I ACa 431/19 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2019-07-10
Sygn. akt I ACa 431/19
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lipca 2019 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie :
Przewodniczący – Sędzia SA Mieczysław Brzdąk
Sędzia SA Joanna Naczyńska
Sędzia SO del. Tomasz Tatarczyk (spr.)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 lipca 2019 r.
sprawy z powództwa (...) Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w R. i W. w W.
przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia (...) Oddziałowi (...) w K.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach
z dnia 8 marca 2019 r., sygn. akt I C 808/18
postanawia :
1) uchylić zaskarżony wyrok i umorzyć postępowanie;
2) zasądzić od powoda na rzecz pozwanego 10 817 ( dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście ) złotych z tytułu kosztów zastępstwa prawnego w pierwszej instancji;
3) nie obciążać powoda kosztami postępowania apelacyjnego.
SSO Tomasz Tatarczyk SSA Mieczysław Brzdąk SSA Joanna Naczyńska
UZASADNIENIE
Powód dochodził zapłaty przez pozwanego kwoty 489 546 zł z ustawowymi odsetkami z tytułu części ryczałtów ( wynagrodzenia ) za świadczenia opieki zdrowotnej.
Wyrokiem z 8 marca 2019 r. Sąd Okręgowy w Katowicach uwzględnił w całości powództwo i orzekł o kosztach procesu.
W apelacji pozwany domagał się zmiany wyroku przez oddalenie powództwa.
Pismem z 6 maja 2019 r. powód cofnął w całości pozew i zrzekł się roszczenia, wniósł o uchylenie wyroku, umorzenie postępowania i zasądzenie od pozwanego kosztów.
Pozwany zawiadomiony o cofnięciu pozwu i zrzeczeniu się przez powoda roszczenia wniósł o zasądzenie od niego kosztów procesu za obie instancje.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :
Według art. 203 § 4 k.p.c., sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.
Ponieważ w okolicznościach sprawy nie zachodziły podstawy do przyjęcia, że cofnięcie pozwu i zrzeczenie się przez powoda roszczenia są sprzeczne z prawem, z zasadami współżycia społecznego bądź zmierzają do obejścia prawa, uznać należało, że powód skutecznie pozew cofnął i zrzekł się roszczenia.
Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c., cofnięcie ze skutkiem prawnym pozwu powoduje umorzenie postępowania.
Dlatego w oparciu o art. 386 § 3 k.p.c. zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu, a postępowanie w sprawie umorzeniu.
Zasadą według art. 203 § 2 k.p.c. jest, że w przypadku cofnięcia pozwu to powód na żądanie pozwanego zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego.
Przepis ten zawiera szczególne uregulowanie dotyczące obowiązku zwrotu kosztów.
Postanowienie sądu o umorzeniu postępowania jest orzeczeniem o charakterze formalnym, oznacza zakończenie postępowania bez rozstrzygnięcia sprawy co do istoty.
Odstępstwo od powołanej zasady uzasadnione jest wówczas, gdy cofnięcie pozwu spowodowało uzyskanie przez powoda zaspokojenia roszczenia po wytoczeniu powództwa. W takim wypadku rozstrzygając o kosztach procesu pozwanego uważać można za stronę przegrywającą. Uwzględnienie bowiem okoliczności istniejących w chwili wytoczenia powództwa pozwala na wniosek, że wystąpienie przez powoda z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia jego praw, powództwo stało się zaś zbędne dopiero z chwilą uzyskania zaspokojenia roszczenia, co nastąpiło po wniesieniu pozwu.
Wbrew twierdzeniom powoda, nie zachodziły w sprawie podstawy do odstępstwa od zasady, że w przypadku cofnięcia pozwu powód na żądanie pozwanego zwraca mu koszty.
Z wyliczeń przedstawionych przez powoda w pozwie wynika, że w przypadku każdej z dwóch wymienionych w pozwie umów objęta żądaniem została należność za trzy miesiące 2018 r. stanowiąca różnicę pomiędzy ryczałtem określonym w załączniku do umowy ( 1 343 739 zł miesięcznie w pierwszej z umów i 3 048 025 zł miesięcznie w drugiej z umów ), a ryczałtem obniżonym oświadczeniem strony pozwanej ( 1 275 318,17 zł miesięcznie – ryczałt w umowie pierwszej, 2 953 263,83 zł miesięcznie – ryczałt w umowie drugiej ).
Wraz z apelacją pozwany przedstawił aneksy do obu umów, zawarte przez strony 16 kwietnia 2018 r., zatem przed wytoczeniem powództwa. W aneksach tych strony zgodnie oświadczyły, że zmianie ulegają załączniki do umowy – plany rzeczowo-finansowe. Według załącznika do pierwszej z umów ryczałt wynosi 1 275 318,17 zł miesięcznie, według załącznika do drugiej z umów ryczałt wynosi 2 953 263,83 zł miesięcznie, czyli w aneksach powód zaakceptował zmniejszenie ryczałtu do poziomu określonego w oświadczeniach strony pozwanej.
Pozwem dochodził powód uzupełnienia ryczałtu za okres do marca 2018 r. Fakt, że strony następnie zawarły dwie ugody dotyczące rozliczenia udzielonych w 2018 r. świadczeń opieki zdrowotnej i uzyskał powód zaspokojenie roszczeń za cały rok 2018 r. nie pozwala uważać go za stronę wygrywającą sprawę, której ramy zakreślały okoliczności faktyczne przytoczone na uzasadnienie żądania.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 203 § 4 k.p.c. powód powinien więc zwrócić pozwanemu koszty procesu. W pierwszej instancji koszty te objęły wynagrodzenie pełnomocnika za czynności zastępstwa prawnego ( 10 800 zł ) oraz opłatę skarbową ( 17 zł ) za złożenie do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa.
Względy słuszności przemawiały natomiast za nieobciążaniem powoda obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów postępowania apelacyjnego.
Tak jak powód nie ujawnił, tak pozwany nie powołał się w postępowaniu przed Sądem Okręgowym na fakt zawarcia przez strony aneksów do umów, w których powód zaakceptował obniżenie ryczałtu. Ustalenie zaś tej okoliczności w pierwszej instancji prowadzić by mogło do wydania innej treści orzeczenia, niż zawarta w orzeczeniu zaskarżonym apelacją. Tym samym niecelowa okazać by się mogła apelacja strony pozwanej i zbędne ponoszenie przez tę stronę dalszych kosztów procesu, których refundacji przez powoda obecnie pozwany się domaga. Także sytuacja majątkowa powoda, z uwagi na którą korzystał on z częściowego zwolnienia od kosztów sądowych oraz charakter jego działalności pozostającej w ścisłym związku z przedmiotem żądania pozwu uzasadniał nieobciążenie go obowiązkiem zwrotu pozwanemu części kosztów postępowania.
Z tych przyczyn postanowił Sąd Apelacyjny jak na wstępie.
SSO Tomasz Tatarczyk SSA Mieczysław Brzdąk SSA Joanna Naczyńska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Mieczysław Brzdąk, Joanna Naczyńska
Data wytworzenia informacji: