Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2017r. w Katowicach

sprawy z odwołania J. K. (J. K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonego J. K.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach z dnia 26 października 2016r. sygn. akt X U 1739/15

oddala apelację.

/-/SSA J. Pietrzak /-/SSA M. Żurecki /-/SSA M. Procek

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 44/17

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 26 października 2016r. oddalił odwołanie J. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 31 sierpnia 2015r. odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury określonej w art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z FUS na wniosek z dnia 10 sierpnia 2015r.

Powodem odmowy prawa do świadczenia było ustalenie organu rentowego,
że ubezpieczony (ur. (...)) legitymując się ponad 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym do dnia 31 grudnia 1998r. nie udowodnił do dnia wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.
nr 8, poz. 43) jako przepisach dotychczasowych w rozumieniu art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw dla zmiany ustalenia organu rentowego wskazując, że spór w sprawie sprowadzał się do oceny charakteru pracy ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...)-7 S.A. w P. od 30 lipca 1982r. do 31 grudnia 1998r. (16 lat, 5 miesięcy i 1 dzień).

Sąd ustalił, że ubezpieczony w w/w przedsiębiorstwie był zatrudniony w okresie od 5 lipca 1974r. do 31 maja 2000r. W okresie do 30 lipca 1982r. ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku ślusarza – mechanika, a po tej dacie
na stanowisku mechanika – kierowcy w bazie transportowo-sprzętowej w C..

Ubezpieczony przedłożył za sporny okres świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 29 września 2015r. potwierdzające, że od 1982r. do 2000r. wykonywał on prace wymienione w poz. 16 działu XIV i w poz. 2 działu VIII wykazu A – stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych i prace kierowców samochodów ciężarowych o ciężarze powyżej
3,5 tony).

Sąd na podstawie zeznań świadków – współpracowników skarżącego: M. L., A. D., M. R. oraz T. S. (przełożonego) ustalił, że w spornym okresie ubezpieczony jako mechanik – kierowca zasadniczo zajmował się wykonywaniem wszelkich napraw ciężkiego sprzętu budowlanego i samochodów ciężarowych znajdujących się w bazie przedsiębiorstwa. Prace te ubezpieczony wykonywał zarówno we wgłębnych kanałach remontowych w hali warsztatowej jak i z użyciem tzw. kanałów najazdowych na zewnątrz warsztatu. Ponadto prace naprawcze były wykonywane w terenie, na placach budów, w miejscu awarii sprzętu. Prace kierowcy samochodów ciężarowych były natomiast powierzane ubezpieczonemu w razie konieczności zastępstwa innych kierowców.

Sąd wskazał, że ubezpieczony w okresie od 18 stycznia 1987r. do
6 października 1988r. (1 rok, 8 miesięcy i 18 dni) przebywał za granicą (w byłym ZSRR) jednak nie udowodnił swego twierdzenia, że w tym okresie był kierowcą samochodu ciężarowego.

Oceniając powyższe ustalenia faktyczne Sąd stwierdził, że zebrany materiał dowodowy nie dał podstaw dla przyjęcia, że skarżący w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (wymóg wynikający z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.) prace w szczególnych warunkach, tj. prace kierowców samochodów ciężarowych lub prace naprawcze
w kanałach remontowych albowiem część prac naprawczych była wykonywana przez ubezpieczonego również z użyciem kanałów umiejscowionych nad powierzchnią, co w ocenie sądu – wykluczało ustalenie, że praca ubezpieczonego odpowiadała ściśle rodzajowi prac wymienionych w poz. 16 działu XIV wykazu A – załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.

Ponadto Sąd wskazał, że odliczenie ze spornego okresu czasu zatrudnienia za granicą od stycznia 1987r. do października 1988r. również eliminuje możliwość ustalenia co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

W apelacji od wyroku pełnomocnik (adwokat) ubezpieczonego wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie prawa do emerytury zarzucając wyrokowi naruszenie przepisu art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz przepisu
§ 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego
w szczególności akt osobowych ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w latach
1974-1998, świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia
29 września 2015r.; zeznań świadków oraz ubezpieczonego z których wynikało, że
w spornym okresie skarżący wykonywał prace w szczególnych warunkach, tj. prace mechanika w kanałach remontowych, prace kierowcy samochodów ciężarowych w tym kierowcy przewożącego materiały niebezpieczne.

W uzasadnieniu apelacji w szczególności podniesiono, że niezrozumiałe jest dokonanie przez sąd rozróżnienia prac wykonywanych w kanałach remontowych
w zależności od ich konstrukcji (w kanałach wgłębnych lub napowierzchnych) lub w zależności od umiejscowienia (wewnątrz pomieszczeń warsztatowych lub na otwartej przestrzeni) ze względu na oddziaływanie podobnych warunków atmosferycznych
i występujących utrudnień w pracy mechaników.

Celem zobrazowania wyglądu kanałów remontowych apelujący dołączył do apelacji stosowne fotografie (k. 111-112 a.s.).

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił apelacji nie podzielając podniesionych w niej zarzutów zmierzających do podważenia przyjętego przez sąd pierwszej instancji zasadniczego dla sprawy ustalenia, że ubezpieczony w spornym okresie zatrudnienia od 30 lipca 1982r. do 31 grudnia 1998r. nie wykonywał stale w ramach dobowej
miary czasu pracy prac w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie A – stanowiącym załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983r.

W świetle zeznań powołanych w sprawie świadków oraz treści akt osobowych ubezpieczonego nie sposób przyjąć, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowców o których mowa w poz. 2 działu VIII wykazu A do rozporządzenia. Prace takie były wykonywane przez skarżącego doraźnie w ramach zastępstw kierowców zaś z akt osobowych wynika, że ubezpieczony był zatrudniony jako mechanik napraw sprzętu budowlanego i pojazdów. Od 1 grudnia 1988r. ubezpieczony pełnił funkcję brygadzisty 6-osobowej brygady napraw sprzętu
co wynika z angażu stanowiskowego i zakresu obowiązków. Od 1 lipca 1995r. ubezpieczony pełnił funkcję brygadzisty brygady warsztatowej do napraw sprzętu (angaż k. 73 akt osobowych).

Powyższe, jak również treść zeznań świadków wskazuje, że ubezpieczony był odpowiedzialny za dokonywanie wszelkiego rodzaju napraw pojazdów będących
w posiadaniu przedsiębiorstwa, bez specjalizacji prac i ograniczenia takich napraw wyłącznie do prac wykonywanych z użyciem kanałów remontowych będących na wyposażeniu bazy.

Znamienne i istotne są zeznania świadka T. S. – bezpośredniego przełożonego (k. 58-59 a.s.), który podał, że naprawy pojazdów
i sprzętu ciężkiego były wykonywane również poza bazą transportową w terenie, na placach budów w miejscach awarii sprzętu i w zależności od bieżących potrzeb.

Ponadto w okolicznościach sprawy znaczące jest ustalenie, że ubezpieczony
nie udowodnił, że w okresie pracy za granicą (okres 1 roku, 8 miesięcy i 18 dni)
w latach 1987-1988 wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu prace wymienione w wykazie A – załącznika do rozporządzenia z 1983r. Akta osobowe ubezpieczonego potwierdzają jedynie, że ubezpieczony w trakcie pobytu na budowie w ZSSR od
18 stycznia 1987r. do 27 lipca 1988r. był mechanikiem pogotowia technicznego na budowie eksportowej (k. 34 akt osobowych).

Ustalenie takie jest niewystarczające dla jednoznacznego ustalenia, że praca wykonywana w wymienionym okresie (którego wyłączenie eliminuje możliwość rachunkowego przyjęcia 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach) odpowiadała jednemu z rodzajów prac wymienionych w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

Zatem również bez potrzeby rozważań dotyczących pojęcia „praca w kanałach remontowych” użytego w poz. 16 działu XIV wykazu A należało stwierdzić,
że ubezpieczony w ustalonych w sprawie okolicznościach nie wykazał jednej
z łącznych przesłanek nabycia prawa do emerytury przewidzianej w art. 184ustawy
o emeryturach i rentach.

/-/SSA J. Pietrzak /-/SSA M. Żurecki /-/SSA M. Procek

Sędzia Przewodniczący Sędzia

MP