Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

POSTANOWIENIE

Dnia 19 stycznia 2024 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w Wydziale I Cywilnym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Piotr Łakomiak

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2024 roku w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Ł. S. i M. S.

przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę i ustalenie

na skutek zażalenia powodów

na postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 16 sierpnia 2023 r.,

sygn. akt I C 350/23

postanawia:

1)  oddalić zażalenie;

2)  rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawić do rozstrzygnięcia w orzeczeniu kończącemu sprawę w instancji.

SSA Piotr Łakomiak

Sygn. akt I ACz 1307/23

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2023r. Sąd Okręgowy w sprawie z powództwa Ł. S. i M. S. o ustalenie i zapłatę przeciwko (...) Bank S.A. w W. zawiesił postępowanie na podstawie art. 174§1 pkt. 4k.p.c.. Sąd I instancji uznał, że oba dochodzone pozwem roszczenia mają charakter majątkowy i mają bezpośredni wpływ na majątek upadłego banku.

Zażalenie na to postanowienie w części dotyczącej powództwa o ustalenia nieważności stosunku umowy kredytu złożyli powodowie. Wnieśli o jego zmianę poprzez uchylenie postanowienia w części dotyczącej zawieszenia postępowania o ustalenie nieważności stosunku prawnego. Skarżący podnieśli, że roszczenie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego nie podlega zgłoszeniu w ramach postępowania upadłościowego w trybie art. 236 ust.1 prawa upadłościowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie podlegało oddaleniu.

Na wstępie należało zauważyć, że Sąd Okręgowy, niezależnie od rodzaju zgłoszonych w pozwie roszczeń zasadnie dokonał zawieszenia postępowania na wskazanej w sentencji postanowienia podstawie prawnej. Ustawodawca wskazał m.in., że przesłanką zawieszenia postępowania jest ogłoszenie upadłości strony: sąd zawiesza postępowanie z urzędu, jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości, masy układowej lub masy sanacyjnej i ogłoszono upadłość lub wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe albo ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym (art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c.). Norma ta jest konsekwencją regulacji zawartej ‎w art. 144 ust 1 pr.upadł., zgodnie z którą po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowo administracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu.

Inną kwestią, co do której sąd I instancji jeszcze się nie wypowiedział jest rozstrzygnięcie w zakresie podjęcia postępowania z udziałem syndyka. Zgodnie bowiem z art. 180 § 1 pkt 5 lit b k.p.c. sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu, gdy ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności w przypadku ogłoszenia upadłości strony lub wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego, z wyjątkiem określonym w art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (dalej: „pr.upadł.”) – z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka.

Podsumowując, w kwestii podjęcia zawieszonego postępowania z udziałem syndyka w zakresie roszczenia o ustalenie nieważności stosunku prawnego wypowie się Sąd Okręgowy, czy to z urzędu, w sytuacji zmiany poglądu wyrażonego w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, czy też w wyniku złożenia przez powodów wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania w zakresie roszczenia o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego. Gdyby się okazało, że sąd I instancji oddali wniosek o podjęcie w tym zakresie postępowania, to zgodnie z treścią art. 394§1 pkt.5 k.p.c. rozstrzygnięcie to może zostać poddane ocenie przez Sąd Apelacyjny, na skutek wdrożenia kolejnego postępowania zażaleniowego, który ostatecznie rozstrzygnie kwestię dopuszczalności kontynuowania postępowania z udziałem syndyka pozwanego banku w zakresie roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytowej (zob. pytanie prawne w sprawie III CZP 5/24). Na obecnym etapie wypowiadanie się przez Sąd Apelacyjny w analizowanej kwestii jest zatem przedwczesne.

W konsekwencji zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397§3k.p.c..

SSA Piotr Łakomiak