Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący

Sędzia SA Robert Kirejew

Sędziowie

SA Małgorzata Niementowska (spr.)

SA Mirosław Ziaja

Protokolant

Jolanta Stańczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 294/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 31 stycznia 2022 roku sygn.. akt II K 49/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty obrońcy oskarżonego:

- obraza przepisów postępowania tj art.7 k.p.k., art.424 k.p.k.;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia;

-rażąca niewspółmierność kary

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

-argumenty podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego okazały się w większości niezasadne. Na wstępie, zaznaczyć należy, iż środek zaskarżenia miał polemiczny charakter w kwestii dokonanej przez sąd I instancji oceny materiału dowodowego, zwłaszcza, że sprawa przeciwko oskarżonemu H. S. opierała się w głównej mierze na analizie zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonego zaś załączone w jej toku dokumenty miały uwiarygodnić, bądź też zdyskredytować część z nich. Konsekwentnie, zatem, apelacja wskazując na naruszenia przepisu art. 7 k.p.k. w istocie kwestionowała ocenę tzw. dowodów osobowych, a tym samym zasadność poczynionych przez sąd ustaleń faktycznych. Te ostatnie zostały natomiast zakwestionowane przez skarżącego w odrębnym punkcie 2 apelacji

-słusznie sąd uczynił odmawiając dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego w przeważającej części, w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, uznając je za przyjętą linię obrony, która nie znajdowała oparcia w prawidłowo zebranym i ocenionym przez Sąd Okręgowy materiale dowodowym.. I tak:

a. twierdzenia oskarżonego, w których zaprzeczył, aby groził pokrzywdzonej nożem zmuszając ją do zejścia z piętra domu po schodach oraz aby w sytuacji gdy zamierzała opuścić posesję samochodem groził, że poprzebija opony w pojeździe zmuszając ją do pozostania na terenie nieruchomości, pozostają w całkowitej sprzeczności z zeznaniami pokrzywdzonej. Tej ostatniej nie sposób odmówić konsekwencji w składanych na każdym etapie postępowania zeznaniach. P. W. zarówno w czasie śledztwa jak i postępowania przed sądem złożyła obszerne i szczegółowe zeznania. Słusznie zostały one uznane przez sąd I instancji za przekonujące i konsekwentne, a sąd odwoławczy tę ocenę podziela. Jej twierdzenia o posiadanym przez oskarżonego nożu w dniu zdarzenia, a następnie o odebraniu go od niej gdy usiłowała wyjechać z posesji zostały uwiarygodnione rezultatem przeszukania samochodu oskarżonego. Tam właśnie w czasie przeszukania ujawniono przedmiotowy nóż;

b. prawidło również sąd meriti odmówił dania wiary tej części wyjaśnień oskarżonego, w których zaprzeczył aby przed posesją T. P. nie groził pokrzywdzonej pozbawieniem życia i aby nie rzucił w jej kierunku kamieniem. Zeznając na temat tego zdarzenia pokrzywdzona podobnie jak poprzednio, konsekwentnie, na każdym etapie postępowania opisała jego przebieg. Z jej zeznań w sposób oczywisty jawi się jego przebieg począwszy od momentu kiedy wyszła z psem na dwór , a skończywszy na powrocie do budynku z rozbitą i krwawiącą głową. W świetle jej zeznań bezspornym jest, że to oskarżony wypowiadał groźby pozbawienia życia pod jej adresem i to on rzucił w nią kamieniem. Pokrzywdzona nie miała najmniejszych wątpliwości co do rozpoznania głosu oskarżonego i zrozumienia słów, jakie wypowiadał w języku niderlandzkim. Zeznania P. W. dotyczące tego etapu zajścia zbieżne są zarówno z protokołem oględzin miejsca zdarzenia, z którego wynika umiejscowienie szklanki, która wypadła jej z ręki na skutek uderzenia jej kamieniem, kamienia, którym została uderzona czy kępki wyrwanych jej włosów. Zeznania te znajdują również poparcie w zeznaniach T. P., który nie tylko czynnie uczestniczył w zdarzeniu od momentu kiedy zakrwawiona pokrzywdzona wbiegła do domu ale był również pierwszą osobą, której pokrzywdzona bezpośrednio po uderzeniu wskazała sprawcę. Powyższe w kontekście wyjaśnień oskarżonego, który nie zaprzeczał, że przyjechał w pobliżu posesji T. P., znalezionych w jego telefonie zdjęć tej ostatniej, rękawiczek zabezpieczonych w jego aucie, na których ujawniono ślady po kontakcie z przedmiotem o barwie zgodnej z nawarstwieniami na zabezpieczonym kamieniu, zeznania pokrzywdzonej czynią wiarygodnymi. I w końcu o ich prawdziwości świadczą również wiadomości głosowe prowadzone przez komunikator Messenger. Podzielając ocenę powyższych dowodów, jaką sąd meriti wyłożył na kartach uzasadnienia w sekcji 1, sąd odwoławczy nie widzi powodów do szczegółowego ich omówienia, odsyłając obrońcę i prokuratora do pisemnych motywów zaskarżonego wyrok;

c. słusznie również sąd I instancji odmówił oskarżonemu H. S. dania wiary, co do wyjaśnień, w których zaprzeczał, aby po zajściu nakłaniał pokrzywdzoną do złożenia fałszywych zeznań. Te jego twierdzenia w kontekście zeznań pokrzywdzonej uznanych za prawdziwe jawią się jako całkowicie niewiarygodne. W sposób oczywisty i bezsporny utwierdza sądy obu instancji treść zarówno pisemnych jak i głosowych wiadomości kierowanych do pokrzywdzonej. Powyższa kwestia zwłaszcza jeśli chodzi o prawidłowość tłumaczeń wiadomości głosowych została z należyta starannością wyjaśniona przez sąd I instancji i poprawność końcowych wniosków oraz ustaleń sądu nie budzi wątpliwości;

- mając na uwadze powyższe ustalenia nie sposób zgodzić się z zarzutem skarżącego, że sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych uznając sprawstwo oskarżonego wobec wszystkich zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów;

- nie ma również racji skarżąca formułując pod adresem sądu zarzut obrazy przepisów postępowania art.7 k.p.k. i art.424 k.p.k. Jeżeli chodzi o obrazę art.7 k.p.k. to zwrócić należy uwagę, że wedle ugruntowanego w orzecznictwie poglądu przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art.7 k.p.k. zawsze wtedy, gdy stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego i znalazło to odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku. Nadto, wprost za Sądem Najwyższym trzeba przypomnieć, iż kontrola instancyjna oceny dowodów z natury swej nie obejmuje sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy. Tak więc dokonanie przez sąd odwoławczy nowej, odmiennej oceny dowodów jest uzasadnione tylko wówczas, gdy w wyniku kontroli odwoławczej stwierdzona zostanie dowolność oceny poczynionej przez sąd I instancji (pomijając kwestię nowych dowodów). Jeżeli natomiast ocena dokonana przez sąd I instancji pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., nie ma podstaw do zmieniania jej w postępowaniu odwoławczym (por. wyrok SN z dnia 11 lutego 2004 roku, IV KK 323/03, Lex 84466). Odnosząc się wprost do materiału dowodowego zebranego w sprawie oskarżonego a przede wszystkim do pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, sąd odwoławczy dostrzega, że sąd meriti w uzasadniając swoje orzeczenie wskazał, iż ustalając stan faktyczny miał na uwadze nie tylko okoliczności obciążające oskarżonego, ale także dowody mające potwierdzać jego wersję, których wydźwięk poddał analizie. Sąd I instancji, co wynika bezpośrednio z pisemnych motywów wyroku odniósł się do wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadków A. S., M. C., Ł. K. i prawidłowo je ocenił. Tym samym nie sposób zarzucać sądowi naruszenia art.7 k.p.k., skoro ferując wyrok miał on na uwadze wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Sąd nie dopuścił się także obrazy art.424 k.p.k. Przeprowadzony w uzasadnieniu wywód jest spójny i logiczny, zaś ustalenia faktyczne poprzedzone są oceną dowodów. Dodatkowo, precyzyjnie wskazano przesłanki, na których oparto kwalifikację prawną czynów przypisanych oskarżonemu H. S. oraz okoliczność, które legły u podłoża wymiaru kary, tak, iż w rezultacie możliwa stała się pełna kontrola instancyjna wyroku Sądu pierwszej instancji zarówno w sferze formalnej, jak i motywacyjnej;

- jedynie częściowo podzielił sąd odwoławczy zarzutu skarżącego, co do orzeczenia w stosunku do oskarżonego kary rażąco surowej ale jedynie w odniesieniu do orzeczonej kary łącznej. Sąd Okręgowy należycie ocenił znaczenie i ciężar gatunkowy ustalonych okoliczności w odniesieniu do przypisanych oskarżonemu poszczególnych przestępstw, a orzeczone wobec oskarżonego kary jednostkowe uwzględniły je w stopniu należytym i żadną miarą nie mogą być uznane za rażąco surowe i ukształtowane „ponad winę sprawcy”. Należy podzielić zapatrywania i przytoczoną argumentację Sądu Okręgowego na okoliczność ukształtowania ich w znajdującej odzwierciedlenie w wyroku wysokości. Rozstrzygnięcie w tym zakresie jest niewątpliwie słuszne i sprawiedliwe. Przy ustalaniu rozmiaru społecznej szkodliwości przestępczych zachowań oskarżonego sąd uwzględnił bowiem wszystkie okoliczności z art. 115 § 2 k.k. i nadał im właściwą rangę. Uwzględnił zatem rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynów, motywację oskarżonego i postać zamiaru, z jakim działał . A zatem uwagi sądu nie uszła żadna z okoliczności wyznaczających rozmiar społecznej szkodliwości czynów oskarżonego. Kształtując kary pozbawienia wolności za poszczególne czyny oskarżonego sąd miał również w polu widzenia warunki i właściwości osobiste oskarżonego. Słusznie podkreślił sąd I instancji kształtując kary za poszczególne przestępstwa, że miał w polu widzenia zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające, a łączna ocena wszystkich elementów poddanych wartościowaniu spowodowała ukształtowanie kar jednostkowych w wysokości zaaprobowanej przez sąd odwoławczy. Nie podzielił natomiast sąd odwoławczy stanowiska sądu meriti w zakresie wysokości orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej. Sąd I instancji uznał, że surowość kary łącznej powinna wzrastać wraz z liczbą popełnionych przez oskarżonego przestępstw i musi być orzeczona w stopniu niezbędnym dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania, a jednocześnie nie może „utwierdzać oskarżonego w przekonaniu, że popełnienie wielu przestępstw nie pociągnie dla niego żadnych negatywnych konsekwencji bowiem dzięki tej zasadzie wymierzona za nie kara , nie będzie wyższa od najwyższej z kar wymierzonych”. Zdaniem sądu odwoławczego trudno odmówić słuszności takiemu stanowisku, niemniej nie może ono stanowić generalnej zasady mającej zastosowanie przy kształtowaniu kar łącznych w każdym przypadku. Takie postawienie sprawy byłoby nadmiernym uproszczeniem bowiem należy mieć na uwadze indywidualny charakter każdego zdarzenia podlegającego ocenie Sądu oraz towarzyszące mu okoliczności. Sąd odwoławczy zdecydował o zastosowaniu wobec oskarżonego zasady całkowitej absorbcji, którą można zastosować, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową albo gdy orzeczone za niektóre z czynów kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś inne szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z przestępstwami popełnionymi w bardzo bliskim związku czasowym przy tożsamości osoby pokrzywdzonej w stosunku do dwóch z nich. Dwa przestępstwa zostały popełnione w odstępie około 2 godzin, a trzecie kilkanaście godzin po popełnieniu wcześniejszych. Jednocześnie nie można pominąć faktu, że ich genezą było jedno emocjonalne zdarzenie u podłoża, którego leżała zazdrość oskarżonego o pokrzywdzoną, niemożność pogodzenia się z jej decyzją o zerwaniu związku i zakończeniu wspólnego życia, co można potraktować jako szczególną okoliczność. Nie stanowi to oczywiście usprawiedliwienia dla postawy oskarżonego ale wskazuje na bliską wieź emocjonalną łączącą wszystkie zdarzenia. To w powiązaniu z postawą pokrzywdzonej nie wykazującej negatywnego nastawienia do oskarżonego i mającą pełną świadomość wyrażonej przez oskarżonego skruchy i żalu, zdaniem sądu odwoławczego orzeczoną wobec niego karę łączną w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy czyni słuszną, celową i sprawiedliwą. Kara ta według sądu odwoławczego jest orzeczona w stopniu niezbędnym dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania.

Wniosek

Zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego względnie o wymierzenie oskarżonemu kary w łagodniejszym wymiarze

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jedynie częściowo zasadny z powodów wskazanych w sekcji 3.1

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie 4 obniżył orzeczoną wobec oskarżonego karę łączną do 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24 października 2020 r. godzina 15:20 do dnia 27 października 2022 r.;

- uchylił rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 6 wyroku;

- w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy;

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany wyroku w sekcji 3.1

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. 3

zwolniono oskarżonego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa oraz od opłaty za dwie instancje.

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Niementowska SSA Robert KirejewSSA Mirosław Ziaja

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarzonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1,2,3,4,5,6

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☐

zmiana