Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący

Michał Marzec (spr.)

Sędziowie

Małgorzata Niementowska

Robert Kirejew

Protokolant

Jolanta Stańczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 225/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 1 kwietnia 2022 roku XXI 157/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

apelacja obrońcy - zarzut obrazy materialnego:

1.art. 156 § 3 kk

2.art. 77 § 2 kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy praw materialnego został błędnie postawiony gdyż zarzut ten może być zasadny tylko wtedy, gdy nie kwestionuje się ustaleń faktycznych, a jedynie błędne zastosowanie prawa. Nie ma obrazy prawa materialnego, gdy wadliwość orzeczenia jest skutkiem błędnych ustaleń faktycznych. Zatem obrońca nie mógł postawić zarzutu obrazy prawa materialnego poprzez uznanie winnym zbrodni zabójstwa z art. 148 § 1 kk, a nie z art.156 § 1 kk lub 158 § 3 kk, skoro sąd I instancji ustalił, że oskarżony działając w pojedynkę poprzez zadawanie silnych uderzeń rękami, kopanie skakanie, kolankowanie, deptanie po głowie i innych częściach ciała umyślnie, z zamiarem bezpośrednim spowodował rozległe obrażenia skutkujące śmiercią J. T.. Uzasadnienie apelacji wskazuje, że obrońca właściwie nie kwestionuje przebiegu zdarzeń ustalonego przez sąd I instancji, a wyłącznie podejmuje próbę wykazania, że błędnie został oceniony zamiar działania oskarżonego. Hasłowe wskazanie w zarzucie możliwości przyjęcia kwalifikacji z art. 158 § 3 kk z uwagi na udział w zdarzeniu P. B. czy stwierdzenie, że gdyby oskarżony skakał po głowie to zmiażdżyłby czaszkę pokrzywdzonego nie jest wystarczającą przesłanką do przyjęcia, że stanowi to merytoryczną próbę podważenia ustalonego udziału i zachowania oskarżonego w czasie zdarzenia. Obrońca oskarżonego jest podmiotem fachowym, któremu znane są zasady rozpoznania środka odwoławczego w granicach zaskarżenia wynikających z treści art. 433 kpk i jest oczywiste, że treści zarzutów nie można się domyślać bądź ich rozszerzać. Dlatego odnosząc się do zasadności ocen Sądu I instancji należy podnieść, iż prawidłowo działając w ramach swych uprawnień oparł się na materiale dowodowym wskazanym w formularzu pisemnego uzasadnienia wyroku i uznał, że pierwsze wyjaśnienia oskarżonego złożone w postępowaniu przygotowawczym, w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym wskazanym w tym uzasadnieniu, winny być podstawą ustaleń faktycznych. Próba podważenia ocen w zakresie zamiaru działania oskarżonego jest mało przekonywująca. Przede wszystkim obrońca zupełnie pomija treść wskazanych wyjaśnień oskarżonego z postępowania przygotowawczego, kiedy nie tylko przyznał, że pobił pokrzywdzonego i nie pan nad swą agresją, ale wprost powiedział, że skakał na głowę pokrzywdzonego. W tej sytuacji teza apelacji starającej wykluczyć taki przebieg zdarzeń poprzez zupełnie dowolne stwierdzenie, że gdyby tak było to czaszka byłaby zmiażdżona, jest mało przekonywująca. Z takimi wyjaśnieniami oskarżonego koresponduje wynikających z protokołu sekcji zwłok zakres obrażeń w postaci złamania łuków jarzmowych oczodołów, wielokrotnego złamania kości nosa i twarzoczaszki, krwotoku podpajęczynówkowego i ogniska stłuczenia mózgu. oraz opinia biegłych, która taki mechanizm obrażeń potwierdza. Nie wiadomo co obrońca rozumie pod pojęciem zmiażdżenia czaszki, ale zdaniem Sąd Apelacyjnego stwierdzone obrażenia mogą być w tym kontekście oceniane. Dla Sądu Apelacyjnego nie ulega wątpliwości, że sprawca zadając tak silne i poważne obrażenia w newralgiczną dla życia człowieka części ciała, w ich trakcie skacząc nogami na głowę pokrzywdzonego i kolanami miażdżąc żebra, chce go zabić. Tego rodzaju rozumowanie jest oczywiste dla każdego przeciętnie inteligentnego człowieka. Oskarżony po zadaniu tych obrażeń wychodzi z mieszkania pozostawiając pokrzywdzonego samemu sobie i nie interesuje się jego losem. Całokształt okoliczności jednoznacznie przekonuje o bezpośredniości działania oskarżonego.

2. Prawdą jest, że w pisemnym uzasadnieniu brak wskazania przesłanek zastosowania obostrzenia warunkowego przedterminowego zwolnienia z art. 77 § 2 kk. Postawiony w tym kontekście zarzut obrazy prawa materialnego jest oczywiście chybiony, gdyż zastosowanie tego obostrzenia ma charakter fakultatywny.

Wniosek

Zmiana wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny, to wniosek nie mógł zostać uwzględniony.

3.4.

apelacja obrońcy - obraza przepisów prawa procesowego:

1.art. 7 kpk

2.art. 424 § 2 kpk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1.  Z pierwszych wyjaśnień oskarżonego, którym Sąd Okręgowy dał wiarę wynika, że gdy wychodził z mieszkania pokrzywdzony oddychał i charczał. Moment śmierci pokrzywdzonego nie wynika z materiału dowodowego sprawy, nie mniej to czy w momencie wyjścia oskarżonego z mieszkania pokrzywdzony żył czy nie, w kontekście wskazanego mechanizmu powstania obrażeń nie ma decydującego znaczenia dla oceny zamiaru działania oskarżonego. Oskarżony wychodząc z mieszkania pozostawił brutalnie pobitego pokrzywdzonego z poważnym obrażeniami głowy i tułowia, który miał problemy z oddychaniem, skoro charczał. Gdyby oskarżony nie chciał śmierci pokrzywdzonego, to podjąłby kroki bezpośrednio zmierzające do udzielenia mu natychmiastowej pomocy. Wyjście i pozostawienie otwartych drzwi wejściowych do mieszkania nie realizuje tego wymogu.

Skakanie po głowie pokrzywdzonego nie wynika z wyjaśnień oskarżonego złożonych na rozprawie, ale sąd I instancji nie dał tym wyjaśnieniom wiary. Takie skakanie wynika z pierwszych wyjaśnień oskarżonego z postępowania przygotowawczego i wbrew tezie apelacji taki mechanizm powstania obrażeń potwierdza treść protokołu sekcji zwłok i opinia biegłego.

Teza o czynnym udziale w pobiciu P. B. wynika wyłącznie z wyjaśnień oskarżonego z rozprawy i nie ma potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym sprawy. Z zeznań P. B. wynika, że weszła do mieszkania pokrzywdzonego i widząc co robi starała się go powstrzymać. Oskarżony nie reagował i dlatego poszła na Policję. Ślady krwi na jej ubraniu mogły wtedy powstać, więc nie jest to okoliczność potwierdzająca wersje oskarżonego z rozprawy.

2.  Tylko taka obraza prawa procesowego, która ma wpływ na treść wyroku, może być skuteczną podstawą apelacyjną. Wady uzasadnienia, skoro zostało sporządzone po wydaniu wyroku, takiego przymiotu nie mają.

Wniosek

Zmiana wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny, to wniosek nie mógł zostać uwzględniony

3.5.

apelacja obrońcy - zarzut rażącej niewspółmierności kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kara z pewnością nie razi swą surowością. Mając na uwadze natężenie złej woli oskarżonego przejawiające się wyjątkową brutalnością, determinacją do osiągnięcia celu w postaci śmierci oskarżonego, mimo możliwości zmiany postępowania w wynika prób podjętych przez P. B., zakres zadanych obrażeń i ich siła, stan nietrzeźwości i odurzenia narkotykowego należało uznać, że przy wymierzona kara winna mieć na celu konieczność długotrwałej eliminacji oskarżonego ze społeczeństwa. Dylemat przed jakim stanął sąd a quo polegał na tym czy wystarczająca będzie kara 15 lat pozbawienia wolności połączona z obostrzeniem możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia czy też konieczne będzie orzeczenie kary eliminacyjnej 25 lat pozbawienia wolności. W tym kontekście zarzut rażącej łagodności wymierzonej kary 15 lat pozbawienia wolności należy uznać za zupełnie chybiony. Sąd Apelacyjny nie znalazł wystarczających argumentów, aby podważyć stanowisko Sądu Okręgowego w zakresie podjętych ocen. Oskarżony jest człowiekiem młodym, nie działa bez powodu, gdyż kierowała nim chęć uspokojenia uciążliwego sąsiada, nie mniej nie był to powód usprawiedliwiony, szczególnie w kontekście zastosowanych środków. Z akt sprawy wynika, że w momencie śmierci pokrzywdzony był trzeźwy, nie miał alkoholu we krwi, a w moczu miał 0,2 promila, nie mniej pod wpływem alkoholu był uciążliwy. W efekcie Sąd Apelacyjny zaaprobował stanowisko sądu I instancji, iż kara 15 lat pozbawienia wolności z obostrzeniem warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia kary będzie wystarczająca odpłatą za popełniony czyn w kontekście stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. Uzasadnieniem obostrzenia warunkowego zwolnienie znajduje swe uzasadnienie zarówno w elementach podmiotowych – oskarżony był wcześniej karany, więc wykazuje się wysoką demoralizacją i jest niepodatny na oddziaływanie wychowawcze oraz podmiotowe – szczególnie brutalny sposób działania. Reasumując orzeczona kara jest wystarczająca i z pewnością nie nosi znamion nadmiernej surowości.

Wniosek

Zmiana wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny to wniosek nie mógł zostać uwzględniony

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Skoro ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i mają oparcie w materiale dowodowym, którego ocena został dokonana bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów /art./ 7 kpk/, zasady prawdy materialnej /art. 2 § 2 kpk/, zasady obiektywizmu /art. 4 kpk/, zasady bezpośredniości /art. 410 kpk/, to zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Orzeczenie o kosztach sądowych postępowania odwoławczego jest konsekwencją nie uwzględnienia apelacji i ma swe oparcie w art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 633 kpk oraz art. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Niementowska SSA Michał Marzec SSA Robert Kirejew

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana