Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący

SSA Aleksander Sikora (spr.)

Sędziowie

SA Iwona Hyła

SA Marek Charuza

Protokolant

Magdalena Golyszny

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 402/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 2 czerwca 2022 roku sygnatura akt V K 40/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy przepisów postępowania, to jest art. 157 § 2 kks w zw. z art. 120 § 1 kks poprzez nieuznanie (...)Urzędu Celno - Skarbowego w Ł. za oskarżyciela publicznego, a tym samym stronę w postępowaniu sądowym i nie powiadomienie tego organu o terminach rozpraw, na których tenże organ mógł być obecny i działać obok prokuratora, w tym zgłaszać wnioski dowodowe i zadawać pytania oskarżonym i świadkom.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Śledztwo w niniejszej sprawie wszczęte zostało postanowieniem Prokuratury Rejonowej Ł. z dnia 2.11.2020 roku. Postanowieniem tym zaliczono na poczet materiału dowodowego wszystkie czynności dokonane w sprawie do tej daty. Następnie zarządzeniem z tego samego dnia prokurator na podstawie art.311 § 2 kpk powierzył w całości śledztwo(...)Urzędowi Celno - Skarbowemu w Ł.. W dniu 31 grudnia 2021 roku prokurator Prokuratury Rejonowej Ł. w Ł. sporządził akt oskarżenia w sprawie i wniósł go do sądu. W akcie oskarżenia prokurator nie wskazał organu finansowego jako uprawnionego do występowania na rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego. Powierzenie w całości śledztwa urzędowi celno - skarbowemu oznacza zaś, że organ ten prowadzi całe postępowanie, wykonując w nim wszystkie czynności niezbędne ze względu na przedmiot i cele śledztwa. W tej sytuacji, w ocenie Sądu Apelacyjnego, zasadnym jest częściowo omawiany zarzut, w zakresie w jakim podnosi brak zawiadomienia przez Sąd I instancji (...) Urzędu Celno - Skarbowego o prowadzonych w sprawie rozprawach. Art. 157 § 2 kks wskazuje co prawda na finansowy organ dochodzenia, jednakże tym bardziej winno to dotyczyć organu finansowego, któremu powierzono prowadzenie śledztwa. Częściowa skuteczność tego zarzutu wynika zaś z tego, iż skarżący nie wykazał w przekonujący sposób możliwości wpływu tego uchybienia na treść zaskarżonego wyroku, ograniczając się jedynie do hipotetycznych wniosków, co jest niewystarczające w ocenie Sądu Apelacyjnego, biorąc pod uwagę realia niniejszej sprawy, w szczególności udział prokuratora w rozprawach przed sądem I instancji.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut odwoławczy obrazy przepisów kodeksu karnego skarbowego okazał się częściowo uzasadniony, jednakże w stopniu niewystarczającym do uwzględnienia wniosku odwoławczego na nim opartego.

3.2.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzedzony obrazą przepisów postępowania, to jest art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę dowodów, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez przyjęcie, iż oskarżony P. P. nie działał umyślnie w celu wyłudzenia nienależnego zwrotu podatku VAT oraz, że oskarżony M. K. swoim zachowaniem nie ułatwił popełnienia przez P. P. czynu zabronionego polegającego na wyłudzeniu zwrotu podatku, poprzez błędną interpretację przez Sąd I instancji szczegółowo wskazanych w apelacji zachowań oskarżonych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut oceniono jako zasadny. Wbrew stanowisku Sądu I instancji należy bowiem stwierdzić, że zebrany w sprawie materiał dowodowy, gdyby został poddany ocenie respektującej dyrektywy z art. 7 kpk, pozwalał na przypisanie oskarżonym zarzucanych im czynów. Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że transakcje w których pośredniczył P. P. były fragmentem obrotu w ramach tak zwanej karuzeli podatkowej następnie jednak, w wyniku dowolnej oceny dowodów, w tym zwłaszcza wyjaśnień oskarżonych, błędnie przyjął, iż oskarżony P. P. nie miał świadomości działania w ramach karuzeli podatkowej, a oskarżony M. K. nie ułatwił mu swoim działaniem popełnienia przestępstwa. Zgodzić należy się ze skarżącym, iż doświadczenie życiowe nie pozwala uznać, wbrew stanowisku Sądu I instancji za wiarygodne twierdzenia oskarżonego P. P., że kupno przez niego spółki (...) i natychmiastowe zawarcie umowy istotnej w sprawie spowodowane było tym, że takie rozwiązanie było szybsze niż założenie nowej spółki. Zarówno wiedza o odformalizowanym trybie inicjowania nowej działalności gospodarczej jak i realia niniejszej sprawy przeczy logice takiego stanowiska procesowego oskarżonego. Prawidłowa zaś ocena tej części wyjaśnień oskarżonego P. P. winna była prowadzić do wniosku, że nie zasługują one na uwzględnienie, jako że z doświadczenia życiowego wspartego doświadczeniem fachowym, wynikającym z orzekania w podobnych sprawach karnych, wypływa rzeczowo konkluzja, iż zakup istniejącej spółki pozwalał nie zwracać uwagi organów finansowych, których czynności weryfikacyjne przy wnioskach o zwrot podatku VAT zwrócone są zwłaszcza do nowopowstałych firm. Również pozostałe argumenty uzasadnienia apelacji, wspierające ten zarzut odwoławczy, w postaci datowania i korygowania faktur, niekonsekwencji w wyjaśnieniach oskarżonego P. P., co do ilości wyjazdów z towarem na Słowację oraz rzekomego fotografowania transportu przez jadącego za nim oskarżonego, przekonują o zasadności zarzutu naruszenia zasady z art. 7 kpk. Także w odniesieniu do oceny wyjaśnień oskarżonego M. K. zarzut dowolności jego oświadczenia o nieprzyznaniu się do popełnieniu zarzucanego mu czynu i w następstwie tego błędnego ustalenia, iż oskarżony zarzucanego mu przestępstwa nie popełnił, jest uzasadniony. Trafnie wskazał skarżący na okoliczność wynikającą z materiału dowodowego sprawy, której Sąd I instancji nie nadał odpowiedniego znaczenia zarówno w toku oceny dowodów jak i przy dokonywaniu ustaleń faktycznych. Dotyczy to faktu, iż transakcje (...) D. G. z firmą oskarżonego M. K., dotyczące katod niklowych, dokonywane były nie przez D. G. lecz przez osoby wykorzystujące jedynie jego dane.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych oraz obrazy art. 7 kpk okazał się uzasadniony, a zatem i oparty na tym zarzucie wniosek odwoławczy zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Całość zaskarżonego wyroku została uchylona, a sprawę przekazano Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zarzut naruszenia art. 7 kpk i w efekcie błędu w ustaleniach faktycznych okazał się uzasadniony, co spowodowało uchylenie orzeczenia uniewinniającego.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Prowadząc postępowanie ponowne Sąd I instancji winien uwzględnić regulację zawartą w przepisie art. 157 § 2 kks, w odniesieniu do (...) Urzędu Celno - Skarbowego jako ewentualnego występującego obok prokuratora oskarżyciela publicznego. Po przeprowadzeniu postępowania zebrane dowody winny zostać poddane ocenie w rygorach art. 7 kpk, przy uwzględnieniu uwag sądu odwoławczego zawartych w części 3.2 niniejszego uzasadnienia, a ustalając stan faktyczny należy mieć na uwadze wyniki tak przeprowadzonej, respektującej zasady logiki i doświadczenia życiowego, analizy.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

wobec wydania orzeczenia kasatoryjnego nie orzekano o kosztach postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

SSA Iwona HyłaSSA Aleksander SikoraSSA Marek Charuza

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonych

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana