Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :	SSA Joanna Kurpierz
Sędziowie :	SA Ewa Jastrzębska SA Barbara Owczarek (spr.)
Protokolant :	Justyna Wnuk

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2012 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa H. H.

przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 11 kwietnia 2012 r., sygn. akt II C 500/09

oraz zażalenia pełnomocnika powoda na rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w punkcie 2. zaskarżonego wyroku

1)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2. w ten sposób, że przyznaje od Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Katowicach adwokatowi W. M. kwotę 8 856 (osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć) złotych, w tym 1 656 (tysiąc sześćset pięćdziesiąt sześć) złotych podatku od towarów i usług, tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu;

2)  oddala apelację;

3)  przyznaje od Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Katowicach adwokatowi W. M. kwotę 6 642 (sześć tysięcy sześćset czterdzieści dwa) złote, w tym 1 242 (tysiąc dwieście czterdzieści dwa) złote podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym oraz kwotę 45 (czterdzieści pięć) złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego;

4)  nie obciąża powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 523/12

I ACz 604/12

UZASADNIENIE

Powód H. H. domagał się zasądzenia od Narodowego Funduszu Zdrowia kwoty 150.000 zł w celu sfinansowania kosztów leczenia oraz kwoty 725.000 zł tytułem odszkodowania.

W uzasadnieniu żądania podniósł, że pismem z dnia 4 września 2009r. został poinformowany przez NFZ w K. o odmowie sfinansowania mu leczenia miażdżycy kończyn dolnych.

Ustanowiony w sprawie z urzędu pełnomocnik powoda w piśmie procesowym z dnia 17 kwietnia 2010r. doprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o zobowiązanie Zakładu Karnego w J. oraz Zakładu Opieki Zdrowotnej – właściwego dla powoda pozbawionego wolności, do podjęcia leczenia powoda polegającego na leczeniu miażdżycy kończyn dolnych metodą chelatacyjną i do sfinansowania kosztów tego leczenia z budżetu Skarbu Państwa.

Sprawa toczyła się nadal przeciwko pozwanemu Narodowemu Funduszowi Zdrowia.

Ponadto pełnomocnik wskazał, że powód jest osadzony w Zakładzie Karnym w J. gdzie odbywa karę pozbawienia wolności albo jest tymczasowo aresztowany, z orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 17 czerwca 2008r. wynika, że powód został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności, w związku z czym wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby.

Decyzją z dnia 22 lipca 2008r. Dyrektor (...) Wojewódzkiego Oddziału NFZ umorzył postępowanie w przedmiocie sfinansowania powodowi kosztów leczenia miażdżycy kończyn dolnych, która to decyzja ostatecznie została utrzymana w mocy Decyzją Prezesa NFZ z dnia 4 września 2008r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów i zarzucił, że powód nie wykazał podstawy faktycznej oraz prawnej swych żądań.

Narodowy Fundusz Zdrowia nie finansuje świadczeń zdrowotnych udzielanych osobom odbywającym karę pozbawienia wolności lub tymczasowo aresztowanym, a ponadto osoba ubezpieczona, korzystając ze świadczeń zdrowotnych w ramach obowiązującego systemu ubezpieczenia zdrowotnego ma prawo wyboru świadczeniodawcy spośród tych, którzy zawarli umowy o udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej. Wówczas koszty udzielonego świadczenia rozliczane są pomiędzy stronami w ramach zawartych umów.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy oddalił powództwo, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika powoda adwokata W. M. kwotę 4.428 zł tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu i nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. H. w czasie osadzenia w Areszcie Śledczym w O., w piśmie z dnia 11 czerwca 2008r. zawarł wniosek do Narodowego Funduszu Zdrowia o sfinansowanie mu kosztów leczenia miażdżycy kończyn dolnych metodą chelatacyjną, w (...) w C.. Po przeprowadzeniu postępowania, pozwany decyzją z dnia 22 lipca 2008r. umorzył postępowanie w sprawie. Powyższa decyzja została utrzymana w mocy decyzją Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 4 września 2008r.

Sąd Okręgowy wskazał, iż wobec całkowitej bierności powoda w zakresie oferowania Sądowi materiału dowodowego, ustalenia faktyczne Sądu sprowadzały się do bezspornych między stronami okoliczności związanych ze złożeniem przez powoda wniosku do NFZ Oddział w K. o sfinansowanie leczenia miażdżycy kończyn dolnych oraz przebiegu postępowania administracyjnego, w przedmiocie powyższego wniosku.

Na podstawie tych bezspornych okoliczności Sąd I instancji uznał powództwo za bezzasadne i je oddalił.

Sąd podkreślił, że w toku postępowania powód poza wysyłaniem kolejnych pism procesowych, które pozostawały bez znaczenia dla toku niniejszego postępowania i ostatecznego rozstrzygnięcia, nie podjął jakiejkolwiek próby wykazania zasadności swych roszczeń a także próby skontaktowania się z ustanowionym dla niego z urzędu pełnomocnikiem. Jednocześnie próby nawiązania kontaktu z powodem przez adwokata zakończyły się niepowodzeniem.

W szczególności powód nie udowodnił by żądana przez niego tytułem kosztów leczenia kwota 150.000 zł wynikała z jakichkolwiek rachunków, poniesionych kosztów itp. Także żądanie zadośćuczynienia w wysokości 725.000 zł nie zostało udowodnione. Strona powodowa nie wykazała, by na skutek działań pozwanego doznała jakiejkolwiek krzywdy, a tym bardziej by mogła być ona skompensowana sumą 725.000 zł.

Z treści pozwu wynika, że powód wiązał swe roszczenie z podstawą odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu czynów niedozwolonych (art. 415 in. k.c.). Tym samym powinien był wykazać spełnienie podstawowych przesłanek odpowiedzialności deliktowej, a to powstania szkody, bezprawnego, zawinionego działania sprawcy szkody a także adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą w wspomnianym działaniem.

Skoro powód nie zaoferował jakiegokolwiek materiału dowodowego na poparcie swych twierdzeń i nie wykazał przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej, powództwo jako nieudowodnione Sąd Okręgowy oddalił.

Odstąpienie przez Sąd od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu uzasadnił przepisem art. 102 k.p.c. mając na względzie sytuację życiową i majątkową powoda.

Sąd przyznał adwokatowi W. M. wynagrodzenie z tytułu udzielonej powodowi pomocy prawnej z urzędu, które zostało obliczone zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Powyższy wyrok w części oddalającej powództwo zaskarżył apelacją powód, natomiast pełnomocnik powoda zaskarżył postanowienie Sądu w punkcie drugim wyroku, w zakresie wysokości przyznanego wynagrodzenia.

W apelacji powód domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w pkt 1 poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 150.000 zł tytułem odszkodowania celem sfinansowania kosztów leczenia miażdżycy kończyn dolnych metodą chelatacyjną oraz kwoty 725.000 zł tytułem zadośćuczynienia za nie udzielenie pomocy w sfinansowaniu tych kosztów, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku co do pkt 1 i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem poprzez przyjęcie, że powód nie udowodnił wysokości poniesionej szkody ani faktu jej poniesienia, zawinionego działania pozwanego, a także adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą a działaniem pozwanego, podczas gdy przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza z zakresu chirurgii naczyń pozwoliłoby na ustalenie faktu poniesienia szkody oraz pozostałych przesłanek z art. 415 kc,

II.  naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy a to art. 233 kpc oraz art. 278 § 1 kpc poprzez niewłaściwą ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, iż w niniejszej sprawie nie zachodzi wypadek wymagający wiadomości specjalnych, który uzasadniałby powołanie biegłego.

W zażaleniu pełnomocnik powoda zarzucił naruszenie art. 21 kpc poprzez jego niezastosowanie oraz § 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu poprzez jego błędne zastosowanie oraz § 7 powyższego Rozporządzenia.

Domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia i zasądzenia na rzecz pełnomocnika łącznie kwoty 8.856 zł tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja jest nieuzasadniona natomiast zażalenie pełnomocnika powoda podlega uwzględnieniu.

Z apelacji powoda:

Wyrok Sądu I instancji jest trafny. Bezsporny między stronami jest stan faktyczny sprawy, który sprowadza się do tego, że powód – skazany i osadzony w Areszcie Śledczym – zwrócił się do pozwanego o sfinansowanie kosztów leczenia miażdżycy kończyn dolnych metodą chelatacyjną we wskazanej placówce, czego nie uzyskał.

Powód zarzuca, że Sąd Okręgowy pozbawił go możliwości wykazania zawinienia pozwanego i wszelkich przesłanek jego odpowiedzialności przez oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza chirurga.

Odnosząc się do tego zarzutu należy uznać go za chybiony.

Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd I instancji miał podstawy do oddalenia wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza chirurga naczyniowego, który co najwyżej mógłby wypowiedzieć się na okoliczność stanu zdrowia powoda.

Natomiast ciężar dowodu, że pozwany był zobowiązany do pokrycia kosztów świadczeń zdrowotnych powoda i przez swoje zaniechanie doprowadził go do utraty zdrowia, spoczywał na powodzie.

Okoliczności tej, wbrew zarzutom powoda, nie mogła dowieść opinia biegłego lekarza. W wypadkach wymagających wiadomości specjalistycznych dotyczących stanu zdrowia osoby poddanej opiniowaniu Sąd dopuszcza dowód z biegłych lekarzy określonej specjalności. Ocena zawinienia, czy też bezprawnego działania strony pozwanej należy do Sądu, a wykazanie tych okoliczności do powoda.

Apelacja wskazuje na art. 102 p.1 kodeksu karnego wykonawczego zgodnie z którym skazanemu zapewnia się prawo do takich świadczeń zdrowotnych i warunków higieny, które są niezbędne do zachowania zdrowia.

Wskazując na powyższe przepisy kodeksu karnego wykonawczego skarżący nie zauważył, że zgodnie z treścią art. 115 § 1 – ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. kodeks karny wykonawczy – skazanemu zapewnia się bezpłatne świadczenia zdrowotne, leki i artykuły sanitarne a art. 12a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004r. stanowi, iż przepisów tej ustawy nie stosuje się wobec osób, którym świadczenia zdrowotne są udzielane bezpłatnie.

Przepis art. 115 kkw określa świadczenia pomocy medycznej skazanym i uwzględnia aktualne unormowania dotyczące ochrony zdrowia. Przewidziane w tym przepisie decyzje podejmuje dyrektor zakładu karnego, a kontrola i ocena przestrzegania praw skazanych w zakresie stanu opieki medycznej i stanu sanitarnego jest przedmiotem nadzoru penitencjarnego, sprawowanego przez sędziego penitencjarnego. Zatem skazany w odwołaniu od decyzji dyrektora zakładu karnego może zarzucić odmowę udzielenia świadczenia przez pozawięzienny Zakład Opieki Zdrowotnej.

Reasumując, skoro powód nie wykazał, że pozwany był zobowiązany do pokrycia powodowi kosztów świadczeń zdrowotnych, Sąd Okręgowy miał podstawy do oddalenia powództwa.

Skarżący w apelacji nie naprowadził żadnych nowych okoliczności, które mogłyby skutkować zmianą orzeczenia Sądu I instancji, a zarzuty naruszenia art. 233 kpc, 278 § 1 kpc i art. 415 kc okazały się chybione.

Dlatego apelacja została oddalona na zasadzie art. 385 kpc.

W oparciu o art. 102 kpc Sąd nie obciążył powoda kosztami postępowania apelacyjnego z uwagi na sytuację materialną powoda i jego stan zdrowia.

Sąd przyznał pełnomocnikowi powoda ustanowionemu z urzędu wynagrodzenie na zasadzie § 2 i § 6 p.7 i § 13 p.2 oraz § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Z zażalenia pełnomocnika powoda:

Zażalenie pełnomocnika powoda jest uzasadnione.

Skoro wartość przedmiotu sporu wynosiła 885.000 zł, Sąd Okręgowy winien był zastosować § 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu i przyjąć stawkę minimalną w wysokości 7.200 zł powiększoną o należny podatek VAT, a więc zasądzić 8.856 zł.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny zmienił postanowienie Sądu o kosztach należnych pełnomocnikowi powoda z urzędu zawarte w punkcie drugim wyroku, na zasadzie art. 386 § 1 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc i przyznał pełnomocnikowi powoda koszty postępowania zażaleniowego.

Z/

D.. pełn. pozwanego r. pr. A. O..

K., dnia 1.10.2012r. Sędzia: