Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący	SSA Michał Marzec (spr.)
Sędziowie	SSA Wojciech Kopczyński SSA Bożena Summer-Brason
Protokolant	Oktawian Mikołajczyk

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Małgorzaty Bednarek

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2015 r. sprawy

1.  A. P. , s. W. i U., ur. (...) w P.,

oskarżonego z art. 258 § 3 kk i inne;

2.  R. G. (1) , s. J. i M., ur. (...) w B.,

oskarżonego z art. 55 ust. 1 i 3 i art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku
o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk i inne;

3.  R. G. (2) , s. L. i B., ur. (...) w Z.,

oskarżonego z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i inne;

4.  T. W. , s. R. i I., ur. (...) w G.,

oskarżonego z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i art. 65 § 1 kk

na skutek apelacji obrońców

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. akt IV K 198/12

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne;

2.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Gliwicach) na rzecz adwokat J. D. – Kancelaria Adwokacka w G., kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, z tytułu obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu R. G. (2) w postępowaniu odwoławczym;

3.  zasądza od oskarżonych: A. P., R. G. (1), R. G. (2)
i T. W. koszty sądowe postępowania odwoławczego w częściach na nich przypadających oraz opłaty za II instancję w kwotach:

- 5600 (pięć tysięcy sześćset) złotych od oskarżonego A. P.,

- 2200 (dwa tysiące dwieście) złotych od oskarżonego R. G. (1),

- 1200 (tysiąc dwieście) złotych od oskarżonych R. G. (2) i T. W..

Sygn. akt II AKa 152/15

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 22 grudnia 2015 roku uznał

oskarżonego A. P. za winnego popełnienia przestępstw:

- z art. 258 § 3 kk i za to na mocy tego przepisu skazał go na karę 1 i 6 miesięcy roku pozbawienia wolności;

- z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu sprzed 9 grudnia 2011 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i art. 12 kk i art. 65 § 1 kk i za to na mocy art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu sprzed 9 grudnia 2011 roku przy zast. art. 65 § 1 kk oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 3 lat pozbawienia wolności i 200 stawek grzywny po 50 złotych każda;

- przestępstwa z art. 263 § 2 i art. 171 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 65 § 1 kk i za to na mocy art. 263 § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 65 § 1 kk skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu sprzed 9 grudnia 2011 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na mocy art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu sprzed 9 grudnia 2011 roku oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 100 stawek grzywny po 50 złotych każda;

- z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na mocy art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz art. 33 § 1 i 3 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 150 stawek grzywny po 50 złotych każda;

- z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu w zw. z art. 12 kk przy zast. art. 65 § 1 kk i za to na mocy art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 kk oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 250 stawek grzywny po 50 złotych każda;

Na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył te kary i orzekł karę łączną 7 lat pozbawienia wolności, z zaliczeniem na jej poczet, na mocy art. 63 § 1 kk okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie oraz karę łączną grzywny 500 złotych po 50 złotych każda, z orzeczeniem środków karnych przepadku broni palnej i amunicji oraz równowartości korzyści majątkowej , z zasądzeniem nawiązek.

oskarżonego R. G. (1) za winnego popełnienia przestępstw:

- z art. 55 ust. 3 w zw. z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na mocy z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 3 kk oraz art. 33 § 1 i 3 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku skazał go na karę 3 lat pozbawienia wolności i 200 stawek grzywny po 30 złotych każda;

- z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na mocy z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz art. 33 § 1 i 3 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 8 czerwca 2010 roku skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności i 150 stawek grzywny po 30 złotych każda;

- przestępstwa z art. 263 § 2 kk i za to na mocy tego przepisu skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył te kary i orzekł karę łączną 3 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną 300 stawek grzywny po 30 złotych każda, z orzeczeniem środka karnego przepadku równowartości korzyści majątkowej, z zasądzeniem nawiązek.

Apelacje od tego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych A. P. i R. G. (1).

Obrońca oskarżonego A. P. zaskarżył wyrok co do winy w zakresie pkt 5 i kary w całości, na korzyść oskarżonego. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu oskarżonego winnym czynu z pkt 5 wyroku w skutek przyjęcia, że oskarżony przyznał się do popełnienia tego czynu oraz obrazę przepisów postępowania mających zasadniczy wpływ na treść rozstrzygnięcia art. 60 § 3 kk poprzez jego niezastosowanie oraz będący skutkiem tych naruszeń zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Obrońca wniósł o zmianę wyroku i orzeczenie kary z zastosowaniem zasad art. 60 § 3 kk lub uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego R. G. (1) zaskarżył wyrok co do winy w zakresie pkt 12 i kary w całości, na korzyść oskarżonego. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się tego czynu z pkt 12 i bezzasadnym daniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego A. P., naruszenie prawa procesowego, mające wpływ na treść orzeczenia art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę wyjaśnień A. P., art. 5 § 2 kk poprzez jego nie zastosowanie do R. G. (1) w zakresie czynu z pkt 12 oraz rażącą niewspółmierność kary.

Obrońca wniósł o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od czynu z pkt 12 wyroku, orzeczenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje okazały się oczywiście bezzasadne.

Powód do takiej oceny wniesionych apelacji daje w pierwszej kolejności treść pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, które nie tylko w sposób wzorcowy realizuje wymogi art. 424 § 1 i 2 kpk, ale zawiera w sobie także całą argumentację, która winna być powołana przez sąd odwoławczy w kontekście stawianych przez apelacje zarzutów. Ocena taka jest możliwa także dlatego, że apelacje stawiając własne tezy nie odnoszą się kompleksowo do argumentacji zawartej w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Odnośnie apelacji obrońcy oskarżonego A. P.:

Spośród 6 czynów przypisanych oskarżonemu w zaskarżonym wyroku, apelacja kwestionuje jego sprawstwo tylko w zakresie czynu z pkt 3 wyroku. Stawiając ten zarzut obrońca nie odnosi się do tego materiału dowodowego, który stał się podstawą ustaleń faktycznych. Odsyłając apelującego do pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, należy tylko przypomnieć, że oskarżony przyznał się do winy w tym zakresie, a jego wersje potwierdzają wyjaśnienia R. G. i zeznania P. Ł.. Wynikająca z powołanego w apelacji pisma oskarżonego z dnia 11.12.2014 roku okoliczność, że do mieszkania, gdzie znajdowała się broń miały dostęp również inne osoby, jak to wyraźnie stwierdził Sąd Okręgowy /str.40 uzasadnienia/ nie miała znaczenia dla zakresu odpowiedzialności oskarżonego. Jest to ocena w pełni zasadna.

Apelujący obrońca nie dostrzega także, że Sąd Okręgowy na stronach 85-86 odniósł się do teoretycznej możliwości zastosowania dobrodziejstwa art. 60 § 3 kk w stosunku do kar wymierzonych za czyny zarzucane oskarżonemu w pkt V i VI akcie oskarżenia i wskazał powody jego nie zastosowania. Co prawda obrońca w apelacji stawia formalnie zarzut obrazy art. 60 § 3 kk w stosunku do wszystkich czynów przypisanych oskarżonemu, ale z pisemnego uzasadnienia apelacji wynika, że tak naprawdę możliwość taką odnosi do kar dotyczących tej części wyroku. Jest to oczywiste, gdyż tylko w odniesieniu do tych dwóch czynów z pkt V i VI wyroku można rozważać teoretyczną możliwość zastosowania art. 60 § 3 kk, gdyż to oskarżony je ujawnił i jego wyjaśnienia pozwoliły na ustalenie okoliczności ich popełnienia. W wypadku pozostałych czynów przesłanki art. 60 § 3 kk nawet w tym zakresie podstawowym nie zostały spełnione. Zgodzić się należy z argumentacją Sądu Okręgowego, że niemożność zastosowania dobrodziejstwa z art. 60 § 3 kk była spowodowana tym, że oskarżony nie spełnił przesłanki „ujawnienia” informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa. Przypomnieć należy, że dobrodziejstwo z art. 60 § 3 kk jest uzależnione od spełnienia przez sprawcę sformułowanej jako koniunkcja przesłanki ujawnienia informacji dotyczącej osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotnych okoliczności jego popełnienia. Nawet ujawnienie przestępstwa i podanie istotnych okoliczności jego popełnienia, jak miało to miejsce w wypadku oskarżonego w odniesieniu dom czynów V i VI aktu oskarżenia /pkt 6 i 7 wyroku/, nie spełnia wymogów art. 60 § 3 kk jeżeli równocześnie nie jest połączone z ujawnieniem wszystkich osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa. Oskarżony w swych wyjaśnieniach stwierdził, że pewnych informacji dotyczących czynów nie chce podawać i świadomie nie podał danych osób współdziałających z nim w popełnieniu tych przestępstw. Konsekwencją takiej postawy musi być konieczność uznania, że przesłanka art. 60 § 3 kk nie została spełniona. Jednak postawa oskarżonego, co jednoznacznie wynika z pisemnego uzasadnienia wyroku, została uwzględniona przez Sąd Okręgowego przy wymiarze kary i skutkowała wymierzeniem za czyn z pkt 6 i 7 wyroku kary pozbawienia wolności w wysokości zbliżonej do ustawowego minimum. To prawda, że wymiar kary wymierzonej za czyn z pkt 7 wyroku jest najwyższy spośród wszystkich kar jednostkowych orzeczonych wobec oskarżonego, ale nie może to dziwić, a tym bardziej być argumentem za zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary, jeśli zważyć, że przedmiotem zarzutu VI aktu oskarżenia /pkt 7 wyroku/ było wewnątrzwspólnotowe nabycie przez oskarżonego co najmniej 660 kg haszyszu, 300 kg kokainy, 60 kg marihuany i 25 000 sztuk tabletek ekstasy. Apelacja stawiając zarzut rażącej niewspółmierności kary w ogóle pomija ogrom przestępczej działalności oskarżonego oceniany poprzez pryzmat zarówno długiego, bo około 2 letniego, czasu działania oraz wręcz porażającej ilości narkotyków, które były przedmiotem przypisanych mu przestępstw. Podnoszona już w niniejszym uzasadnieniu postawa oskarżonego, który w większości przyznał się do winy, a nawet ujawnił część przestępstw nie może skutkować jego bezkarnością. Sąd Okręgowy prawidłowo miarkował wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar kar pozbawienia wolności i grzywny, nie tylko te najistotniejsze wskazane powyżej, co jednoznacznie wynika z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, i orzekł zarówno kary jednostkowe jak i kary łączne, które z pewnością nie mogą być oceniane jako rażąco surowe. O tym, że zarzut rażącej surowości kary jest bezpodstawny przekonuje także to, że sam oskarżony składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze we wcześniejszej fazie postępowania postulował o wymierzenie mu kary 7 lat pozbawienia wolności.

Obowiązek określenia w orzeczeniu kończącym zakresu ponoszenia przez oskarżonych kosztów poniesionych w toku postępowania przez Skarb Państwa wynika wprost z przepisu art. 626 § 1 kpk. Tylko w wyjątkowych wypadkach, określonych treścią art. 624 § 1 kpk od kosztów tych oskarżonego można zwolnić. W niniejszej sprawie sytuacja określona w art. 624 § 1 kpk w wypadku oskarżonego nie zachodzi, zresztą apelacja tego nie kwestionuje. Wysokość zasądzonych kosztów jest w pierwszej kolejności pochodną faktycznie poniesionych kosztów przez Skarb Państwa. Sąd Okręgowy zasądzając w zaskarżonym wyroku koszty sądowe za postępowanie od oskarżonego P. określił ich wysokość na 89 143,78 złotych, a w pisemnym uzasadnieniu szczegółowo wskazał jakie kwoty składają się na tę kwotę. Obrońca kwestionuje to wyliczenie tylko poprzez pryzmat ich niewspółmierności w stosunku do innych oskarżonych. Na wysokość tych kosztów w odniesieniu do oskarżonego P. składają się przede wszystkim koszty przeprowadzonych opinii, w szczególności opinii chemicznych. Oczywiście opinie te dotyczyły całej toczącej się sprawy, a więc w różnym zakresie dotyczyły wszystkich oskarżonych. Art. 633 kpk stanowi zasadę, że w takiej sytuacji koszty tych opinii zasądza od oskarżonych mając na względzie zasady słuszności. Trudno podważyć zasadność decyzji Sądu Okręgowego, obciążającej oskarżonego P. całością kosztów wydania tych opinii, w sytuacji gdy zasadniczym przedmiotem postępowania były czyny popełnione przez oskarżonego, przypomnieć należy, że ogólna ilość narkotyków wynikająca z przypisanych mu czynów wynosiła około 1 tony, zaś czyny przypisane pozostałym oskarżonym miały w tym ujęciu

Odnośnie apelacji obrońcy oskarżonego R. G. (1):

Spośród 3 czynów przypisanych oskarżonemu w zaskarżonym wyroku, apelacja kwestionuje jego sprawstwo tylko w zakresie czynu z pkt 12 wyroku.

Oceny poczynione przez sąd I instancji w odnośnie tego czynu są oparte na wynikach przewodu sądowego i nie zawierają błędów logicznych czy faktycznych. Sąd Okręgowy przeprowadził pełne postępowanie dowodowe a zebrane dowody ocenił bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów określonej dyspozycją art. 7 kpk, nie naruszając przy tym zasady in dubio pro reo z art. 5 § 2 kpk.

To prawda, że podstawą skazania oskarżonego G. za czyn z pkt 12 wyroku stały się wyjaśnienia oskarżonego P.. Z istoty tego czynu wynikały ograniczenia dowodowe, gdyż czyn ten oskarżeni popełnili we dwójkę, bez udziału osób trzecich. W sytuacji, w której oskarżony G. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, Sąd Okręgowy stanął przed problemem, który nie jest przecież wyjątkowy w praktyce orzeczniczej, której z dwóch wykluczających się wersji wynikającej z materiału dowodowego dać wiarę, czy nie przyznającemu się do winy oskarżonemu, czy obciążającemu go osk. P.. Sąd Okręgowy miał bezpośredni kontakt z przesłuchiwanymi na sali sądowej osobami i dokonując oceny przeprowadzonego w ten sposób materiału dowodowego w sposób prawidłowy zwrócił uwagę, w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na te przesłanki, które pozwoliły na czynienie stanowczych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Pisemne uzasadnienie sporządzone przez sąd I instancji realizuje wymogi art. 424 § 1 kpk i wskazuje dlaczego Sąd Okręgowy nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego G., opierając się na wyjaśnieniach oskarżonego P.. Trzeba stanowczo stwierdzić, że Sąd Okręgowy miał do takiej oceny prawo i sam fakt nie dania wiary oskarżonemu G. nie może uzasadniać zarzutu naruszenia art. 7 kpk czy art. 5 § 2 kk. Wyjaśnienia oskarżonego P., złożone w toku postępowania dotyczą nie tylko oskarżonego G., ale i innych oskarżonych i innych czynów i tym zakresie, w którym mogły być zweryfikowane innymi dowodami, okazały się w pełni wiarygodne. Za ich wiarygodnością przemawia także to, że oskarżony P. obciążał również siebie i to w znaczniejszym zakresie niż oskarżonego G.. Wskazany w apelacji fragment wyjaśnień oskarżonego P., w których obciążał G. i jak twierdzi obrońca, dzięki temu nie poniósł za ten czyn odpowiedzialności, dotyczyły przewozu przez granicę 5 kg haszyszu i w sytuacji, w której zarzuty postawione oskarżonemu P. dotyczyły około 1 tony narkotyków twierdzenia, że obciążenie G. w tym fragmencie przyniosło P. wymierną korzyść nie wytrzymuje krytyki. To, że oskarżony P. obciążył oskarżonego G., a nie chciał mówić o wszystkich osobach biorących udział w przestępczym procederze nie podważa jego wiarygodności. Może to świadczy tylko o tym, że oskarżonego G. się nie bał lub z innych powodów nie chciał chronić. Okoliczność ta miała przede wszystkim konsekwencje dla oskarżonego P., w postaci nie skorzystania z dobrodziejstwa art. 60 § 3 kk. Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do podważenia oceny Sądu Okręgowego, że wyjaśnienia bezpośredniego uczestnika zdarzeń jakim był oskarżony P. winny stać się podstawą ustaleń w niniejszej sprawie. Z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, aby Sąd I instancji dokonując oceny zgromadzonych dowodów miał wątpliwości, których nie mógł rozstrzygnąć, a tylko zaistnienie takiej sytuacji uzasadniałoby naruszenie przepisu art. 5 § 2 kpk, co podnosi apelacja. To, że P. Ł. nie miał wiadomości na temat przemytu narkotyków przez oskarżonego G. i P. wynika także w ustaleń sądu I instancji. Sąd Okręgowy wskazuje jego zeznania tylko w kontekście wiedzy o wspólnych wyjazdach do Holandii obu oskarżonych.

Zarzut obrazy art. 60 § 3 kk jest w całości chybiony. W zakresie dotyczącym czynu z pkt 12 wyroku jest z istoty rzeczy niemożliwy do uwzględnienia skoro oskarżony nie tylko nie ujawnił jakichkolwiek okoliczności jego popełnienia, ale w ogóle nie przyznał się do tego czynu. Skoro Sąd Okręgowy stosując zasadę absorpcji, wymierzył wobec oskarżonego karę łączną w wysokości równej karze 3 lat pozbawienia wolności wymierzonej za czyn z pkt 12 wyroku, to dalsze rozważania na temat możliwości zastosowania art. 60 § 3 kk w stosunku do pozostałych dwóch czynów nie mają praktycznego znaczenia dla oskarżonego. Nie mniej należy stwierdzić, że nie był podstaw do zastosowania dobrodziejstwa art. 60 § 3 kk także w wypadku dwóch pozostałych czynów, skoro przyznał się do nich dopiero po tym jak obciążył go oskarżony P..

Orzeczonych wobec oskarżonego kar jednostkowych za poszczególne czyny nie można uznać za rażąco surowe. W wypadku decydującego dla końcowego rozstrzygnięcia wymiaru kary za czyn z pkt 12 wyroku, to o braku przymiotu rażącej surowości decyduje orzeczenie tej kary w wysokości minimum ustawowego mimo, iż waga przewiezionego i wprowadzonego do obrotu haszyszu przekraczała 65 kg. Kara grzywny jest adekwatna do ilości narkotyku i jego wartości. Także kara łączna pozbawienia wolności jak i kara łączna grzywny nie mogą być ocenione jako rażąco surowe skoro zostały orzeczone z zastosowaniem absorpcji /kara łączna pozbawienia wolności/, bądź asperacji zbliżonej do absorpcji /kara łączna grzywny/.

Orzeczenie o kosztach sądowych postępowania odwoławczego jest konsekwencją wydanego wyroku.