Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący

SSA Piotr Filipiak (spr.)

Sędziowie

SA Marcin Schoenborn

SO del. Teresa Jędrzejas – Paluch

Protokolant

Marta Jodłowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 374/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 6 czerwca 2022 roku, sygn. akt IV K 30/22.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut z punktu I.1. apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew podniesionemu zarzutowi oraz argumentacji powołanej w jego uzasadnieniu, Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne odnośnie przebiegu zdarzenia z dnia 19 czerwca 2021 roku, które oparł na wnikliwej, rzeczowej, obiektywnej i krytycznej, analizie i ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie uchybiając tym samym regułom ocen, wynikającym z dyspozycji art. 4 i 7 kpk. Poczynione w odniesieniu do tego zdarzenia ustalenia faktyczne, Sąd I instancji oparł przede wszystkim na zeznaniach pokrzywdzonego Ł. S., trafnie podnosząc, że są one rzeczowe, logiczne, spójne i konsekwentne, a ponadto znajdują potwierdzenie w obiektywnych dowodach i okolicznościach. Wszak jest okolicznością obiektywną to, że Ł. S. został zabrany przez pogotowie ratunkowe i przewieziony do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, zaś z doświadczenia życiowego, czy też notoryjności powszechnej wynika, że załogi pogotowia ratunkowego nie zabierają na SOR osób, które odniosły li tylko powierzchowne obrażenia, nie wymagające specjalistycznego zaopatrzenia medycznego, dające się skutecznie zaopatrzyć za pomocą środków pozostających do dyspozycji ratowników medycznych.

Nie ulega również wątpliwości, iż z zabezpieczonej dokumentacji medycznej wynika, że u pokrzywdzonego Ł. S. zdiagnozowano „otwartą ranę powłok głowy” i jednocześnie brak jest podstaw do zakwestionowania wiarygodności zeznań pokrzywdzonego, w których podał, że „w szpitalu odmówił szycia rany i po opatrzeniu został zwolniony do domu”. W konsekwencji nie sposób przydać – tak jak chciałby tego apelujący – waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego G. R., w których oskarżony zaprzeczył, aby podczas omawianego zdarzenia posłużył się nożem, wręcz przeciwnie zakwestionowanie przez Sąd Okręgowy wiarygodności wyjaśnień oskarżonego w tym zakresie było w pełni uzasadnione i uprawnione.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego G. R. od popełnienia czynu przypisanego mu w punkcie 2, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej oraz wskazanych w dalszej części uzasadnienia.

3.2.

Zarzuty z punktów I.2.A., I.2.B., I.2.D. i I.2.E., apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustosunkowując się do tych zarzutów w pierwszej kolejności stwierdzić należy, że chybione jest kwestionowanie wiarygodności zeznań świadków I. S. i Ł. S. poprzez powołanie się na okoliczności wyeksponowane przez apelującego.

Mianowicie, stwierdzenie w zeznaniach złożonych w postępowaniu przygotowawczym przez pokrzywdzonego Ł. S., że ze strony jego samego i jego brata I. S. nie miała miejsca żadna agresja wobec oskarżonego G. R., można logicznie i przekonywująco tłumaczyć tym, że szarpaniny, przewrócenia na podłogę i przytrzymania (przyduszenia), świadek nie postrzega w kategoriach agresji, co wpisuje się w charakter środowiska, w którym funkcjonują zarówno oskarżony, jak i bracia S. (jeden z policjantów zeznał, że „u S. też były interwencje”). Za taką oceną zeznań świadka Ł. S. przemawia również to, że I. S. już w postępowaniu przygotowawczym podał, że oskarżonego poszarpał, zastrzegając przy tym, że go nie uderzył, nadto obaj bracia S. okoliczność szarpaniny i przewrócenia oskarżonego G. R. na podłogę przez I. S. zgodnie przyznali w postępowaniu głównym. Wskazuje to na to, że w odczuciu świadków szarpanina, przewrócenie na podłogę i przytrzymanie, to nie przemoc, albowiem tą statuuje dopiero zadawanie uderzeń, pobicie. Za przydaniem waloru wiarygodności zeznaniom świadka Ł. S. przemawia także to, że podobnie jak oskarżony, wywodzi się on ze środowiska, które, zwłaszcza wobec organów ścigania, nie zwykło uciekać się do fałszywych pomówień z uwagi na konsekwencje, jakie tego rodzaju zachowanie może spowodować dla fałszywie pomawiającego, już chociażby tylko w postaci reakcji wobec niego ze strony społeczności lokalnej.

Brak jest również miarodajnych podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadka Ł. S. z powołaniem na zeznania funkcjonariuszy Policji, którzy przeprowadzili interwencję na miejscu zdarzenia, w świetle których świadek Ł. S. miał zostać ugodzony nie czubkiem, lecz rękojeścią noża. Zauważyć bowiem trzeba, że wiedzę o uderzeniu pokrzywdzonego rękojeścią noża świadkowie powzięli wyłącznie na podstawie relacji I. S., który, jak wynika z prawidłowych ustaleń Sądu I instancji, nie mógł widzieć momentu, w którym doszło do uderzenia Ł. S. (okoliczność tą świadek I. S. przyznał w zeznaniach złożonych przez Sądem), po wtóre takiemu ustaleniu przeczą okoliczności omówione wyżej, wiążące się z doznaniem przez pokrzywdzonego Ł. S. takiej rany, która nie mogła zostać skutecznie zaopatrzona przez ratowników medycznych i wymagała przewiezienia pokrzywdzonego do (...) (była to „otwarta rana powłok głowy”). Nadto, gdyby rzeczywiście pokrzywdzony miał zostać uderzony rękojeścią noża, to oskarżony G. R. musiałby trzymać nóż za ostrze, to natomiast w zdecydowanej większości wypadków skutkuje powstaniem obrażeń dłoni, a tego rodzaju obrażenia nie zostały u oskarżonego zdiagnozowane.

Okoliczności omówione wyżej, oceniane kompleksowo i we wzajemnym ze sobą powiązaniu, powodują, iż za chybione uznać również trzeba dezawuowanie zeznań świadka Ł. S. z powołaniem na więzi łączące go z bratem I. S. oraz ówczesną partnerką brata J. C..

W świetle okoliczności omówionych dotychczas chybione jest także kwestionowanie wiarygodności zeznań pokrzywdzonego I. S. w zakresie, w jakim jego zeznaniom przydał walor wiarygodności Sąd I instancji. Żadna bowiem z okoliczności powołanych przez apelującego nie deprecjonuje wiarygodności zeznań tego świadka we wskazanej części.

W dalszej kolejności wskazać trzeba, że z logicznych i konsekwentnych zeznań pokrzywdzonego Ł. S. wynika, że w pewnym momencie zauważył, jak oskarżony G. R. biegł w kierunku jego brata I. S. z nożem w ręce podniesionej do zamachu. Jak to zobaczył, to stanął pomiędzy oskarżonym a bratem i wówczas oskarżony uderzył go nożem z góry, trafiając ostrzem w głowę. W świetle tej relacji całkowicie chybiona jest argumentacja apelującego, w której obrońca podważa sposób posłużenia się przez oskarżonego nożem, potencjalne umiejscowienie ciosu, jego siłę i ewentualne konsekwencje dla pokrzywdzonego I. S.. Wszak, jeżeli oskarżony G. R. biegł z nożem w ręce podniesionej do zamachu w kierunku odwróconego do niego tyłem I. S., to z uwagi na sposób trzymania noża ( w ręce podniesionej do góry), w pełni uzasadnione jest przyjęcie, że zamiarem oskarżonego było ugodzenie I. S. w plecy. To z kolei powoduje, iż za prawidłową uznać także trzeba konstatację Sądu I instancji, polegającą na ustaleniu, iż oskarżony G. R. postępując w ten sposób, działał z zamiarem ewentualnym spowodowania u I. S. ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, albowiem dla każdego dorosłego człowieka jest oczywiste, że uderzenie nożem w plecy może prowadzić do powstania obrażeń ciała pociągających za sobą wskazany skutek, natomiast dynamizm zdarzenia, różnice we wzajemnym usytuowaniu napastnika i ofiary powodują, iż nie jest możliwe precyzyjne ustalenie części ciała (konkretnie części pleców) pokrzywdzonego, w którą cios mógł trafić. Wbrew stanowisku prezentowanemu przez apelującego, przyjęcie takich ustaleń nie wymaga przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego lekarza, zaś zakończenie pochodu czynu skierowanego przeciwko pokrzywdzonemu I. S. w fazie usiłowania powoduje, że brak było podstaw do przeprowadzenia takiego dowodu na okoliczność siły z jaką cios miałby zostać zadany. Podkreślić trzeba, że o sile ewentualnego ciosu skierowanego wobec pokrzywdzonego I. S. nie można wnioskować na podstawie obrażeń odniesionych przez Ł. S., albowiem oskarżony G. R. swoim zachowaniem bezpośrednio zmierzał do uderzenia nożem I. S., jednak do zadania temu pokrzywdzonemu ciosu nie doszło wobec interwencji Ł. S.. Nie można zatem wnioskować o sile ciosu, który nie został zadany, przy czym jednocześnie można zasadnie ustalić zamiar sprawcy towarzyszący takiemu zachowaniu w oparciu o pozostałe, omówione wyżej, okoliczności zdarzenia i zachowania sprawcy. Koresponduje to z opisem czynu przypisanego oskarżonemu G. R. w punkcie 2 zaskarżonego wyroku, albowiem przyjęto w nim, że oskarżony, wskutek interwencji Ł. S., nie zadał pokrzywdzonemu I. S. ciosu nożem w plecy, a jedynie usiłował to zrobić.

W ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił także motywację, która towarzyszyła zachowaniu oskarżonego G. R.. Niewątpliwie zachowanie oskarżonego było spowodowane złością, rozczarowaniem i zazdrością, wynikającą z odtrącenia go przez J. C. i to w czasie, gdy pozostawał on pozbawiony wolności i związania się przez nią z I. S.. Posłużenie się pojęciem „zamiaru wyeliminowania rywala”, przy uwzględnieniu pozostałych okoliczności wskazanych przez Sąd I instancji, jak również oceniane przez pryzmat samego rozstrzygnięcia (przyjęcie usiłowania spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i to w zamiarze ewentualnym), winno być zatem odczytywane wyłącznie w kategoriach próby odtworzenia przez oskarżonego dotychczasowych relacji łączących go z J. C..

W świetle powołanej wyżej argumentacji za chybiony uznać także trzeba zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk. W orzecznictwie bowiem powszechnie przyjmuje się, że jeżeli z materiału dowodowego wynikają różne wersje przebiegu zdarzenia, to nie jest to jeszcze równoznaczne z zaistnieniem „nie dających się usunąć wątpliwości” w rozumieniu przepisu art. 5 § 2 kpk. Zatem w sytuacji, gdy dokonanie określonych ustaleń faktycznych zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów lub też dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo. W konsekwencji, gdy sąd poczyni stanowcze ustalenia, oparte na przyjętej analizie i ocenie dowodów przeprowadzonej z zachowaniem reguł ocen wynikających z dyspozycji art. 7 kpk (a zatem w granicach swobodnej oceny dowodów), to w ogóle nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 kpk (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2018 r., III KK 286/17, Lex nr 2559388; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2018 r., II AKa 109/18, Lex nr 2567675; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 września 2018 r., II AKa 185/18, Lex nr 2559510). Także w postanowieniu z dnia 25.04.2007r., Sąd Najwyższy (III KK 46/07; Prok. i Pr. 2008/2/5) stanął na stanowisku, że nie dochodzi do naruszenia dyrektywy zawartej w art. 5 § 2 k.p.k. wtedy, gdy wprawdzie istnieją dwie grupy przeciwstawnych sobie dowodów, ale ustalając przebieg wydarzeń sąd orzekający oprze się na dowodach, które wspierają przyjęty stan faktyczny z jednoczesnym przedstawieniem argumentacji przemawiającej za takim wyborem i wskazaniem dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym, a taka właśnie sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie zwłaszcza, iż Sąd I instancji w przekonywujący sposób podał powody, dla których, w określonym zakresie, odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego G. R..

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego G. R. od popełnienia czynu przypisanego mu w punkcie 2, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.3.

Zarzut z punktu I.2.C., apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Z prawidłowych ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji wynika, że do posłużenia się w ustalony sposób przez oskarżonego G. R. nożem doszło nie tylko w czasie, gdy zastosowana wobec niego przez I. S. przemoc fizyczna ustała, ale co więcej w momencie, w którym oskarżonemu ze strony I. S. nie groziło już jakiekolwiek niebezpieczeństwo. Wynika to wprost ze zgodnych wyjaśnień I. S. i Ł. S.. Mianowicie, świadek I. S. zeznał, że „oskarżony zaczął się kłócić, przewróciłem go i przydusiłem, zapytałem, czy ma dość, powiedział, że tak, ja go puściłem, wstałem i powiedziałem wychodzimy”, natomiast świadek Ł. S. podał, że „zaczęli się szarpać, w czasie szarpaniny I. przewrócił oskarżonego na ziemię, ale oskarżony poprosił żeby już skończyć. Brat go puścił, wstał i powiedział „idziemy”. W takiej sytuacji brak jest jakichkolwiek uzasadnionych podstaw do przyjęcia, aby oskarżony G. R. działał w warunkach obrony koniecznej, bądź aby jego zachowanie stanowiło eksces intensywny, czy też ekscensywny. Przemoc ze strony I. S. nie tylko już bowiem ustała, ale co więcej I. S. swoim zachowaniem, tak werbalnym, jak i fizycznym, w sposób ewidentny dał wyraz temu, że odstępuje od wszelkiej dalszej przemocy, czego oskarżony miał pełną świadomość, skoro zaatakował w momencie, w którym J. C., I. S. i Ł. S., odwróceni do oskarżonego tyłem, kierowali się już do wyjścia z mieszkania. Z oczywistych względów zachowanie oskarżonego G. R. nie może być także oceniane przez pryzmat zarówno dyspozycji art. 25 § 2a, jak i art. 25 § 3 kk. Jest bowiem oczywistym, że oskarżony nie odpierał zamachu polegającego na wdarciu się do jego mieszkania, jak również nie działał pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami zamachu.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego G. R. od popełnienia czynu przypisanego mu w punkcie 2, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.4.

Zarzuty z punktu II apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustosunkowując się do tych zarzutów, stwierdzić należy co następuje.

W świetle okoliczności zachowania oskarżonego G. R., znajdujących potwierdzenie w zeznaniach świadków J. R. i W. K., Sąd I instancji w sposób uzasadniony i uprawniony przydał walor wiarygodności tym zeznaniom pokrzywdzonej J. C., w których podała ona, że oskarżony G. R. skierował do niej słowa „teraz cię potnę”, pomimo, iż jednocześnie zakwestionował wiarygodność zeznań pokrzywdzonej co do innych, wskazanych okoliczności. Warto w tym miejscu przypomnieć, że świadek J. R. zeznał, że „w pewnym momencie do mieszkania wszedł oskarżony, trzymał w ręku nóż średniej wielkości, zamknął drzwi, przekręcił klucz i rzucił się na J., wyzywał ją „ty kurwo, szmato” i tym nożem zaczął machać jej przy twarzy i zadawać ciosy machał nim na oślep, chciał jej zrobić krzywdę, pociął jej twarz, ona cała zalała się krwią, wszędzie było czerwono”, natomiast świadek W. K. podał, że „w pewnej chwili do tego mieszkania wleciał G. R., on wpadł tam z nożem i pociął J.. Nie potrafi tego dokładnie opowiedzieć, bo był mocno pijany”. Skoro zatem nie ulega wątpliwości, że oskarżony mając już w ręku nóż gwałtownie wszedł do mieszkania, w którym znajdowała się pokrzywdzona i praktycznie od razu zaatakował ją w określony sposób, to uzasadnione jest przyjęcie, że posłużył się słowami, o których zeznawała J. C., albowiem wpisują się one, tak w sposób zachowania oskarżonego, jak i jego skutek. Konstatacji tej nie sprzeciwia się bynajmniej to, że obaj wskazani wyżej świadkowie nie wskazali na to, aby oskarżony posłużył się takim sformułowaniem. Zauważyć bowiem trzeba, że zdarzenie miało charakter nagły i ekspansywny, zaś obaj świadkowie przyznali, że pozostawali wówczas pod silnym wpływem alkoholu. Na marginesie warto zauważyć, że nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, że oskarżony nie skierował wobec pokrzywdzonej słów o wskazanej treści, to samo jego zachowanie byłoby w pełni wystarczające dla ustalenia zamiaru z jakim zaatakował pokrzywdzoną, a w konsekwencji celu który chciał osiągnąć.

W dalszej kolejności zauważyć trzeba, że nie odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy twierdzenie apelującego, jakoby Sąd I instancji pominął wyjaśnienia oskarżonego G. R., w których ten podał, że „nic nie myślał”, „chciał ją nastraszyć”. Wręcz przeciwnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji odniósł się do tych wyjaśnień i w logiczny, przekonywujący sposób wskazał powody, dla których zakwestionował ich wiarygodność.

Zaznaczyć także trzeba, że towarzyszący zachowaniu oskarżonego zamiar, Sąd I instancji trafnie wywiódł z obiektywnych okoliczności towarzyszących jego zachowaniu, w tym w szczególności z umiejscowienia ciosów nożem, co powoduje, że całkowicie chybione jest powoływanie się przez apelującego na stan nietrzeźwości oskarżonego, który miałby powodować, że „działał on impulsywnie i bez specjalnej motywacji”.

Równie chybione, albowiem całkowicie sprzeczne z zasadami logicznego rozumowania, jak i wskazaniami doświadczenia życiowego, jest podnoszenie przez apelującego, iż oskarżony nie działał z zamiarem oszpecenia pokrzywdzonej, albowiem „trzymał nóż tak, że w chwili zadania ciosu, twarz J. C. była najbliższym i najłatwiejszym sięgnięcia celem, nadto zaś zadał pokrzywdzonej tylko jeden cios nożem. Tutaj, wskazać trzeba, że twarz człowieka, już chociażby tylko ze względu na proporcje do pozostałych części ciała, z pewnością nie jest „najbliższym i najłatwiejszym sięgnięcia celem” po wtóre zaś już z samych powołanych wyżej zeznań świadka J. R. wynika, że oskarżony „wymachiwał nożem przy twarzy pokrzywdzonej i zaczął zadawać nim ciosy machając na oślep”, a zatem bynajmniej nie ograniczył się do jednego ciosu, a wyłącznie jeden z ciosów dosięgnął twarzy pokrzywdzonej powodując ranę, której nie można marginalizować, zwłaszcza przez pryzmat finalnego skutku. Zważyć bowiem trzeba, że dokładne umiejscowienie ciosu było z pewnością po części przypadkowe, albowiem z uwagi na dynamizm sytuacji oskarżony nie był w stanie precyzyjnie mierzyć uderzeń. Istotne jest to, że jest to cios, a w konsekwencji i obrażenie, w obrębie twarzy pokrzywdzonej. Zauważyć także trzeba, że dla zrealizowania zamiaru w postaci trwałego oszpecenia innej osoby nie trzeba zachowywać się tak dalece brutalnie, jak wskazuje na to obrońcą. To natomiast, iż rana nie wywołała trwałych skutków, stanowiło okoliczność całkowicie niezależną od zachowania oskarżonego, albowiem jak wyżej wskazano, nie był on w stanie ani precyzyjnie ukierunkowywać uderzeń, ani w pełni kontrolować siły ciosu.

Wniosek

Wniosek o zmianę rozstrzygnięcia z punktu 1 sentencji zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu, tj. wyeliminowania kwalifikacji z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 156 § 1 pkt. 2 kk, to znaczy na kwalifikację prawną z art. 157 § 2 kk i wymierzenie możliwie łagodnej kary za ten czyn, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.5.

Zarzut z punktu III apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy przesłuchał pokrzywdzoną J. C. pod nieobecność oskarżonego w trybie art. 390 § 2 kpk, albowiem pokrzywdzona o to wnosiła twierdząc, że obawia się oskarżonego.

Decyzja Sądu była uprawniona, dla jej podjęcia nie zachodziła potrzeba uzyskania opinii biegłego psychologa. Stwierdzić bowiem trzeba, że świadek zważywszy na czyn, którego popełnienia na jego szkodę dopuścił się oskarżony, mogła żywić przed nim uzasadnioną obawę, co mogło wpłynąć krępująco na jej zeznania. Podczas przesłuchania pokrzywdzonej był obecny obrońca oskarżonego, zaś oskarżonego po powrocie na salę rozpraw poinformowano o przebiegu rozprawy pod jego nieobecność oraz odczytano zeznania pokrzywdzonej. Jednocześnie z protokołu rozprawy wynika, że oskarżony nie skorzystał z możliwości zadawania pytań.

Wniosek

Wniosek o przeprowadzenie w postępowaniu odwoławczym dowodu z zeznań J. C. w obecności oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek bezzasadny. Przyczyny jego oddalenia zostały wskazane w stosownym postanowieniu Sądu Odwoławczego, odnotowanym w protokole rozprawy odwoławczej.

3.6.

Zarzut z punktu IV apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten w ogóle nie został rozwinięty w uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego, stąd za wystarczające uznać trzeba poprzestanie na stwierdzeniu, że wobec stopnia społecznej szkodliwości obu czynów oraz warunków i właściwości osobistych oskarżonego G. R., będącego osobą uprzednio wielokrotnie karaną, w tym za przestępstwo rozboju oraz pobicie, posiadającego negatywną opinię środowiskową, wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe nie cechują się rażącą niewspółmiernością w aspekcie rażącej surowości. Tym bardziej właściwością tą nie odznacza się wymierzona oskarżonemu kara łączna pozbawienia wolności, jeżeli zważyć, iż została ona orzeczona na zasadzie asperacji, dalece oscylującej ku absorpcji. Stąd wyłącznie na marginesie należy podnieść, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem kara rażąco niewspółmierna to wyłącznie taka kara, której nie da się zaakceptować z powodu różnicy o randze zasadniczej, wręcz „bijącej w oczy” pomiędzy nią, a karą sprawiedliwą (zob. m.in. wyrok SA w Krakowie z 14.09.2005r., II AKa 165/05, KZS 2005/10/32; wyrok SA w Krakowie z 14.10.2008r., II AKa 132/08, KZS 2008/11/64), zaś tego rodzaju karą - w aspekcie rażącej surowości – żadna z kar wymierzonych oskarżonemu, tj. każda z kar jednostkowych oraz kara łączną pozbawienia wolności, z pewnością nie jest.

Z kolei charakter i skutki czynu popełnionego na szkodę pokrzywdzonej J. C. w pełni uzasadniają orzeczenie wobec oskarżonego na wskazany okres czasu środka karnego w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną oraz zbliżania się do niej na wskazaną odległość.

Wniosek

Temu zarzutowi nie towarzyszy żaden wniosek.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.7.

Zarzut z punktu V apelacji obrońcy oskarżonego G. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew podniesionemu zarzutowi Sąd I instancji słusznie przyjął, iż wysokość zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu G. R. z urzędu, należy ustalić w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Zauważyć bowiem trzeba, że przywołanym przez skarżącego wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2020 roku, sygn. akt SK 66/19, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 1801) jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten odnosi się zatem do przepisu nieobowiązującego już aktu wykonawczego, nie zaś przepisów obecnie obowiązującego rozporządzenia w przedmiocie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie z urzędu, a to właśnie te przepisy znajdują zastosowanie w niniejszej sprawie. Nie znajduje uzasadnienia postulowane przez skarżącego rozszerzenie skutków tego wyroku na przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, a w konsekwencji zastosowanie, w miejsce przepisów tego rozporządzenia, przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Stąd rozstrzygnięcie z punktu 7 zaskarżonego wyroku uznać należy za prawidłowe.

Wniosek

Wniosek o zmianę rozstrzygnięcia z punktu 7 sentencji zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie obrońcy z urzędu wynagrodzenia w kwocie 3.099,60 złotych z uwzględnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2020 roku, SK 66/19, a więc przy uwzględnieniu § 11 ust. 1 pkt. 2 i § 11 ust. 2 pkt. 5 w zw. z § 17 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy wobec nie podzielenia zasadności zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego, przy jednoczesnym nie zachodzeniu w sprawie okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 i 3.

Z uwagi na sytuację materialną oraz konieczność odbycia kary pozbawienia wolności, Sąd Odwoławczy zwolnił oskarżonego G. R. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania odwoławczego.

O wysokości kwoty przyznanej tytułem zwrotu kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym, orzeczono na podstawie § 17 ust. 2 pkt. 5 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

7.  PODPIS

SSO (del.) Teresa Jędrzejas - Paluch SSA Piotr Filipiak SSA Marcin Schoenborn

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego G. R..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Obrońca oskarżonego G. R. w zakresie, w jakim wyrok dotyczy tego oskarżonego, zaskarżył go w całości.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana