V AGa 423/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2020-09-07

Sygn. akt V AGa 423/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Wiesława Namirska

Sędziowie:

SA Grzegorz Misina

SA Irena Piotrowska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2020 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w K.

przeciwko (...) G. T., M. D. Spółce jawnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 3 lipca 2019 r., sygn. akt XIII GC 453/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 2 i 3 w ten sposób, że:

1)  zasądza od pozwanej (...) G. T., M. D.Spółki jawnej w W. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w K. kwotę 177.613,45 (sto siedemdziesiąt siedem tysięcy sześćset trzynaście 45/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi

a)  od kwoty 159.900 złotych od dnia 31 maja 2016 r. do dnia zapłaty,

b)  od kwoty 7.380,00 złotych od dnia 31 lipca 2016 r. do dnia zapłaty,

c)  od kwoty 10.333,45 złotych od dnia 23 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 14.643 (czternaście tysięcy sześćset czterdzieści trzy) złote tytułem kosztów procesu;

II.  oddala apelację pozwanej;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 16.998 (szesnaście tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt osiem) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Grzegorz Misina

SSA Wiesława Namirska

SSA Irena Piotrowska

Sygn. akt V AGa 423/19

UZASADNIENIE

Powód syndyk masy upadłości (...) Sp. z o.o. (poprzednio: (...) Sp. z o.o. w K.) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) G. T., M. D.Spółki jawnej w W. kwoty 184 501,45 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od wskazanych w pozwie kwot i dat oraz kosztów postępowania sądowego.

W dniu 4 stycznia 2017 r. Sąd Okręgowy w Katowicach wydał nakaz zapłaty
w postępowaniu upominawczym (sygn. akt XIII GNc 643/16/H).

Pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty wnosząc o oddalenie powództwa
w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanej powód podtrzymał żądanie pozwu.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Katowicach zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6 888 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2016r.; oddalił powództwo w pozostałej części; oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5 400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W motywach tego rozstrzygnięcia wskazano na następujące ustalenia faktyczne oraz ich ocenę prawną.

Upadły współpracował z pozwaną w czasie budowy we W.. Pozwana współpracowała z P. C. od 2012 r., był on jej podwykonawcą.

Podczas targów w B. pozwana czyniła ustalenia z upadłym dotyczące realizacji kolejnych zamówień na ul. (...) w W. i w P..
W imieniu pozwanej na temat tych zamówień wypowiadał się P. C., a wspólnik pozwanej G. T. nie zaprzeczał, by P. C. nie mógł czynić takich ustaleń, czy składać zamówień. W trakcie kontaktów z upadłym P. C. posługiwał się mailem z nazwą pozwanej.

W odpowiedzi na ofertę upadłej spółki pozwana wiadomością mailową z dnia
20 listopada 2015 r. zleciła wykonanie rozdzielnic na budowę przy ul. (...)
w W.. W marcu i maju 2016 r. upadły przesłał pozwanej drogą mailową ofertę dotyczącą rozdzielnic w związku z budową w P. i w dniu 31 marca 2016 r. oraz
w dniu 31 maja 2016 r. została mu zlecona realizacja zamówienia do P.. Pismem
z dnia 23 listopada 2015 r. pozwana zleciła upadłemu wykonanie wraz z montażem rozdzielnic elektrycznych oraz podpięcie przewodów i kabli odpływowych na budowie budynku wielorodzinnego przy ul. (...) w W.. Zarówno zlecenie, jak
i korespondencja mailowa dotycząca zamówień zostały wystosowane przez pełnomocnika
pozwanego P. C., który był ustnie umocowany do składania zamówień
w imieniu pozwanej.

Przed przystąpieniem do realizacji zlecenia upadły otrzymał projekt budowlany
i projekt wykonawczy rozdzielnic,.

Ustalono, że w sytuacji udzielenia zlecenia dostawy rozdzielnic na budowę wraz z montażem wykonawca winien zadbać, aby wykonane przez niego rozdzielnice zostały zaakceptowane przez inspektora nadzoru.

Wskazano, że za podstawie projektu pracownicy upadłej spółki oraz pan R. M. stwierdzili, że zaprojektowane rozdzielnice nie będą mieściły się w szachtach kablowych i w związku z tym opracowano inny sposób wykonania rozdzielnic dla pozwanej. W stosunku do projektu otrzymanego od pozwanej zmieniono wymiary rozdzielnic.

W styczniu 2016 r. pracownik upadłej spółki przesłał wspólnikowi pozwanej G. T. karty materiałowe, karty katalogowe, deklaracje zgodności przedmiotowych rozdzielnic, jak również zestawienia materiałowe produktów wykorzystywanych dla realizacji umowy. G. T. przedstawił te kary materiałowe inwestorowi celem zaakceptowania. Inspektor nadzoru nie zatwierdził przesyłanych przez upadłą spółkę kart materiałowych rozdzielnic, bowiem nie były zbudowane zgodnie
z projektem. Projekt zakładał pionowy podział rozdzielnic, zaś przedstawione przez upadłą spółkę zmiany rozdzielnic zakładały ich poziomy podział. Karty materiałowe nie zostały zaakceptowane przez inwestora. Upadły zaczął montować rozdzielnice pomimo nieotrzymania informacji zwrotnej w przedmiocie akceptacji kart materiałowych.

Podano, że upadły wykonał rozdzielnice niezgodnie z projektem budowlanym. Ustalenia co do zmian w stosunku do dokumentacji tej realizacji prowadził R. M. z P. C.. Zmianie uległ producent aparatury elektrycznej rozdzielnic oraz gabaryty i kształt ich budowy. Wykonane przez upadłą spółkę rozdzielnice nie miał szachtu teletechnicznego, który był przewidziany w projekcie wykonawczym.

Zgodnie z praktyką panującą w upadłej spółce, w momencie, gdy chciano zastosować wyposażenie lub obudowy rozdzielnic inne niż przewidziane w projekcie wykonawczym, przygotowywano propozycję wykonania rozdzielnic do zatwierdzenia wraz z kartami materiałowymi, które następnie musiały być zaakceptowane przez zamawiającego.

W związku z wykonywaną umową upadły wystawił pozwanej:

- w dniu 31 marca 2016 r. fakturę VAT nr (...) tytułem prefabrykacji
i dostawy rozdzielnic na ul. (...) w W. na kwotę 159 900 zł płatną do dnia 30 maja 2016 r., zaksięgowaną przez pozwaną w dokumentacji księgowej,

- w dniu 22 kwietnia 2016 r. fakturę VAT nr (...) tytułem prefabrykacji
i dostawy rozdzielnicy R.do P. na kwotę 6 888 zł płatną do dnia 21 czerwca 2016 r., zaksięgowaną przez pozwaną w dokumentacji księgowej,

- w dniu 31 maja 2016 r. fakturę VAT nr (...) tytułem rozbudowy rozdzielnic typu Z. na kwotę 7 380 zł płatną do dnia 30 lipca 2016 r.,

- w dniu 23 czerwca 2016 r. fakturę VAT nr (...) tytułem prefabrykacji
i dostawy rozdzielnic T., R., T. do P. na kwotę 10 333,45 zł płatną do dnia
22 sierpnia 2016 r.

Upadły dostarczył rozdzielnice na budowę przy ul. (...) w W. oraz do P. rozdzielnicę główną na wartość 6 888 zł. Rozdzielnice zostały odebrane,
a odbiór został zaakceptowany pod względem ilościowym. Odbiór rozdzielnic był potwierdzany protokołami przekazania urządzeń lub odbioru podpisanymi przez odbierającego.

Mailem z dnia 14 lipca 2016 r. pozwana przesłała upadłemu uwagi do rozdzielnic wskazując, że zastosowane rozwiązania są nieakceptowalne przez zakład energetyczny,
a także wskazano na błędy w wykonaniu rozdzielnic. Podano, że konieczna jest wymiana rozdzielnic na nowe, spełniające warunki zakładu (...). Następnie,
w dniu 22 lipca 2016 r. pozwana poinformowała upadłego o otrzymaniu kolejnego pisma od kierownika budowy dotyczącego rozdzielnic piętrowych. Kierownik budowy wezwał do natychmiastowego usunięcia rozdzielnic typu Z. z terenu budowy. Podniesiono brak akceptacji przez inwestora wobec wykonania ich niezgodnie z wytycznymi do projektu. Kierownik budowy wskazał, że potencjalny montaż dostarczonych rozdzielnic uniemożliwiałby dostęp i prace w późniejszym czasie w części teletechnicznej szachtu.

Pismem z dnia 16 sierpnia 2016 r. pozwana poinformował upadłego, że (...) Sp. z o.o. pismem z dnia 5 sierpnia 2016 r. zgłosił wadliwość dostarczonych przez powoda rozdzielnic głównych i administracyjnych z żądaniem ich demontażu. Pozwana poinformowała upadłego o zamiarze inwentaryzacji rozdzielni głównych i administracyjnych przy udziale przedstawiciela upadłego i poprosiła o udział w spotkaniu celem ustosunkowania się do zgłoszonych wad i podpisania protokołu ze spotkania.

Z załączonego fragmentu pisma (...) wynikało, że dostarczone rozdzielnice są niezgodne z projektem wykonawczym i pozostałą dokumentacją techniczną, w efekcie czego muszą zostać zdemontowane.

Upadły oświadczył, że dostarczone rozdzielnice zostały wykonane zgodnie
z informacjami technicznymi przesłanymi do pozwanej. Wskazał, że ustalenia dotyczące rozdzielnic typu Z. prowadzone były z P. C., odpowiedzialnym za budowę przy ul. (...), a ponadto na obiekcie uzgadniane były wymiary rozdzielnic typu Z. odbiegające od dostarczonego upadłemu projektu. Nadto w trakcie ustaleń pojawiły się dodatkowe elementy do zabudowy w rozdzielnicach Z., dlatego rysunki zostały wykonane od nowa i przesłane pozwanej do akceptacji.

Po zgłoszeniu reklamacji upadła spółka próbowała naprawić rozdzielnice poprzez dodanie nadbudówek dla części teletechnicznej. Poprawka została wykonana, jednakże inwestor nie zaakceptował rozdzielnic po poprawkach. Rozdzielnice nie zostały zamontowane na budowie przy ulicy (...) w W..

Współpraca między pozwaną a P. C. zakończyła się po powstaniu problemu z wadliwością rozdzielnic na budowę ul. (...) w W.. Pismem
z dnia 22 sierpnia 2016 r. wspólnik pozwanej G. T. oświadczył, że pan P. C. nie jest w żaden sposób upoważniony przez pozwaną do składania jakichkolwiek zamówień w jej imieniu i zwrócił się do upadłego o nieprzesyłanie żadnych faktur VAT stanowiących tytuł do zapłaty za towary dostarczane na podstawie zamówień P. C. lub jakiejkolwiek innej osoby.

Pismem z dnia 21 lipca 2016 r. (...) Sp. z o.o. wezwał pozwaną do zapłaty na rzecz upadłego kwoty 159 999 zł, zaś pismem z dnia 19 sierpnia 2016 r. do zapłaty na rzecz powoda kwoty 6 888 zł..

W ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie tylko w nieznacznej części.

Wskazano, że powód domagał się zasądzenia kwot wynikających z faktur wystawionych za dostarczenie rozdzielnic elektrycznych na budowy w W. przy ulicy (...) i do P..

Przyjęto, że P. C. był upoważniony do składania zamówień w imieniu pozwanej. Zaznaczono, że upoważnienie takie nie musi posiadać formy pisemnej, ale może być udzielone ustnie lub na podstawie akceptacji dotychczasowej praktyki w tym zakresie. Podkreślono, że wspólnicy pozwanej przyznali, iż współpracowali z P. C., był on ich podwykonawcą i w ich imieniu składał zamówienia, także co do budowy
w P.. Dopiero po zaistnieniu problemów z rozdzielnicami na budowie na ulicy (...) w W. ta współpraca się zakończyła i w sierpniu 2016 r. wspólnicy pozwanej poinformowali o tym upadłego. Złożone przez P. C. zamówienia uznano za wiążące jako złożone w imieniu pozwanej, w okresie kiedy ta współpraca wiązała pozwanego i P. C., do czasu zawiadomienia upadłego o braku upoważnienia dla P. C. do działania w imieniu pozwanej.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do budowy przy ulicy (...)
w W. stwierdzono, że upadły nie wykonał umowy zgodnie ze złożonym zleceniem
z dnia 23 listopada 2015 r. Przyjęto, że zlecenie to – wbrew twierdzeniu powoda – obejmowało nie tylko samo wykonanie konkretnych rozdzielnic na tę budowę zgodnie
z projektem, ale również ich montaż wraz z podpięciem przewodów i kabli. Zawartą między stronami umowę na budowę przy ulicy (...) w W. zakwalifikowano jako umowę mieszaną – dzieło (art. 627 k.c.) ze świadczeniem usługi (art. 750 k.c.). Podano, że skoro upadły przystąpił do realizacji tego zlecenia i jako powód powoływał się na nie
w pozwie, to był związany zakresem tego zlecenia określonym pisemnie przez P. C. .Wskazano na brak dowodów na to, że upadły nie przyjął tego zlecenia
w całości lub zmodyfikowano jego zakres do wykonania tylko rozdzielnic bez ich montażu
i podpięcia przewodów i kabli. Stwierdzono, że upadły winien wykonać rozdzielnice w taki sposób, aby nadawały się do montażu oraz winien je zamontować i podpiąć przewody. Przyjęto, że dopiero z chwilą montażu z podpięciem przewodów i kabli umowa została wykonana w całości i od tego momentu należne jest upadłemu wynagrodzenie. Podkreślono, że zebrane w sprawie dowody nie wskazują na to, aby pozwana z upadłym określili wynagrodzenie za wykonanie umowy odrębnie w zakresie wykonania rozdzielnic i odrębnie za ich montaż z podpięciem przewodów i kabli. Uznano, że nawet gdyby upadły prawidłowo wykonał rozdzielnice bez wykonania ich montażu i podpięcia przewodów i kabli, to nie byłoby możliwe zasądzenie w tym zakresie wynagrodzenia. Ustalono, że upadły nie wykonał rozdzielnic w sposób prawidłowy. Stwierdzono, że skoro upadły zobowiązał się do wykonania rozdzielnic i ich montażu na budowie wraz z podpięciem przewodów i kabli, to na nim ciążył obowiązek wykonania rozdzielnic w taki sposób, aby nadawały się do zabudowania. Tak więc upadły winien wykonać rozdzielnice zgodnie z projektem, który został mu przekazany, a na wszelkie odstępstwa w wykonaniu rozdzielnic od projektu winien uzyskać akceptację pozwanego. Zaznaczono, że powód nie wykazał aby uzyskał taką akceptację. Podano, że samo przesłanie kart materiałowych nie świadczy o uzyskaniu takiej akceptacji. Tłumaczenia świadków – pracowników upadłego, iż skoro upadły wykonał te rozdzielnice inaczej niż w projekcie, to taka akceptacja pozwanego musiała nastąpić uznano za niewystarczające. Podkreślono, że żaden z przesłuchanych świadków oraz pozwana nie byli w stanie podać, w jaki sposób doszło do akceptacji kart materiałowych przesłanych przez powoda pozwanej i czy w ogóle była taka akceptacja. Zaznaczono, że samo przypuszczenie
o uzyskaniu akceptacji na zmiany w sposobie wykonania rozdzielnic bez pewności co do jej uzyskania nie świadczy, że faktycznie doszło do takiej akceptacji ze strony pozwanej
i inwestora, ale wskazuje na niedochowanie należytej staranności przez upadłego w uzyskaniu tej akceptacji. Przyjęto, że to upadłego obciążał obowiązek wykonania rozdzielnic w taki sposób, aby mogły zostać zamontowane na budowie i winien był zdawać sobie sprawę
z konieczności akceptacji określonych zmian w stosunku do projektu przez inspektora nadzoru. Ustalono, że na budowie przy ulicy (...) w W. nie doszło do zamontowania rozdzielnic. Mimo próby naprawienia przez powoda nieprawidłowości w tych rozdzielnicach w dalszym ciągu nie zostały one zaakceptowane przez inspektora nadzoru do zabudowy na tej budowie. W związku z tym stwierdzono brak podstaw do zasądzenia na rzecz powoda wynagrodzenia z dochodzonych faktur nr (...) na kwotę 159 900 zł oraz nr (...) na kwotę 7 380 zł. za budowę przy ulicy (...), bowiem upadły nie wykonał zlecenia z dnia 23 listopada 2015 r. zgodnie
z jego treścią.

Odnosząc się do budowy w P. zaznaczono, że zakresem umowy objęte było tylko wykonanie i dostawa na budowę a nie montaż. Umowę tę zakwalifikowano jako umowę o dzieło (art. 627 k.c.). Podano, że zlecenie w tym zakresie złożył P. C. w dniu
31 marca 2016 r. ,w czasie, kiedy był jeszcze upoważniony do składania tego typu zamówień
w imieniu pozwanego. Uznano, że zasądzeniu na rzecz powoda podlega tylko jedna faktura dotycząca P. nr (...) na kwotę 6 888 zł za dostawę rozdzielnicy głównej. Wskazano na protokół odbioru wykonanych prac – prefabrykacja i dostawa rozdzielnicy do P. na kwotę 6 888 zł potwierdzony pieczątką pozwanej. Przyjęto, że pozwany otrzymał tę rozdzielnicę i dzieło zostało wykonane

Stwierdzono, że co do faktury nr (...) z dnia 23 czerwca 2016 r. na kwotę 10 333,45 zł brak jakiegokolwiek dowodu dostawy towaru objętego tą fakturą. Ustalono, że na budowę w P. została dostarczona wyłącznie rozdzielnica główna. Zaznaczono, że powód nie przedłożył dowodu dostawy na budowę w P. pozostałych rozdzielnic za wyjątkiem rozdzielnicy głównej. Skoro pozwana kwestionuje fakt dostawy tego towaru, to ciężar wykazania tej okoliczności obciąża powoda po myśli art. 6 k.c.

Powód powyższej okoliczności nie wykazał.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy zasądził jedynie kwotę 6 888 zł z ustawowymi odsetkami po myśli art. 481 k.c. oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Wskazano, że zgłoszenie nieprawidłowości w rozdzielnicach dopiero przy próbie montażu lub wtedy, gdy inwestor je zakwestionował nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, skoro upadły miał zamontować te rozdzielnice na budowie a w momencie odbioru rozdzielnic nie wykonał jeszcze całej umowy w postaci ich montażu. Uznano, że w dacie zgłoszenia nieprawidłowości w rozdzielnicach upadły nie wykonał jeszcze całej umowy a tym samym nie zaczął biec termin do zgłoszenia roszczeń z rękojmi. Podano, że zarzuty powoda odnośnie do uchybienia terminowi zgłoszenia reklamacji nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy także z tego względu, że pozwana nie podnosi roszczeń z tytułu rękojmi, ale odmawia zapłaty wynagrodzenia z uwagi na niewykonanie umów – w przypadku budowy przy ul. (...) w W. z uwagi na brak wykonania wszystkich czynności w ramach umowy a w przypadku budowy w P. z uwagi na brak dostarczenia towaru.

O kosztach procesu orzeczono z mocy art. 100 zd. 2 k.p.c. obciążając nimi w całości powoda wskazując , że pozwana uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Apelacje od tego wyroku wniosły obie strony.

Powód w apelacji zaskarżył wyrok w części, to jest co do punktu 2 oddalającego powództwo w pozostałej części oraz w zakresie punktu 3 rozstrzygającego o kosztach procesu.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1)  naruszenie przepisów prawa procesowego art. 233 § 1 k.p.c. wskutek czego Sąd błędnie ustalił, że:

a) rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną (stwierdzone fakturami nr (...) z dnia 31 marca 2016 r. na kwotę 159.900,00 zł i (...)
z dnia 31 maja 2016 r. na kwotę 7.380,00 zł) nie zostały dostarczone i zamontowane na budowie budynku wielorodzinnego w W. przy ul. (...);

b) rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną na podstawie zlecenia z dnia
23 listopada 2015 r. („Zlecenie") miały zostać wykonane zgodnie z projektem budowlanym
i projektem wykonawczym przekazanym upadłemu przez pozwaną

- przy tym Sąd pominął, że zgodnie z treścią Zlecenia, pozwana zleciła wykonanie rozdzielnic „zgodnie z Państwa ofertą", to jest zgodnie z ofertą przedstawioną przez upadłego, a nadto
w toku realizacji Zlecenia przedstawiciele upadłego i pozwanej wielokrotnie dokonywali ustnych ustaleń technicznych odnośnie do wykonania rozdzielnic;

c) pozwana wykazała, iż rozdzielnice elektryczne wykonane przez upadłego na podstawie Zlecenia zostały wykonane w sposób wadliwy i niezgodny z ofertą upadłego, a także że zostały zdemontowane z budynku wielorodzinnego przy ul. (...) w W.;

d) upadły był zobowiązany zadbać, aby wykonywane przez niego na podstawie Zlecenia rozdzielnice elektryczne, zostały zaakceptowane przez inspektora nadzoru sprawującego funkcję na budowie budynku wielorodzinnego w W. przy ul. (...);

e) rozdzielnice elektryczne wykonane przez upadłego na podstawie Zlecenia, po ich rzekomym zdemontowaniu z budynku wielorodzinnego przy ul. (...)
w W., zostały przyjęte przez pozwaną i od tego momentu znajdują się w posiadaniu pozwanej (w magazynie pozwanego);

f) pozwana uznała dług wynikający z faktur nr (...) z dnia 31 marca 2016 r. na kwotę 159.900,00 zł, bowiem pozwana zaksięgowała fakturę nr (...)
w prowadzonym w ramach działalności gospodarczej rejestrze zakupu VAT za miesiąc marzec 2016 r. pod poz. rej. 205, a także dokonała częściowej zapłaty za świadczenie upadłego, poprzez uiszczenie zapłaty z tytułu faktury nr (...) z dnia
29 stycznia 2016 r. na kwotę 123.000,00 zł;

g) rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną, stwierdzone fakturą nr (...) z dnia 23 czerwca 2016 r. na kwotę 10.333,45 zł, nie zostały dostarczone na budowę w P., a została tam dostarczona jedynie rozdzielnica główna,

- przy tym Sąd pominął, że pozwana zleciła upadłemu realizację rozdzielnicy elektrycznej kierując do upadłego wiadomość e-mail w dniu 31 maja 2016 r., a wspólnik pozwanej G. T. przyznał, że na budowę do P. zostały dostarczone prawidłowe rozdzielnice;

2)  naruszenie przepisów prawa materialnego, a to: art. 379 § 2 k.c. i art. 642 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie wskutek przyjęcia, że treść stosunku prawnego pomiędzy upadłym i pozwanym uniemożliwia uznanie świadczenia upadłego za świadczenie podzielne i uniemożliwia zasądzenie wynagrodzenia na rzecz upadłego za samo wykonanie i oddanie (dzieła w postaci) rozdzielnic elektrycznych;

- do czego doszło także wskutek błędnego przyjęcia, że montaż uprzednio wykonanych rozdzielnic elektrycznych stanowił istotną i szczegółowo sprecyzowaną cześć stosunku prawnego stron, w szczególności błędnie przyjmując, że montaż stanowił nierozerwalną
i niepodzielną, od samego wykonawstwa dzieła, część świadczenia upadłego; a także wskutek błędnego przyjęcia, że rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną na podstawie Zlecenia miały zostać wykonane zgodnie z projektem budowlanym i projektem wykonawczym przekazanym upadłemu przez pozwaną; a nadto błędnego przyjęcia, że rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną (stwierdzone fakturami nr (...) z dnia 31 marca 2016 r. na kwotę 159.900,00 zł i (...)
z dnia 31 maja 2016 r. na kwotę 7.380,00 zł) nie zostały dostarczone i zamontowane na budowie budynku wielorodzinnego w W. przy ul. (...);

3)  naruszenie przepisów prawa materialnego art. 405 k.c. poprzez jego niezastosowanie wskutek pominięcia, że rozdzielnice elektryczne wykonane przez upadłego zgodnie z treścią Zlecenia (to jest zgodnie z ofertą przedstawioną przez upadłego), zostały przez upadłego oddane, a po ich rzekomym zdemontowaniu z budynku wielorodzinnego przy ul. (...) w W., zostały przyjęte przez pozwaną i od tego momentu znajdują się w posiadaniu pozwanej (w magazynie pozwanej).

Wskazując na powyższe zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
w zaskarżonej części (oddalającej powództwo ponad kwotę 6.888,00 zł) poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda także kwoty 177.613,45 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

-

od kwoty 159.900,00 zł od dnia 31 maja 2016 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 7.380,00 zł od dnia 31 lipca 2016 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 10.333,45 zł od dnia 23 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje;

ewentualnie powód wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Pozwana zaskarżyła wyrok w części (co do kwoty 6.888 zł ). podnosząc następujące zarzuty:

1. naruszenie prawa procesowego, a to:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenia faktyczne i przyjęcie, że zamówienie na towar
o wartości 6.888 zł zostało zrealizowane, podczas gdy faktycznie nie został on na budowę dowieziony; - art. 98 par.3 k.p.c. w zw. z art. 91 , art. 85 i art. 86 uks poprzez błędne ustalenie, iż stronie pozwanej nie należy się zwrot kosztów utraconego zarobku oraz podróży, w tym iż strona nie wykazała należycie kosztów podróży.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwana wniosła o zmianę pkt I zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa co do kwoty 6.888 zł oraz o zmianę pkt III wyroku poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej dodatkowo (ponad zasądzone koszty zastępstwa procesowego), również kosztów stawiennictwa wspólników spółki pozwanej w sądzie celem przesłuchania w dniu 28 stycznia 2019r. oraz 19 czerwca 2019r., łącznie w kwocie 300 zł oraz kosztów utraconego zarobku za trzy dni pracy Ponadto wniesiono o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego , w tym kosztów zastępstwa procesowego według g norm przepisanych.

Jednocześnie pozwana wniosła o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka A. S., sekretarki w firmie pozwanej, na okoliczność braku wiedzy na temat rzeczywistej dostawy towaru, okoliczności podpisania protokołu odbioru towaru, praktyki poświadczania odbiorów towarów oraz wniosła o przyjęcie dowodów odbytych podróży na trasie W.-K.-W. w dniach przesłuchań stron.( faktura z dn. 17.06.2019r., faktura z dn. 27.01.2019r.).

W piśmie procesowym z dnia 21 lipca 2020r. ( k.826) pozwana uzupełniła złożoną apelację zaskarżając wyrok, obok należności głównej - kwoty 6.888 zł (jak w treści apelacji) również odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie od dnia 22 czerwca 2016r. oraz o ewentualny wniosek o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył , co następuje:

Apelacja powoda jest zasadna i dlatego musiała odnieść skutek.

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przechodząc do zawartego w apelacji powoda zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

warto zaznaczyć, że Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych. Reguła ta, współokreślająca granice swobodnej oceny dowodów nie będzie zachowana, jeżeli wnioski wyprowadzone przez sąd przy ocenie dowodów nie układają się w logiczną całość zgodną z doświadczeniem życiowym, lecz pozostają ze sobą w sprzeczności, a także gdy nie istnieje logiczne powiązanie wniosków z zebranym w sprawie materiałem dowodowym ( por. wyrok S.N.
z dnia 9 grudnia 2009 r. IV CSK 290/09).

Taka sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazywał, że podczas targów
w B. pozwana czyniła ustalenia z upadłym dotyczące realizacji zamówień na potrzeby prowadzonych inwestycji budowlanych w W. i w P..

W imieniu pozwanej na temat tych zamówień wypowiadał się P. C..

W odpowiedzi na ofertę upadłej spółki pozwana wiadomością mailową z dnia
20 listopada 2015 r. zleciła wykonanie rozdzielnic na budowę przy ul. (...)
w W.. W marcu i maju 2016 r. upadły przesłał pozwanej drogą mailową ofertę dotyczącą rozdzielnic w związku z budową w P. i w dniu 31 marca 2016 r. oraz
w dniu 31 maja 2016 r. została mu zlecona realizacja zamówienia do P.. Pismem
z dnia 23 listopada 2015 r. pozwana zleciła upadłemu wykonanie wraz z montażem rozdzielnic elektrycznych oraz podpięcie przewodów i kabli odpływowych na budowie budynku wielorodzinnego przy ul. (...) w W..

Przed przystąpieniem do realizacji zlecenia upadły otrzymał projekt budowlany i projekt wykonawczy rozdzielnic. Na podstawie projektu pracownicy upadłej spółki stwierdzili, że zaprojektowane rozdzielnice nie będą mieściły się w szachtach kablowych i w związku z tym opracowano inny sposób wykonania rozdzielnic dla pozwanej, zmieniając wymiary rozdzielnic.

W styczniu 2016 r. pracownik upadłej spółki przesłał wspólnikowi pozwanej G. T. karty materiałowe, karty katalogowe, deklaracje zgodności przedmiotowych rozdzielnic, jak również zestawienia materiałowe produktów wykorzystywanych dla realizacji umowy. G. T. przedstawił te kary materiałowe inwestorowi celem zaakceptowania. Upadły zaczął montować rozdzielnice pomimo nieotrzymania informacji zwrotnej w przedmiocie akceptacji kart materiałowych. Pozwana, to znaczy zlecający P. C., kierownik budowy ani inspektor nadzoru nie zgłosili żadnych uwag co do przesłanych przez upadłego kart materiałowych

Upadły wykonał rozdzielnice zgodnie ze złożoną ofertą ale niezgodnie z projektem budowlanym. Ustalenia co do zmian w stosunku do dokumentacji tej realizacji pracownicy upadłego prowadzili z P. C.. Wykonane przez upadłą spółkę rozdzielnice nie miały szachtu teletechnicznego, który był przewidziany w projekcie wykonawczym.

Upadły dostarczył rozdzielnice na budowę przy ul. (...) w W. oraz do P.. Rozdzielnice zostały odebrane, a odbiór został zaakceptowany pod względem ilościowym. Odbiór rozdzielnic był potwierdzany protokołami przekazania urządzeń lub odbioru podpisanymi przez odbierającego.

Mailem z dnia 14 lipca 2016 r. pozwana przesłała upadłemu uwagi do rozdzielnic wskazując , że zastosowane rozwiązania są nieakceptowalne przez zakład energetyczny,
a także wskazano na błędy w wykonaniu rozdzielnic. Podano, że konieczna jest wymiana rozdzielnic na nowe, spełniające warunki zakładu energetycznego (...).
Kierownik budowy wezwał do natychmiastowego usunięcia rozdzielnic typu (...) z terenu budowy wskazując, że potencjalny montaż dostarczonych rozdzielnic uniemożliwiałby dostęp i prace w późniejszym czasie w części teletechnicznej szachtu.

Pismem z dnia 16 sierpnia 2016 r. pozwana poinformował upadłego, że (...) Sp. z o.o. pismem z dnia 5 sierpnia 2016 r. zgłosił wadliwość dostarczonych przez powoda rozdzielnic głównych i administracyjnych z żądaniem ich demontażu.

Z załączonego fragmentu pisma (...) wynikało, że dostarczone rozdzielnice są niezgodne z projektem wykonawczym i pozostałą dokumentacją techniczną, w efekcie czego muszą zostać zdemontowane.

Co do budowy w P. na podstawie protokołu odbioru wykonanych prac – przyjęto, że pozwana otrzymała tylko rozdzielnicę główną .Dlatego zasądzono na rzecz powoda należność z faktury nr (...) na kwotę 6 888 zł za dostawę rozdzielnicy głównej wskazując, że co do faktury nr (...) z dnia 23 czerwca 2016 r. na kwotę 10 333,45 zł brak dowodu dostawy towaru objętego tą fakturą.

Współpraca między pozwaną a P. C. zakończyła się po powstaniu problemu z wadliwością rozdzielnic na budowie ul. (...) w W..

Wobec powyższego rację ma strona skarżąca wskazując ,że ustalenie faktu, iż rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną (stwierdzone fakturami nr (...) z dnia 31 marca 2016 r. na kwotę 159.900,00 zł i (...)
z dnia 31 maja 2016 r. na kwotę 7.380,00 zł) nie zostały dostarczone i zamontowane na budowie budynku wielorodzinnego w W. przy ul. (...) nie jest powiązane logicznie z zebranym materiałem dowodowym, z którego wynika konieczność demontażu tych rozdzielnic w budynku przy ul (...) w W.. Rozdzielnice te, po zdemontowaniu, zostały przejęte przez pozwaną i od tego momentu znajdują się w posiadaniu pozwanej (w magazynie pozwanej).

Podkreślenia wymaga, że rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną na podstawie zlecenia z dnia 23 listopada 2015 r. miały zostać wykonane zgodnie ze złożoną ofertą, a nie projektem budowlanym i projektem wykonawczym przekazanym upadłemu przez pozwaną

Zasadnie wskazuje apelujący, że pozwana zleciła wykonanie rozdzielnic „zgodnie z Państwa ofertą", to jest zgodnie z ofertą przedstawioną przez upadłego. Oceny przydatności zamawianych rozdzielnic i ich zgodności z wymogami projektu wykonawczego winna była zostać dokonana przez pozwaną przed zleceniem wykonania rozdzielnic. Weryfikacja taka była jeszcze możliwa w toku realizacji zamówienia bowiem przedstawiciele upadłego
i pozwanej wielokrotnie dokonywali ustnych ustaleń technicznych odnośnie do sposobu wykonania rozdzielnic.

To nie upadły był zobowiązany zadbać o to, aby wykonywane przez niego rozdzielnice elektryczne, zostały zaakceptowane przez inspektora nadzoru sprawującego funkcję na budowie budynku wielorodzinnego w W. przy ul. (...).

Zgoda taka winna być uzyskana po zapoznaniu się z ofertą upadłego, a przed zleceniem wykonania tych rozdzielnic.

Stosunek prawny między stronami opierał się na zleceniu z dnia 23 listopada 2013 r. skierowanym do upadłego przez P. C. działającego w imieniu pozwanej. Rozdzielnice miały zostać wykonane zgodnie z przyjętą ofertą. Okoliczność , że rozdzielnice nie spełniały wymogów określonych w projekcie wykonawczym nie może determinować wniosku, że zostały nienależycie wykonane.

Za zgodność z projektem wykonawczym w zakresie dokonywanych zakupów i składanych zleceń odpowiadali uczestnicy realizowanego zadania inwestycyjnego, a więc inwestor, główny wykonawca i jego podwykonawcy. Jeżeli oferta upadłego nie spełniała wymogów określonych w projekcie wykonawczym nie należało składać zlecenia.

Dopiero w dniu 14 lipca 2016r., czyli już po wykonaniu rozdzielnic, pozwana wskazała upadłemu aby rozdzielnice spełniały wymogi zakładu energetycznego (...).

Oferta upadłego spełniała natomiast wymogi zakładu (...).

Dodatkowo umknęło uwadze Sądu pierwszej instancji, że pozwana uznała dług wynikający
z faktur nr (...) z dnia 31 marca 2016 r. na kwotę 159.900,00 zł, bowiem pozwana zaksięgowała fakturę nr (...) w prowadzonym w ramach działalności gospodarczej rejestrze zakupu VAT za miesiąc marzec 2016 r. pod poz. rej. 205, a także dokonała częściowej zapłaty za świadczenie upadłego, poprzez uiszczenie zapłaty z tytułu faktury nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r. na kwotę 123.000,00 zł.
Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że rozdzielnice elektryczne zamówione przez pozwaną, także stwierdzone fakturą nr (...) z dnia
23 czerwca 2016 r. na kwotę 10.333,45 zł zostały dostarczone na budowę w P. - co przyznał wspólnik pozwanej G. T. zeznając, że na budowę do P. zostały dostarczone prawidłowe rozdzielnice.

W świetle powyższych ustaleń i poczynionych na ich podstawie wniosków zasadny okazał się zarzut naruszenia prawa materialnego a to art. 642 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie.

Jak wynika z okoliczności stanu faktycznego rozdzielnice elektryczne wykonane przez upadłego ( stwierdzone fakturami: nr (...) z dnia 31 marca 2016r. na kwotę 159.900,00 zł i nr (...) z dnia 31 maja 2016r. na kwotę 7.380, 00 zł ) zostały dostarczone i zamontowane w budynku wielorodzinnym budowanym przy ul. (...) w W.. W przeciwnym razie nie byłby konieczny ich demontaż. Rozdzielnice te są przechowywane w magazynach pozwanej. Rozdzielnice elektryczne stwierdzone fakturą nr (...) z dnia 23 czerwca 2016 r. na kwotę 10.333,45 zł zostały dostarczone na budowę w P..

Zlecenie zostało zatem wykonane i przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie.

Wobec powyższego odnoszenie się do zarzutu naruszenia art. 405 k.c. poprzez jego niezastosowanie stało się bezprzedmiotowe.

Apelacja powoda musiała doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w pozostałej części i zmianę rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu - stosownie do wyniku sporu ( art.98 k.p.c.).Na zasądzona kwotę 14.643 zł
z tytułu kosztów procesu składa się kwota uiszczonej opłaty od pozwu 9226 zł, wynagrodzenie dla pełnomocnika w kwocie 5400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł.

Apelacja pozwanej nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom strony skarżącej prawidłowo uznano, że faktura dotycząca P. nr (...) na kwotę 6 888 zł za dostawę rozdzielnicy głównej podlega zasądzeniu na rzecz powoda. Okoliczność dostawy tej rozdzielnicy wykazał protokół odbioru wykonanych prac – prefabrykacja i dostawa rozdzielnicy do P. na kwotę 6 888 zł potwierdzony pieczątką pozwanej. Trafnie zatem przyjęto, że pozwana otrzymała tę rozdzielnicę i dzieło zostało wykonane .Dodatkowo można tez odnieść się do przywołanych wyżej zeznań wspólnika pozwanej G. T., który potwierdził, że na budowę do P. zostały dostarczone prawidłowe rozdzielnice.

W tym zakresie zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Wnioski dowodowe zgłoszone w apelacji pozwanej zostały pominięte na podstawie art. 381 k.p.c.

Oznacza to, że nie mógł również odnieść skutku podniesiony w apelacji pozwanej zarzut wskazujący na konieczność zmiany rozstrzygnięcia co do kosztów procesu.

Z tych przyczyn apelacja pozwanej, jako pozbawiona uzasadnionych podstaw prawnych, na podstawie art. 385 k.p.c. została oddalona.

Apelacja powoda okazała się skuteczna i dlatego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono, jak na wstępie.

O kosztach postępowania apelacyjnego postanowiono stosownie do brzmienia art.
98 k.p.c.
- zgodnie z zasadą finansowej odpowiedzialności stron za wynik procesu.
Na zasądzoną kwotę 16.998 zł z tytułu kosztów sądowych składa się uiszczona przez powoda opłata od apelacji oraz wynagrodzenie dla pełnomocnika powoda przy uwzględnieniu, że apelacja powoda okazała się zasadna w całości, zaś apelacja pozwanej podlegała oddaleniu. Wysokość stawki wynagrodzenia określono na podstawie w § 2 pkt. 6
w związku z § 10 ust.1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku poz. 1800 ze zm.).

SSA Grzegorz Misina SSA Wiesława Namirska SSA Irena Piotrowska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Monika Czaja
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Wiesława Namirska,  Grzegorz Misina
Data wytworzenia informacji: