Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący

SSA Piotr Filipiak (spr.)

Sędziowie

SA Marcin Schoenborn

SA Marek Charuza

Protokolant

Jolanta Stańczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 64/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

5

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku - Białej z dnia 4 listopada 2021 roku, sygn. akt III K 142/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut z punktu 1 apelacji obrońcy oskarżonego S. Ż..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew podniesionemu zarzutowi przeprowadzona przez Sąd I instancji analiza i ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie nosi cech dowolności, a wręcz przeciwnie przeprowadzona została z pełnym poszanowaniem reguł ocen wynikających z dyspozycji art. 4 i 7 kpk.

W szczególności nie odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy twierdzenie apelującego, iż „kluczowe aspekty sprawy i ustalenia faktyczne zostały ustalone tylko i wyłącznie na zeznaniach pokrzywdzonego”. Wskazać bowiem trzeba, że zachowanie oskarżonego S. Ż., polegające na wyrwaniu pokrzywdzonemu z ręki telefonu komórkowego i wyrzuceniu go poza barierę mostu, znajduje, poza zeznaniami pokrzywdzonego, potwierdzenie w treści nagrania rozmowy telefonicznej I. Ż. z oskarżonym K. K.. Również to, że pokrzywdzony został na moście nad W. zaatakowany przez oskarżonego S. Ż., uderzony w twarz, a następnie siłą wciągnięty do samochodu, znajduje, oprócz zeznań pokrzywdzonego, potwierdzenie w treści wskazanej rozmowy telefonicznej, w której oskarżony K. K., odnosząc te słowa do zachowania oskarżonego S. Ż., powiedział „wyjebał go w łeb i do auta wciągnął”. O tym, że pokrzywdzony był bity w samochodzie w trakcie przejazdu przekonuje, niezależnie pod zeznań pokrzywdzonego, także wymowa wyjaśnień oskarżonego K. K.. Znamienne jest bowiem to, że oskarżony K. K. w złożonych wyjaśnieniach zachowaniu temu nie przeczy, a jedynie usiłuje nim obarczyć wyłącznie oskarżonego S. Ż. podając, że on sam siedział z przodu samochodu na fotelu pasażera obok kierowcy (co nie polega na prawdzie – vide zeznania I. Ż., która podała, że na przednim fotelu pasażera siedział jej mąż S. Ż., co koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonego), i stąd nie wie, czy oskarżony S. Ż. bił pokrzywdzonego, on jedynie słyszał odgłos uderzenia. Analogicznie przedstawia się sytuacja z zachowaniem w postaci wymuszonego pojenia pokrzywdzonego alkoholem. Również w tym wypadku znamienne jest to, że oskarżony K. K. okoliczności tej nie zaprzeczył, a jedynie podał, że nie wie, czy pokrzywdzony był pojony alkoholem, przyznając przy tym, że w samochodzie była butelka wódki. Z kolei zeznania pokrzywdzonego, w których podał, że został zawieziony do lasu, tam został wyrzucony z samochodu, a następnie został pobity poprzez bicie pięściami po twarzy i kopanie po całym ciele, znajdują potwierdzenie w zeznaniach I. Ż., dokumentacji fotograficznej obrazującej doznane przez pokrzywdzonego obrażenia ciała, opinii biegłego lekarza oraz treści rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż., a oskarżonym K. K., w której ten mówi „powiem ci tak kurwa tak szczerze, chcesz szczerze wiedzieć …dojebali my mu”, „dostoł po ciupie (ciuce), będzie poobijany fest, na pewno”, „dostał wpierdol”, „pojechali my po bandzie trochę”. O tym, że pokrzywdzony był bity pięściami po twarzy i kopany po całym ciele przez oskarżonych S. Ż. i K. K., świadczą nie tylko jego zeznania, ale także treść wskazanej wyżej rozmowy telefonicznej, w której oskarżony K. K. używa liczby mnogiej („dojebali my mu”, „pojechali my po bandzie trochę”). Zeznania pokrzywdzonego, w których podał, że był przypalany papierosem na twarzy i brzuchu, znajdują potwierdzenie we wskazanej już dokumentacji fotograficznej oraz opinii biegłego lekarza. Prawdziwość relacji pokrzywdzonego o tym, że oskarżeni kazali mu rozebrać się do naga, znajduje potwierdzenie w treści powoływanej już wyżej rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż. i oskarżonym K. K., albowiem oskarżony K. K. mówi w niej, że pokrzywdzony „miał ubranie kurwa koło siebie”. Nie budzi również wątpliwości wiarygodność zeznań pokrzywdzonego, w których podał on, że z bólu oddał kał, albowiem okoliczność ta znajduje potwierdzenie w treści rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż. a oskarżonym K. K., a ponadto w wydanej opinii biegły lekarz potwierdził, że „przy mocnym biciu mogłoby dojść do sytuacji, że doszłoby do oddania kału w sposób niekontrolowany”.

Zatem, wbrew twierdzeniu apelującego obrońcy, zeznania pokrzywdzonego Ł. M. znajdują potwierdzenie w szeregu obiektywnych, a przez to wiarygodnych i miarodajnych dowodach.

Wiarygodności zeznań pokrzywdzonego nie podważa bynajmniej to, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdził jego relacji o tym, że oskarżony S. Ż. włożył mu do odbytu patyk i poruszał nim. Z opinii biegłego lekarza wynika bowiem, że pokrzywdzony Ł. M. doznał rozległego krwiaka pośladków, szpary pośladkowej, krocza oraz przyśrodkowej powierzchni uda lewego i powierzchni tylnej uda prawego. W ocenie biegłego obrażenia te wskazują na to, że pokrzywdzony, w jakiś skuteczny sposób bronił się przed włożeniem patyka do odbytu. Do włożenia patyka jednak w ocenie biegłego nie doszło, albowiem to musiałoby skutkować powstaniem takich obrażeń, które absolutnie wymagałoby udzielenia pokrzywdzonemu pomocy lekarskiej. Biegły wskazał, że zdjęcia pokazują, że mogły być próby włożenia patyka do odbytu pokrzywdzonego. Kierunek zadrapań widocznych na zdjęciu wskazuje ewidentne działanie kierunkowe mające na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową. Zatem w świetle opinii biegłego, kategorycznie potwierdzającej przedsiębranie działań mających na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową pokrzywdzonego, jest zupełnie zrozumiałe, że Ł. M. z uwagi na okoliczności zdarzenia, w tym w szczególności wysoki poziom stresu, mające ewidentnie miejsce działanie oskarżonych, w tym zwłaszcza oskarżonego S. Ż., polegające na usiłowaniu włożenia pokrzywdzonemu patyka w odbyt, odebrał jako zachowanie zrealizowane.

