Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Przewodniczący:

Sędzia SA Piotr Pośpiech (spr.)

SSA Rafał Doros

SSA Robert Kirejew

Protokolant

Iwona Olszówka

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 55/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Sosnowcu z dnia 14 listopada 2022 r. sygn. akt IV K 47/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

Uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

z apelacji obrońcy oskarżonego P. K.:

- błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego i w konsekwencji uznania, że oskarżony P. K. dopuścił się czynów szczegółowo opisanych w orzeczeniu Sądu I instancji, wbrew dowodom wskazującym na fakt popełnienia tylko części z nich, zwłaszcza że w sprawie ustalenia faktyczne w zakresie osobowych źródeł dowodowych ograniczają się do wyjaśnień obojga oskarżonych, a inne dowody nie dają podstaw do poczynienia ustaleń potwierdzających winę oskarżonego co do przypisanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przeprowadzona kontrola odwoławcza pozwoliła stwierdzić, że sąd I instancji przeprowadził postępowanie dowodowe prawidłowo i właściwie ustalił też najistotniejsze fakty. Wynika to z tego, że w toku postępowania zgromadził pełny materiał dowodowy, który następnie poddał swobodnej ocenie z art. 7 k.p.k. Ocena ta uwzględnia wszystkie okoliczności ujawnione na rozprawie głównej (art. 410 k.p.k.), przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), a także wskazania wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Również poczynione przez Sąd Okręgowy w Sosnowcu ustalenia faktyczne są w pełni trafne, gdyż w sposób logiczny wynikają z treści tych dowodów, które uznane zostały za wiarygodne. Wszystko to powoduje, że apelacja obrońcy, kwestionująca dokonaną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, a w następstwie tego również ustalenia faktyczne, jest pozbawiona podstaw.

Przede wszystkim trzeba wskazać, iż w żadnym razie nie naruszał art. 7 k.p.k. fakt, że Sąd Okręgowy w Sosnowcu nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego z rozprawy głównej, w których jedynie częściowo przyznał się on do stawianych mu w akcie oskarżenia zarzutów. Podczas tego przesłuchania P. K. potwierdził bowiem jedynie to, że w R. uprawiał 15 krzewów konopi innych niż włókniste. Zaprzeczył natomiast, aby do niego należała znaleziony tam marihuana w postaci suszu oraz zasuszonych łodyg w ilości 5.678,05 g. Według jego relacji środki te przywiozła w workach do niego J. Z., która poprosiła o ich przechowanie, a on wyłącznie rozłożył je na suszarce, ponieważ zaczęły gnić. Wskazał również na współoskarżoną jako osobę wyłącznie odpowiedzialną za uprawę 315 sztuk krzaków konopi innych niż włókniste w domu na terenie B. oraz za wytworzenie ujawnionych tam środków odurzających w postaci 2.322,4 g. marihuany.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na jedną istotną rzecz, a mianowicie, że P. K.wcześniej wyjaśniał w zupełnie odmienny sposób. Przed sądem zmienił swoje stanowisko w stosunku do tego co mówił na etapie postępowania przygotowawczego. Generalnie jego wypowiedzi w toku trwania całego procesu znacząco ewoluowały i za każdym razem przedstawiał inne fakty związane z tymi zdarzeniami. Jednakże kilkakrotnie, składając wyjaśnienia w trakcie śledztwa, nie zaprzeczył temu, aby był sprawcą obu zarzucanych mu przestępstw z art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Powodem, dla którego nie przyznawał się wówczas do winy było natomiast tylko i wyłącznie to, że zasadzone przez niego rośliny miały nie zawierać aktywnego składnika THC i miały służyć do wyrobu olejku konopnego CBD. Podczas pierwszego przesłuchania w dniu 17.03.2022 r. wyraźnie przecież oświadczył: „ja wyhodowałem wszystko to co w dniu wczorajszym zostało zabezpieczone przez Policję”, a zatem w domyśle wszystko to co ujawniono w dniu 16.03.2022 r. w R. oraz B.. Tego samego dnia w prokuraturze oznajmił z kolei, że podtrzymuje swoje wcześniejsze wyjaśnienia, a ponadto dodał, że: „ja faktycznie rośliny wysadziłem w B.”. Z kolei następnego dnia podczas posiedzenia w przedmiocie tymczasowego aresztowania podtrzymał złożone poprzednio wyjaśnienia. Tak jak wspomniano to wcześniej zmiana stanowiska nastąpiła dopiero na etapie postępowania sądowego, gdy przedstawił odmienną od poprzednich wersję zdarzeń dotyczącą upraw konopi innych niż włókniste oraz wytwarzania środków odurzających.

W tej sytuacji przypomnieć należy, że zmiana stanowiska procesowego wyrażonego na określonym etapie postępowania nie powoduje, że stanowisko to traci swój procesowy i dowodowy wymiar. Przeciwnie, jeżeli określona osoba, oskarżony czy świadek, relacjonuje od pewnego momentu procesu odmiennie, to od całokształtu wymowy materiału dowodowego zależy, czy składane przez niego "nowe" relacje, zyskają aprobatę organu prowadzącego postępowanie karne. Powstaje oczywiście wówczas obowiązek, obciążający sąd, aby zmianę stanowiska procesowego wyjaśnić w trybie art. 389 § 1 k.p.k., a następnie rozważyć w kontekście wszystkich dowodów, która z prezentowanych wersji jest wersją wiarygodną. Należy przyznać rację obrońcy, który słusznie zauważa, że w takiej sytuacji ocena dokonana przez sąd musi być drobiazgowa i uwzględniać wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego z jednoczesnym uwzględnieniem całokształtu okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego. Dodać też warto, iż istotną rolę w wyjaśnieniu tego rodzaju rozbieżności, jakie zaistniały w niniejszej sprawie, miało samo stanowisko P. K. odnośnie wytłumaczenia przyczyn zmiany swojej postawy procesowej. Oczywiste jest bowiem to, że przedstawienie nowych okoliczności, aby zostało zaakceptowane, musi łączyć się z przekonującym wyjaśnieniem, z jakich przyczyn wcześniej została złożona relacja obciążająca oskarżonego, w dodatku złożona przez niego samego, a wskazująca, że dopuścił się on dwóch poważnych zbrodni.

W niniejszej sprawie Sąd I instancji obowiązkowi temu z pewnością sprostał, o czym świadczy chociażby treść bardzo obszernego uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Na ponad 8 stronach odniósł się do wszystkich wyjaśnień P. K., dokładnie je przeanalizował, a nade wszystko przekonywująco wskazał powody, dla których dał wiarę określonym wyjaśnieniom, a pozostałym tej wiary odmówił. Sąd apelacyjny w całej rozciągłości te wywody aprobuje, a zważywszy na ich kompletność nie widzi potrzeby powtarzania argumentów, które już raz zostały w sposób pełny wyczerpująco przedstawione.

Niemniej warto podkreślić, że wyjaśnienia P. K. wbrew zarzutom skarżącego, nie stanowiły jedynego dowodu wskazującego na jego sprawstwo, a w konsekwencji skazanie za popełnienie pierwszego przestępstwa z art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Warto bowiem zwrócić uwagę na zeznania M. B., który jako funkcjonariusz Policji uczestniczył w zatrzymaniu oskarżonego, a następnie oględzinach domu w R. oraz wnioski jakie z nich wynikają. Świadek ten usłyszał podczas rozmowy z P. K., że posiadał on uprawę marihuany, ale została ona już ścięta. Oskarżony potwierdził zatem wówczas, że uprawiał w domu swoich rodziców konopie inne niż włókniste. Na miejscu, co potwierdza, znajdująca się w aktach sprawy, dokumentacja fotograficzna oraz protokoły oględzin, policjanci w pomieszczeniach gospodarczych oprócz 15 krzewów takich roślin zastali dużą ilość doniczek z ziemią, podobnych do tych, w których znajdowały się te rośliny oraz przedmioty mogące służące do uprawy marihuany. Natomiast w samym budynku mieszkalnym, w jego nieużywanej części, ujawnili marihuanę w postaci około 5,5 kg suszu oraz 138 g zasuszonych łodyg, przechowywanych m.in. na odpowiednio przygotowanych do tego suszarkach. Logika w tej sytuacji pozwala rozwiać wątpliwości podnoszone przez obrońcę, gdyż podpowiada, że substancje te pochodziły ze wcześniej ściętej uprawy, o której mówił oskarżony funkcjonariuszom policji. To z kolei przeczy lansowanej przez niego na rozprawie wersji, że marihuana została przywieziona do tego domu przez J. Z.. Zresztą tej wersji zdarzenia nie potwierdziła nigdy J. Z., która mimo, że wielokrotnie zmieniała swoje stanowisko i wyjaśniała również na korzyść współoskarżonego, takiej informacji nigdy nie przedstawiła. Zresztą trudno znaleźć powód dla którego miałyby to uczynić, skoro w domu na terenie B. miała możliwość magazynowania tych środków, z czego skorzystała, skoro również i tam ujawniono susz w postaci marihuany oraz zasuszone łodygi konopi.

Odnośnie natomiast drugiego z przypisanych czynów to nie ulega wątpliwości, że dowodem obciążającym oskarżonego, oprócz jego własnych wyjaśnień z postępowania przygotowawczego, były także wyjaśnienia współoskarżonej, która w końcowej fazie śledztwa zdecydował się go obciążyć i wskazała na niego jako osobę, który założyła plantację konopi inne niż włókniste w domu na terenie B. i którą od pewnego momentu razem uprawiali. Zatem o uznaniu winy P. K. w zakresie kolejnej uprawy konopi innych niż włókniste oraz wytworzenia ponad 2 kg suszu marihuany i zasuszonych łodyg zdecydowały zarówno jego własne wyjaśnienia złożone w trakcie postępowania przygotowawczego oraz wspomniane wyjaśnienia J. Z.. Sądowi odwoławczemu miał w polu widzenia to, że współoskarżona w trakcie trwającego postępowania przedstawiała zupełnie rozbieżne relacje, a w postępowaniu jurysdykcyjnym złożyła ostatecznie wyjaśnienia, według których to ona samodzielnie założyła i prowadziła uprawę w domu na terenie B., będąc przymuszona do tego przez swojego szwagra K. W.. Zaznaczyć jednak trzeba, że wyjaśnienia złożone na rozprawie nie mają jednak co do zasady a prori większej wartości dowodowej od tych złożonych w toku postępowania przygotowawczego. Wyjaśnienia złożone w śledztwie, a następnie odwołane lub zmienione stanowią dowód w sprawie, który – tak samo jak każdy inny dowód – podlega swobodnej ocenie. W przypadku J. Z., tak samo jak w przypadku P. K. ocena składanych przez nią wszystkich wyjaśnień została przeprowadzona wyjątkowo rzetelnie i sąd apelacyjny w pełni zgadza się z wnioskami, jakie z tej analizy wynikają. Przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na kilku stronach rozważania zasługują na pełną aprobatę. Zatem spośród kilku sprzecznych wersji przedstawianych przez J. Z. za wiarygodną słusznie uznano wyłącznie tę, którą została przedstawiona podczas ostatniego przesłuchania w toku śledztwa. Ta relacja pokrywa się zresztą z wyjaśnieniami P. K. z postępowania przygotowawczego, a nadto wydaje się być najbardziej logiczna i prawdopodobna. Trudno bowiem uwierzyć w taką wersję wydarzeń, aby oskarżony, uprawiający konopie inne niż włókniste i wytwarzając z nich marihuanę w domu swoich rodziców R., mógł nie być zaangażowany w prowadzoną równolegle uprawę tych samych roślin i wytwarzanie tych samych środków przez bliską mu wówczas osobę w jego własnym domu.

Powyższe rozważania prowadzą do jednoznacznego wniosku, że wbrew twierdzeniom skarżącego ocena dowodów z wyjaśnień obojga oskarżonych nie miała charakteru arbitralnego i nie odrzucono części korzystnych dla nich wyjaśnień z „góry”, ale po wnikliwej i rzetelnej ocenie, odpowiadającej wymogom z art. 7 k.p.k. Sąd dokonał oceny tych wyjaśnień również we wzajemnym powiazaniu oraz w odniesieniu do pozostałych dowodów ujawnionych w toku przewodu sądowego.

Nieuprawnione było przy tym odnoszenie się w apelacji do „zasady nemo se ipsum accusare tenetur” wyrażonej w art. 74 § 1 k.p.k. W żadnym razie nie można odnosić krytycznej oceny części wyjaśnień oskarżonego jako próby przerzucenia na oskarżonego obowiązku dostarczania dowodów jego niewinności. „Wyrażona w art. 74 § 1 k.p.k. reguła nemo se ipsum accusare tenetur, stanowiąca odzwierciedlenie zasady domniemania niewinności (art. 5 § 1 k.p.k.), oznacza zarówno brak po stronie oskarżonego obowiązku dowodzenia swojej niewinności, jak i zakaz jego przymuszania do dostarczania dowodów przeciwko sobie. Konsekwencją tego rozwiązania jest m.in. prawo do odmowy złożenia wyjaśnień (art. 175 § 1 in fine k.p.k.) oraz zakaz stosowania podczas przesłuchania środków kontrolujących nieświadome reakcje organizmu, przemocy lub groźby bezprawnej (art. 171 § 5 k.p.k.). Regulacje powyższe, zawierające uprawnienia oskarżonego, adresowane są do organów procesowych i oznaczają zakaz wymuszania na nim aktywnych form dostarczania oskarżeniu dowodów.” (wyrok SN z dnia 15 października 2015 r. III KK 206/15 LEX nr 1948886)

Wreszcie na koniec tych rozważań należy odnieść się do zarzutu, który skarżący zawarł w uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego, a dotyczącego odwołania się przez sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku do informacji Dyrektora Aresztu Śledczego w M.. Jego zdaniem fakt ten miał zapewne znaczenie dla treści i zakresu wyroku, w sytuacji, gdy dokument ten pojawił się dopiero po zamknięciu przewodu sądowego i nie został ujawniony w toku prowadzonego postępowania.

Rzeczywiście w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, po ocenie wyjaśnień P. K. zawarte zostało stwierdzenie o konieczności zwrócenia uwagi na okoliczności, że do akt w dniu 7.11.2022 r. wpłynęło pismo z Aresztu Śledczego w M. o ujawnieniu w celi, w której przebywał oskarżony, przedmiotu w postaci telefonu komórkowego.

Niewątpliwie odwołanie się do tego dokumentu, który w trakcie procesu nie został wprowadzony do materiału dowodowego zgodnie z obowiązującymi wymogami stanowiło naruszenia art. 410 k.p.k. Sąd poczynił bowiem określone ustalenia w oparciu o dowód, który nie został ujawniony w toku rozprawy. Niemniej należy pamiętać, że uchybienia o charakterze procesowym z art. 438 pkt 2 k.p.k. stanowić mogą podstawę do wzruszenia orzeczenia tylko wtedy, gdy mogła mieć wpływ na jego treść.

Tymczasem odwołanie się do wspomnianego pisma nie miało takiego charakteru, o czym przekonuje pisemne uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia. Wspomniane zdarzenia mogło posłużyć do negatywnej weryfikacji wyjaśnień składanych przez oboje oskarżonych, gdyż sugeruje możliwość uzgadniania przez nich treści wypowiedzi składanych podczas rozprawy, choć takie stwierdzenie wprost nie zostało użyte. Niemniej odwołanie się do tego dowodu, jeśli faktycznie służyło takiej weryfikacji to miało charakter uzupełniający, o czym świadczy to, że nastąpiło już na sam koniec rozważań dotyczących oceny wyjaśnień P. K.. Sąd nie nadał temu pierwszorzędnego lub nawet drugorzędnego znaczenia, a tylko zdawkowo zwrócił uwagę na tę okoliczność po tym jak wcześniej wyjaśnienia oskarżonego same w sobie poddał wszechstronnej i rzetelnej analizie również w odniesieniu do całokształtu materiału dowodowego.

W przekonaniu sądu apelacyjnego z całą pewnością to uchybienie nie miało wpływu na treść wyroku, gdyż nawet pominięcie tego dowodu i faktu z niego wynikającego, nie doprowadziłoby do wydania odmiennego rozstrzygnięcia.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadny zarzut apelacyjny nie dawał podstaw do uwzględnienia wniosku o wydanie orzeczenia o charakterze kasatoryjnym, tym bardziej że nie zaistniały do tego podstawy z art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k., wskazujące na przesłanki umożliwiające wydania tego rodzaju rozstrzygnięcia.

3.2.

z apelacji obrońcy oskarżonej J. Z.:

- rażącej niewspółmierności wymierzonej kary poprzez niedostateczne uwzględnienie przy okolicznościach wymiaru kary faktu przyznania się oskarżonej do zarzucanego czynu już na etapie postępowania odwoławczego, przyznania się do czynu przed sądem, złożenia wyjaśnień, częściowo na podstawie, których ustalono stan faktyczny w sprawie, nie uwzględnienie sfery motywacyjnej oskarżonej i faktu podległości współoskarżonemu oraz tego, że rola oskarżonej w popełnieniu przestępstwa była znacznie mniejsza niż współoskarżonego.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty i argumenty apelacji obrońcy były zasadne, gdyż wskazywały na nadmierną surowość orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności.

Punktem wyjścia do rozważań nad zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec J. Z. musi być przypomnienie, że przepis art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, stanowiący podstawę prawną wymierzonej kary, przewidywał w dacie wyrokowania za popełnienie opisanej tam zbrodni karę grzywny i pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Wymierzając karę pozbawienia wolności w ustawowych granicach możliwe więc było wymierzenie jej co najmniej w wysokości 3 lat, co zresztą uczynił Sąd Okręgowy w Sosnowcu. Jednak, w ocenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach, wobec oskarżonej zaszedł szczególnie uzasadniony przypadek, stanowiący podstawę do nadzwyczajnego złagodzenia kary, o którym mowa w art. 60 § 2 zd. 1 k.k., kiedy to nawet najniższa kara przewidziana za tę zbrodnię byłaby niewspółmiernie surowa.

Przez "wypadek szczególnie uzasadniony" w rozumieniu art. 60 § 2 k.k. rozumie się w orzecznictwie taką sytuację, gdy nagromadzenie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego jest takie, że przy należytym ich uwzględnieniu orzeczenie kary sprawiedliwej w granicach ustawowego zagrożenia jest niemożliwe (postanowienie SN z 24 listopada 2005 r., III Ko 52/04, LEX nr 164384).

Trafny jest przy tym pogląd, że o zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary decyduje całokształt okoliczności dotyczących nie tylko osoby sprawcy, lecz także popełnionego przez niego czynu, analiza których - z uwzględnieniem zasad wymiaru kary określonych w ustawie - pozwala dopiero na ocenę, czy orzeczenie współmiernej kary jest możliwe w ramach ustawowego zagrożenia, czy dopiero kara poniżej tej granicy spełni funkcję kary sprawiedliwej (wyrok SN z 13 lipca 1979 r., III KR 197/79, OSNKW 1980, nr 1-2, poz. 3).

Ustalając, czy zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek z art. 60 § 2 k.k., pozwalający na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, należy zatem rozważyć wszystkie okoliczności wpływające na wymiar kary, nie unikając uwzględnienia właściwości i warunków osobistych sprawcy, a także oceny jego dotychczasowego sposobu życia i zachowania po przestępstwie.

Ocena wszystkich wspomnianych okoliczności dokonana podczas kontroli odwoławczej przekonała o słuszności apelacji obrońcy J. Z., a tym samym o potrzebie nadzwyczajnego złagodzenia kary poprzez zastosowanie przepisu art. 60 § 2 k.k.

Za orzeczeniem nadzwyczajnie złagodzonej kary na omówionej podstawie przemawiała suma okoliczności dotyczących popełnionego przez nią czynu oraz związanych z osobą sprawcy. Do tych ostatnich należały właściwości i warunki osobiste J. Z., sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu. W szczególności wskazać należy na jej przyznanie się i złożenie wyjaśnień, które choć mocno niekonsekwentne, pozwoliły ostatecznie na ustalenie stanu faktycznego, umożliwiającego pociągnięcie do odpowiedzialności oboje oskarżonych. Istotne znaczenie miała także jej uprzednia niekaralność oraz wyrażona przez nią skrucha. Sąd odwoławczy zwrócił też uwagę na jej specyficzną, trudną sytuację życiowa, rodzinną i zawodową, w której znalazła się, decydując się na popełnienie przestępstwa, co przy okazji wskazuje na jej motywację przy popełnianiu przypisanego jej czynu. J. Z. sama wychowywała i nadal wychowuje dziecko, a po powrocie z Austrii do Polski nie miała zatrudnienia. Skorzystała z propozycji pracy jako sprzątaczki, którą złożył jej P. K. Po pewnym czasie uzależniła się od niego emocjonalnie, co z kooslei ten wykorzystał wciągając ją w przestępczy proceder.

Spośród mających wpływ na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia okoliczności dotyczących popełnionego czynu wymienić należy z kolei rolę J. Z., która niewątpliwie była podrzędna. Wszak, jak wynika to z ustalonego stanu faktycznego, to P. K. był pomysłodawcą, inicjatorem i jednocześnie organizatorem uprawy krzaków konopi innych niż indyjskie. Współoskarżony nabył nasiona i dysponował sprzętem niezbędnym do prowadzenia przestępczej działalności, a także nadzorował uprawę w domu przy ul. (...) w B.. To on zaproponował J. Z., aby przystąpiła do prowadzenia tej nielegalnej działalności. Jak wskazuje sąd I instancji oskarżona nie miała odpowiedniej wiedzy, ani finansowych możliwości pozwalających na założenie takiej plantacji. Jej rola ograniczała się natomiast do podejmowania wspólnie bieżących czynności związanych z sadzeniem i pielęgnacją roślin, a następnie wytworzeniem suszu marihuany.

Niezależnie od powyższych argumentów sąd odwoławczy miał na uwadze, że wobec J. Z. zostały już podjęte zabiegi resocjalizacyjne w warunkach pozbawienia wolności, skoro była tymczasowo aresztowana w okresie od dnia 16 marca 2022 r. do dnia 13 maja 2022 r. Niewątpliwie doświadczenia związane z trzymiesięcznym pobytem w izolacji więziennej będą miały charakter prewencyjny i powinny powstrzymać ją przed kolejnymi zachowaniami naruszającymi porządek prawny.

Suma wszystkich tych okoliczności skłoniła do przekonania, że kara 3 lat pozbawienia wolności orzeczona wobec J. Z. jest rażąco surowa. Za karę współmierną uznano natomiast karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Taka kara, w połączeniu z utrzymaną w mocy kara grzywny w ilości 100 stawek po 15 zł każda, pozwoli zrealizować cele zapobiegawcze i wychowawcze, w tym będzie dla oskarżonej sygnałem, że jej czyn został napiętnowany. Ponadto w zakresie społecznego oddziaływania kary - szczególnie w odniesieniu do sposobu jej działania i motywacji - będzie to kara zrozumiała i sprawiedliwa.

Wymierzając karę pozbawienia wolności w opisanej wysokości, Sąd Apelacyjny miał również na uwadze tzw. wewnętrzną sprawiedliwość wyroku. Kara w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności za jeden czyn w istocie stanowiła odpowiednio taką samą dolegliwość jak kara 5 lat pozbawienia wolności wymierzonaP. K. za dwa przypisane mu czyny popełnione jako ciąg przestępstw z art. 91 § 1 k.k. Zatem aby uniknąć sytuacji, gdy oskarżona miałaby ponieść taką samą dolegliwość jak współsprawca, którego rola w przestępstwie była wiodąca i który wciągnął ją w przestępczy proceder, karę należało odpowiednio złagodzić.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary art. 60 § 6 pkt 2 k.k. i złagodzenie wymierzonej kary pozbawienia wolności do 1 roku i 6 miesięcy.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadny zarzut pozwolił uwzględnić wniosek zawarty w apelacji obrońcy i złagodzić karę orzeczoną wobec J. Z. we wskazanym tam kierunku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Sosnowcu z dnia 14 listopada 2022 roku, sygn. akt IV K 47/22 poza zmianą opisaną w pkt 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadna apelacja obrońcy oskarżonego P. K. jak również brak okoliczności, które w myśl art. 439 § 1 k.p.k., art. 440 k.p.k., bądź art. 455 k.p.k. podlegałyby uwzględnieniu z urzędu, nie dawały podstaw do wydanie dalej idącego orzeczenia reformatoryjnego lub kasatoryjnego.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono zaskarżony wyrok w pkt 2 w ten sposób, że na podstawie art. 60 § 2 i § 6 pkt 2 k.k. nadzwyczajnie złagodzono orzeczoną wobec J. Z. karę pozbawienia wolności z 3 lat do 1 roku i 6 miesięcy,

Zwięźle o powodach zmiany

Zmiana jest wynikiem uznania zasadności zarzutu z apelacji obrońcy oskarżonej dot. wymierzenia rażąco niewspółmiernej kary, co doprowadziło do złagodzenia kary we wskazanym wyżej zakresie.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3

Na podst. art. 636 k.p.k., wobec nieuwzględnienia apelacji obrońcy P. K. (2), zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania odwoławczego tj. wydatki w kwocie 10 zł oraz opłatę za II instancję w kwocie 1.600 zł.

Z kolei na zasadzie słuszności z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k., wynikającej z uwzględnienia apelacji obrońcy J. Z., zwolniono oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego w części jej dotyczących, obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSA Rafał Doros SSA Piotr Pośpiech SSA Robert Kirejew

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego P. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt 1 wyroku skazujący oskarżonego za ciąg przestępstw z art. 53 ust. 2 i z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na karę 5 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 200 stawek dziennych po 30 zł każda.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej J. Z..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt 2 wyroku skazujący oskarżoną za przestępstwo z art. 53 ust. 2 i z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 100 stawek dziennych po 15 zł każda.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana