Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Olga Gornowicz-Owczarek

Sędziowie: SA Irena Piotrowska

SA Aleksandra Janas (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2018 roku w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością” w T.

z udziałem: K. D. i A. D.

o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spółki jawnej

na skutek zażalenia uczestniczek postępowania

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 30 września 2016 roku, sygn. akt XIV GCo 120/16

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólniczkom spółki jawnej K. D. i A. D.oddalić;

2.  zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestniczek kwotę 304 zł (trzysta cztery złote) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz-Owczarek SSA Irena Piotrowska

Sygn. akt V AGz 2/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 19 listopada 2015 r. w sprawie o sygn. akt XIV GNc 507/15 przeciwko wspólniczkom (...) K. D., A. D. Spółki Jawnej w T. – K. D. i A. D., zgodnie z wnioskiem wierzyciela (art. 778 ^{( 1)} k.p.c.).

W zażaleniu uczestniczki wniosły o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko nim jako wspólniczkom spółki jawnej odpowiedzialnym subsydiarnie za zobowiązania spółki oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. Zarzuciły naruszenie art.. 778 ¹ k.p.c. poprzez nadanie klauzuli wykonalności przeciwko osobom niebędącym wspólnikami spółki w zakresie zobowiązań spółki, za które osoby te nie ponoszą odpowiedzialności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawowe zarzuty zażalenia uczestniczek postępowania sprowadzały się do zakwestionowania faktu, iż w dacie wszczęcia postępowania w sprawie, w której wydany został tytuł egzekucyjny przeciwko spółce jawnej pozostawały wspólniczkami (...) K. D., A. D. Spółki jawnej w T.. Okoliczność tę Sąd Okręgowy ustalił na postawie odpisu z aktualnego rejestru przedsiębiorców KRS nr (...). Tymczasem nowi wspólnicy spółki B. M. i D. M., pomimo ciążącego na nich obowiązku, nie ujawnili faktu zmian osobowych jakie wystąpiły w spółce, kwestionując ważność umowy zbycia praw i obowiązków wspólnika w spółce (...) K. D., A. D. Spółka Jawna w T. z dnia 3 maja 2014 r., zawartej pomiędzy K. D. i A. D.
a B. M. i D. M..

Wskutek powyższego K. D. i A. D. wytoczyły postępowanie przed Sądem Rejonowym w Dąbrowie Górniczej o ustalenie ważności umowy z dnia 3 maja 2014 r. zbycia praw i obowiązków wspólnika w spółce (...) K. D., (...) Spółka Jawna w T..

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy w Dąbrowie Górniczej, sygn. akt V GC 953/15 ustalił ważność umowy z dnia 3 maja 2014 .r Ponieważ wyrok nie uprawomocnił się w dacie pierwotnego rozpoznawania niniejszego zażalenia, Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 19 czerwca 2017 r. zawiesił postępowanie na mocy art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.

W dniu 24 maja 2018 r. Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił apelację pozwanych, to jest D. M. i B. M., przez co wyrok ustalający ważność umowy zbycia praw i obowiązków wspólnika uprawomocnił się.

W związku z powyższym przyjąć należało, iż mimo ujawnienia w rejestrze przedsiębiorców KRS uczestniczek jako wspólniczek spółki jawnej, nie były już nimi w dacie wszczęcia postępowania upominawczego przeciwko spółce, co miało miejsce w dniu 14 października 2015 r.

W tym miejscu konieczne jest odwołanie się do wydanego już po wniesieniu przez uczestniczki zażalenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 października 2017 r. sygn. akt SK 31/15 w którym Trybunał uznał, że art. 778 ¹ k.p.c. w zakresie, w jakim dopuszcza nadanie przez sąd tytułowi egzekucyjnemu, wydanemu przeciwko spółce jawnej, klauzuli wykonalności przeciwko byłemu wspólnikowi tej spółki, niebędącemu już wspólnikiem w chwili wszczęcia postępowania w sprawie, w której wydany został tytuł egzekucyjny przeciwko spółce jawnej, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 st. 2 Konstytucji R.P. Trybunał uzasadnił, że nadanie klauzuli wykonalności przez sąd niedokonujący w toku postępowania klauzulowego merytorycznej kontroli tytułu egzekucyjnego wydanego przeciwko spółce, prowadzi do zakończenia sprawy, na rozstrzygnięcie której były wspólnik nie mógł mieć wpływu. Art. 778 ¹ k.p.c. nie stanowi materialnoprawnej podstawy odpowiedzialności wspólnika. Jest jedynie pewnego rodzaju proceduralnym przywilejem wierzyciela. Procedura pozbawiająca byłego wspólnika możliwości udziału w postępowaniu rozpoznawczym, potencjalnie prowadzącym do obciążenia jego praw i wdrożenia przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego, w którym praw tych już nie może skutecznie bronić, narusza prawo do sądu gwarantowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji. W szczególności narusza prawo dostępu do sądu oraz prawo do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, zgodnej z wymogami sprawiedliwości i jawności.

Z powyższych względów zaskarżone postanowienie nie mogło się ostać, mimo iż bezskuteczność egzekucji wobec spółki jawnej została wykazana a uczestniczki nadal figurują
w rejestrze przedsiębiorców KRS jako wspólniczki spółki, przeciwko której wydano tytuł egzekucyjny.

W związku z tym orzeczono jak w sentencji na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 w zw.
z art. 98 k.p.c. Na powyższe koszty złożyła się opłata od zażalenia w kwocie 30 zł, koszty zastępstwa uczestniczek w postępowaniu zażaleniowym w wysokości 240 zł oraz koszt opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa 34 zł (2x17 zł).

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz-Owczarek SSA Irena Piotrowska