”. Innymi słowy, brak jest możliwości kontrolowania sprawności postępowań incydentalnych czy wpadkowych w opisanym trybie.

Odnosząc się tym samym do argumentów podniesionych w skardze skazanego, odnośnie nierozpoznania wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu celem sporządzenia i wniesienia kasacji, to okoliczność ta jest w chwili obecnej irrelewantna z punktu widzenia dopuszczalności zainicjowania postępowania w przedmiocie zbadania przewlekłości postępowania w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku. Skarga kasacyjna wnoszona jest poza tokiem instancji i jest instrumentem kontroli zgodności z prawem prawomocnych orzeczeń wydawanych przez sądy powszechne, a tym samym legalności działania tych sądów. Natomiast wszelkie czynności mające miejsce od wydania prawomocnego orzeczenia, nie są już czynnościami związanymi z merytorycznym rozpoznaniem sprawy co do istoty, tak więc nie są one brane pod uwagę przy ocenie przewlekłości postępowania, co stanowi logiczne następstwo wcześniejszych wywodów dotyczących granicy czasowej do skutecznego wniesienia skargi na przewlekłość

Wobec całokształtu naprowadzonych okoliczności, skargę A. P. na podstawie art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy o skardze należało pozostawić bez rozpoznania, jako niedopuszczalną z mocy ustawy.

Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny orzekł jak w części dyspozytywnej.

SSA Robert Kirejew SSA Wojciech Kopczyński SSA Małgorzata Niementowska

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia doręczyć skarżącemu z pouczeniem,

iż zażalenie nie przysługuje i jest ono prawomocne;

Katowice, dnia 31 stycznia 2023 roku.