Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2022r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Piotr Łakomiak

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2022r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Ł. K., A. L. (1) i M. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K. oraz Spółce (...) Spółce Akcyjnej w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 19 sierpnia 2021r., sygn. akt I Cgg 57/21

1). oddala apelację;

2). zasądza na rzecz pozwanej (...) Spółce Akcyjnej w K. od:

- powódki Ł. K. (...) (dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt trzy) złote;

- powódki A. L. (1) 688,50 (sześćset osiemdziesiąt osiem 50/100) złotych;

- powoda M. K. 688,50 (sześćset osiemdziesiąt osiem 50/100) złotych;

z tytułu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Piotr Łakomiak

Sygn. akt I ACa 1214/21

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia Sad Okręgowy w Katowicach z dnia 19 sierpnia 2021r. w sprawie I C. 57/21 orzekł, że:

1.  zasądza solidarnie od pozwanych (...) Spółki Akcyjnej w K. i Spółki (...) Spółki Akcyjnej w B. na rzecz:

a)  powódki Ł. K. kwotę 41 886,00 zł (czterdzieści jeden tysięcy osiemset osiemdziesiąt sześć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 sierpnia 2020r. do dnia zapłaty,

b)  powódki A. L. (1) kwotę 10 471,50 zł (dziesięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 sierpnia 2020r. do dnia zapłaty,

c)  powoda M. K. kwotę 10 471,50 zł (dziesięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 sierpnia 2020r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w zakresie żądania odsetek za okres od dnia 25 września 2015r. do dnia 30 czerwca 2016r.;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu;

5.  odstępuje od obciążania powodów nieuiszczonymi kosztami sądowymi;

6.  nakazuje pobrać solidarnie od pozwanych (...) Spółki Akcyjnej w K. i Spółki (...) Spółki Akcyjnej w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Katowicach kwotę 6 439,90zł (sześć tysięcy czterysta trzydzieści dziewięć złotych) z tytułu części nieuiszczonych kosztów sądowych.

Wydając wyrok o wskazanej treści sąd ten ustalił, że powodowie S. K. i Ł. K. są współwłaścicielami nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), a przysługujące im udziały wynoszą ½.

Nieruchomość położona jest w obszarze oddziaływania zakładu (...) pozwanej (...) S.A. Ruch zakładu górniczego pozwanej spowodował powstanie na nieruchomości powodów uszkodzeń budynku gospodarczo – garażowym.

Wnioskiem z dnia 13 stycznia 2014r. S. K. wystąpił do (...) S.A. o naprawienie szkód górniczych w nieruchomości przy ul. (...) w P.. W piśmie z dnia 31 sierpnia 2015r. powodowie wnieśli o zapłatę na ich rzecz odszkodowania w kwocie 100.000,00zł stanowiącej wartość budynku gospodarczo – garażowego. W piśmie z dnia 10 września 2015r. pozwana poinformowała powodów, że toczy się postępowanie przetargowe celem wyboru rzeczoznawcy majątkowego, który opracuje analizę techniczno – ekonomiczną celowości wykonania remontu budynku powodów.

W dniu 8 kwietnia 2014r. została sporządzona opinia górniczo – geologiczna dla budynku powodów, w której teren nieruchomości powodów został zakwalifikowany do II kategorii terenu górniczego dla eksploatacji projektowanej. Deformacje istniejące spowodowały obniżenie o 0,674m, nachylenie 5.0mm/m oraz odkształcenia poziome 3.0 mm/m. Nadto projektowana eksploatacja górnicza spowoduje obniżenie terenu i związku z tym istnieje możliwość wzrostu zawilgocenia terenu. Budynek powodów był wychylony w kierunku północno – wschodnim pomiędzy 17‰ a 22‰

W dniu 20 maja 2014r. sporządzono protokół z oględzin nieruchomości powodów obejmujący budynek gospodarczo – garażowy, stwierdzając pochylenie budynku, deformację bramy, pęknięcie posadzki, pęknięcia tynku. Zalecono wykonanie pomiaru pochylenia budynku.

Z opinii biegłego z zakresu szkód górniczych w obiektach budowalnych R. B. (k. 67-115) wynika, że w momencie sporządzania opinii występowało pochylenie budynku w kierunku północno – wschodnim, zawilgocenie ściany zachodniej zewnętrznej, zarysowanie posadzki cementowej i miejscowe ubytki wierzchniej posadzki cementowej, zarysowanie tynków na elewacji, natomiast na piętrze stwierdzono pojedyncze zarysowania tynku wewnętrznego. Naprawienie szkód górniczych wymaga rozbiórki posadzki na podłożu gruntowym w dwóch pomieszczeniach, wykonanie posadzki na podłożu gruntowym w dwóch pomieszczeniach, naprawa tynków zewnętrznych w rejonie cokołu budynku gospodarczego, a na piętrze likwidacja zarysowania polegająca na zwiększeniu nośności konstrukcji murowej przez zabudowę włókien węglowych w technologii Sika CarboDur. Biegły oszacował wartość naprawy szkód na kwotę 9.160,84zł netto (11.267,83zł brutto).

W opinii uzupełniającej z 4 listopada 2016 r. (k. 168-186) biegły R. Bankach wyjaśnił, że określony w opinii podstawowej sposób naprawy budynku gospodarczo – garażowego pozwoli poszkodowanemu korzystać z niego zgodnie z przeznaczeniem. Nadto wskazał, że powodowie korzystają z budynku zgodnie z jego przeznaczeniem i nie wynika uciążliwość w jego eksploatacji przy obecnym przechyleniu. Budynek posiada zdolność do przejęcia dalszych obciążeń związanych z oddziaływaniami górniczymi i można ocenić, że nośność konstrukcji i jej bezpieczeństwo będzie zgodne z art. 5 ust. 1 prawa budowlanego. Biegły opracował kosztorys budowlany na kwotę 12.034,54 zł netto, i 14.798,79zł brutto.

W kolejnej uzupełniającej opinii (k. 223-237) biegły wyjaśnił, że dokonany przez pozwaną w dniu 27 października 2016r. pomiar geodezyjny wychylenia budynku obejmował pomiar pochylenia ścian i posadzek, dlatego, że przylegający budynek od strony zachodniej nie pozwolił na pomiary pochylenia krawędzi zewnętrznych. W oparciu o ten pomiar zostały określone uszkodzenia informujące o stanie wytężenia konstrukcji i opiniowany budynek gospodarczo – garażowy spełnia warunki: wytrzymałościowe (poszczególne elementy i ustrój konstrukcyjny może z zapasem bezpieczeństwa przenosić obciążenia na nich działające), stateczności (nie ulega przesunięciom pod wpływem działania sił poziomych), sztywności przestrzennej (ograniczenia przemieszczeń pionowych i poziomych konstrukcji). Nadto biegły dokonał weryfikacji kosztorysu z pierwszej opinii uzupełniającej określając wartość kosztorysową robót na kwotę 11.042,24zł netto, 13.581,96zl brutto.

Biegły z zakresu oceny oddziaływania podziemnej i odkrywkowej eksploatacji górniczej na powierzchnię i górotwór oraz miernictwa górniczego W. K. (k. 331-341) dokonał pomiarów budynku gospodarczo – garażowego na posesji powodów celem określenia wielkości wychyleń. Z uwagi na usytuowanie budynku w granicy z sąsiednią działką i przyleganiem fragmentu ściany w części północno – zachodniej do budynku gospodarczego sąsiada, pomiar wychylenia krawędzi był utrudniony. Stąd pomiarów wychylenia dokonano tylko dla krawędzi odkrytych, metodą przestrzennego wcięcia wprzód. Średnie wychylenie budynku według pomiarów biegłego wynosi 21,9mm/m w kierunku północno – wschodnim. Biegły dokonał także pomiarów różnic wysokości punktów posadzki, gdzie średnie wychylenie posadzki budynku wynosi około 23,3 mm/m w kierunku północno – wschodnim. Konsekwencją wychylenia budynku jest pogorszenie jego właściwości użytkowych, obniżenie trwałości niektórych elementów, obniżenie walorów architektonicznych, obniżenie wartości budynku. Istniejące wychylenie budynku należy zakwalifikować do dużej uciążliwości, czyli powodującej zakłócenia w normalnym użytkowaniu budynku, wymagające potrzeby bieżących interwencji oraz dokuczliwą odczuwalność wychylenia przez ludzi. Przy czym jest to budynek gospodarczy nie przeznaczony do stałego przebywania ludzi, zatem wychylenie poniżej 25‰ nie powoduje konieczność rektyfikacji budynku, a jego naprawa może być dokonana przez wypoziomowanie posadzek, stolarki okiennej i drzwiowej, zniwelowanie wychyleń ścian wewnętrznych, regulację instalacji wewnętrznych, a dodatkowo ustalić wielkość utraty wartości budynku, którą biegły określił 29,75% i na kwotę 44.008,00zł.

W opinii uzupełniającej (k. 373- 379) biegły W. K. podtrzymał w całości swoje stanowisko odnośnie braku uzasadnienia do wykonania rektyfikacji budynku, a możliwość przeprowadzenia naprawy wychylenia w sposób opisany w opinii głównej. Biegły skorygował natomiast wysokość odszkodowania z tytułu utraty wartości budynku na skutek wychylenia jego bryły do kwoty 26.817,58zł, a to wobec błędnego przyjęcia wartości odtworzeniowej budynku.

Z kolei powołana przez Sad Okręgowy biegła sądowa z zakresu szkód górniczych i kosztorysowania budowlanego K. T. określiła sposób i koszt naprawy szkód pochodzenia górniczego na nieruchomości powodów położonej w P. przy ul. (...) (k. 434-470). Biegła wyjaśniła, że skutek eksploatacji górniczej budynek gospodarczo – garażowy został wychylony, wielkość wychylenia wynosi 21,9 mm/m. Nadto stwierdzono pęknięcia i zarysowania ścian, zarysowania tynków ścian, pęknięcia posadzek z wybrzuszeniem, deformację bramy garażowej i drzwi stalowych, zawilgocenie tynków. Biegła wyjaśniła, że wychylenie o wielkości pomiędzy 20 a 25 mm/m zalicza się wychyleń o dużej uciążliwości, dla których możliwa jest naprawa polegająca na wypoziomowaniu podłóg, przywracaniu właściwych spadków posadzek, tarasów, rynien, wyregulowaniu stolarki. Biegła wskazała, że z uwagi na posadowienie na sąsiedniej działce budynku gospodarczego bezpośrednio przylegającego do opiniowanego budynku rektyfikacja jest niemożliwa do przeprowadzenia. Biegła zaproponowała jako usuniecie uciążliwości i naprawę szkód górniczych:

⚫

wymianę posadzek betonowych przyziemia z ułożeniem do poziomu przyjmując poziom 0,00 przy bramach garażowych i drzwiach (obniżenie tylnej części o około 15cm);

⚫

nadlanie posadzek na piętrze lekkim betonem typu np. L. – śr. 7,5cm;

⚫

wykucie i osadzenie stolarki z regulacją bram garażowych i drzwi metalowych;

⚫

naprawę pęknięć ścian poprzez wykucie i wypełnienie zaprawą klejową naprawczą i wymianę tynków z osiatkowaniem;

⚫

przetarcie około 30% powierzchni tynków ścian celem likwidacji zarysowań tynków;

⚫

roboty malarskie i porządkowe.

Koszt remontu został oszacowany na kwotę 32.944,02zł netto, 40.521,14zł brutto.

Przeprowadzenie prac remontowych pozwoli na zlikwidowanie uciążliwości użytkowania budynku, lecz jego bryła nadal pozostanie wychylona. Wobec tego odszkodowanie z tytułu pochylenia konstrukcji budynku w oparciu o wartość odtworzeniową budynku (121.898,08zł) winno wynosić 18,3% - czyli 22.307,35zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, którym dał wiarę. Ustalenia w zakresie istniejących na nieruchomości szkód górniczych, sposobu i kosztów ich naprawy sąd ten poczynił w oparciu o opinie biegłych, które zasadniczo były zbieżne co do zakresu szkód powstałych w nieruchomości powodów, natomiast wysokość należnego odszkodowania sąd meriti ustalił w oparciu opinię do budowlaną biegłej K. T., z uwagi na aktualność oszacowania oraz jej cechy, pozwalające przyjąć, że opinia ta jest jasna, pełna i rzetelna.

Sąd Okręgowy na podstawie tak poczynionych ustaleń uznał, że roszczenia powodów były usprawiedliwione co do zasady, ponieważ pozwane nie kwestionowały negatywnego wpływu prowadzonej eksploatacji górniczej na nieruchomość powodów. Sporna była natomiast wysokość dochodzonego roszczenia. Podstawę prawną roszczenia stanowiły przepisy art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (p.g.g.) w zw. z art. 435 § 1 k.c. Sąd Okręgowy wskazał, że przesłankami odpowiedzialności przedsiębiorcy górniczego na podstawie art. 435 § 1 k.c. w zw. z art. 144 ust.1 p.g.g. są zatem: ruch zakładu górniczego, powstanie szkody (art. 361 § 2 k.c.) oraz związek przyczynowy pomiędzy tymi zdarzeniami (art. 361 § 1 k.c.).

Stwierdził, że powodowie wykazali przesłanki odpowiedzialności pozwanych za szkody górnicze na ich nieruchomości (art. 144 ust. 1 p.g.g. w zw. z art. 145 ust. 1 p.g.g. i w zw. z art. 435 k.c.). Pozwane przyznały, a przyznanie to w świetle całokształtu okoliczności sprawy nie budziło wątpliwości, że uszkodzenia powstałe na nieruchomości powodów są skutkiem ruchu prowadzonego przez nie zakładu górniczego i ponoszą za nie odpowiedzialność co do zasady. Poza sporem było więc istnienie szkody i związku przyczynowego z ruchem zakładu górniczego.

Natomiast w zakresie rozmiaru, sposobu oraz kosztów naprawy szkód na nieruchomości powodów wywołanych ruchem zakładu górniczego, sad I instancji ustalił w oparciu o opinie biegłych, w szczególności opinię wydaną przez biegłą K. T.. Uznał bowiem, wbrew żądaniu powodów, którzy domagali się zapłaty kwoty 121.898,08zł, obejmującej wartość odtworzeniową budynku gospodarczo – garażowego w wysokości określonej przez biegłego R. B., że istnieje możliwości naprawy uszkodzonego budynku w sposób określony w opiniach biegłych sądowych, który pozwoli na usunięcie uciążliwości użytkowania budynku, jednak bez likwidacji wychylenia bryły budynku. Wszyscy biegli byli bowiem zgodni co do tego, że usuniecie uciążliwości wynikających z wychylenia budynku jest możliwe, a wskazywany przez niech zakres robót był podobny. Nadto koszt robót naprawczych stanowi zaledwie 1/3 wartości odtworzeniowej budynku, a zatem jest w ocenie sądu meriti ekonomicznie uzasadniony. Z uwagi na brak możliwości rektyfikacji budynku, ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo innego budynku, powodowie winni natomiast otrzymać rekompensatę za utratę wartości budynku, w wysokości określonej w opinii biegłej K. T. czyli 22.307,35zł.

Sąd Okręgowy powołując się na wykładnię art. art. 361k.c., uznał, że roszczenie powodów było uzasadnione do kwoty 62.829,00zł. Koszt naprawy szkód górniczych został ostatecznie ustalony w oparciu o opinię biegłej K. T. na kwotę 40.521,14 zł. Jest to kwota najbardziej aktualna, mając na względzie, że pozostałe opinie były wydawane w latach 2016 – 2018, przy zastosowaniu cenników robót i materiałów już nieaktualnych.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy zasądził solidarnie od pozwanych (...) Spółki Akcyjnej w K. i Spółki (...) Spółki Akcyjnej w B. na rzecz:

⚫

powódki Ł. K. kwotę 41 886,00 zł,

⚫

powódki A. L. (1) kwotę 10 471,50 zł,

⚫

powoda M. K. kwotę 10 471,50 zł

stosownie do przysługujących powodom udziałów w prawie własności nieruchomości w wyniku spadkobrania po zmarłym S. K., wynoszących odpowiednio 4/6 dla Ł. K. oraz po 1/6 dla A. L. (2) i M. K.. Odpowiedzialność obu pozwanych spółek jest solidarna w oparciu o przepis art. 55 ⁴ k.c.

W pozostałym zakresie żądanie powodów jako nieuzasadnione, sąd niższej instancji oddalił.

Sąd ten uznał ponadto, że skoro ustalenie rozmiaru odszkodowania nastąpiło w oparciu o opinię biegłej K. T. z sierpnia 2020r., której odpisy doręczono pozwanym odpowiednio w dniu 25 i 26 sierpnia 2020r. (k. 475), w której uwzględniono poziom cen za usługi i materiały budowlane w II kwartale 2020 r., tym samym nie było podstaw, aby przyznać powodom odsetki za opóźnienie w zapłacie odszkodowania za okres wcześniejszy niż II kwartał 2020r.. W ocenie sądu I instancji prowadziłoby to do podwójnej kompensacji tego samego uszczerbku majątkowego wynikającego dla powodów ze spadku siły nabywczej pieniądza, tj. zarówno na podstawie art. 363 § 2 k.c., jak i na podstawie art. 481 § 1 k.c. Odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego pełnia bowiem również funkcję waloryzacyjną, podobnie jak zasada ustalania odszkodowania pieniężnego wynikająca z art. 362 § 2 k.c.

Mając na uwadze powyższe odsetki zasądzono od dnia 27 sierpnia 2020r., czy dnia następnego po doręczeniu pozwanej (...) S.A odpisu opinii biegłej. Powództwo zostało więc oddalone w zakresie odsetek za opóźnienie za okres od dnia 1 lipca 2016r. do 26 sierpnia 2020r. Natomiast w zakresie odsetek za okres od dnia 25 września 2015r. do 30 czerwca 2016r. postępowanie umorzono na podstawie art. 355 k.p.c. wobec cofnięcia tego roszczenia powodów ze zrzeczeniem się roszczenia.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. pierwsze k.p.c. wg zasady ich wzajemnego zniesienia, co zostało szczegółowo zaprezentowane przez sąd meriti. Sąd ten również orzekł o kosztach sądowych na podstawie odpowiednich ustępów art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku, w zakresie pkt. 3 i 4 wnieśli powodowie.

Zarzucili wyrokowi naruszenie:

- prawa materialnego, a to art. 144 ustawy z dnia 09.06.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze poprzez jego nie zastosowanie i w konsekwencji oddalenie powództwa w zaskarżonej części;

- prawa materialnego, a to art. 361 k.c. w związku z art. 145 ustawy z dnia 09 03.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze poprzez jego błędną wykładnię i konsekwencji czego przyjęcie, że roszczenie powodów o wypłatę odszkodowania odpowiadającego wartości technicznej budynku gospodarczo-garażowego jest nieuzasadnione;

-naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 k.p.c. i art. 327 ^1§1 k.p.c. poprzez uznanie przez Sad Okręgowy, iż wychylenie budynku powodów w granicach od 21,8mm/m do 24,8 mm/m w kierunku północno-wschodnim nie uzasadnia jego rektyfikacji, z uwagi, iż wykonanie rektyfikacji jest technicznie niemożliwe, nie uzasadnia również wypłaty odszkodowania równego wartości technicznej budynku;

-błąd w ustaleniach faktycznych Sądu polegający na tym, iż wbrew treści zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd przyjął, że wystarczająca jest naprawa szkód górniczych w spornym budynku polegająca na wykonaniu remontu bez jego rektyfikacji, podczas gdy dla przywrócenia stanu poprzedniego wymagane jest przeprowadzenie rektyfikacji;

- naruszenie art. 321§1 kpc polegającego na zasądzeniu odszkodowania za utratę wartości spornego budynku (22307,35zł), w sytuacji, gdy żądaniem pozwu nie było objęte tego rodzaju odszkodowanie.

Podnosząc powyższe zarzutu, skarżący wnieśli o zmianę wyroku w sposób zaprezentowany w apelacji oraz o zasądzenie kosztów procesu, jak i kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie, za przyznaniem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna. Sąd Apelacyjny w całości podzielił ustalenia faktyczne sądu I instancji przyjmując je za własne.

Zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego w postaci art. 144, 145 ustawy z 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze w zw. z art. 361 k.c. i art. 363 § 1 k.c. poprzez zaniżenie wysokości szkody powstałej w budynku gospodarczo-garażowym powodów, okazał się chybiony.

Jak bowiem wynikało z opinii biegłej sądowej K. T. (por. s. 5 opinii biegłej sądowej z zakresu szkód górniczych i kosztorysowania budowlanego – K. T., k. 441) rektyfikacja tego budynku jest niemożliwa do przeprowadzenia, z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo tego obiektu z budynkiem stanowiącym własność innego podmiotu. Podkreślić również należało, że nie tylko biegła K. T., lecz również biegły sądowy z zakresu szkód górniczych w obiektach budowlanych – R. B. w opinii głównej z dnia18.07.2016r. (por. s. 5, k. 71), jak i w opinii uzupełniającej z 4.11.2016r. (por. s. 2, k. 169), a także biegły sądowy W. K. w opinii z dnia 27.06.2019r. (por. k. 379) wskazali, że najwłaściwszą metodą wyrównania doznanego przez powodów uszczerbku będzie wypłata odszkodowania stanowiącego równowartość prac remontowych, z uwagi na fakt, że po dokonaniu naprawy powodowie będą mogli korzystać z budynku gospodarczo-garażowego zgodnie z jego przeznaczeniem. Jednocześnie biegły R. B. w kolejnej opinii uzupełniającej z dnia 22.05.2017r. (por. s. 3, k. 225) podkreślił, że badany budynek, pomimo pochylenia, spełnia wymogi wytrzymałościowe, w zakresie stateczności, jak i sztywności przestrzennej, co gwarantuje, że jest przydatny do dalszego użytkowania. Z tym stanowiskiem korespondują wnioski biegłego sądowego m.in. z zakresu szkód górniczych – W. K., przywołanego powyżej, który w opinii z października 2018r. wskazał, że dla budynków niskich, a do takiej kategorii należy analizowany budynek gospodarczo-garażowy, dopiero przechył wynoszący 50mm/m stanowi zagrożenie dla jego nośności. Z opinii tej nie wynika zatem, aby rektyfikacja była bezwzględnie zalecana, również z tego powodu, że budynek ten nie jest przeznaczony do stałego przebywania ludzi (por. s. 9, k. 340). W konsekwencji także ten biegły wskazał, że jest możliwe przeprowadzenie remontu budynku w sposób zaprezentowany na s. 10 opinii, a dodatkowo, w celu pełnego wyrównania uszczerbku majątkowego, powinna nastąpić wypłata odszkodowania na skutek wychylenia bryły tego obiektu.

Zatem Sąd Okręgowy, był uprawniony, rozważając całokształt okoliczności spraw, przyjąć, że wykonanie remontu w możliwym do przeprowadzenia zakresie, umożliwi powodom dalsze korzystanie z obiektu zgodnie z jego przeznaczenie, skoro pochyłość nie stanowi zagrożenia dla użytkowników, a jej wpływ może być zniwelowany przez przeprowadzenie remontu. Zgodzić się należało ze stanowiskiem sądu niższej instancji, że zakres prac remontowych został najpełniej wyrażony w opinii biegłej sądowej K. T. (por. s. 5-6). Ponadto, Sąd Okręgowy zasadnie przyjął, w oparciu o wnioski opinii biegłej sądowej K. T., że powodom powinno zostać wypłacone dodatkowe odszkodowanie z tytułu pochylenia się konstrukcji budynku stanowiące równowartość odtworzeniową w wysokości 121898,08zł brutto i przyjętego współczynnika (0,183) – por. s. 7 opinii, co również postulował biegły sądowy W. K.. Tym samym zaaprobować należało stanowisko sądu meriti, że łączna wartość odszkodowania pieniężnego powinna wynieść 62828,49zł, co pozwoli powodom na zniwelowanie doznanego uszczerbku majątkowego. W konsekwencji brak było podstaw, aby uznać zarzut błędnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego za uzasadniony. Podniesione w apelacji zarzuty naruszenia art. 233§1kpc należało zatem zakwalifikować wyłącznie jako polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu I instancji.

Podsumowując, Sąd Okręgowy prawidłowo oparł się w tej kwestii na miarodajnych i wiarygodnych wnioskach biegłych sądowych, dysponujących wiedzą specjalistyczną, jak i doświadczeniem zawodowym. Sąd meriti zatem w sposób właściwy ustalił sposób usunięcia szkody oraz wysokość należnego powodom odszkodowania.

Wbrew stanowisku apelujących, sąd I instancji nie naruszył także dyspozycji art. 321§1kpc, skoro zasądzone na rzecz powodów roszczenie wyrażone w pieniądzach mieściło się w granicach zmodyfikowanego żądania opiewającego na kwotę 147926,04zł.

W konsekwencji, wobec uznania, że żaden z powołanych apelacji zarzutów naruszenia prawa procesowego, jak i materialnego, nie był zasadny, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu w całości (art. 385kpc).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł zgodnie z odpowiedzialnością za wynik postępowania na podstawie art. 98§1 i 3 w zw. z art. 105§1kpc w zw. z art. 108§1 kpc w zw. z art. 391§1 kpc i na podstawie § 2 pkt. 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j. z dnia 2018.01.29). Zatem Sąd Apelacyjny zasądził od współuczestników na rzecz pozwanego jedne koszty zastępstwa procesowego (4050zł) w proporcjonalnej wysokości w relacji do posiadanych w nieruchomości udziałów.

SSA Piotr Łakomiak