Jednocześnie opinia biegłego lekarza w kategoryczny sposób dyskredytuje twierdzenie apelującego obrońcy, iż „z żadnego dowodu nie wynika w sposób kategoryczny, że oskarżeni mieli dopuścić się usiłowania włożenia patyka do odbytu. Taki dowód stanowi bowiem korelacja dokumentacji fotograficznej i opinii biegłego lekarza.

Za chybiony uznać również trzeba zarzut obrazy przepisu art. 5 § 2 kpk. W orzecznictwie bowiem powszechnie przyjmuje się, że jeżeli z materiału dowodowego wynikają różne wersje przebiegu zdarzenia, to nie jest to jeszcze równoznaczne z zaistnieniem „nie dających się usunąć wątpliwości” w rozumieniu przepisu art. 5 § 2 kpk. Zatem w sytuacji, gdy dokonanie określonych ustaleń faktycznych zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów lub też dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo. W konsekwencji, gdy sąd poczyni stanowcze ustalenia, oparte na przyjętej analizie i ocenie dowodów przeprowadzonej z zachowaniem reguł ocen wynikających z dyspozycji art. 7 kpk (a zatem w granicach swobodnej oceny dowodów), to w ogóle nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 kpk (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2018 r., III KK 286/17, Lex nr 2559388; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2018 r., II AKa 109/18, Lex nr 2567675; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 września 2018 r., II AKa 185/18, Lex nr 2559510). Także w postanowieniu z dnia 25 kwietnia 2007r., Sąd Najwyższy (III KK 46/07; Prok. i Pr. 2008/2/5) stanął na stanowisku, że nie dochodzi do naruszenia dyrektywy zawartej w art. 5 § 2 k.p.k. wtedy, gdy wprawdzie istnieją dwie grupy przeciwstawnych sobie dowodów, ale ustalając przebieg wydarzeń sąd orzekający oprze się na dowodach, które wspierają przyjęty stan faktyczny z jednoczesnym przedstawieniem argumentacji przemawiającej za takim wyborem i wskazaniem dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym, a taka właśnie sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie zwłaszcza, iż Sąd I instancji w przekonywujący sposób podał powody, dla których, w określonym zakresie, odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego S. Ż..

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu opisanego w art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 pkt. 1 kk, ewentualnie o uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.2.

Zarzut z punktu 2 apelacji obrońcy oskarżonego S. Ż..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak już wskazano wyżej, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że oskarżeni S. Ż. i K. K., podjęli czynności mające na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową pokrzywdzonego, a zatem czyniąc takie ustalenia, Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych. To zaś dało uzasadnione podstawy do przypisania oskarżonemu S. Ż. popełnienia przestępstwa kwalifikowanego w szczególności z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 pkt. 1 kk.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu opisanego w art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 pkt. 1 kk, ewentualnie o uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.3.

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokata G. G.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut chybiony. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że pozbawienie pokrzywdzonego wolności łączyło się ze szczególnym udręczeniem, albowiem pokrzywdzony będąc pozbawiony wolności:

- był silnie, brutalnie, bity pięściami po twarzy oraz bity i kopany po całym ciele, w tym w pośladki i genitalia. O tym, iż bicie pokrzywdzonego polegało na zadawaniu mu silnych uderzeń, powodujących dotkliwy ból, świadczą nie tylko stwierdzone u Ł. M. obrażenia ciała, ale także niekontrolowane oddanie kału, co potwierdził biegły lekarz podając, że „przy mocnym biciu mogłoby dojść do sytuacji, że doszłoby do oddania kału w sposób niekontrolowany”,

- był mu w wymuszony sposób wlewany do gardła alkohol,

- był przypalany papierosem w okolicy warg i pępka,

- został oddany na niego mocz, co już samo w sobie stanowi o zachowaniu szczególnie upokarzającym,

- został zmuszony do rozebrania się do naga, co również wiązało się z kolejnym, upokorzeniem pokrzywdzonego,

- stał się ofiarą usiłowania zgwałcenia mającego polegać na włożeniu mu do odbytu patyka, a zatem kolejnego zachowania, które w szczególności nosiło w sobie cechy dotkliwego upokorzenia.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.4.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokata G. G.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jest chybiony w sposób oczywisty w sytuacji, gdy oskarżonemu została wymierzona kara w wysokości odpowiadającej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, przy jednoczesnym nie zachodzeniu okoliczności, które mogłyby uzasadniać wymierzenie kary przy zastosowaniu jej nadzwyczajnego złagodzenia. Okolicznościami takimi nie są bowiem okoliczności wskazane przez obrońcę w postaci wyłącznie jednokrotnej karalności, ustabilizowanego trybu życia, pozostawania w zatrudnieniu i posiadania w miejscu pracy dobrej opinii, czy też posiadania dobrej opinii środowiskowej. Są to bowiem zwykłe okoliczności łagodzące mające wpływ na wymiar kary, zgodnie z dyspozycją art. 53 kk.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.5.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego R. K. (z wyłączeniem zarzutu obrazy prawa materialnego, tj. przepisu art. 9 § 1 kk.)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie warto zaznaczyć, że z metodologicznego punktu widzenia nietrafne jest podnoszenie zarzutu obrazy prawa materialnego w sytuacji, gdy skarżący w istocie rzeczy kwestionuje poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego obraza prawa materialnego polega na wadliwym jego zastosowaniu (lub niezastosowaniu) w orzeczeniu opartym na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można zatem stawiać zarzutu naruszenia prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia ma polegać na błędnych ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia lub na naruszeniu przepisów procesowych. (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.11.2007r., II KK 172/07).

Mając powyższe w polu widzenia i postrzegając podniesiony zarzut przez pryzmat zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, stwierdzić trzeba, że wbrew zarzutowi podniesionemu przez apelującego oraz argumentacji powołanej w jego uzasadnieniu, Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił, że oskarżony R. K. miał pełną świadomość, iż „uczestniczy” w bezprawnym pozbawieniu wolności pokrzywdzonego Ł. M.. I tak, w pierwszej kolejności podkreślić trzeba, że zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy daje pełne podstawy do zakwestionowania wiarygodności wyjaśnień oskarżonego R. K.. W świetle bowiem zgromadzonych dowodów nie ulega wątpliwości, że nawet gdyby oskarżony R. K. nie zauważył okoliczności w postaci uderzenia pokrzywdzonego na moście pięścią w twarz przez oskarżonego S. Ż., to już jednak miał pełną świadomość, że pokrzywdzony został wciągnięty do samochodu siłą. Oprócz zeznań pokrzywdzonego okoliczność ta wynika z nagrania rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż. i oskarżonym K. K., w trakcie której oskarżony K. K. podał, że oskarżony S. Ż. „wyjebał go (pokrzywdzonego) w łeb i do auta wciągnął”. Ten sam materiał dowodowy, daje uzasadnione podstawy do przyjęcia, że oskarżony R. K. miał świadomość bicia pokrzywdzonego w trakcie drogi, jak również wlewania mu w wymuszony sposób alkoholu do ust. O tym, iż zachowanie w postaci bicia pokrzywdzonego w trakcie drogi oraz pojenia go alkoholem miało miejsce przekonuje także ocena wyjaśnień oskarżonego K. K.. Znamienne jest bowiem to, że oskarżony K. K. w złożonych wyjaśnieniach zachowaniem tym usiłuje obarczyć wyłącznie oskarżonego S. Ż. podając, że on sam siedział z przodu samochodu na fotelu pasażera obok kierowcy (co nie polega na prawdzie – vide zeznania I. Ż., która podała, że na przednim fotelu pasażera siedział jej mąż S. Ż., co koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonego), jak również nie wie, czy S. Ż. bił pokrzywdzonego, ale on słyszał odgłos uderzenia. Znamienne jest również to, że w złożonych wyjaśnieniach oskarżony K. K. nie zaprzeczył okoliczności w postaci pojenia pokrzywdzonego alkoholem wewnątrz samochodu w trakcie przejazdu, a jedynie podał, że nie wie, czy pokrzywdzony pojony był alkoholem, przyznając przy tym, że w samochodzie była butelka wódki. Zatem pomimo świadomości wciągnięcia pokrzywdzonego siłą do samochodu, bicia go we wnętrzu pojazdu i pojenia alkoholem, oskarżony R. K. kontynuował jazdę w miejsce wskazane przez pozostałych oskarżonych, które również było o tyle specyficzne, iż było to miejsce na dany moment odludne. Zaznaczyć również trzeba, że droga od miejsca, w którym pokrzywdzony został siłą wciągnięty do wnętrza samochodu, do miejsca, w którym pokrzywdzony został z samochodu wyrzucony musiała trwać co najmniej ok. 20 minut. Oskarżony R. K. miał zatem pełną świadomość, że pokrzywdzony Ł. M. został pozbawiony wolności i wbrew własnej woli jest przetrzymywany przez pozostałych oskarżonych.

W tych warunkach, w ocenie Sądu Apelacyjnego, uzasadnione byłoby nie tylko poprzestanie na przypisaniu oskarżonemu R. K. pomocnictwa do pozbawienia wolności pokrzywdzonego Ł. M., jak w ślad za prokuratorem uczynił to Sąd I instancji, ale wręcz przypisanie mu współsprawstwa do przestępstwa pozbawienia wolności, albowiem jego w pełni świadome zachowanie dalece wykraczało poza udzielenie pomocy. W sytuacji jednak, gdy rozstrzygnięcie Sądu I instancji nie zostało zaskarżone na niekorzyść oskarżonego R. K., nie może ono zostać wzruszone przez Sąd Odwoławczy.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.6.

Zarzut apelacji obrońcy oskarżonego R. K. w postaci zarzutu obrazy prawa materialnego, to jest przepisu art. 9 § 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak już wyżej wskazano i wykazano, w ocenie Sądu Apelacyjnego, zachowanie oskarżonego R. K. wykraczało poza pomocnictwo w zamiarze ewentualnym, jednak z uwagi na reguły ne peius ingerencja w to ustalenie jest niemożliwa. W tych warunkach przyjęcie działania w zamiarze ewentualnym jest ustaleniem maksymalnie możliwie dla oskarżonego korzystnym, albowiem zupełnie bezpodstawne i bezprzedmiotowe jest postrzeganie jego zachowania w kategoriach nieumyślności, jak chciałby tego apelujący.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.7.

Zarzut z punktu 1 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew podniesionemu zarzutowi przeprowadzona przez Sąd I instancji analiza i ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności zeznań pokrzywdzonego Ł. M., zeznań świadka I. Ż., dokumentacji fotograficznej obrazującej doznane przez pokrzywdzonego obrażenia ciała, czy też zapisu treści rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż., a oskarżonym K. K., nie nosi cech dowolności, a wręcz przeciwnie przeprowadzona została z pełnym poszanowaniem reguł ocen wynikających z dyspozycji art. 4 i 7 kpk.

Warto podkreślić, że wskazane dowody, w określonym zakresie, wzajemnie się przenikają i uzupełniają, co stanowi dodatkową okoliczność przemawiającą za przyznaniem im waloru wiarygodności.

I tak, zachowanie oskarżonego S. Ż., polegające na wyrwaniu pokrzywdzonemu z ręki telefonu komórkowego i wyrzuceniu go poza barierę mostu, znajduje, poza zeznaniami pokrzywdzonego, potwierdzenie w treści nagrania rozmowy telefonicznej I. Ż. z oskarżonym K. K.. Również to, że pokrzywdzony został na moście nad W. zaatakowany przez oskarżonego S. Ż., uderzony w twarz, a następnie siłą wciągnięty do samochodu, znajduje, oprócz zeznań pokrzywdzonego, potwierdzenie w treści wskazanej rozmowy telefonicznej, w której oskarżony K. K., odnosząc te słowa do zachowania oskarżonego S. Ż., powiedział „wyjebał go w łeb i do auta wciągnął”. O tym, że pokrzywdzony był bity w samochodzie w trakcie przejazdu przekonuje, niezależnie pod zeznań pokrzywdzonego, także wymowa wyjaśnień oskarżonego K. K.. Znamienne jest bowiem to, że oskarżony K. K. w złożonych wyjaśnieniach zachowaniu temu nie przeczy, a jedynie usiłuje nim obarczyć wyłącznie oskarżonego S. Ż. podając, że on sam siedział z przodu samochodu na fotelu pasażera obok kierowcy (co nie polega na prawdzie – vide zeznania I. Ż., która podała, że na przednim fotelu pasażera siedział jej mąż S. Ż., co koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonego), i stąd nie wie, czy oskarżony S. Ż. bił pokrzywdzonego, on jedynie słyszał odgłos uderzenia. Analogicznie przedstawia się sytuacja z zachowaniem w postaci wymuszonego pojenia pokrzywdzonego alkoholem. Również w tym wypadku znamienne jest to, że oskarżony K. K. okoliczności tej nie zaprzeczył, a jedynie podał, że nie wie, czy pokrzywdzony był pojony alkoholem, przyznając przy tym, że w samochodzie była butelka wódki. Z kolei zeznania pokrzywdzonego, w których podał, że został zawieziony do lasu, tam został wyrzucony z samochodu, a następnie został pobity poprzez bicie pięściami po twarzy i kopanie po całym ciele, znajdują potwierdzenie w zeznaniach I. Ż., dokumentacji fotograficznej obrazującej doznane przez pokrzywdzonego obrażenia ciała, opinii biegłego lekarza oraz treści rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż., a oskarżonym K. K., w której ten mówi „powiem ci tak kurwa tak szczerze, chcesz szczerze wiedzieć …dojebali my mu”, „dostoł po ciupie (ciuce), będzie poobijany fest, na pewno”, „dostał wpierdol”, „pojechali my po bandzie trochę”. O tym, że pokrzywdzony był bity pięściami po twarzy i kopany po całym ciele przez oskarżonych S. Ż. i K. K., świadczą nie tylko jego zeznania, ale także treść wskazanej wyżej rozmowy telefonicznej, w której oskarżony K. K. używa liczby mnogiej („dojebali my mu”, „pojechali my po bandzie trochę”). Zeznania pokrzywdzonego, w których podał, że był przypalany papierosem na twarzy i brzuchu, znajdują potwierdzenie we wskazanej już dokumentacji fotograficznej oraz opinii biegłego lekarza. Prawdziwość relacji pokrzywdzonego o tym, że oskarżeni kazali mu rozebrać się do naga, znajduje potwierdzenie w treści powoływanej już wyżej rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż. i oskarżonym K. K., albowiem oskarżony K. K. mówi w niej, że pokrzywdzony „miał ubranie kurwa koło siebie”. Nie budzi również wątpliwości wiarygodność zeznań pokrzywdzonego, w których podał on, że z bólu oddał kał, albowiem okoliczność ta znajduje potwierdzenie w treści rozmowy telefonicznej pomiędzy I. Ż. a oskarżonym K. K., a ponadto w wydanej opinii biegły lekarz potwierdził, że „przy mocnym biciu mogłoby dojść do sytuacji, że doszłoby do oddania kału w sposób niekontrolowany”.

Podkreślić również trzeba, że z opinii biegłego lekarza, wydanej m.in. w oparciu o dokumentację fotograficzną obrazującą doznane przez pokrzywdzonego obrażenia ciała, której autentyczność potwierdziła świadek I. Ż., wynika, że pokrzywdzony Ł. M. doznał rozległego krwiaka pośladków, szpary pośladkowej krocza oraz przyśrodkowej powierzchni uda lewego i powierzchni tylnej uda prawego. W ocenie biegłego obrażenia te wskazują na to, że pokrzywdzony, w jakiś skuteczny sposób bronił się przed włożeniem patyka do odbytu. Do włożenia patyka jednak w ocenie biegłego nie doszło, albowiem to musiałoby skutkować powstaniem takich obrażeń, które absolutnie wymagałoby udzielenia pokrzywdzonemu pomocy lekarskiej. Biegły wskazał, że zdjęcia pokazują, że mogły być próby włożenia patyka do odbytu pokrzywdzonego. Kierunek zadrapań widocznych na zdjęciu wskazuje ewidentne działanie kierunkowe mające na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową. W konsekwencji całkowicie chybiona jest argumentacja apelującego obrońcy, polegająca na próbie wykazania, iż do powstania obrażeń mogło dojść w innych okolicznościach, niż podane przez pokrzywdzonego.

Wiarygodności zeznań pokrzywdzonego Ł. M. nie podważa również to, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy finalnie nie potwierdził jego relacji o tym, że oskarżony S. Ż., działając wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym K. K., włożył mu do odbytu patyk i poruszał nim. W sytuacji bowiem, gdy opinia biegłego lekarza, kategorycznie potwierdza przedsiębranie działań mających na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową pokrzywdzonego, jest zupełnie zrozumiałe, że Ł. M. z uwagi na okoliczności zdarzenia, w tym w szczególności wysoki poziom stresu, mające ewidentnie miejsce działanie oskarżonych, polegające na usiłowaniu włożenia pokrzywdzonemu patyka w odbyt, odebrał jako zachowanie zrealizowane.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia odmiennie co do istoty i o wyeliminowanie z opisu czynu określonych zachowań oskarżonego, tj. pozbawienia wolności pokrzywdzonego Ł. M., w ten sposób, iż stosując przemoc w postaci uderzenia pięściami po głowie, wepchnęli pokrzywdzonego do samochodu, gdzie przytrzymując ręce pokrzywdzonego, siłą wlewali mu do ust alkohol, a następnie wywieźli do lasu w okolice masywu M. i usiłowania doprowadzenia pokrzywdzonego do obcowania płciowego analnego polegającego na próbie włożenia do jego odbytu kija i uznanie, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 190 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i skazanie oskarżonego K. K. na mocy art. 158 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.8.

Zarzut z punku 2 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do tego zarzutu w pierwszej kolejności zauważyć trzeba, że nie odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy twierdzenie apelującego, iż pokrzywdzony Ł. M. został w postępowaniu przygotowawczym przesłuchany wyłącznie w trybie art. 185c § 1a kpk (apelujący nieprawidłowo powołuje przepis art. 185c § 2 kpk). W rzeczywistości bowiem pokrzywdzony został także przesłuchany w dniu 5 sierpnia 2019 roku (k. 1 – 4) oraz w dniu 17 lipca 2020 roku (k. 161 – 163). Zgodnie natomiast z poglądem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 8 czerwca 2018 roku, II AKa 113/18 (Lex nr 3045020), które to zapatrywanie Sąd orzekający w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela, „gwarancyjny charakter przepisu art. 185c k.p.k., determinując metodykę postępowania przy przesłuchaniu taką, by uniknąć wtórnej wiktymizacji pokrzywdzonego, nie ma wpływu na dowodowy walor zeznań uzyskanych w wyniku przesłuchania dokonanego w inny sposób, niż przewidziany w omawianym przepisie i nie może przesądzać o eliminacji takich zeznań z materiału dowodowego”. W konsekwencji materiał dowodowy w postaci zeznań pokrzywdzonego Ł. M. nie ogranicza się do zeznania odebranego w trybie art. 185c § 1a kpk, lecz jest bogatszy, co w oczywisty sposób pozwala (i pozwoliło Sądowi I instancji) na bardziej pełną i przez to bardziej miarodajną ocenę wiarygodności jego depozycji.

W dalszej kolejności wskazać trzeba, że należy zgodzić się z zapatrywaniem, iż każde, następujące z obrazą przepisów postępowania, pozbawienie oskarżonego i jego obrońcy możliwości bezpośredniego przesłuchania pokrzywdzonego przed sądem, stanowi obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, albowiem stanowi to istotne naruszenie prawa oskarżonego do obrony. Rzecz jednak w tym, że przepis art. 185c § 1a kpk, tylko wyjątkowo zezwala na ponowne przesłuchanie pokrzywdzonego, a mianowicie tylko wówczas, gdy wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania, a jak słusznie podniósł Sąd I instancji, takie okoliczności w przedmiotowej sprawie nie zaistniały. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na zapatrywanie wyrażone w postanowieniu z dnia 7 lutego 2018 roku, III KK 589/17 (Lex nr 2490611), w którym Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że „praktyka sądowa pokazuje, że wersja osoby pokrzywdzonej przestępstwem zgwałcenia co do przebiegu zdarzenia z reguły różni się od wersji oskarżonego, zatem deprecjacji uległby przepis art. 185c k.p.k., z założenia mający oszczędzić pokrzywdzonemu traumy ponownego składania zeznań, gdyby wspomnianą rozbieżność uznać za wystarczający powód do postąpienia po myśli art. 185c § 3 k.p.k.” Nie sposób natomiast zaakceptować stanowiska apelującego, wyrażającego się w zapatrywaniu, iż wskazany przepis nie stoi na przeszkodzie ponownemu przesłuchaniu pokrzywdzonego co do zachowań sprawcy nie stanowiących realizacji znamion czynów z art. 197 – 199 kk, nawet w sytuacji, gdy czyn objęty jest tzw. kumulatywną kwalifikacją prawną. Jak już bowiem wyżej wskazano przepis art. 185c § 1a kpk stanowi normę o charakterze gwarancyjnym dla pokrzywdzonego, w tym znaczeniu, że ma on zapobiegać jego wtórnej wiktymizacji. Zatem możliwość ponownego przesłuchania pokrzywdzonego co do pozostałych przestępczych zachowań zrealizowanych wobec niego przez sprawcę, a nie stanowiących realizacji znamion czynów z art. 197 – 199 kk, pozostawałaby w niedającej się zaakceptować opozycji do ratio legis wskazanego uregulowania w sytuacji, gdy czyn, postrzegany nie tylko jako zdarzenie historyczne, ale zwłaszcza w aspekcie jego odbioru przez pokrzywdzonego, stanowi jedną całość. W takiej sytuacji nie jest bowiem możliwe „odseparowanie” traumatycznych przeżyć pokrzywdzonego związanych z pogwałceniem jego wolności seksualnej od przeżyć związanych z pozostałymi przestępczymi działaniami sprawcy. To natomiast kategorycznie wyklucza taką interpretację wskazanego przepisu, jaką prezentuje apelujący. W konsekwencji Sąd I instancji, oddalając wniosek obrońcy oskarżonego K. K. o ponowne przesłuchanie pokrzywdzonego Ł. M. co do zachowań nie stanowiących realizacji znamion czynu z art. 197 § 3 pkt. 1 kk, nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

Stąd, nie było także podstaw do uwzględnienia wniosków zawartych w punktach 1 i 4 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

Wniosek

Wniosek o wystąpienie przez Sąd Apelacyjny w Katowicach do Sądu najwyższego na podstawie art. 441 § 1 kpk z wnioskiem o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy, a to art. 185c § 1a kpk w zw. z art. 185c § 1 kpk, czy w sytuacji gdy czyn wyczerpuje znamiona przestępstwa określone w dwóch albo więcej przepisach i nie znajdują zastosowania reguły wyłączania wielości ocen i dla ukazania pełnej treści kryminalnej czynu konieczne jest powołanie w jego kwalifikacji prawnej kilku przepisów, gdyż każdy z nich dotyczy jakiegoś elementu czynu, którego nie uwzględniają pozostałe przepisy, zaś jeden z elementów stanowi przestępstwo z art. 197 kk, z art. 198 kk i z art. 199 kk a czyn wyczerpuje także znamiona innych przestępstw nie wymienionych w art. 185c § 1 kpk, to czy co do zachowań wyczerpujących znamiona innych przestępstw nie wymienionych w art. 185c § 1 kpk przepis art. 185c § 1a kpk wyłącza ponowne przesłuchanie pokrzywdzonego.

Wniosek o przeprowadzenie przez Sąd II instancji przesłuchania w charakterze świadka pokrzywdzonego Ł. M. co do okoliczności zdarzenia objętego aktem oskarżenia z wyłączeniem okoliczności dotyczących doprowadzenia pokrzywdzonego do obcowania płciowego analnego, albowiem pokrzywdzony był w postępowaniu przygotowawczym przesłuchany wyłącznie w trybie art. 185c kpk, zaś przepis ten dotyczy przesłuchania pokrzywdzonego wyłącznie w sprawach o przestępstwa z art. 197 – 199 kk, natomiast w niniejszej sprawie zachowanie oskarżonego zarzucane mu aktem oskarżenia wypełnia znamiona także innych przestępstw, aniżeli te wskazane w treści art. 185c § 1 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski niezasadne z powodów omówionych wyżej, a nadto, w odniesieniu do pierwszego z nich, także z uwagi na powody wskazane w stosownym postanowieniu wydanym na rozprawie odwoławczej.

3.9.

Zarzuty z punktów 3 i 4 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak już wyżej wskazano, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że oskarżeni S. Ż. i K. K., podjęli czynności mające na celu wsadzenie patyka w szparę pośladkową pokrzywdzonego. W szczególności zachowanie to znajduje potwierdzenie, w ocenianych we wzajemnym powiązaniu, dokumentacji fotograficznej obrazującej doznane przez pokrzywdzonego obrażenia ciała oraz opinii biegłego lekarza. W konsekwencji, czyniąc takie ustalenia, Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych.

To natomiast dało uzasadnione podstawy do przypisania oskarżonemu K. K. popełnienia przestępstwa kwalifikowanego w szczególności z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 pkt. 1 kk.

Podkreślić bowiem trzeba, że w orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że przez „obcowanie płciowe”, w rozumieniu przepisu art. 197 kk, rozumie się także takie czynności seksualne, które nie łączą się z bezpośrednim kontaktem fizycznym między ciałami uczestników aktu seksualnego, przy czym warunkiem uznania takiego kontaktu za obcowanie płciowe jest zaangażowanie w czasie aktu narządów płciowych lub ich surogatów po stronie ofiary. W orzecznictwie za obcowanie płciowe uznano: stosunek płciowy oralny, wkładanie ręki do narządów rodnych kobiety, wprowadzenie wibratora w kształcie członka do pochwy i odbytu ofiary oraz włożenie szyjki butelki do odbytu (zob. Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117 – 211a, pod red. W. Wróbla i A. Zolla, WKP 2017, teza 23 do art. 197 wraz z powołanym w niej orzecznictwem). Jednocześnie, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, dążenie sprawcy do zaspokojenia swojego popędu płciowego, nie należy do znamion przestępstwa zgwałcenia. Dla przyjęcia, że sprawca swoim czynem wyczerpał znamiona tego przestępstwa, jest bowiem istotne nie to, w jakim sprawca działał celu, lecz to, czy swoim zachowaniem – odpowiadającym ustawowemu opisowi – dopuścił się zamachu na wolność seksualną ofiary. Odpowiedzialność karna sprawcy za przestępstwo zgwałcenia jest uzależniona od dopuszczenia się zamachu na wolność seksualną osoby pokrzywdzonej, nie zaś od szczególnego nastawienia psychicznego sprawcy do swojego czynu przejawiającego się w działaniu w celu zaspokojenia popędu seksualnego. Do naruszenia wolności seksualnej może więc dojść z motywów pozaseksualnych (zob. (zob. Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117 – 211a, pod red. W. Wróbla i A. Zolla, WKP 2017, teza 12 i 13 wraz z powołanym w niej orzecznictwem).

Zatem posłużenie się przez oskarżonych S. Ż. i K. K. przedmiotem martwym w postaci patyka (kija) w celu włożenia go do odbytu pokrzywdzonego, pomimo, iż nie było działaniem ukierunkowanym za zaspokojenie popędu płciowego któregokolwiek z oskarżonych i rzeczywiście, w szczególności, miało na celu upokorzenie pokrzywdzonego, stanowiło realizowane przy użyciu przemocy usiłowanie doprowadzenia Ł. M. do obcowania płciowego, albowiem bez wątpienia stanowiło zamach na jego wolność seksualną.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia odmiennie co do istoty i o wyeliminowanie z opisu czynu określonych zachowań oskarżonego, tj. pozbawienia wolności pokrzywdzonego Ł. M., w ten sposób, iż stosując przemoc w postaci uderzenia pięściami po głowie, wepchnęli pokrzywdzonego do samochodu, gdzie przytrzymując ręce pokrzywdzonego, siłą wlewali mu do ust alkohol, a następnie wywieźli do lasu w okolice masywu M. i usiłowania doprowadzenia pokrzywdzonego do obcowania płciowego analnego polegającego na próbie włożenia do jego odbytu kija i uznanie, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 190 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i skazanie oskarżonego K. K. na mocy art. 158 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.10.

Zarzuty z punktów 5, 6 i 8 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wskazany i omówiony w sekcji 3.7. materiał dowodowy, daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że zachowanie oskarżonych, w tym oskarżonego K. K., do którego odnoszą się omawiane zarzuty, miało miejsce, a zatem Sąd I instancji przyjmując w tym zakresie określone ustalenia nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych.

Ten sam materiał dowodowy daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że oskarżony K. K. dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu w formie zjawiskowej współsprawstwa. Ponieważ zarzut z punktu 8 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. - adwokat A. E., nie został rozwinięty w uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego, za wystarczające uznać trzeba poprzestanie na wskazaniu, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem ustawa nie wymaga żadnej szczególnej formy, w jakiej zawarte miałoby być porozumienie, co przesądza, że może mieć ono albo wyraźny, albo konkludentny charakter. Może do niego dojść nawet w sposób dorozumiany (zob. wyrok SN z dnia 12 grudnia 2002 r., III KKN 371/00, Prok. i Pr.-wkł. 2003, nr 7-8, poz. 2; wyrok SN z dnia 15 maja 2001 r., V KKN 730/98; wyrok SA w Krakowie z dnia 28 kwietnia 2015 r., II AKa 41/15, LEX nr 1711425). O porozumieniu można mówić zarówno wówczas, gdy sprawcy wspólnie realizują wcześniej ustalone przestępne przedsięwzięcie, jak i wtedy, gdy wcześniej ustaleń takich nie podejmowali, a i tak wspólnie realizują znamiona czynu przestępnego, mając świadomość wspólnego działania (por. wyrok SA w Łodzi z dnia 12 lipca 2000 r., II AKa 122/00, Prok. i Pr.-wkł. 2001, nr 5, poz. 25).

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób nie budzący wątpliwości wynika, że pokrzywdzony Ł. M., od momentu wciągnięcia go siłą do samochodu, pozbawiony został możliwości realizacji decyzji woli co do opuszczenia miejsca przebywania. Pozbawienie pokrzywdzonego wolności wpisywało się w zamiar wyrządzenia mu, poprzez określone, rozłożone w czasie i zróżnicowane działania, daleko idącej krzywdy za wdanie się w romans z żoną oskarżonego S. Ż., a zatem stanowiło czynnik zarazem umożliwiający, jak i warunkujący, zrealizowanie tego celu. Całkowicie chybione jest zatem twierdzenie apelującego, iż oskarżeni, w tym oskarżony K. K., swoim zachowaniem nie zrealizowali znamion przestępstwa z art. 189 kk, albowiem pozbawienie pokrzywdzonego wolności nie było ich zamiarem. Stąd też wyłącznie na marginesie, poza realiami przedmiotowej sprawy, można zaznaczyć, że przestępstwo z art. 189 § 3 kk może zostać popełnione zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i wynikowym. Odnosząc się natomiast do argumentacji apelującego, mającej wykazać, że ewentualne (zdaniem obrońcy) zachowanie oskarżonych, mające cechować się najdalej idącą brutalnością, jako mające miejsce w okresie późniejszym, niż wciągnięcie pokrzywdzonego do wnętrza samochodu, nie wpisywało się już w czyn polegający na pozbawieniu pokrzywdzonego wolności, a przez to nie może implikować przyjęcia kwalifikacji z art. 189 § 3 kk, wskazać trzeba, że przestępstwa, o których mowa w art. 189 § 1 – 3 kk mają charakter trwały, po wtóre zaś na czyn z art. 189 § 3 kk, złożył się cały szereg, zróżnicowanych i rozciągniętych w czasie zachowań, mających miejsce na przestrzeni całego okresu pozbawienia pokrzywdzonego wolności, które muszą być postrzegane i oceniane łącznie oraz we wzajemnym powiązaniu.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia odmiennie co do istoty i o wyeliminowanie z opisu czynu określonych zachowań oskarżonego, tj. pozbawienia wolności pokrzywdzonego Ł. M., w ten sposób, iż stosując przemoc w postaci uderzenia pięściami po głowie, wepchnęli pokrzywdzonego do samochodu, gdzie przytrzymując ręce pokrzywdzonego, siłą wlewali mu do ust alkohol, a następnie wywieźli do lasu w okolice masywu M. i usiłowania doprowadzenia pokrzywdzonego do obcowania płciowego analnego polegającego na próbie włożenia do jego odbytu kija i uznanie, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 190 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i skazanie oskarżonego K. K. na mocy art. 158 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.11.

Zarzut z punktu 7 apelacji obrońcy oskarżonego K. K. – adwokat A. E..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut chybiony. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje w pełni uzasadnione podstawy do przyjęcia, że pozbawienie pokrzywdzonego Ł. M. wolności łączyło się ze szczególnym udręczeniem, albowiem pokrzywdzony będąc pozbawiony wolności:

- był silnie, brutalnie bity pięściami po twarzy oraz bity i kopany po całym ciele, w tym w pośladki i genitalia. O tym, iż bicie pokrzywdzonego polegało na zadawaniu mu silnych uderzeń, powodujących dotkliwy ból, świadczą nie tylko stwierdzone u Ł. M. obrażenia ciała, ale także niekontrolowane oddanie kału, co potwierdził biegły lekarz podając, że „przy mocnym biciu mogłoby dojść do sytuacji, że doszłoby do oddania kału w sposób niekontrolowany”,

- był mu w wymuszony sposób wlewany do gardła alkohol,

- był przypalany papierosem w okolicy warg i pępka,

- został oddany na niego mocz, co już samo w sobie stanowi o zachowaniu szczególnie upokarzającym,

- został zmuszony do rozebrania się do naga, co również wiązało się z kolejnym, upokorzeniem pokrzywdzonego,

- stał się ofiarą usiłowania zgwałcenia mającego polegać na włożeniu mu do odbytu patyka, a zatem kolejnego zachowania, które w szczególności nosiło w sobie cechy dotkliwego upokorzenia.

Wniosek

Ogólny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia odmiennie co do istoty i o wyeliminowanie z opisu czynu określonych zachowań oskarżonego, tj. pozbawienia wolności pokrzywdzonego Ł. M., w ten sposób, iż stosując przemoc w postaci uderzenia pięściami po głowie, wepchnęli pokrzywdzonego do samochodu, gdzie przytrzymując ręce pokrzywdzonego, siłą wlewali mu do ust alkohol, a następnie wywieźli do lasu w okolice masywu M. i usiłowania doprowadzenia pokrzywdzonego do obcowania płciowego analnego polegającego na próbie włożenia do jego odbytu kija i uznanie, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 190 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i skazanie oskarżonego K. K. na mocy art. 158 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów omówionych wyżej.

3.12.

Zarzut apelacji prokuratora.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W uzasadnieniu podniesionego zarzutu prokurator powołuje się na te właściwości zachowania oskarżonych S. Ż. i K. K., które zadecydowały o przyjęciu kwalifikacji prawnej przypisanego im czynu m.in. z art. 189 § 3 kk, a zatem na okoliczności, które należą do ustawowych znamion czynu zabronionego, przesądzających o jego surowszym zagrożeniu karą, co powoduje, iż tylko w pewnym zakresie mogą być one brane pod uwagę, jako czynniki mające wpływ na wymiar kary. Innymi słowy nie mogą one same w sobie decydować o wymierzeniu kary w określonym wyższym wymiarze, lecz muszą być postrzegane (oceniane) także przez pryzmat innych okoliczności, w tym zwłaszcza właściwości i warunków osobistych oskarżonych. Tu natomiast wskazać trzeba, że oskarżony S. Ż. nie był dotychczas karany za przestępstwa z użyciem przemocy, przed zdarzeniem prowadził ustabilizowany tryb życia, pracował, posiadając w pracy bardzo dobrą opinię, cieszy się również bardzo dobrą opinię środowiskową, a nadto w sporządzonym wywiadzie środowiskowym kurator podkreślił jego silny związek emocjonalny ze wszystkimi dziećmi. Również oskarżony K. K. nie był dotychczas karany za przestępstwa z użyciem przemocy, prowadził ustabilizowany tryb życia, pracował, posiadając w pracy dobrą opinię, a także ma dobrą opinię środowiskową. Nie ulega również wątpliwości, że przy wymiarze kary należy wziąć pod uwagę sferę przeżyć pokrzywdzonego, w tym zwłaszcza jego subiektywne poczucie krzywdy, albowiem kara winna być sprawiedliwa zwłaszcza w odbiorze osoby pokrzywdzonej przestępstwem. Tutaj natomiast daje się zauważyć, że pokrzywdzony Ł. M., składając po upływie prawie roku od zdarzenia zawiadomienie o przestępstwie, kierował się nie tyle poczuciem krzywdy wyrządzonej mu przez oskarżonych, co innymi motywami, trafnie wskazanymi przez I. Ż. w zeznaniach z dnia 5 sierpnia 2019 roku, na k. 14. W tych warunkach wymierzona każdemu z oskarżonych kara nie nosi cech rażącej niewspółmierności w aspekcie rażącej łagodności, tym bardziej, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem kara rażąco niewspółmierna to wyłącznie taka kara, której nie da się zaakceptować z powodu różnicy o randze zasadniczej, wręcz „bijącej w oczy” pomiędzy nią, a karą sprawiedliwą (zob. m.in. wyrok SA w Krakowie z 14.09.2005r., II AKa 165/05, KZS 2005/10/32; wyrok SA w Krakowie z 14.10.2008r., II AKa 132/08, KZS 2008/11/64), zaś tego rodzaju karą - w aspekcie rażącej łagodności - kara wymierzona oskarżonym S. Ż. i K. K. z pewnością nie jest.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu S. Ż. za czyn przypisany mu w punkcie 2 wyroku kary 6 lat pozbawienia wolności i orzeczenie w tym wymiarze kary łącznej, natomiast oskarżonemu K. K. wymierzenie kary 5 lat pozbawienia wolności, a nadto o zasądzenie od każdego z oskarżonych nawiązki w kwocie 10.000 złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek w zakresie, w jakim odnosi się do kar pozbawienia wolności, jest niezasadny z powodów omówionych wyżej. Natomiast ewentualne podwyższenie nawiązek nie było możliwe w sytuacji, gdy prokurator zaskarżył wyrok wyłącznie w części orzeczenia o karze i jednocześnie podniósł zarzuty skierowane wyłącznie przeciwko rozstrzygnięciu o karach pozbawienia wolności. Orzeczenie o zasądzeniu nawiązki nie stanowi bowiem elementu składowego rozstrzygnięcia o karze, gdyż nawiązka nie jest środkiem karnym, lecz środkiem kompensacyjnym, a prokurator nie podniósł zarzutu skierowanego przeciwko temu środkowi.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok został utrzymany w mocy wobec nie podzielenia zasadności zarzutów podniesionych we wniesionych apelacjach, przy jednoczesnym nie zachodzeniu w sprawie okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 wyroku.

Na zasadzie art. 636 § 1 kpk, Sąd Odwoławczy zasądził od oskarżonych S. Ż., K. K. i R. K. wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie po 5 złotych, a w pozostałym zakresie wydatkami postępowania odwoławczego obciążył Skarb Państwa. Stosownie natomiast do dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt. 3 i 5, art. 3 ust. 2, art. 6 i art. 9 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, Sąd Odwoławczy zasądził na rzecz Skarbu Państwa opłaty za II instancję w kwotach: od oskarżonych S. Ż. i K. K. po 400 złotych, natomiast od oskarżonego R. K. w kwocie 380 złotych.

7.  PODPIS

SSA Marcin Schoenborn SSA Piotr Filipiak SSA Marek Charuza

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego S. Ż..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Obrońca oskarżonego S. Ż. zaskarżył wyrok w całości.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego K. K. - adwokat A. E.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Obrońca oskarżonego K. K. - adwokat A. E., zaskarżyła wyrok co do pkt. II, IV pkt. b, VIII i IX pkt a.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Rejonowy w Żywcu.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Prokurator zaskarżył wyrok wobec oskarżonych S. Ż. i K. K. w części dotyczącej orzeczenia o karze.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.14.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego K. K. - adwokat G. G..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Obrońca oskarżonego K. K. - adwokat G. G. zaskarżył wyrok w zakresie orzeczenia o karze.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.15.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

5

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego R. K..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Obrońca oskarżonego R. K. zaskarżył wyrok w całości.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana