Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący:

SSA Wiesław Kosowski (spr.)

SSA Piotr Filipiak

SSO del. Piotr Mika

Protokolant

Agnieszka Bargieł

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 473/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 lipca 2023r., sygn.. akt V K 115/21.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty obrazy prawa materialnego podniesione w pkt
1 – 16 apelacji prokuratora.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W swoim środku odwoławczym oskarżyciel publiczny sformułował cały szereg zarzutów obrazy prawa materialnego odnoszących się zarówno do przywołania przez Sąd meriti niewłaściwych przepisów, ich błędnego zastosowania, ale też nieprawidłowości w opisach w powiązaniu
z zastosowanymi przepisami. Zarzuty te okazały się trafne, a w ich konsekwencji koniecznym było dokonania stosowanych zmian
w zaskarżonym orzeczeniu. Odnosząc się obecnie do poszczególnych zarzutów i wniosków zostanie do uczynione po części w sposób zbiorczy.
W odniesieniu do części zarzutów mamy bowiem do czynienia w zasadzie
z takimi samymi uchybieniami Sądu I instancji ujętymi w różnych punktach wyroku. Nie ma więc potrzeby powtarzania w istocie tożsamej argumentacji. W odniesieniu do ciągów przestępstw przypisanych oskarżonemu Ł. S. w punktach 2 i 5 zaskarżonego wyroku prokurator zarzucił, iż mimo prawidłowego wskazania w kwalifikacji prawnej art. 91 §1 k.k.
w opisie ciągów przestępstw brak było stwierdzenia „działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw”. Z zarzutami podniesionymi w tej materii w pełni należało się zgodzić. Sąd I instancji
w pełni zasadnie przyjął, że w odniesieniu do przestępstw z art. 299 §1 i 5 k.k. w zw. z art. 12 §1 k.k. i art. 65 §1 k.k. przy zast. art. 4 §1 k.k., a opisanych
w punktach II, III i IV części wstępnej wyroku mamy do czynienia z ciągiem przestępstw. Analogicznie również uczynił to w odniesieniu do przestępstw
z art. 271 §1 i 3 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. i art. 12 k.k. przy zast. art. 65 §1 k.k. oraz art. 4 §1 k.k., a opisanych w punktach VII, IX, XI i XIII.
Nie jest to żaden sposób kontestowane przez skarżących. Jednak Sąd
w wydanym orzeczeniu ograniczył się przy przyjęciu ciągów przestępstw tylko do powołania kwalifikacji prawnej z art. 91 §1 k.k. Nie zaznaczył natomiast,
iż oskarżony działał w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy chociażby nieprawomocny wyrok, co do któregokolwiek
z tych przestępstw. Dlatego też, w pełni zgadzając się z zarzutami podniesionymi w apelacji prokuratora, Sąd odwoławczy dokonał zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie opisu o sformułowanie „działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw” wprowadzone w punkcie 2 po podpunkcie c, a także w punkcie 5 po podpunkcie g. Zwrócić uwagę w tym miejscu należy na kwestie uwypuklane również przez oskarżyciela publicznego, a mianowicie istotność dokładnego opisu znamion ciągu przestępstw w sytuacji stosowania, w oparciu o przepis art. 4 §1 k.k., ustawy w brzmieniu już nie obowiązującym. Wskazanie w opisie wszystkich przesłanek niezbędnych dla zastosowania ciągu przestępstw umożliwia jednoznaczne stwierdzenie, prawidłowości zastosowania tej instytucji. Warunki ciągu przestępstw zawsze były i są określane przez ustawodawcę konkretnie i jednoznacznie. Brak któregokolwiek z nich uniemożliwia przyjęcie ciągu z art. 91 §1 k.k.

W zasadzie z analogiczną sytuacją mamy do czynienia w odniesieniu do zarzutu apelacji dotyczącej punktu 6 wyroku. W tym przypadku bowiem również chodzi o nienależycie opisany ciąg przestępstw, ale o znamionach
z Kodeksu karnego skarbowego. Prawidłowo Sąd meriti uznał, że oskarżony dopuszczając się popełniania czynów opisanych w pkt VIII, X i XII wyroku, popełnił je w ramach ciągu przestępstw. W tym przypadku (podobnie, jak w odniesieniu do wyżej wskazanych ciągów z Kodeksu karnego) również zastosowano właściwą kwalifikację wskazującą na przyjęcie ciągu przestępstw skarbowych, jednak pominięto w opisie stwierdzenie, że sprawca dopuścił się każdego z nich „zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich i każdy z tych czynów wyczerpuje znamiona przestępstwa skarbowego określonego w tym samym przepisie, a odstępy między nimi nie są długie”. Dlatego też zaszła konieczność uzupełniania opisu o powyższe sformułowanie w punkcie 6 po podpunkcie j zaskarżonego wyroku.

Rację ma również oskarżyciel publiczny podnosząc zarzuty obrazy prawa materialnego, a to art. 37 §1 pkt 2 k.k.s. i art. 37 §4 k.k.s. w odniesieniu do przyjętej przez Sąd meriti kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 4 wyroku oraz podstawy wymiaru kary. Sąd uznał Ł. S. w punkcie 4 wyroku za winnego popełnienia przestępstwa skarbowego opisanego jako „czyn ciągły”. Mamy więc do czynienia z jednym przestępstwem. Zaznaczyć również wypada, iż w pełni prawidłowo zastosowane zostały przepisy ustawy obowiązującej w czasie popełnienia przez oskarżonego przestępstw, jako przepisy względniejsze. Stosowanie nadzwyczajnego obostrzenia kary w sytuacji wskazanej przez Sąd było możliwe tylko, gdy sprawca popełnił co najmniej dwa przestępstwa skarbowe. Czyn ciągły to jedno przestępstwo. W tej sytuacji wadliwie został w pkt 4 przywołany w podstawie prawnej pkt 2 art. 37 §1 k.k.s., a w podstawie wymiaru kary art. 37 §4 k.k.s. Uznając zatem zasadność zarzutów Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu pkt 2 art. 37 §1 k.k.s., a z podstawy prawnej wymiaru kary art. 37 §4 k.k.s.

W punkcie 6 zaskarżonego wyroku mamy do czynienia w zasadzie
z identyczną sytuacją. Mianowicie Sąd I instancji przypisał oskarżonemu popełnienie ciągu 3 przestępstw skarbowych kwalifikując każde z nich z art. 62 § 2 k.k.s. w związku z art. 18 § 3 k.k. i art. 56 § 1 k.k.s. przy zastosowaniu art. 20 § 1 i 2 k.k.s., w związku z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 2 k.k.s., przy zastosowaniu art. 37 § 1 pkt 1,2,3 i 5 k.k.s. i art. 9 § 1 i 3 k.k.s. oraz
art. 2 § 2 k.k.s. Jak w przypadku opisanym powyżej mieliśmy do czynienia z czynami ciągłymi stanowiącymi jedno przestępstwo. Skora tak to brak było możliwości wskazania w podstawie prawnej skazania §2 art. 37 §1 k.k.s. Podniesiony w tej materii przez prokuratora zarzut jest więc w pełni zasadny. Podobnie zresztą na pełną aprobatę zasługuje, w odniesieniu do punktu
6 wyroku, zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 56 §1 k.k.s. i art. 20 §2 k.k.s. Sąd meriti wskazując bowiem w punkcie
6 wyroku, jako podstawę prawną wymiaru kary art. 56 § 1 k.k.s. w związku
z art. 37 § 4 k.k.s., art. 23 § 1 i § 3 k.k.s. , art. 38 § 1 pkt 1 k.k.s., przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. wydaje się, że stracił w zpola widzenia okoliczność, iż przypisane oskarżonemu czyny zostały popełnione w formie pomocnictwa. W kwalifikacji prawnej prawidłowo zresztą przywołany został art. 18 §3 k.k. W takim przypadku należało również w podstawie prawnej wymiaru kary przywołać art. 19 §1 k.k., który stanowi, że karę za podżeganie i pomocnictwo wymierza się w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo. Zresztą art. 20 §2 k.k.s. wprost mówi o stosowaniu do przestępstw skarbowych art. 19 k.k. Przepis ten (art. 20 §2 k.k.s.) nie przewiduje natomiast, by do przestępstw karnych skarbowych mógł być stosowanych art. 91 §1 k.k., jak uczynił to Sąd I instancji. Zarzut obrazy prawa materialnego podniesiony w tej materii przez oskarżyciela publicznego jest w pełni zasadny. Art. 20 §1 k.k.s. w sposób jasny i nie budzący wątpliwości stanowi, iż do przestępstw skarbowych nie mają zastosowania przepisy części ogólnej Kodeksu karnego, chyba że zostały one wyraźnie wskazane w §2 art. 20 k.k.s. Art. 91 k.k. nie został wymieniony wśród tych przepisów. Nie mógł więc zostać przywołany, jako podstawa prawna wymiaru kary. Wreszcie za nieprawidłowe należało również uznać zastosowanie nadzwyczajnego obostrzenia kary
i przyjęcie, że czyn został popełniony w warunkach art. 37 §4 k.k.s. Obowiązkowe obostrzenie kary ma miejsce przy stosowaniu przepisów obowiązujących od 28 lipca 2005r. w przypadkach wskazanych
w art. 37 §1 i 4 k.k.s. Jak słusznie zarzucił to prokurator Sąd Okręgowy winien więc w niniejszym przypadku zastosować przepis art. 38 §2 pkt 1 k.k.s., a nie jak błędnie to uczynił przepis art. 38 §1 pkt 1 k.k.s.

Dlatego też w pełni podzielając zasadność zarzutów podniesionych w apelacji prokuratora w punktach 6-9 Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok
w punkcie 6 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynów
w podpunktach h,i,j pkt 2 art. 37 §1 k.k.s. oraz wskazanie jako podstawy prawnej wymiaru kary art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 56 §1 k.k.s. i art. 20 §2 k.k.s. oraz art. 38 §2 pkt 1 k.k.s. i art. 37 §4 k.k.s.,

Kolejnym w pełni zasadnym zarzutem okazał się zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 8 §1 k.k.s. podniesiony w punktach 10 i 11 apelacji oskarżyciela publicznego. Stosownie do treści art. 8 §1 k.k.s. Jeżeli ten sam czyn będący przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa lub wykroczenia określonego
w przepisach karnych innej ustawy, stosuje się każdy z tych przepisów. Wykonaniu podlega wówczas tylko najsurowsza z kar, co nie stoi na przeszkodzie wykonaniu środków karnych lub innych środków orzeczonych na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Środki karne i środki zabezpieczające oraz dozór stosuje się, chociażby je orzeczono tylko na podstawie jednego ze zbiegających się przepisów; w razie orzeczenia za zbiegające się czyny zabronione zakazów tego samego rodzaju lub pozbawienia praw publicznych, sąd stosuje odpowiednio przepisy o karze łącznej. (art. 8 §2 k.k.s.). Zastosowanie konstrukcji art. 8 § 1 k.k.s. uwarunkowane jest stwierdzeniem tożsamości (historycznej, faktycznej) czynów zarzucanych oskarżonym i czynów przypisanych im w wyroku. Innymi słowy, podstawą przypisania sprawcy przestępstwa skarbowego - w oparciu o normę 8 k.k.s. - także innego przestępstwa, z "innej ustawy karnej", jest to samo zdarzenie faktyczne, to jest "ten sam czyn" (postan. Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2022r., sygn.. akt III KK 283/21). W sprawie niniejszej konstrukcja idealnego zbiegu przestępstw zachodzi w sposób oczywisty
w odniesieniu do ciągu z pkt 5 wyroku, a obejmującego czyny opisane
w punktach VII, IX i XI części wstępnej oraz do ciągu przestępstw skarbowych z punktu 6, obejmującego czyny opisane w punktach VIII, X i XII części wstępnej. Sąd O kręgowy w punkcie 5 objął jednak węzłem ciągu przestępstw również występek opisany w pkt XIII części wstępnej wyroku. Jakkolwiek przestępstwo to posiada tożsamą kwalifikację, jak występki opisane
w punktach VII, IX i XI, to jednak nie ma swojego odpowiednika w ramach przestępstw skarbowych przypisanych Ł. S.. Wyklucza to możliwość zastosowania idealnego zbiegu z art. 8 k.k.s.
W tej sytuacji w pełni należało zgodzić się z podniesionym w tym zakresie przez prokuratora zarzutem i dokonać zmiany poprzez wyeliminowanie
z ciągu przestępstw przypisanych oskarżonemu w pkt 5, czynu opisanego
w pkt XIII aktu oskarżenia i uznaniu, że oskarżony odpuścił się go wypełniając znamiona występku z art. 271 §1 i 3 k.k. w zw. z art. 273 k.k. przy zast.
art. 11 §2 k.k. i art. 12 §1 k.k. w zw. z art. 65 §1 k.k. i art. 4 § 1 k.k.
i wymierzenie mu za to na podstawie art. 271 §3 k.k. w zw. z art. 11 §3 k.k.
i art. 65 §1 k.k. kary 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz uznanie, że pozostałe czyny z pkt 5 stanowiące ciąg przestępstw karnych
i z pkt 6 stanowiące ciąg przestępstw karnych skarbowych stanowią idealny zbieg przestępstw w rozumieniu art. 8 §1 k.k.s.

Sytuacja w zasadzie analogiczna zachodzi w odniesieniu do punktu
7 zaskarżonego wyroku. Znów mamy bowiem do czynienia z idealnym zbiegiem z art. 8 §1 k.k.s. w odniesieniu do czynu przypisanego oskarżonemu w pkt 8 wyroku i czynu przypisanego w pkt 7 wyroku. Jednak znowu Sąd meriti w pkt 7 przypisał oskarżonemu popełnienie ciągu dwóch przestępstw skarbowych, tracąc z pola widzenia, że tylko jedno z nich, a mianowicie opisane w pkt XIV pozostaje w idealnym zbiegu z przestępstwem opisanym w pkt XIII. Dlatego również w tym przypadku należało dokonać zmiany zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z ciągu przestępstw karnych skarbowych przypisanych oskarżonemu w pkt 7 czynu opisanego w pkt XIV aktu oskarżenia i uznaniu, że oskarżony odpuścił się go wypełniając znamiona występku z art. 62 §2 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k.s., przy zast. art. 37 §1 pkt 5 k.k.s., art. 9 §1 i 3 k.k.s., przy zast. art. 2 §2 k.k.s. i wymierzenie mu za to na podstawie art. 62 §2 k.k.s. w zw. z art. 38 §1 pkt 1 k.k.s.,
i art. 23 §1 i 3 k.k.s. kary 2 miesięcy pozbawienia wolności i 30 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na 90 zł oraz uznanie, że na mocy art. 8 §2 k.k.s. wykonaniu będzie podlegać kara za przestępstwo powszechne za czyn opisany w pkt XIII aktu oskarżenia,
a pozostający z nim w idealnym zbiegu w rozumieniu art. 8 §1 k.k.s.

W punktach 7 i 10 zaskarżonego wyroku Sąd I instancji przywołał w podstawie prawnej art. 37 §1 pkt 2 k.k.s. Prokurator podniósł w tym zakresie zarzut obrazy prawa materialnego, który musi zostać uznany za słuszny. Jak była już mowa powyżej dokonano również w tych przypadkach wadliwej interpretacji. Z uwagi na przepisy intertemporalne i prawidłowe zastosowanie ustawy względniejszej, nadzwyczajnego obostrzenia kary w sytuacji wskazanej przez Sąd byłoby możliwe tylko, gdy sprawca popełnił co najmniej dwa przestępstwa skarbowe. Czyn ciągły to jedno przestępstwo.
W tej sytuacji wadliwie został w pkt 7 i 10 wyroku przywołany w podstawie prawnej pkt 2 art. 37 §1 k.k.s.

Z uwagi na stosowanie przepisów względniejszych (stosownie do treści
art. 2 §2 k.k.s.) rację ma również prokurator zarzucając w odniesieniu do punktu 10 wyroku naruszenie prawa materialnego kary grzywny powyżej granic, jakie wówczas przewidywał przepis. Sąd wymierzył bowiem grzywnę w wysokości 450 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na 90 zł, podczas gdy czyn z art. 62 §2 k.k.s. zagrożony był karą grzywny w wysokości do 240 stawek dziennych.

Dlatego też Sąd odwoławczy dokonał zmiany wyroku w pkt 7 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu
w tym punkcie pkt 2 art. 37 §1 k.k.s. oraz w pkt 10 poprzez wyeliminowanie
z kwalifikacji prawnej czynu pkt 2 art. 37 §1 k.k.s. oraz obniżenie wymierzonej za czyn z art. 62 §2 k.k.s. kary grzywny do 30 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na 90 zł.

Za w pełni zasadny należało również uznać zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 85 §1 k.k. oraz zarzut obrazy art. 86 §1 k.k. (w odniesieniu do kary łącznej grzywny). W punkcie 11 wyroku Sąd I instancji na mocy art. 85 § 1 k.k. w związku z art. 91 § 2 k.k., przy zastosowaniu art. 86 § 1 i 2 k.k. oraz art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu Ł. S. karę łączna w 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wymiarze 450 stawek dziennych, przyjmując, iż wysokość jednej stawki wynosi 90 zł.

Wielokrotnie tak Sąd Najwyższy, jak i sądy powszechne w swych judykatach podkreślały, że przepis art. 91 § 2 k.k. stanowi podstawę orzeczenia kary łącznej w przypadku gdy sprawca w warunkach określonych w art. 85 § 1 k.k. popełnia dwa lub więcej ciągów przestępstw określonych w § 1 lub ciąg przestępstw oraz inne przestępstwo. Jak wskazano w wyroku s.apel. w Katowicach z dnia 6 czerwca 2018r., sygn.. akt II AKa 162/18 : „Zgodnie z ugruntowanymi poglądami judykatury art. 85 k.k. określa zasady orzekania kary łącznej w przypadku, gdy sprawca popełnił przypisane mu przestępstwa w ich realnym zbiegu, a art. 91 § 2 k.k. dotyczy sytuacji, w której sprawca popełnił w warunkach określonych w art. 85 k.k. dwa lub więcej ciągów przestępstw określonych w § 1 art. 91 k.k. lub ciąg przestępstw oraz inne przestępstwo. W konsekwencji powołanie w podstawie prawnej wymiaru kary łącznej art. 85 k.k. i art. 91 § 2 k.k. jest wadliwe.”

Słusznie też prokurator podniósł nieprawidłowe orzeczenie kary łącznej
450 stawek dziennych grzywny. Abstrahując bowiem nawet od wadliwego wskazania, jako podstawy prawnej art. 86 §1 k.k., w sytuacji gdy mamy do czynienia z grzywnami wymierzonymi za przestępstwa karno-skarbowe, to przede wszystkim zastosowanie znalazł w tym przypadku przepis
art. 8 §2 k.k.s. Z uwagi na idealne zbiegi Sąd meriti orzekł, iż wykonaniu podlegać będą kary surowsze orzeczone za przestępstwa powszechne. Grzywny natomiast były orzekane za przestępstwa skarbowe. Tym samym nie podlegają łączeniu.

Mając jednak na względzie, iż z uwagi na zmiany jakie wprowadzono do wyroku w pkt 5 kara łączna musiała zostać wymierzona na nowo. Dlatego też uwzględnienie zarzutów prokuratora dotyczących punktu 11 wyroku nastąpiło nie poprzez dokonanie stosownych zmian, a prawidłowe ukształtowanie kary łącznej. Sąd odwoławczy orzeka na mocy art. 91 §2 k.k. i art. 86 §1 k.k. przy zast. art. 4 §1 k.k. wobec oskarżonego Ł. S. karę łączną 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, uchylając rozstrzygnięcie z pkt 11.

Rację należało również przyznać oskarżycielowi w zakresie zarzutu podniesionego w pkt 16 apelacji. Przy czym korekta w tym zakresie ma znaczenie drugorzędne i w istocie tylko porządkujące. Jasno bowiem wskazane zostało przez Sąd meriti, iż zastosowanie w odniesieniu do przestępstw przypisanych Ł. S. znajdują nie unormowania obowiązujące w dacie wyrokowania, a wcześniejsze z uwagi na treść art. 4 §1 k.k. Przepis ten winien również zostać przywołany
w pkt 12 wyroku, to jest przy zasądzeniu na mocy art. 46 §1 k.k. obowiązku naprawienia szkody. Jakkolwiek jest to kwestia o znaczeniu drugorzędnym, to jednak oczywiście dla pełnej jasności wyroku należało dokonać zmiany również w tym zakresie (z uwagi na podniesiony zarzut) i wprowadzić w pkt 12 do podstawy prawnej przepis art. 4 §1 k.k.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez dokonanie stosownych zmian, o czym była mowa powyżej.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny wobec zasadności zarzutów.

3.2.

Zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 4 §1 k.k.
w zw. z art. 85 §1 k.k. podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca oskarżonego podniósł w swej apelacji zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 4 §1 k.k. w zw. z art. 85 §1 k.k. Jego zdaniem Sąd meriti nieprawidłowo bowiem przy orzekaniu kary łącznej zastosował przepisy obowiązujące w dniu 8 czerwca 2010r., zamiast tych, które obowiązywały do dnia 1 lipca 2015r. Te bowiem nakazują bowiem tylko łączenie kar podlegających wykonaniu, a nie wszystkich orzeczonych. Zarzut ten stracił swe znaczenie, przy wskazanym powyżej zasadności zarzutu z punktu
15 apelacji prokuratora. Sąd odwoławczy przychylając się do zaprezentowanego stanowiska (jak też z uwagi na konieczność ponownego orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności) ukształtował na nowo karę łączną. Kara ta obejmuje tylko kary jednostkowe pozbawienia wolności, czyli kary podlegające wykonaniu.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez uchylenie kary łącznej grzywny.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak była mowa powyżej z uwagi na dokonaną zmianę orzeczenia na sutek podniesionego przez oskarżyciela publicznego zarzutu doszło do orzeczenia na nowo kary łącznej, która objęła tylko kary pozbawienia wolności, a nie objęła kar grzywny.

3.3.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jednostkowej pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego za czyn przypisany mu w pkt 1 wyroku i kary łącznej pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca w swej apelacji podniósł również zarzut rażącej niewspółmierności kary jednostkowej pozbawienia wolności orzeczonej wobec Ł. S. za czyn z art. 258 §1 k.k. to jest za udział w zorganizowanej grupie przestępczej. Oskarżony w przestępczych strukturach działał przez okres prawie półtora roczny. Mając na względzie wszystkie okoliczności z tym związane, stopień społecznej szkodliwości przestępstwa i stopień winy nie sposób zasadnie twierdzić, że kara 1 roku pozbawienia wolności wymierzona za ten występek Ł. S. jawi się, jako surowa i to
w stopniu, o jakim mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie nie każda różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna
w stopniu nie dającym się zaakceptować. O rażącej niewspółmierności kary można zasadnie twierdzić wówczas, gdy zasady związane z wymiarem kary - analizowane w kontekście okoliczności sprawy - zostały naruszone
w stopniu jaskrawym, obiektywnie niezrozumiałym, zupełnie niedającym się pogodzić z zasadniczymi funkcjami kary (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
12 października 2023r., sygn.. akt II KK 344/22). Z taką sytuacją ewidentnie nie mamy do czynienia na kanwie niniejszej sprawy. Odnosi się to również do wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności. Sąd meriti mając możliwość orzekania od 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W tej sytuacji mając na względzie tak rodzaj przestępstw, za które orzeczono kary podlegające łączeniu, ich ilość, jak też okresy popełniania ukształtowanie kary łącznej pozbawienia wolności w wysokości 2 lat i 4 miesięcy uznać należy za wyważone i sprawiedliwe. Zastosowanie zasady asperacji i to w istocie zbliżonej do absorpcji uznać należy za wyjątkowo łagodne dla oskarżonego, a tym samym nie można mówić o rażącej surowości kary łącznej.

Wniosek

O zmianę wyroku i orzeczenie za czyn 1 kary w niższym wymiarze oraz orzeczenia łagodniejszej kary pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny wobec niezasadności zarzutu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 lipca 2023r.,
sygn.. akt V K 115/21, poza zmianami wskazanymi poniżej.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego oraz brak bezwzględnych przyczyn odwoławczych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w pkt 2 uzupełnił opis po pkt c, o sformułowanie „działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw”,

- w pkt 4 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu pkt 2 art. 37 §1 k.k.s., a z podstawy prawnej wymiaru kary art. 37 §4 k.k.s.,

- w pkt 5 uzupełnił opis po pkt g, o sformułowanie „działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw”,

- w pkt 6 uzupełnił opis po pkt j, o sformułowanie „zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich i każdy z tych czynów wyczerpuje znamiona przestępstwa skarbowego określonego w tym samym przepisie, a odstępy między nimi nie są długie”,

- w pkt 6 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynów w pkt h,i,j pkt 2 art. 37 §1 k.k.s. oraz wskazanie jako podstawy prawnej wymiaru kary art. 19 §1 k.k.s. w zw. z art. 56 §1 k.k.s. i art. 20 §2 k.k.s. oraz art. 38 §2 pkt 1 k.k.s. i art. 37 §4 k.k.s.,

- poprzez wyeliminowanie z ciągu przestępstw przypisanych oskarżonemu w pkt 5, czynu opisanego w pkt XIII aktu oskarżenia i uznaniu, że oskarżony odpuścił się go wypełniając znamiona występku z art. 271 §1 i 3 k.k. w zw. z art. 273 k.k. przy zast. art. 11 §2 k.k. i art. 12 §1 k.k. w zw. z art. 65 §1 k.k. i art. 4 § 1 k.k. i wymierzenie mu za to na podstawie art. 271 §3 k.k. w zw. z art. 11 §3 k.k. i art. 65 §1 k.k. kary 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności oraz uznanie, że pozostałe czyny z pkt 5 stanowiące ciąg przestępstw karnych i z pkt 6 stanowiące ciąg przestępstw karnych skarbowych stanowią idealny zbieg przestępstw w rozumieniu art. 8 §1 k.k.s.,

- poprzez wyeliminowanie z ciągu przestępstw karnych skarbowych przypisanych oskarżonemu w pkt 8 czynu opisanego w pkt XIV aktu oskarżenia i uznaniu, że oskarżony odpuścił się go wypełniając znamiona występku z art. 62 §2 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k.s., przy zast. art. 37 §1 pkt 5 k.k.s., art. 9 §1 i 3 k.k.s., przy zast. art. 2 §2 k.k.s. i wymierzenie mu za to na podstawie art. 62 §2 k.k.s. w zw. z art. 38 §1 pkt 1 k.k.s., i art. 23 §1 i 3 k.k.s. kary 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności i 30 (trzydziestu) stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na 90 (dziewięćdziesiąt) zł oraz uznanie, że na mocy art. 8 §2 k.k.s. wykonaniu będzie podlegać kara za przestępstwo powszechne za czyn opisany w pkt XIII aktu oskarżenia, a pozostający z nim w idealnym zbiegu w rozumieniu art. 8 §1 k.k.s.,

- w pkt 7 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu w tym punkcie pkt 2 art. 37 §1 k.k.s.,

- w pkt 10 poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu pkt 2 art. 37 §1 k.k.s. oraz obniżenie wymierzonej za czyn z art. 62 §2 k.k.s. kary grzywny do 30 (trzydziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na 90 (dziewięćdziesiąt) zł,

- orzekł na mocy art. 91 §2 k.k. i art. 86 §1 k.k. przy zast. art. 4 §1 k.k. wobec oskarżonego Ł. S. karę łączną 2 (dwóch) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, uchylając rozstrzygnięcie z pkt 11,

- w pkt 12 uzupełnił podstawę prawną o przepis art. 4 §1 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Powodem dokonania wyżej wskazanych zmian była zasadność zarzutów podniesionych w apelacji oskarżyciela publicznego, o czym była mowa
w pkt 3.1.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Mając na względzie fakt, że dokonanie zmian w wydanym orzeczeniu nastąpiło na skutek uwzględnienia apelacji oskarżyciela publicznego, mającej na celu skorygowanie licznych uchybień popełnionych przez Sąd I instancji przy redagowaniu wyroku, zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, jego wydatkami obciążając Skarb Państwa, kierując się zasadami słuszności.

7.  PODPIS

SSO del. Piotr Mika SSA Wiesław Kosowski SSA Piotr Filipiak

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 lipca 2023r., sygn.. akt V K 115/21.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 lipca 2023r., sygn.. akt V K 115/21.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana